اکبر صابری:
تقارن بهار طبیعت با بهار قرآن، حلول سال نو خورشیدی و ماه مبارک رمضان را به همه مخاطبان عزیز اتحاد جنوب تبریک و تهنیت عرض می نمایم.
در آستانه بهار و برای ویژه نامه نوروزی طبق روال سالهای گذشته مروری داریم بر مهمترین اتفاقات کشور در سالی که گذشت.

مشکلات ساختاری رشد تولید
سال 1402 توسط مقام معظم رهبری سال «مهار تورم و رشد تولید» نامگذاری شده بود. تولید کشور که متاسفانه بیشتر مونتاژی و بی کیفیت است چندان رشدی را در سالی که گذشت تجربه نکرد و همواره مشکلات این حوزه بیش از توفیق در رشد تولید بود.
خبرگزاری مهر 15 اسفند 1402در گزارشی 10 مشکل جدی پیش روی رشد تولید در ایران را اینگونه برشمرد:
1. نوسانات ارز: نوسان و به خصوص افزایش نرخ ارز به شدت تولیدکنندگان را تحت فشار قرار مي‌دهد، به ویژه اینکه تولید کننده مجبور است مواد اولیه و ملزومات خود را با نرخ بالای ارز وارد کند و این قطعاً هزینه تولید و قیمت تمام شده محصول را بالا مي‌برد.
2. نداشتن نقشه راهبردی: رئیس دولت سیزدهم نیز بهمن ماه سال ۱۴۰۰ در پی بیانات رهبری در دیدار فعالان حوزه تولید و صنعت به معاون اول خود مأموریت داد تا نسبت به تدوین نقشه راهبردی صنعتی و ارتقا تولید داخل اقدام کند اما تا امروز خبری از این سند نیست.
3. قیمت گذاری دستوری: از سویی دیگر قیمت گذاری دستوری منافع دلالان و سوداگران را حفظ کرده است؛ برای مصداق این مبحث نیز می‌توان به صنعت خودروسازی اشاره کرد. در این حوزه نه سودی به تولیدکننده رسیده و نه منفعتی به مصرف کننده، بلکه تنها دلالان میزبان سودهای هنگفت بازار خودرو شده‌اند.
4. عدم تأمین مالی و نقدینگی توسط سیستم بانکی
5. تورم: هر چقدر افسار تورم رهاتر باشد به همان میزان نیز صنایع در بخش‌های مختلف به ویژه در استخدام نیروی کار، هزینه خرید مواد اولیه و موجودی مواد اولیه در تنگنا قرار می‌گیرند. همچنین علاوه بر مساله یاد شده، بسیاری از واحدهای تولیدی با توجه به تورم موجود و شرایطی که دارند، توان بازپرداخت تسهیلات دریافتی را ندارند که همین امر موجب افزایش معوقات بانکی و جریمه‌های سرسام آور روزانه می‌شود.
6. چالش‌های مبادلات ارزی: مشکل دیگر مربوط به عدم امکان مبادلات ارزی و مالی تولیدکنندگان با شرکای خارجی می‌شود. این چالش را هم باید یکی دیگر از مشکلات تولید دانست چرا که این موضوع خود بر کاهش صادرات و حتی تأمین مواد اولیه تولیدکنندگان اثر منفی گذاشته است.
7. حمل و نقل: اشکالات سیستم حمل‌ونقل کشور و هزینه‌های سرباری را که برای تولیدکننده به‌وجود می‌آورد باید دیگر مشکلات بخش تولید کشور عنوان کرد. این موضوع در بخش صادرات و حتی در حوزه فروش داخلی نیز تأثیر منفی گذاشته است.
8. رکود پیاپی: امروز ظرفیت تولید بسیاری از واحدها کاهش یافته و همین امر هزینه‌های سربار تولیدکننده را افزایش قابل‌توجهی داده است.
9. صدور قوانین متعدد و نقض پیش بینی پذیری اقتصادی: قوانین و مقررات ضدونقیض در کشور خود مانعی برای رونق تولید شده است در این رابطه باید ضمن اصلاح قوانین با محوریت حمایت از تولید، زمان و هزینه صدور مجوزها را به حداقل رساند.
10. عدم پیش بینی پذیری اقتصاد: از سویی دیگر نیز شاهد صدور قوانین و بخشنامه‌های متعددی در طول یک سال هستیم که موجب می‌شود پیش بینی پذیری اقتصاد کاملاً به حاشیه رانده شود.
خلاصه بحث اینکه صرف تعیین شعار سال دردی از مشکلات ساختاری کشور دوا نمی کند. کما اینکه شعار سال در رشد تولید امسال تاثیر چندانی نداشته است. لازم است مشکلات ساختاری رشد تولید حل شود.

