اکبر صابری  

عید سعید نوروز و هم زمانی بهار قرآن با بهار طبیعت را به مخاطبان ارجمند این یادداشت تبریک و شادباش عرض می نمایم.
طبق روال سال های گذشته مروری داریم بر مهم ترین اتّفاقات کشور در سالی که گذشت.

 وعده صادق ۱
سال ۱۴٠۳ سال سخت ایران در رویارویی با رژیم صهیونیستی و حامیان غربی آن رژیم غاصب بود.
۱۳ فروردین ۱۴٠۳ اسرائیل در اقدامی خارج از چارچوب و ضوابط بین المللی، غیر انسانی و غیر متعارف به ساختمان کنسولی ایران در دمشق سوریه حمله کرد و هفت تن از فرماندهان ارشد سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از جمله سرتیپ پاسدار محمدرضا زاهدی، از فرماندهان ارشد نیروی قدس را به شهادت رساند.
در تاریخ ۲۵ فروردین ماه (مطابق با ۱۳ آوریل ۲٠۲۴م)، ج ا ایران تحت عملیات وعده صادق۱ و ذیل راهبرد بازدارندگی نظامی، پاسخ قابل ملاحظه ای به رژیم صهیونیستی اسرائیل داد و با استفاده از موشک‌ها و پهپادهای متعدد به اهداف استراتژیکی در داخل مناطق اشغالی (در تصرف اسرائیل) حمله کرد.
رئیس ستاد نیروهای مسلح ایران، به صراحت دلیل این عملیات را حمله به کنسول‌گری ایران در دمشق عنوان کرد.

شهادت آیت الله رئیسی
بال گرد حامل رئیس‌جمهور سابق، آیت الله سید ابراهیم رئیسی، ۳۰ اردیبهشت ماه ۱۴۰۳ در مسیر بازگشت از مراسم افتتاح سد قیز قلعه‌سی به سمت شهر تبریز، در منطقه ورزقان استان آذربایجان شرقی دچار سانحه هوایی شده و ایشان به شهادت رسید.
گفته می شود زمانی که خلبان حامل رییس جمهور، توده مه را مشاهده کرده و خواسته بالگرد را در ارتفاع پروازی مناسب تنظیم کند قدرت بال گرد کشش کافی را برای این اقدام نداشته و در محدودیت دید حاصل از مه برخورد با کوه حادث شده است.
حجت الاسلام آل هاشم، نماینده ولی‌فقیه و امام جمعه تبریز، حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه و مالک رحمتی استاندار آذربایجان شرقی از جمله همراهان رئیس جمهور در این سانحه تلخ بودند.
با شهادت آیت الله رئیسی، محمد مخبر معاون اوّل ریاست جمهوری، سرپرست نهاد ریاست جمهوری شد و موقتاً وظایف رییس دولت را برعهده گرفت.

پیروزی مسعود پزشکیان
در روزهای ۱۵ و ۲۲ تیر ماه،  انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم برگزار شد. هشت چهره شاخص در مرحله بررسی صلاحیت تایید نشدند و شش نامزد تایید صلاحیت شدند. تایید شده ها عبارت بودند از: مسعود پزشکیان، مصطفی پورمحمدی، سعید جلیلی، علیرضا زاکانی، سید امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی و محمدباقر قالیباف.
چهره های شاخص رد صلاحیت شده عبارت بودند از: علی لاریجانی، عباس آخوندی، محمود احمدی‌نژاد، مهرداد بذرپاش، وحید حقانیان، اسحاق جهانگیری، محمد شریعتمداری، عبدالناصر همتی.
به فاصله دو – سه روز مانده به انتخابات، زاکانی و قاضی زاده هاشمی از دور رقابت انصراف دادند تا نهایتاً انتخابات با چهار کاندیدا برگزار شود.
مسعود پزشکیان کاندیدای مورد حمایت جبهه اصلاحات ایران، در دور اول انتخابات با رأی ۱۰٬۴۱۵٬۹۹۱ نفر اوّل انتخابات شدند امّا به دلیل این که نتوانستند اکثریت آراء واجدین شرایط رأی دهی را کسب کنند، انتخابات با سعید جلیلی به دور دوّم کشیده شد.
در دور دوّم، رقابت های انتخاباتی شدّت یافت و جبهه پایداری و اصول گراها با تمام توان در مقابل پزشکیان مورد حمایت اصلاح طلبان به فعالیت پرداختند.
طرفداران قالیباف که البته چندان زیاد نبودند به دو نیم تقسیم شدند و حدود ۳۵ تا ۴٠ درصد از آن ها به پزشکیان رأی دادند و این در حالی بود که نیمی از مردم اصلاً در انتخابات مشارکت نکردند، ولی اصلاح طلبان با همان نیمی از ظرفیت خود امّا موفق شدند رقیب صاحب نفوذ و قدرت خود یعنی سعید جلیلی را شکست داده و مسعود پزشکیان با ۱۶ میلیون و ۳۸۴ هزار و ۴۰۳ برنده انتخابات و نهمین رئیس‌جمهور ایران شد.
واکنش بورس و دلار به انتخاب پزشکیان مثبت بود. در پی اعلام پیروزی مسعود پزشکیان در رقابت‌های دور دوّم انتخابات، شاخص بورس در ۱۶ تیر ماه ۱۴۰۳، به دو میلیون و ۱۶۱ هزار واحد صعود کرد که نشان از رشد 2.9 درصدی داشت. همچنین دلار در بازار آزاد ایران نیز به ۵۸ هزار و ۷۰۰ تومان معامله شد که نسبت به روز گذشته خود ۶۵۰ تومان ریزش داشته است.

