- حضور پتروشیمی پردیس در ایران اكسپو، بزرگترین رویداد صادراتی ایران
- مادر حسن غلامی هنرمند شاخص هم استانی در آغوش خاک آرام گرفت / تصاویر
- اولین دورهمی اتحاد جنوب در سال ۴۰۳ برگزار شد / تصاویر
- رقابت پتروشیمی جم در نمايشگاه Chinaplas 2024 در کنار شرکتهای بزرگ و قدرتمند دنیا
- خبرنگاران سراسر شرکت ملی گاز ایران از پالایشگاه های مجتمع گاز پارس جنوبی بازدید کردند
- حضور تیرانداز دشتستانی در مسابقه کشوری بنچ رست ۲۵ متر
- ثبت بیشترین جلسات و اقدامات راهبردی در هیئت مدیره مجتمع گاز پارس جنوبی در سال 1402
- عملیات تعمیرات حساس کوره نم زدایی ردیف سوم گازی پالایشگاه دهم مجتمع گاز پارس جنوبی پایان یافت
- خواص درمانی گیاه عطسه
- بهترین زمان نوشیدن قهوه برای مبتلایان به کبدچرب
در نظام های دموکراتیک و ساختارهای سیاسی مردم سالار که بر بنیاد حاکمیت ملت صورت بندی شده اند، نهادهای مدنی و مردم بنیاد نقشی کلیدی و تعیین کننده در رشد و تعالی سامانه ی اجتماعی دارند. این نهادها مشروعیت و مقبولیت خود را منحصراً از رأی آزادانه و مستقیم ملت و از طریق ساز و کارهای دموکراتیک مبتنی بر انتخابات آزاد، عادلانه و سالم دریافت می کنند
در نظام های دموکراتیک و ساختارهای سیاسی مردم سالار که بر بنیاد حاکمیت ملت صورت بندی شده اند، نهادهای مدنی و مردم بنیاد نقشی کلیدی و تعیین کننده در رشد و تعالی سامانه ی اجتماعی دارند. این نهادها مشروعیت و مقبولیت خود را منحصراً از رأی آزادانه و مستقیم ملت و از طریق ساز و کارهای دموکراتیک مبتنی بر انتخابات آزاد، عادلانه و سالم دریافت می کنند. این نهادها که حدوث( پیدایش) و تداوم و بقای(ماندگاری) آن ها تابعی از متغیر آرای عمومی است، در یک تقسیم بندی کلان عبارت اند از:
1- پارلمان( مجالس ملی و کشوری)؛
2- شورا ( پارلمان و مجالس محلی)؛
3- نهادهای مدنی واسط.
البته در کشورهایی که همزمان با سه مدل ریاستی، پارلمانی و شورایی اداره می شوند، نهاد ریاست جمهوری و یا سایر افرادی که مقام و منصب شان مولود نظم و چینشی دموکراتیک و زاییده ی نظرگاه بلاواسطه ی مردم است نیز ضلع دیگری از نهاد مدنی به معنای عام خود محسوب می شوند.؛ زیرا اصولاً حاکمیت آن ها امری زمینی و غیر قدسی و غیرابدی بوده و ملت حق دارد امانتی را که به دست آنان سپرده، به شیوه ای دموکراتیک و با راهکارهای مسالمت آمیز از دست آنان ستانده و آنان را از اریکه قدرت به زیر بکشد.
موضوع این نوشتار که به خواست دوستان محترم در هفته نامه ی اتحاد جنوب، کمیتی مختصر خواهد داشت به چگونگی مناسبات میان شورا و نهادهای مردم بنیاد واسط می پردازد.