تورم
در خصوص مهار تورم نیز دولت علیرغم وعده های بسیار توفیقی بدست نیاورد. به گزارش ایسنا، در بهمن ۱۴۰۲، شاخص قیمت مصرف‌کننده خانوارهای کشور نسبت به دوره مشابه سال قبل، ۴۲.۵ درصد افزایش داشته است. این در حالی است که برخی کارشناسان معتقدند نرخ تورم در برخی اقلام بسیار بیشتر از این رقم است.
می دانیم که تورم ثروتمندان را پول دار تر و فقرا را فقیرتر می کند. فشار تورم 42.5 درصدی فقط کمر اقشار ضعیف و متوسط را خمیده تر می کند و الا ثروتمندان جامعه با این نرخ تورم ثروتمندتر می شوند.

مشارکت سیاسی بالا در انتخابات ترکیه
اردیبهشت 1402 در کشور همسایه ایران (ترکیه) دو انتخابات مهم برگزار شد. به گزارش ایرنا بر اساس اعلام شبکه تلویزیونی تی.آر.تی خبر، در سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ترکیه ۸۸.۴۸ درصد از واجدان شرایط رای داده اند. بنا به گزارش این رسانه، در انتخابات پارلمانی نیز ۸۶.۵۵ درصد افراد واجد شرایط در کشور ترکیه پای صندوق های رای رفته اند.
معمولا مشارکت سیاسی مردم در انتخابات پشتوانه نظام سیاسی کشورها و امید مردم به تاثیرگذاری در تعیین سرنوشت خود و ایجاد تغییر است.

آشفته بازار در صنعت دارو و شیر خشک
آبان و آذر 1402 کمبود شیرخشک در بازار آنچنان محسوس بود که در کلانشهرها نیز این کمبود در داروخانه‌ها احساس می‌شد.
تبلیغ فرزندآوری و جوان سازی جمعیت در حالی که دولت از تامین شیر خشک نوزادان عاجز و ناتوان است بازتاب منفی و نگران کننده ای را در جامعه ایجاد کرد.
اکنون در اسفندماه گرچه شرایط شیر خشک کمی بهتر شده است ولی همچنان شرایط بازار عادی نیست و مردم برای تامین غذای کودک شان با مشکل روبرو هستند.
تامین برخی اقلام دارویی نیز وضعیت خوبی ندارد. از داروهای خاص و بیماران صعب العلاج که بگذریم برخی داروهای معمولی نیز به زحمت یافت می شود. جمعه شب (18 اسفند) برای تهیه یه قطره گوش به 4 داروخانه مراجعه کردم و نبود. در نهایت پیش دکتر برگشتم و خواستم نسخه اش را اصلاح کند.
این شرایط زیبنده مردم متمدن و صاحب کرامت ایران نیست. حکومت باید برای سلامت و کرامت مردمش ارزش و احترام قایل باشد.

اخراج اساتید
خاص سازی از عرصه سیاسی فراتر رفته و به حوزه های علمی و دانشگاهی نیز کشیده شده است.
روزنامه اعتماد 10 شهریور 1402 گزارش داد: تعداد استادان حذف شده از نظام آموزشی در دولت سیزدهم به ۱۱۰ نفر افزایش یافت.
این در حالی است که عذر تعدادی از اساتید نیز بعد از 10 شهریور تا اول مهر خواسته شده و آمار اساتید اخراجی یا ممنوع الکار به حدود 150 تا 180 نفر می رسد که آمار بی سابقه ای از حذف نخبگان علمی دگراندیش است.

 
حضور رونالدو در ایران
حضور «کریستین رونالدو» در ایران برای بازی مقابل پرسپولیس و استقبال شگفت‌انگیز ایرانیان از رونالدو جلوی هتل اسپیناس به یک روز پرماجرا تبدیل شد.
شکی نیست که تصاویر و فیلم‌هایی که از استقبال رونالدو در شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌ها منتشر شد، آزاردهنده بود اما به‌جای تحقیر مردم، باید به تحلیل مردم‌نگارانه دست زد؛ به تحلیل فرهنگی این رخداد، نه تحقیر آن. خیلی‌ها در شبکه‌های اجتماعی، نوع استقبال از رونالدو و رفتارشناسی مردم را به «فقر فرهنگی» گره زدند و از حقارت مردم در این ماجرا نوشتند اما واقعیت این است که آنچه می‌بینیم، نه حاصل «فقر فرهنگی» که به‌قول والتر بنیامین، حاصل «فقر تجربه» است؛ مردمی که بسیاری از موقعیت‌های زندگی مدرن را تجربه نکرده‌اند و از امکان‌های زیست-جهان مدرن محروم و تحریم بوده‌اند، در مواجهه با رخدادی تازه نمی‌توانند و درواقع بلد نیستند واکنشی عقلانی یا متمدنانه داشته باشند. (روزنامه هم میهن/ شهریور 1402)

