اتحاد خبر: بورس (Bourse) یک واژه فرانسوی است که در اصطلاح به «کیف پول» گفته می شود. می گویند در اوایل قرن پانزدهم میلادی در شهر بروژ بلژیک مردی به نام «واندر بورس» زندگی می کرده که صرافان شهر در مقابل خانه او به داد و ستد کالا و اوراق بهادار می پرداختند.

 

ماهنامه دنیای سرمایه گذاری - محمد شفیع پور، کارشناس و مشاور بورس: همین موضوع باعث شد تا بعدها به مکان هایی که داد و ستد پول، کالا و اسناد مالی و تجاری که در آن صورت می گیرد، بورس بگویند. اکنون قریب به 500 سال از آن دوران گذشته و این سوال مطرح است که «چکونه می توان وارد بازار بورس ایران شد و در آن موفق شد؟»؛ در این مطلب محمد شفیع پور، کارشناس ارشد شرکت سرمایه گذاری سپهر در این باره نظر خود را مطرح کرده است. گفته های او را با هم می خوانیم.

 

آنچه هر سرمایه گذار در قدم نخست ورود به بازار سرمایه باید بداند

اگر شما جزو کسانی هستید که به تازگی و در پی واکنش بازار سرمایه به توافق هسته ای و اجرایی شدن برجام و پس از اعلام رشدهای اخیر شاخص بورس از جراید و صدا و سیما به بازار سرمایه علاقه مند شدید و قصد سرمایه گذاری در بازار بورس را در سر می پرورانید باید ابتدا با گام های نخست این فعالیت جدید آشنا شوید.

این بازار، جوان و سرشار از هیجان و پتانسیل است، خصوصا پس از لغو تحریم ها و علاقه مندی کشورهای مختلف به گسترش همکاری های خود با ایران، پتانسیل های سودآوری و جهش اقتصادی صدچندان شده است و درواقع کشور آماده جهش اقتصادی است؛ بورس نیز آینه اقتصاد کشور است، پس قدم در راه درستی گذاشته اید! در بازار سرمایه، شما به ازای قبول ریسک بیشتر می توانید شانس کسب درآمدی بیشتر از بهره بانکی (Free risk) را داشته باشید اما باید بدانید که همیشه این ریسک با پاداش همراه نیست و ممکن است شما قسمتی یا حتی در مواردی، همه اصل سرمایه خود را از دست بدهید!

پس برای روشن تر شدن واقعیت های بازار بهتر است در کمال فروتنی و بی طرفی با دقت ادامه مطلب را مطالعه کنید. برای برداشتن اولین قدم، نیاز است که شما ساده ترین کار را که هیچ گونه هزینه ای هم ندارد، انجام دهید؛ این کار «اخذ کد معاملاتی» است.

شاید بپرسید کد معاملاتی چیست؟ در پاسخ باید بگویم کد معاملاتی، شناسه مختص به هر شخص است که ترکیبی از اعداد و حروف بوده و هر سرمایه گذار به وسیله کد اختصاصی خود معاملات را انجام می دهد. همه معاملات در بازار بورس از طریق کارگزاران انجام می شود، پس می توانید با مراجعه به دفاتر کارگزاری های مختلف اقدام به اخذ کد کنید.

ولی سوال بعدی که شاید در ذهن شما ایجاد شود این است که آیا تفاوت می کند به کدام کارگزاری مراجعه کنیم؟ در پاسخ باید بگویم که در ماهیت فعالیت و کارمزدهای معاملات بین کارگزاران تفاوتی وجود ندارد اما بهتر است که کارگزار شما از لحاظ مسافت به شما نزدیک باشد تا در مواقع لزوم برای مراجعه حضوری، دشواری پیش روی شما نباشد.

از دیگر مزایای کارگزار خوب ارایه خدمات مختلف شامل تخصیص عرضه های اولیه سهام تازه وارد بورس شده، ارایه خدمات برخط (آنلاین)، ارایه تحلیل های مختلف در سایت کارگزاری که مختص مشتریان کارگزاری است و پاسخ گویی سریع و به موقع به مشکلات یا ابهامات احتمالی ایجادشده در مسیر فعالیت شماست.

بعد از اخذ کد معاملاتی مانعی برای خرید و فروش سهام و اوراق های دیگر وجود ندارد اما توصیه می شود افرادی که در این خصوص تجربه مناسب ندارند هرگز براساس توصیه دیگران، شایعات و رفتارهای هیجانی مبادرت به خرید و فروش سهام نکنند!

این سرمایه گذاری و فعالیت اقتصادی مانند همه مشاغل دیگر به علم، تجربه و تخصص منحصر به خویش نیاز دارد. اگر قصد فعالیت حرفه ای و بلندمدت در بازار سرمایه داشته باشید بهترین کار مطالعه کتاب های آموزشی و استفاده از کلاس های آموزشی مقدماتی و پس از آن پیشرفته بورس است که به طور پیوسته برگزار می شود و در کنار آن می توان از طریق سایت های سرمایه گذاری مجازی و خرید و فروش های مجازی کم کم با بازار و نوسانات آن آشنا شد. ولی برای افرادی که شاید زمان کافی برای کسب تجربه و آموزش نداشته باشند بهترین کار چیست؟

در پاسخ باید گفت خرید یونیت های سرمایه گذاری (سهام صندوق های سرمایه گذاری) است. شما از این طریق می توانید ریسک خرید و فروش را به شدت کاهش دهید و درواقع سرمایه خود را به افرادی معتبر، دارای ضمانت های کافی و متخصص در زمینه سرمایه گذاری در بازار سرمایه بسپارید. صندوق های سرمایه گذاری با هزینه بسیار اندک با استفاده از نیروهای متخصص پول شما و افراد دیگر را تجمیع و در صنایع مختلف بورس سرمایه گذاری می کنند و به اصطلاح سبد سهام (پرتفوی) تشکیل می دهند، صندوق ها انواع مختلفی دارند که می توان برای مطالعه و مقایسه آن ها از سایت rasamfunds.ir یا fipiran.com استفاده کرد.