مشارکت مردم در انتخابات
وزارت کشور آمار مشارکت در انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم را ۲۴ میلیون و ۵۳۵ هزار نفر، معادل ۳۹٫۹٪ واجدین شرایط اعلام کرد. که پایین‌ترین نرخ مشارکت در انتخابات‌های ریاست‌ جمهوری ایران محسوب می‌شود.
در دور دوّم انتخابات، آرا به ۳۰ میلیون و ۵۳۰ هزار رسید که یعنی ۴۹ درصد از واجدین شرایط در انتخابات شرکت کرده‌اند.
گرچه میزان مشارکت مردم در انتخابات مرحله دوم ۱٠ درصد افزایش یافت، ولی به ۵٠ درصد نرسید تا وجهی از نگرانی و نارضایتی مردم نمود عینی بیش تری پیدا کند. دلایل عدم مشارکت گسترده و بالای مردم در انتخابات از نکات مهمی است که حتماً باید مورد کاوش و بررسی قرار گیرد.

شهادت اسماعیل هنیه
اسماعیل هنیه رئیس شورای سیاسی حماس و از مقامات بلندپایه مقاومت فلسطین در ۱۰ مرداد ۱۴۰۳ش/۳۱ ژوئیه ۲۰۲۴م در محل اقامتش در تهران، ترور و به شهادت رسید. او برای شرکت در مراسم تحلیف مسعود پزشکیان رئیس‌جمهور ایران به تهران آمده بود. دفتر رسانه‌ای رژیم صیهونیستی با انتشار بیانیه‌ای مسئولیت این ترور را برعهده گرفت.

 حادثه هولناک معدن طبس
۳۱ شهریور ۱۴۰۳ انفجار معدن زغال‌سنگ طبس، از پر تلفات‌ترین حادثه مربوط به معادن در ایران بود که در یکی از کارگاه‌های شرکت زغال‌سنگ معدن جوی طبس رخ داد. این حادثه که ناشی از نشت گاز متان بود، منجر به انفجار در بلوک این معدن شد. آمار کشته‌ها به ۵۲ نفر و مجروحان به ۲۲ نفر رسید.
ضعف سیستم های ایمنی و تهویه هوا و فرسوده و قدیمی بودن تجهیزات یکی از دلایل بروز این فاجعه بود. این فاجعه دهشتناک یکی از روزهای غم انگیز ۱۴٠۳ را برای مردم ایران رقم زد.

شهادت سید حسن نصراله
سید حسن نصرالله دبیرکل حزب الله لبنان و از متحدان استراتژیک جمهوری اسلامی، ۶ مهر سال ۱۴۰۳ش/۲۷ سپتامبر ۲۰۲۴م در پی بمباران ضاحیه بیروت در جنوب لبنان توسط رژیم صهیونیستی به شهادت رسید. در پی شهادت سید حسن نصراله در ایران پنج روز و در لبنان، سوریه، عراق و یمن نیز سه روز عزای عمومی اعلام شد.

 وعده صادق ۲
عملیات وعده صادق۲ دو ماه بعد از ترور شهید اسماعیل هنیه در محل اقامتش در تهران و پس از شدت‌ یافتن حملات اسرائیل به هسته فرماندهی حزب‌الله لبنان و ۴ روز پس از حمله هوایی به مرکز فرماندهی حزب‌الله که منجر به شهادت سید حسن نصرالله، دبیرکل فقید حزب‌الله، و سردار عباس نیل فروشان، معاون عملیات سپاه پاسداران گردید ، صورت گرفت و با بیش از ۱۸۰ موشک بالستیک به تل آویو و چند شهر دیگر اسرائیل حمله کرد که سپر دفاع موشکی و گنبد آهنین رژیم صهیونیستی را به چالش کشید.