جنگ غزه و عملیات طوفان الاقصی
در ۱۵ مهر ۱۴۰۲ با تهاجم حماس به جنوب اسرائیل از نوار غزه یک درگیری مسلحانه میان اسرائیل و گروه‌های شبه‌نظامی فلسطینی به رهبری حماس آغاز شد. بیش از 2000 اسرائیلی و در مقابل بیش از 30.000 فلسطینی از جمله بیش از 7000 کودک، در این جنگ به شهادت رسیده اند.
گردان‌های عزالدین قسام، شاخه نظامی گروه حماس عملیات نظامی خود علیه اسرائیل را طوفان الاقصی نام‌گذاری کردند.
 این اولین درگیری مستقیم در داخل مرزهای اسرائیل از زمان جنگ اعراب و اسرائیل در سال ۱۹۴۸ است.
به گزارش رویترز: حمله غافلگیرکننده فلسطینیان که از هوا و زمین به سرزمین‌های اشغالی صورت گرفت، «بدترین شکست دفاعی اسرائیل» پس از جنگ یوم کیپور در سال ۱۹۷۳، قلمداد شده‌است.
این جنگ را مهمترین و خون بارترین اتفاق سال می توان نامید که بیش از یک میلیون نفر آواره و هزاران نفر کشته و زخمی شدند.

فساد چای دبش
اختلاس و فساد مالی یکی از چالش های یکی دو دهه اخیر در جمهوری اسلامی است.
از مهمترین پرونده های فساد مالی که امسال افشا شد فساد چای دبش است که رقم این اختلاس حدود 4/3 میلیارد دلار (نزدیک به ۱۴۰ هزار میلیارد تومان در زمان انجام فساد) است که از لحاظ معیار تا زمان خود در ایران بی‌سابقه بوده‌است.
این فسادهای مالی بزرگ، در شرایطی که مردم با فقر و مشکلات معیشتی شدیدی روبرو هستند باعث بی اعتمادی مردم به نظام سیاسی و نارضایتی آنها خواهد شد. جز اینکه متهمان این فساد بزرگ همه عادلانه و علنی محاکمه و مجازات شوند.

انتخابات و پیام های مشارکت 41 درصدی
انتخابات دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی و ششمین دوره مجلس خبرگان رهبری 11 اسفندماه برگزار شد. نکته بارز این انتخابات کاهش مشارکت مردم بود. به رغم تبلغیات سنگین صدا و سیما و تریبون های رسمی و ائمه جمعه و جماعات و... مشارکت نتوانست رقم قابل قبولی را رقم بزند.
روزنامه آرمان امروز 13 اسفند می نویسد: «از ۶۱ میلیون ایرانی واجد شرایط رأی دادن، ۲۵ میلیون نفر پای صندوق های رأی رفتند.» این کمترین میزان مشارکت مردم ایران در ۱۲ دور انتخابات مجلس بعد از انقلاب است. بیشترین میزان مشارکت مردم در انتخابات مجلس، مربوط به مجلس پنجم بود که در آن ۷۱.۱ درصد مردم رای دادند و علی اکبر ناطق نوری رئیس آن مجلس شد. دومین مشارکت بالا نیز مربوط به مجلس ششم بود که ۶۷.۳ درصد رای دادند و مهدی کروبی به ریاست پارلمان رسید. تا قبل از انتخابات ۱۱ اسفند، پایین ترین نرخ مشارکت مربوط به مجلس یازدهم با ۴۲.۵۷ درصد بود که ریاست آن با محمدباقر قالیباف است و اینک، رکورد کاهش مشارکت، باز هم شکسته شده است»
مع الوصف با این نرخ مشارکت ما نباید خودفریبی کنیم و مشارکت 40 درصدی در انتخابات را حماسه بنامیم. باید آسیب شناسی کنیم و پای لنگ جمهوریت نظام را درمان کنیم. پای لنگ جمهوریت نظام قطعا دلایل و عواملی دارد که باید واکاوی و اگر مسئولان عالی رتبه نظام بخواهند راه علاج و برگشت به مشارکت بالای 60 تا 70 درصدی وجود دارد.
برای این مهم باید انتخابات فراجناحی و رقابتی شود. فیلترهای شورای نگهبان کمتر سیاسی و بیشتر بر مدار صلاحیت های عمومی قرار گیرد. باید مردم احساس کنند رای آنها در تغییر آنچه مد نظرشان است تاثیر گذار است.
نکته مهم دیگر حجم سنگین آراء باطله است که بنا بر اعلام های غیر رسمی 13 تا 15 درصد آرای شرکت کنندگان را تشکیل می دهد. در بسیاری از حوزه ها آراء باطله رتبه دوم و یا سوم را به خود اختصاص داده است. این مهم پیام مهمی دارد که مسئولان باید بشنوند!
در دو انتخابات همزمان 11 اسفندماه چهره های شاخصی رد صلاحیت شدند که در سطح ملی و استانی قطعا تاثیر گذار بودند. هم در نرخ مشارکت مردم و همه در نتیجه انتخابات.
حسن روحانی رئیس جمهور سابق در سطح ملی شاخص ترین چهره رد صلاحیت شده مجلس خبرگان رهبری بود. رد صلاحیت فردی که سالها در عالی ترین مناصب سیاسی و امنیتی و حتی عضویت در مجلس خبرگان رهبری بوده است برای افکار عمومی قابل پذیرش نیست. جمهوریت نظام حکم می کند اگر قرار است افرادی امثال حسن روحانی حذف شوند باید با رای مردم حذف شوند نه با نظارت استصوابی!
در استان بوشهر نیز چهره های شاخصی مثل سید محمد مهدی پورفاطمی، غلامعلی میگلی نژاد، سکینه الماسی نمایندگان ادوار مجلس شورای اسلامی، علی افراشته، علی دریمی، جوانشیر کدخداپور و... از دیگر کاندیداهایی بودند که تایید صلاحیت نشدند که برخی از این افراد به احتمال زیاد می توانستند منتخب مردم باشند و راهی بهارستان شوند.
به هر ترتیب باید برای تقویت جمهوریت نظام و افزایش اعتماد عمومی و نرخ مشارکت مردم فکری اساسی کرد.