شوراهای محلی به عنوان نهادی که در میان نهادهای رسمی بیشترین ارتباط را با ساکنان محل در شهر و روستا دارند، در کشورهای پیشرفته که سابقه ی کار شورایی روشمند و تعریف شده می باشند تمام جنبه های زندگی درون محلی را در عرصه ی عمومی مدیریت می کنند. در کشور ما نیز خروجی طرح ها و برنامه های شوراها که به حتم باید بسیار دقیق، همه جانبه و واجد ریزبینی کارشناسی باشد باید برای سایر دستگاه ها نیز الزامی گردد. چه اگر سازمان های رسمی محلی که غیر از شورا و شهرداران که همگی و یا عموم آن ها انتصایی هستند هرکدام ساز خود را کوک کنند، نه فقط باعث خدشه دارشدن حیثیت یک نهاد انتخابی- مشروط به این که روندی دموکراتیک داشته و محل اجتماع نمایندگان واقعی مردم باشد- شده، بلکه دستآوردی نیز جز هرج و مرج، آنارشیسم مدیریتی و از هم گیسختگی خدمات محلی نخواهد داشت.
از دگرسو نهادهای مدنی واسط و یا نهادهای مدنی در معنا ومفهوم خاص خود، همان نهادها و سازمان های کلاً و جزاً مردم بنیاد اند که به عنوان حلقه ی واسط و اتصال میان حاکمیت و بدنه ی اجتماعی( ملت) عمل می کنند. این نهادها که محصول هم اندیشی و منافع مشترک گروه های مختلف اجتماعی هستند ساماندهی مطالبات عادلانه ی صنفی و یا عمومی را به عهده داشته و با تاکتیک های مسالمت آمیز و با کاربرد روش های عاری از خشونت می کوشند به اهداف خود- که البته باید انسانی و عادلانه باشد- دست یابند. اما چه نهادها و سازمان هایی را می توان در فهرست نهادها و سازمان های مردم بنیاد قرار داد؟ احزاب، جمعیت ها و گروهای سیاسی، انجمن ها و سندیکاهای صنفی نویسندگان، روزنامه نگاران، هنرمندان، کارگران، کارمندان، ورزشکاران و سایر طبقات اجتماعی، کانون های علمی، سازمان های هوادار حقوق بشر، حقوق زنان و کودکان. منع بردگی و کار اجباری، منع شکنجه، گردش آزاد اطلاعات، مطبوعات و رسانه های صوتی و تصویری آزاد، دسترسی همه افراد به دادرسی عادلانه، محیط زیست، حیوانات، میراث فرهنگی، بیماران خاص و مؤسسات خیریه از جمله نهادهای مدنی محسوب می شوند. نهادهایی که مرامنامه و اساسنامه آن ها توسط اعضای آن ها نوشته شده و تأسیس، تداوم زیست و یا انحلال آن ها کاملاً تابعی از متغیر دیدگاه ها و آرای اعضای آن ها خواهد بود.
نهادهای مدنی پیش گفته، افزون بر کارکردهای کلان خود در پهنه ی ملی و حتی گاه در جفرافیای جهانی، در قلمرو محلی نیز با تعامل و داد و ستد متقابل با شوراهای محلی می توانند به تولید، زایش و رویش خیر اجتماعی کمک کرده و ساختمان شهر و یا روستایی فرهنگ سالار، آزاد، آباد، شاد و شاداب را پیریزی کنند. شوراهای محلی و سازمان های مدنی در صورت داشتن اراده ی لازم، اندیشه ی مترقی و بینشی فراغ و برهنه از حب و بغض های فردی، ژنتیکی، طایفهای و ایدئواژیک و سیاسی می توانند با همکاری دوسویه در چارچوب شرح وظایف و با حفظ هویت خویش، بهبود و بالندگی اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی حوزه ی فعالیت خود را در دستور کار قرار داده و پرچم زندگی بر پایه ی مدنیّت، پاسداری از کرامت انسانی، احترام به حقوق شهروندی و مسئولیت پذیری در برابر محیط طبیعی و انسانی را بر بام شهر و روستا برافرازند.
