به گزارش روزنامه آرمان ، از سوی دیگر عواملی هم درون سیستم اقلیم کره زمین اتفاق می‌افتد و انسان در آن نقش ندارد که این هم از ابتدای خلقت بشر بوده و هست. از جمله این عوامل می‌توان به پدیده‌هایی همچون ال‌نینو و لانینو اشاره کرد. برای مثال سال گذشته بارش‌های زیادی را در آبان شاهد بودیم، به نحوی که میزان بارش در تمامی استان‌ها نسبت به حد میانگین بالاتر بود. این در حالی است که بررسی‌ها نشان داد در مهر همان سال، ۱۰ استان در خشکسالی بودند و بارش پایین‌تر از میانگین نرمال بود. تغییر در میزان بارش در فاصله یک ماه، به دلیل پدیده ال‌نینو اتفاق افتاده است. در ایران پدیده ال نینو از فروردین ۹۴ شروع شد و به اوج خود به لحاظ درجه در ۶۰ سال اخیر رسید و تاثیر آن را در بارش‌های آبان شاهد بودیم، اما پس از آن در ماه‌های بعد، دیگر تغییری در بارش نداشتیم و شرایط به حالت قبل برگشت.

 

در فروردین امسال نیز شاهد بارندگی بودیم که درباره آن هنوز مطالعات کامل انجام نشده است، اما به طور قطع این پیشامد را نمی‌توان نتیجه تغییر اقلیم دانست. باید در این زمینه مطالعات زیادی انجام شود و شاید یکی از دلایل این بارش‌ها پدیده‌های ال‌نینو یا لانینا باشد. به طور کل می‌توان گفت آب و هوای یک منطقه تحت تاثیر ۳۸ الگوی دور پیوند قرار دارد. چون تغییر اقلیم موضوعی نیست که یک‌ساله و ظرف یک سال اتفاق بیفتد و کاملا تدریجی است، اما باید به این امر اذعان داشت که دمای اکثر استان‌های کشور، افزایش خواهد داشت.

 

تمامی مدل‌های پیش‌بینی وضعیت هوا نشان می‌دهد که تمامی استان‌های کشور افزایش دما خواهند داشت. درضمن این بررسی‌ها را در دفتر تغییر آب و هوای سازمان محیط زیست و با همکاری محققان دانشگاهی انجام داده است. در این بررسی‌ها با استفاده از ۱۶ مدل پیش‌بینی و سناریوهای مختلف گازهای گلخانه‌ای، مشخص شد که دمای اکثر نقاط کشور تا سال ۲۰۳۰ بین یک‌دهم تا یک درجه با توجه به مکان‌های مختلف، افزایش پیدا خواهد کرد. همچنین این یک باور غلط و غیر علمی است که چون در خشکسالی قرار داریم دیگر سیل نخواهد آمد. اتفاقا احتمال وقوع سیل به هنگام بارش شدید و حجیم وقتی خاک خشک است بیشتر خواهد بود. خشکسالی یعنی افت بارش یا رطوبت خاک یا موجودی آب ذخیره شده در یک بازه زمانی معین همچون یک سال و یا یک فصل نسبت به میانگین درازمدت که حداقل ۳۰ سال است. بنابراین احتمال بروز سیل در مواقع خشکسالی نیز وجود داشته باشد.

 

 

دانشیار تغییر اقلیم و منابع آب پردیس ابوریحان دانشگاه تهران علمی معتقد است: تحقیقات به ما نمی‌گوید سال آینده چقدر آب خواهیم داشت. بلکه می‌توان به طور مثال میانگین بارش از سال ۲۰۱۵ تا ۲۰۳۰ را بررسی کرد و درباره عواقب وضعیت فعلی در آینده حدس زد. در این زمینه قطع به یقین، افزایش دما را در کشور خواهیم داشت، اما درباره بارش با عدم قطعیت روبه رو هستیم و نمی‌دانیم که بارش به چه میزان اتفاق می‌افتد. اگر بخواهیم به منابع آب بپردازیم به دلیل افزایش دما، کاهش منابع آب و تبخیر و تعرق را خواهیم داشت که قابل توجه است. به گزارش مهر، علیرضا مساح گفت: به طور کل اینکه سال بعد چه اتفاقی می‌افتد را در تغییر اقلیم نمی‌گویند. اینها مدل‌های پیش‌بینی هواشناسی هستند و این مدل‌ها نه تنها در ایران، بلکه در تمام دنیا هنوز به آن شکل که باید، نتوانسته اند چند ماه آینده را پیش‌بینی کند چه برسد به اینکه تا یک سال آینده را پیش‌بینی کند. این موضوع حتی در آمریکا نیز صادق است. برای مثال مدل‌های پیش‌بینی برای کالیفرنیا از پیش‌بینی ترسالی برای دو سال حکایت داشت، اما خشکسالی اتفاق افتاد.

