به گزارش مهر به نقل از روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی، لیلا امامی بورد تخصصی بیهوشی و فلوشیپ طب خواب بر اهمیت بهداشت خواب و نقش آن در یادگیری دانشجویان و دانش آموزان تاکید کرد.

این عضو هیئت علمی گروه بیهوشی دانشگاه گفت: به فصل امتحانات نزدیک می‌شویم و دانش‌آموزان و دانشجویان در تلاش هستند تا خود را برای امتحانات پایان ترم آماده سازند و برخی از آنان برای کسب آمادگی و مطالعه بیشتر دروس از خواب شبانه صرفه نظر کرده و دچار کمبود خواب در ایام امتحانات می‌شوند.

به گفته امامی براساس نتایج مطالعات صورت گرفته در ایران و جهان دانش آموزان و دانشجویان میزان خواب کافی و مورد نیاز محدوده سنی خود را ندارند.

وی افزایش ساعت کار نیمه وقت، حجم بالای مطالب درسی، عادات اشتباه (تماشای تلویزیون و استفاده از وسایل الکترونیکی مثل کامپیوتر و موبایل قبل از خواب) را برخی از دلایل این تغییر الگو و کمبود خواب در دانشجویان و دانش آموزان عنوان کرد.

مطالعه و خواب مناسب شبانه؛ دو عامل مهم در افزایش عملکرد تحصیلی

به گفته این متخصص بیهوشی، خواب در فرآیندهای شناختی که برای یادگیری و عملکرد تحصیلی ضروری هستند، نقش حیاتی ایفا می‌کند و براساس یافته‌های آکادمی طب خواب آمریکا، مطالعه و خواب مناسب شبانه دو عامل مهم برای افزایش عملکرد تحصیلی در دانشجویان و سایر فراگیران است.

امامی با اشاره به نظر متخصصان و اساتید بین المللی درخصوص تأثیر خواب در یادگیری گفت: طبق نظر یکی از برنامه‌ریزان تحصیلی دانشگاه هاروارد، محرومیت از خواب باعث خواب آلودگی در کلاس درس و اثرات منفی بر عملکرد کلی تحصیلی دانشجو می‌شود. همچنین طبق گفته یکی از اساتید گروه خواب دانشگاه استانفورد میزان هوشیاری فرد در طول روز حساس‌ترین معیار برای تعیین میزان نیاز اختصاصی هر فرد به خواب است.

به گفته این فلوشیپ طب خواب، اگر فردی در طول روز همواره خسته و خواب آلود است نشان می‌دهد که احتمالاً خواب او کافی نیست.

تأثیر کیفیت و کمیت خواب بر میزان هوشیاری فرد

وی کیفیت و کمیت خواب را دو عامل اولیه مؤثر بر میزان هوشیاری فرد در طول روز برشمرد و این عوامل را در هوشیاری روزانه نوجوانان و جوانان بسیار مهم دانست زیرا در این سنین در مقایسه با میانسالی یا کهنسالی، اختلالات شایع خواب نظیر آپنه انسدادی و سندرم پای بی‌قرار نادر است.

امامی در ادامه به نتایج برخی تحقیقات در خصوص اثرات نامطلوب و ارتباط خواب ناکافی یا نامناسب با موفقیت درسی دانش‌آموزان و دانشجویان اشاره کرد.

خواب آلودگی و کاهش عملکرد تحصیلی و روزانه دانشجویان، کسب نمرات پایین در ریاضی و خواندن و نوشتن، مشکلات سلامت روان، کیفیت خواب پایین در دانشجویان رشته‌های پزشکی و پیراپزشکی، کسب معدل پایین‌تر در دانشجویانی که "تمام شب" بیدارند و مطالعه می‌کنند برخی از نتایج مطالعه مذکور بود.

به گفته وی دانش‌آموزانی که شب‌ها تا دیروقت بیدار می‌مانند و آخر هفته این کمبود خواب را جبران کرده و بسیار دیر بیدار می‌شوند، عمکرد ضعیفی در کلاس درس پیدا می‌کنند. زیرا ساعت بیولوژیک بدنشان مجبور است مرتب خود را با ساعت متغیر خواب و بیداری آنها تنظیم کند و این موضوع باعث کاهش توانایی آنها در بیدار شدن زودهنگام برای کلاسهای صبح ابتدای هفته می‌شود.

لیلا امامی در ادامه سخنان خود به تبیین نقش خواب در عملکرد تحصیلی فراگیران از ابعاد گوناگون پرداخت.

تقویت حافظه

این فلوشیپ خواب دانشگاه با اشاره به اثر خواب در تقویت حافظه و انتقال اطلاعات به حافظه بلندمدت خاطرنشان کرد: خواب به انتقال اطلاعات از حافظه کوتاه‌مدت به حافظه بلندمدت کمک می‌کند و به خاطر آوردن حقایق و مفاهیم آموخته شده در طول روز را آسان‌تر می‌سازد.

