قدرت مظاهری

سال هفتاد که درجه‌دار وظیفه‌ی نیروی دریایی ارتش در ستاد فرماندهی بودم، بواسطه‌ی یکی از ناخداهای بلندپایه‌ی نیرو که علاقه‌ام به چوبک را از میزانِ اشتیاقم برای مطالعه‌ی آثارش دریافته بود، توانستم چند دقیقه‌ای با او تلفنی صحبت کنم. صدای گُرگرفته و بغض‌آلودش، دلِ آدم را مثل سقفی صاعقه‌خورده، فرو می‌ریخت.
جوری خسته و بی‌احساس حرف می‌زد، که باورت نمی‌شد این آدم، همان کسی است که چرخش انگشتانش ،،زارممد،، و ،،تنگسیر،، را آفریده‌اند. همان آدمی است که ،،احمدآقا،،یش تمامی پته‌ی ،،سیف‌القلم،، را توی ،،سنگ‌صبور،، روی آب می‌ریزد.

کلی حرف زدیم. او در برکلی و من در تهران. او بی‌حوصله و من، مشتاق. او دریایی آرام و من، نوشنده‌ای متلاطم. او کوهی سترگ و من، سنگریزه‌ای خُرد.
در انتهای حرفهای‌مان، از زادگاهم پرسید و از لهجه‌ام که بنظرش بسیار آشنا می‌آمد. وقتی گفتم دشتستانی هستم، برای لحظه‌ای کوتاه سکوت کرد و چیزی نگفت. سکوتش را که شکست، پرسید : ،،دژِ برازجون هنوز زندانه !؟،،
جواب مثبتم را که شنید، گفت : ،،هیچ‌جایی برای همیشه، یه جور نمی‌مونه،،
و بعد از آهی بلند ادامه داد : ،،نه دژ، زندان می‌مونه و نه برازجون، تبعیدگاه!،،
هفت سال پس از آن مکالمه‌ی اثیری و سکرآور و درست در همان سالی که چوبک رخت از این جهان بربَست، دژِ برازجان به موزه تبدیل شد.
 کِی برازجان از فهرست تبعیدگاه‌ها خارج می‌شود و ما و بچه‌هایمان از لیستِ تبعیدی‌ها !؟

،،روز برازجان مبارک باد،،