اتحادخبر: گل‌ها از روش‌های مختلفی برای ارتباط و اطلاع دادن میزان ذخیره گرده خود به حشرات گرده افشان، استفاده می‌کنند؛ از رنگ و بو گرفته تا حتی تغییرات الکتریکی!

به گزارش آفتاب‌‌نیوز؛ حشرات گرده افشان هر بار که بر روی گلی می‌نشینند در ماموریت هستند و هدف آن‌ها از این ماموریت پیدا کردن شهد شیرین برای خوردن و پیدا کردن دانه‌های گرده مغذی است. اما مسئله این است که حشرات از کجا می‌دانند گرده را از کجا پیدا کنند؟

به صورت تئوری می‌توان گفت که یک گل تکه‌هایی از غبار خوش عطر و طعم را پخش می‌کند و به گرده‌افشان‌ها علامت می‌دهد که فوراً به کجا بروند. اما واقعیت کاملا متفاوت است. زیست‌شناسی که تکامل رنگ گل را مطالعه می‌کند می‌گوید به نفع گیاه نیست که یک سیگنال صادقانه منتشر کند.

برای گیاهان، گرده ابزاری برای تولید مثل است. آن‌ها با ایجاد این پودر گامت‌ها یا همان سلول‌های تولید مثلی را به گل دیگری انتقال می‌دهند تا دانه‌ای ایجاد شود. آن‌ها اغلب برای این کار به گرده افشان نیاز دارند، اما برای تولید گرده نیز نیاز به انرژی و مواد مغذی دارند؛ بنابراین اگر حشرات همه گرده را بخورند یا گرده افشان‌ها زودتر به سراغ آن بروند، تمام انرژی که گیاه سرمایه گذاری کرده است از بین می‌رود.

بنابراین، بیشتر گیاهان، گرده‌ها را پنهان می‌کنند و ماموریت حشره را دشوارتر می‌کند. با این حال گیاه هم نمی‌تواند سیگنال اشتباه زیادی بفرستد چراکه حشرات متوجه این فریب می‌شوند و دیگر به سمت آن گیاه نمی‌روند؛ بنابراین آن‌ها به جای ارتباط مستقیم، اغلب از سیگنال‌های ظریف برای انتقال اطلاعات استفاده می‌کنند تا حشرات تصمیم بگیرید که کدام گل‌ها را هدف قرار دهند.

نشانه دیداری، شکل اصلی ارتباط گیاه و گرده افشان

گل‌ها رنگارنگ هستند و حشرات تمایل ذاتی به اشیاء رنگارنگ دارند. برخی از گل‌ها به اصطلاح راهنما‌های شهد دارند. این راهنما‌ها الگو‌هایی هستند که فقط در طیف فرابنفش قابل مشاهده هستند و مسیری را به سمت شهد و یا گرده‌ای که حشره می‌تواند دنبالش بگردد، روشن می‌کند. مطالعات مختلف نشان داده‌اند که راهنما‌های شهد و همچنین رنگ خود گل‌ها می‌توانند با کاهش ذخایر گرده و شهد تغییر رنگ دهند. برای مثال گیاهی که از زرد به قرمز تغییر رنگ می‌دهد به نوعی از این سیگنال دهی استفاده می‌کند.

بو میزان گرده را نشان می‌دهد!

گل‌ها انواع ترکیبات شیمیایی را در هوا آزاد می‌کنند و حشرات می‌توانند این علائم بویایی را دریافت کنند. برخی از گیاهان می‌توانند مقدار ترکیباتی را که آزاد می‌کنند به عنوان یک سیگنال اضافی تنظیم کنند. به عنوان مثال، گل‌های زغال اخته پس از گرده‌افشانی به‌گونه‌ای تکامل یافته‌اند که مقدار کمتری از ترکیبات را منتشر می‌کنند.

حتی گل‌ها میدان الکتریکی دارند!

حشرات گرده افشان می‌توانند سیگنال‌های ظریف دیگر را نیز تشخیص دهند. یک مثال جالب برای آن میدان الکتریکی است. گل‌ها میدان الکتریکی ضعیفی دارند و این میدان تحت تأثیر شکل گل قرار می‌گیرد که حتی می‌تواند پس از بازدید حشره از آن مختل شود. تحقیقات نشان داده است که زنبور‌ها و برخی حشرات دیگر می‌توانند این اختلال را با استفاده از مو‌های خود به نحوه‌ی تخصصی تشخیص دهند.

اما در نهایت نحوه تصمیم گیری حشرات در مورد گرده‌یابی بین گونه‌ها بسیار متفاوت است. گل‌ها همچنین می‌توانند روابط بسیار تخصصی با گرده افشان‌های خاص ایجاد کنند، بنابراین بر نحوه انتخاب حشرات نیز تأثیر می‌گذارند. برخی از گل‌ها، مانند قاصدک‌ها، گرده‌های خود را در معرض دید قرار می‌دهند و مجموعه کاملی از گرده‌افشان‌ها را به خود جذب می‌کنند.

اما گل‌های گوجه‌فرنگی که برای گرده افشانی مخصوصاً به زنبور‌ها متکی هستند، گرده‌های خود را در ساختار‌های خاصی پنهان می‌کنند تا این حشره خاص را جذب کنند. علاوه بر این، حشرات مختلف جذب رنگ‌های خاصی می‌شوند. به عنوان مثال، مگس‌ها تمایل به زرد دارند به سمت زرد جذب می‌شوند، در حالی که زنبور‌ها آبی را ترجیح می‌دهند.