 

 

شرایط بلندمدت خشکسالی در کشور حاکی از ماندگاری خشکسالی‌ های انباشته شده قبلی در بسیاری از مناطق کشور است که برای جبران آن، نیاز به ماندگاری طولانی ‌مدت شرایط مطلوب بارندگی، دما، تبخیر و تعرق در کشور است. در شهریور امسال رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی گفت: در سال آبی ۹۵-۹۴ تا نیمه شهریور مجموع بارندگی ها در کل کشور حدود ۲۳۲ میلیمتر بود و در واقع می ‌توان گفت که وضعیت سال آبی جاری برای مجموعه کشور نامطلوب نیست. شاهرخ فاتح در پیش‌بینی خود نسبت به وضعیت جوی در پاییز امسال افزود: پاییز پر بارانی در راه نیست و بارش‌ ها با تاخیر آغاز می ‌شوند. اما به علت بحران آب در کشور عموم مردم از جمله کشاورزان امیدوارند که با نزدیک شدن به فصل پاییز و زمستان با افزایش بارندگی ها وضعیت آب و خشکسالی بهبود یابد، چرا که با وجود خشکسالی های پی در پی لطمه شدیدی به بخش کشاورزی وارد می شود و با توجه به وابستگی شدید کشاورزی به میزان رطوبت خاک، تاثیر خشکسالی به وضوح در این بخش دیده شود.

 

او با اشاره به اینکه در برخی استان‌ ها میزان بارندگی‌ ها کاهش زیادی داشته است، افزود: این کاهش در استان های یزد ۴۴ درصد، سیستان و بلوچستان ۳۸ درصد، خراسان جنوبی ۳۴ درصد، اصفهان ۲۷ درصد و فارس ۲۲ درصد بوده است. به گزارش خبرآنلاین، رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی با تاکید بر اینکه در برخی از استان‌ ها هم با افزایش بارندگی روبه ‌رو بودیم، ادامه داد: میزان بارندگی در استان های ایلام، کرمانشاه، لرستان و همدان به ترتیب ۶۳، ۴۶، ۴۳ و ۳۴ درصد بوده است.

 

فاتح یادآور می شود: بررسی‌ ها نشان می دهد که در مقایسه با سال آبی گذشته، خوشبختانه افزایش ۱۸ درصدی بارندگی ها را در کل کشور داریم که البته در مقایسه با سال گذشته نیز استان‌ هایی مانند یزد، خراسان جنوبی و اصفهان با کاهش ۴۱، ۱۹ و ۱۲ درصدی روبه‌رو هستند. این در حالی است که طی سال های اخیر، ایران دوره های کم باران را تجربه کرده است و اگر در آینده نزدیک دوباره میزان بارندگی ها تقلیل یابد و پدیده خشکسالی تشدید شود، کشور با فاجعه رو به رو شده و در وضعیت بحرانی قرار می گیرد. بر همین اساس است که مسئولان باید چاره ای بیندیشند که بحران کم آبی را از طرق مختلف جبران کنند، چرا که معضل بی آبی و پدیده خشکسالی مساله ای است که سریعا حل و فصل نمی شود و نیاز به اقدامات گسترده و طولانی مدت دارد تا بلکه به تدریج رفع شود. بنابراین راهکارهای مناسب را می طلبد تا حل این بحران در دستور کار دولتمردان قرار گیرد، چون ادامه حیات و بقای محیط‌زیست در گرو رفع مشکلات در عرصه های طبیعی است.