اما به رغم آن چه که در وصف نهادهای مدنی، داد سخن دادیم، سوگمندانه باید گفت که در میهن ما، تشکل های مردم بنیاد، مستقل و ناوابسته به قدرت، به قطع، یکی از بدترین دوران حیات خود را سپری می کنند. برخی از این نهادها یا در نطفه خفه شده و یا پس از تولد و رشد و توسعه ی نسبی، مغضوب دستگاه های رسمی واقع شده و به گیوتین انحلال سپرده شده اند، برخی نیز در فضای سربی حاکم، به سان شیر بی یال و دم و اشکم به حیات کم رمق و پردرد و رنج خود ادامه داده و شمشیر داموکلس تحدید و تهدید را بر سر خود آویزان دیده که هر لحظه و با هر بهانه ممکن است رگ زندگی آنان را قطع کند. در این شرایط سخت و دشوار، این دسته از جمع های مردمی، بیش از آن که حامل رسمی باشند، بیشتر اسمی را یدک می کشند.
شورا ها نیز گرچه حال و روزی بهتر از دیگر نهادهای مدنی دارند، اما آن ها در تمام مراحل انتخابات اعضای شورا توسط مردم و تأسیس شورا، ایده پردازی، گزینش شهرداران، تصویب قوانین و نظارت بر اجرای مصوبات خود و عملکرد شهرداران، با موانع ذهنی، عینی، ساختاری، سیاسی و کشمکش های درون و برون سازمانی گاه سهمگینی مواجه است که با شورا به عنوان یکی از نهادهای مدنی مطلوب و حداکثری فاصله ی فراوانی دارد.
اما هدف ما از طرح واقعیتهای زبرین در بارهی چالش های پیش روی شوراها، فقط آسیب شناسی شوراها می باشد پس از مقدمه ی مزبور، الزاماً نباید به این نتیجه ناصواب رهنمون شد که مشارکت در انتخابات شوراها در همین شکل و شمایل و محتوای آن، امری سراسر عبث بوده و باید عطای آن را به لقایش بخشید. بلکه نگارنده به عنوان یک کنشگر اجتماعی هوادار حقوق بشر، حقوق شهروندی و حاکمیت ملت که دغدغه ی مردم شهر و وطن دارم به این باورم که انفعال، سرخوردگی سیاسی و اجتماعی برای عموم مردم و به خصوص برای نیروهای آزادی خواه، عدالت طلب و خواهندگان دموکراسی، رویکرد میمونی نیست. عزلت گزینی و مشارکت و اظهار نظرسلبی(رأی ندادن) نیز درست مانند مشارکت ایجابی(رأی دادن)، بالذات در ذیل فضیلت و یا رذیلت قرار نگرفته، بلکه خیر و یا شر آن دو رفتار، نسبتی تام با شرایط سیاسی دارد. بنابراین این دسته از افراد اگر مجهز به توانمندی های در خور شورا باشند، باید از یک سو در گستره ی مسئولیت های مدنی خویش، خود را - صرف نظر از این که دستگاه های رسمی در باره آن ها چه تصمیمی می گیرند- نامزد انتخابات کرده و از دگر سو از مردم دعوت کنند به کاندیداهای خوشفکر، آزاد اندیش، نقد و اعتراض پذیر و پاسخگو، اهل مشورت، حامی حقوق همهی شهروندان، دلسوز و عاری از انواع فساد مالی و رانت خواری و بند و بست- البته اگر چنین افرادی از فیلترهای چند لایه ای سیاسی- عقیدتی بعضی نهادهای دولتی عبور کرده باشند- رأی دهند./ج
تازه ترین خبرها
- حضور پتروشیمی پردیس در ایران اكسپو، بزرگترین رویداد صادراتی ایران
- مادر حسن غلامی هنرمند شاخص هم استانی در آغوش خاک آرام گرفت / تصاویر
- اولین دورهمی اتحاد جنوب در سال ۴۰۳ برگزار شد / تصاویر
- رقابت پتروشیمی جم در نمايشگاه Chinaplas 2024 در کنار شرکتهای بزرگ و قدرتمند دنیا
- خبرنگاران سراسر شرکت ملی گاز ایران از پالایشگاه های مجتمع گاز پارس جنوبی بازدید کردند
- حضور تیرانداز دشتستانی در مسابقه کشوری بنچ رست ۲۵ متر
- ثبت بیشترین جلسات و اقدامات راهبردی در هیئت مدیره مجتمع گاز پارس جنوبی در سال 1402
- عملیات تعمیرات حساس کوره نم زدایی ردیف سوم گازی پالایشگاه دهم مجتمع گاز پارس جنوبی پایان یافت
- خواص درمانی گیاه عطسه
- بهترین زمان نوشیدن قهوه برای مبتلایان به کبدچرب
- کنترل استرس و روشهای خاص طب سنتی برای آن
- پرسپولیس به راحتی آلومینیوم و سپاهان را شکست می دهد
- دومین طلا برای ملی پوش ووشو ایران/ زهرا کیانی بازهم قهرمان شد
- تداوم بارشهای رگباری در این استانها/ کوهنوردی ممنوع!