قالیباف گیت
بعد از ماجرای سیسمونی گیت خانواده قالیباف در ابتدای سال 1401، تقاضای اقامت اسحاق قالیباف در کانادا در زمستان 1402خبرساز شد. در کنار این دو خبر که قالیباف را سخت به حاشیه برد ماجراها و حاشیه های فساد مالی وی در دوران شهرداری اش و املاک نجومی و موسسه خیریه همسر وی بعلاوه ناکارآمدی در پست ریاست مجلس یازدهم باعث شد تا رای محمدباقر قالیباف در انتخابات اخیر مجلس با ریزش ۸۰۰ هزار تایی مواجه شود.
اتفاقات و حاشیه های اخیر پیرامون قالیباف باعث شده است تا وی که روزی چهره نسبتا موجه و مقبولی در سپهر سیاسی ایران داشت، اکنون به چهره ای منفور و با حاشیه های مالی در اذهان مردم تبدیل شود.
امروز روی واقعی قالیباف که در انتخابات ریاست جمهوری سال ۹۶ از گفتمان ۹۶ درصدی ها سخن می گفت بیشتر عیان شده است. مردم می گویند چرا وی درباره فساد ۴ درصدی ها در دولت رئیسی سکوت کرده و از بزرگترین فساد تاریخ ایران و شرکت چای دبش سخنی نمی گوید؟
بنظر می رسد قالیباف با این چهره منفور و مخدوش بهتر است به پارکینگ برود و اجازه دهد چهره های موجه تری در تراز روسای قوا در نظام جمهوری اسلامی به ایفای نقش بپردازند.

ادامه سقوط ارزش پول ملی
در ابتدای سال 1402 قیمت دلار حدود 40 هزار تومان بود و اکنون در پایان سال نرخ دلار به بیش از 60 هزار تومان رسیده است. و این به معنای سقوط 50 درصدی ارزش پول ملی فقط طی یازده ماه اخیر است.
به قول عبدالناصر درخشان نماینده مردم ایرانشهر در مجلس شورای اسلامی «سقوط ارزش پول ملی به معنای کاهش قدرت خرید مردم، کاهش اعتماد به نفس مردم و شرمندگی بیشتر پدران و نان‌آوران نزد فرزندان و خانواده آنان است و متأسفانه تدبیری برای جلوگیری از پدیده شوم سقوط ارزش پول ملی شاهد نیستیم.»
دولت باید بنا به تاکید مقام معظم رهبری حفظ ارزش پول ملی را در دستور کار جدی قرار دهد تا شاید زندگی، اقتصاد و معیشت مردم نیز ثبات بهتر و بیشتری پیدا کند.
آیت الله رئیسی مرداد 1400 دلار را به قیمت 25.700 تومان از حسن روحانی تحویل گرفت.