 چالش های پزشکیان
با آغاز به کار دولت جدید، مشکلات فراروی پزشکیان بیش از پیش بینی ها رخ نمود و عملاً در ماه های آغازین به مسند نشستن وی چالش های سنگین و سهم گینی پیش روی این دولت قرار گرفت.
عدم موفقیت عملیات طوفان الاقصی، شهادت اسماعیل هنیه و سید حسن نصراله، شهادت جمعی از فرماندهان بلندپایه سپاه پاسداران بدست رژیم صهیونیستی، عملیات وعده صادق ۱ و ۲ در پاسخ به جنایات اسرائیل، افزایش نرخ تورم و گرانی، افزایش افسار گسیخته نرخ دلار و طلا و سکه، استیضاح وزیر اقتصاد و برکناری وی، ناترازی های شدید در تولید و مصرف سوخت و انرژی که منجر به قطع مکرر گاز و برق و تعطیلی های چند روزه بسیاری از شهرها و استان های کشور و حتی پایتخت گردید و شاید از همه این ها بدتر به پیروزی رسیدن ترامپ در آمریکا همه دست به دست هم داد تا کار پزشکیان برای مدیریت مسایل و مشکلات ایران دوچندان سخت شود.

چالش وفاق
مهم ترین شعار مسعود پزشکیان در انتخابات ریاست جمهوری، شعار وفاق ملّی بود. شعاری که کمتر در تبلیغات انتخابات از آن حرف زده شد و بیش تر در انتخاب اعضای کابینه و پس از شروع به کار دولت در ادبیات رییس جمهور رو به فزونی نهاد.
شعاری که در کلّیات عامه پسند بود ولی در جزییات نامفهوم و پر از ابهام بود.
این شعار گرچه می توانست گره گشای مملکت باشد ولی الزامات آن و پیش شرط های آن توسط مسعود پزشکیان مطرح و قول گرفته نشده بود.
انتقادی که طرف داران پزشکیان و حامیان انتخاباتی وی به این شعار وارد می کردند این که سطح بده بستان های سیاسی در قالب این شعار مشخص نبود. پزشکیان هفت عضو کابینه را برای وفاق به اصول گراها و رقبای انتخاباتی خود داد. در عوض از مجلس برای تمام کابینه چهاردهم که فقط چهار وزیر اصلاح طلب داشت رأی اعتماد گرفت.
این شعار هنوز با چالش های جدّی در سطح حامیان دولت روبروست و نتوانسته فعالان ستادها و حامیان پزشکیان را قانع نماید. به خصوص این که شعار وفاق محدود به قوه مجریه و تا حدودی مقننه شده و سایر قوا و ارکان نظام را در بر نگرفته است.
برخی حامیان دولت برکناری محمدجواد ظریف از پست معاونت راهبردی ریاست جمهوری و استیضاح و برکناری عبدالناصر همتی از وزارت اقتصاد را به نوعی زیر میز وفاق زدن اصول گراها می دانند و معتقدند کار وفاق با این جماعت با مشکلات جدی روبروست.

پیروزی ترامپ
چالش دیگر ایران و رئیس جمهور پزشکیان، پیروزی ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا است. گرچه این پرزیدنت ترامپ با ترامپ ۲٠۱۷ – ۲٠۲۱ تفاوت هایی دارد و او با ایده ها و تجربیات جدیدی برای دوّمین بار بر کرسی ریاست جمهوری ایالات متحده تکیه زده است، امّا صرف حضور او اقتصاد، سیاست خارجی و حتّی امنیّت ایران را تحت تأثیر قرار داده است.
چگونگی مقابله با این رهبر مستکبر، تدابیر خاص را می طلبد. وحدت و انسجام داخلی در مقابل دشمن، به علاوه رعایت اصل حکمت، عزت و مصلحت توأمان با یک دیگر بیش از هر زمان دیگری نیاز مبرم و ضرورت ایجابی امروز ایران اسلامی است.

 افزایش قیمت ها و گرانی
نرخ تورم سالانه کشور در بهمن ماه ۱۴٠۳، برابر ۳۲/٠ درصداعلام شده است. امّا متغیرهای صحنه واقعیت رقمی فراتر از این را تداعی می کند.
قیمت هر گرم طلای ۱۸ عیار در ابتدای امسال ۳ میلیون و ۳۲۰ هزار تومان بود که با رشد بیش از ۱۰۰ درصدی، قیمت طلا در اواخر اسفندماه به بیش از 7 میلیون تومان رسیده است.
با تورقی اجمالی به مجموع آمارهای فوق که خیلی هم دقیق نیست نشان می دهد سفره مردم نسبت به سال گذشته حداقل ۵٠ درصد کوچک تر شده و فشار گرانی و تورم بر گرده مردم نگران کننده است.