از انواع صندوق های سرمایه گذاری می توان به صندوق های با درآمد ثابت، مختلط، سهامی، بازار گردانی و... نام برد که بسته به نوع فعالیت درجه ریسک ها متفاوتی دارند.

در مرحله بعد استفاده از خدمات شرکت های مشاور سرمایه گذاری یا سبدگردانی که دارای مجوز رسمی از سازمان بورس و اوراق بهادار هستند نیز می تواند برای اشخاص جذاب باشد، این شرکت ها با استفاده از نیروهای متخصص و زبده در امر سرمایه گذاری در بازار سرمایه می توانند کمک خوبی برای سرمایه گذاران در امر مدیریت سرمایه خویش باشند از آنجا که تحت نظارت مستمر سازمان بورس هستند، امکان سوخت شدن سرمایه شما به حداقل می رسد.

ولی اگر با همه این تفاسیر باز علاقه مند به حضور مستقیم خود در بازار سرمایه باشید به شما توصیه می شود پس از کسب اطلاعات زمینه ای و آشنایی با ماهیت فعالیت شرکت ها و نیز شیوه خرید و فروش سهام در ساعت مجاز معاملاتی (9 تا 12:30) از طریق مراجعه حضوری به کارگزار یا ارسال درخواست اینترنتی اقدام به خرید مبلغ اندکی سهام از شرکت های صنایع مختلف کنید. قطعا تنوع در سبد سهام ریسک سرمایه گذاری شما را تا حد زیادی کاهش می دهد و می توان با آرامش بیشتر با محیط بازار آشنا شد و گام به گام تجربه را افزود.

از جمله سایت های معتبر tsetmc.com محسوب می شود که مرجع رسمی اعلام قیمت ها و آخرین تحولات سهام شرکت ها است. شما از طریق این درگاه می توانید تحولات قیمتی سهام مورد نظر خود را در لحظه مشاهده کنید.

از جمله نکات مهم که باید همواره به آن توجه کرد این است که بورس همیشه در اوج نیست و باید در این سرمایه گذاری صبور بود، پس توصیه اکید می شود که هرگز با پولی که در کوتاه مدت به آن نیاز دارید وارد بورس نشوید، چون امکان آن هست که در دوره رکود با بسته بودن نماد معاملاتی نتوانید به موقع فروش سهام را انجام دهید و ضررهای جبران ناپذیری متحمل شوید.

نکته مهم بعدی توجه به حفظ اصل سرمایه شماست، همیشه این نکته را در نظر داشته باشیم که حفظ سرمایه شرط اول در معاملات اوراق بهادار است.اگر این شرط را مدنظر داشته باشید، فرصت های کسب سود همواره ایجاد می شوند پس به هیچ وجه نباید بی گدار به آب زد و خریدهای احساسی انجام داد.

سرمایه گذاران در سهام شرکت ها به دو طریق کسب سود می کنند: نخست سودهای نقدی که در پایان سال مالی در مجامع عمومی شرکت ها تقسیم می شود و به حساب سهامداران واریز می شود و دوم از ما به التفاوت بهای خرید سهام و فروش آن.

بهترین خریدها خصوص برای افراد آماتور خرید از سهام شرکت های دارای سود نقدی مناسب (سهام با نسبتP  بر E پایین) و از سهام شرکت های بزرگ با شفافیت بیشتر و ریسک کمتر است، اصولا این شرکت ها شاید سرعت رشد در کوتاه مدت بالایی نداشته باشند اما به سرمایه گذاران همواره سود معقولی می رسانند. اگر باز هم علاقه مند به کاهش بیشتر ریسک خود باشید، می توانید از اوراق مشارکت با درآمد ثابت یا اوراق خزانه اسلامی یا اوراق اجراه در سبد سهام خود استفاده کنید که دارای مبلغ مشخصی بهره ماهانه هستند که در پایان هر دوره به حساب دارندگان اوراق واریز می شود. این اوراق دارای ضامن معتبر هستند و ریسک عدم پرداخت به موقع بهره (نکول) نزدیک به صفر می شود.

ابزارهای نوین مالی نظیر اوراق فوق که برای تامین مالی شرکت های مختلف و مطابق با اصول اسلامی به صورت متنوعی طراحی شده اند از جمله تازه واردهای بازار سرمایه اند که عمر نسبتا کمی دارند اما جایگزین خوبی برای پول های سپرده شده در بانک ها هستند و می توانند باعث رونق اقتصادی و صنعتی کشور شوند.

به هر حال مطابق پیش بینی صندوق جهانی پول، ایران در سال 1395 توانایی رشد بالای اقتصادی را دارد و قطعا این رشد در گام نخست می تواند خود را در بازار بورس اوراق بهادار نشان دهد. همواره بورس به دلیل ارزش انتظاری که از وقایع آینده در خود می بیند، در رشدها و سقوط ها پیشگام است. پس می توان رشد اخیر را دنباله دار و امیدوارکننده دانست و با سرمایه گذاری به موقع از این پتانسیل نهایت بهره را برد.