- آغاز رقابت بیش از ۱۶ هزار داوطلب کنکوری در استان بوشهر
- میزان تولید پتروشیمی بوشهر ۳۷ درصد افزایش یافت
- اردوغان : روابط تجاری ترکیه با اسرائیل متوقف شد
- مالک جدید استقلال: به کمتر از قهرمانی آسیا رضایت نمی دهیم
- حماس : تصمیمی برای انتقال به سوریه نداریم
- خطیر: واگذاری استقلال بزرگ ترین اتفاق بعد از قهرمانی آسیا بود
- مدیرعامل باشگاه پرسپولیس: دایی؟ اوسمار گزینه اول ماست
- رد پای پرسپولیس در شکست پروژه بزرگ فوتبالی عربستان!
- پرسپولیس و استقلال رسماً واگذار شدند/ سهم پیشکسوتان؛ ۵ درصد
- ترکیب سهامداران پرسپولیس در هیئت مدیره مشخص شد
- تأکید فدراسیون فوتبال؛ تماشای بازیها نباید رایگان باشد
- وزیر علوم : کنکوریها اضطراب نداشته باشند/ فرصت جبران وجود دارد
- قیمت طلا امروز پنجشنبه ۶ اردیبهشت ۱۴۰۳
- تشخیص سرطان از یک قطره خون طی چند دقیقه
- تغییراتی در چشم که باید نگران تان کند!
- مسئولیتهای اجتماعی نفت در استان بوشهر افزایش یابد
- عملیات اجرای پانسیون پزشکان دالکی شهرستان دشتستان آغاز شد
- کاروان خودروهای شوتی در دشتستان توقیف شد
- مستقل شدن روابط عمومیها در دستگاههای اجرایی پیگیری میشود
- هفته کارگر در بوشهر با گلباران مزار شهدا آغاز شد
- مشکلات کانالهای آبیاری و زهکشی نخیلات آبپخش پیگیری می شود
- مشکلات ۷ بنگاه اقتصادی استان بوشهر رسیدگی شد
- کاروان خدمت استان بوشهر به عسلویه رسید
- مدیریت ارشد استان بوشهر برای رفع مشکلات مردم پای کار است
- مشکلات مردم استان بوشهر در دیدارهای چهره به چهره احصا میشود
- بانوان در نظام و انقلاب اسلامی جایگاه ویژه ای دارند
- آغاز عملیات اجرایی پایگاه سلامت مرکز خدمات جامع سلامت دشتستان
- امدادرسانی به خدمه شناور تانزانیایی در آبهای بوشهر انجام شد
- همایش پاکسازی ساحل در گناوه برگزار شد
- امدادرسانی آب و فاضلاب استان بوشهر به سیل زدگان سیستان و بلوچستان
- عناوین روزنامههای ورزشی امروز1403/02/06
- عناوین روزنامههای امروز1403/02/06
- فال روزانه ۱۴۰۳.۰۲.۰۶
- رهبر انقلاب: کارگر رکن جهش تولید است
- راهکارهای بهبود شرایط صنایع دارویی کشور/ برچیدن بساط ارز چند نرخی
- نشست هماهنگی و برنامه ریزی دومین رویداد ملی خواهر برادری در بوشهر برگزار شد