 ادامه سقوط ارزش پول ملی
در ابتدای سال ۱۴٠۳ قیمت دلار حدود ۵۹ تا ۶٠ هزار تومان بود. با شهادت آیت الله رئیسی نرخ دلار تا مرز ۶۲ هزار تومان پیش رفت. اما سریع به کانال ۵۹ هزار تومان برگشت. پزشکیان رئیس جمهور چهاردهم نرخ دلار را با همین قیمت حدود ۵۹ هزار تومان از آقای مخبر معاون اول شهید رئیسی تحویل گرفت.
اکنون در اواخر اسفندماه ۱۴٠۳ دلار بیش از 80 درصد طی 8 ماه دولت مسعود پزشکیان رشد کرده و به مرز 100 هزارتومان رسیده است. افزایش نرخ ارز به معنی سقوط ارزش پول ملّی و کاهش قدرت خرید مردم، کاهش اعتماد به نفس مردم و شرمندگی بیش تر پدران و نان‌ آوران نزد فرزندان و خانواده آنان است. آسیبی که دولت شهید رئیسی و دولت مسعود پزشکیان از پس آن برنیامده اند. و هم واره در مقابل مهار آن شکست خورده اند. دولت پزشکیان وزیر اقتصاد خود را به پای دلار ۹۲ هزار تومانی قربانی کرد و با استیضاح مجلس از کار برکنار شد. امّا بر کسی پوشیده نیست درد اقتصاد ایران تحریم های فلج کننده است نه همتی!. لذا برای درمان این درد باید چاره ای اساسی جست. متاسفانه "سواره خبر از پیاده ندارد" جیب خالی پدران و مادران و سرپرستان خانوارهای ایرانی را مسئولانی با جیب‌های پر درک نمی کنند.

 ناترازی و قطعی های مکرر برق و گاز
متأسفانه در سال ۱۴٠۳ بحران انرژی و ناترازی در تأمین سوخت، گاز و برق باعث قطعی مکرر برق و گاز در سطح کشور شد. این مشکل که نشأت گرفته از بی توجهی به توسعه زیرساخت ها و سرمایه گذاری در حوزه انرژی و بهینه سازی در سال های گذشته است، اکنون باعث تعطیلی مکرر مدارس، دانشگاه ها و ادارات دولتی شده و ادامه این روند برای کشوری که منبع نفت و گاز خاورمیانه است جای تعجب و ایجاد نگرانی دارد.
نگرانی بیشتر برای فصل تابستان است که مصرف برق کشور قابل مقایسه با فصل زمستان نیست.
******
اتحاد جنوب
اکنون که ویژه نامه نوروزی اتحاد جنوب منتشر می شود، این هفته نامه بیست و ششمین سال از فعالیت خود را سپری کرده و وارد بیست و هفتمین سال انتشار خود شده است.
جا دارد از اعضای فرهیخته تحریریه، نویسندگان، همکاران، خبرنگاران، عکاسان و همه عزیزانی که در طول سال گذشته با ما همکاری داشتند صمیمانه تقدیر و سپاس گزاری نمایم.

شخصیت سال ویژه نامه
حسب رسالت و طبق روال 16 سال گذشته امسال نیز،  یکی از مشاهیر و مفاخر شهر برازجان و شهرستان دشتستان  انتخاب گردید. زنده یاد استاد ابراهیم قایدی برازجانی فرهیخته گران قدری که سالها تدریس در دانشگاه های استان را در کارنامه دارد. فرهنگی و معلمی دل سوز و هم زمان کشاورزی نمونه بود. هزاران دانش آموز و دانشجوی این استاد فقید که بعضاً به مدارج علمی و اجرایی بالایی رسیده اند تنها نشان دهنده بخشی از عظمت وجود این شخصیت شاخص می باشد. در پرونده ویژه نوروز امسال با ابعاد شخصیت و خدمات این مرد بزرگ بیشتر آشنا خواهید شد.
سال گذشته دکتر مهدی یوسفی از نخبگان علمی و نفتی، و سال قبل تر زنده یاد استاد سروش اتابک زاده و سال های پیشین پروفسور داریوش اکبرزاده (ایران شناسِ دشتستانی) دکتر سید محمد مهدی جعفری، دکتر هیبت الله مالکی، پروفسور عبدالرسول خیراندیش، زنده یاد فرج الله کمالی و ۱٠ شخصیت نامی دیگر از دشتستان طی ۱۵ سال گذشته به تفصیل معرفی و به آنها پرداخته شده است.