وی تقویت مهارت‌ها را از دیگر آثار مثبت خواب برشمرد و گفت: مغز در طول خواب به تقویت مهارت‌های حرکتی و دیگر آموخته‌های فرد می‌پردازد که این امر برای مهارتهای نیازمند تمرین مانند موسیقی یا ورزش، حیاتی است.

عملکرد شناختی

امامی توجه و تمرکز ذهنی را از تأثیرات مثبت خواب در حوزه عملکرد شناختی برشمرد و افزود: خواب کافی باعث افزایش توجه و تمرکز شده و به دانش‌آموزان اجازه می‌دهد در طول کلاس‌ها و جلسات درسی تمرکز بهتری داشته باشند.

وی با اشاره به اثر خواب بر توانایی حل مسئله گفت: خواب به بهبود تفکر انتقادی و توانایی حل مسئله کمک می‌کند و به دانشجویان کمک می‌کند تا به طور موثرتری به مدیریت چالش‌ها بپردازند.

تنظیم احساسات

این فلوشیپ دانشگاه با اشاره به نقش خواب در تنظیم احساسات و مدیریت استرس افزود: خواب با کیفیت به تنظیم احساسات و کاهش استرس کمک می‌کند و بر کیفیت یادگیری و عملکرد تحصیلی تأثیرگذار است.

این متخصص بیهوشی ثبات خلق و خو را از دیگر آثار خواب با کیفیت برشمرد و خاطرنشان کرد: دانش‌آموزانی که به خوبی استراحت کردند، معمولاً خلق و خوی بهتری دارند و این امر بر تعاملات آنها با همکلاسی‌ها و معلمان تأثیر مثبت می‌گذارد.

سلامت جسمی

لیلا امامی نقش خواب را در رشد و تکامل جسمی به ویژه در نوجوانان بسیار مهم و ضروری عنوان کرد.

وی با اشاره به اثر خواب در عملکرد ایمنی بدن تاکید کرد: خواب کافی باعث تقویت سیستم ایمنی فرد می‌شود و احتمال ابتلاء به بیماری‌های گوناگون را در وی کاهش می‌دهد، در نتیجه فراگیران وقت بیشتر و موثرتری برای مطالعه دارند.

عملکرد تحصیلی

این فلوشیپ خواب با توجه به تأثیر خواب کافی در بهبود نمرات فراگیران گفت: طبق نتایج تحقیقات دانش‌آموزانی که خواب کافی دارند، معمولاً نمرات بالاتری کسب می‌کنند و در آزمون‌های استاندارد نیز عملکرد بهتری از خود نشان می‌دهند.

وی کاهش غیبت را از دیگر آثار خواب کافی در فراگیران برشمرد و یادآور شد: الگوی خواب سالم می‌تواند به کاهش غیبت از مدرسه منجر شوند و فرصت‌های یادگیری را تضمین کند.

امامی در ادامه به نتایج برخی تحقیقات در خصوص اثرات نامطلوب و ارتباط خواب ناکافی یا نامناسب با موفقیت درسی دانش‌آموزان و دانشجویان اشاره کرد.

خواب آلودگی و کاهش عملکرد تحصیلی و روزانه دانشجویان، کسب نمرات پایین در ریاضی و خواندن و نوشتن، مشکلات سلامت روان، کیفیت خواب پایین در دانشجویان رشته‌های پزشکی و پیراپزشکی، کسب معدل پایین‌تر در دانشجویانی که "تمام شب" بیدارند و مطالعه می‌کنند برخی از نتایج مطالعه مذکور بود.

به گفته وی دانش‌آموزانی که شب‌ها تا دیروقت بیدار می‌مانند و آخر هفته این کمبود خواب را جبران کرده و بسیار دیر بیدار می‌شوند، عمکرد ضعیفی در کلاس درس پیدا می‌کنند. زیرا ساعت بیولوژیک بدنشان مجبور است مرتب خود را با ساعت متغیر خواب و بیداری آنها تنظیم کند و این موضوع باعث کاهش توانایی آنها در بیدار شدن زودهنگام برای کلاسهای صبح ابتدای هفته می‌شود.

لیلا امامی در ادامه سخنان خود به تبیین نقش خواب در عملکرد تحصیلی فراگیران از ابعاد گوناگون پرداخت.

تقویت حافظه

این فلوشیپ خواب دانشگاه با اشاره به اثر خواب در تقویت حافظه و انتقال اطلاعات به حافظه بلندمدت خاطرنشان کرد: خواب به انتقال اطلاعات از حافظه کوتاه‌مدت به حافظه بلندمدت کمک می‌کند و به خاطر آوردن حقایق و مفاهیم آموخته شده در طول روز را آسان‌تر می‌سازد.

وی تقویت مهارت‌ها را از دیگر آثار مثبت خواب برشمرد و گفت: مغز در طول خواب به تقویت مهارت‌های حرکتی و دیگر آموخته‌های فرد می‌پردازد که این امر برای مهارتهای نیازمند تمرین مانند موسیقی یا ورزش، حیاتی است.

عملکرد شناختی

امامی توجه و تمرکز ذهنی را از تأثیرات مثبت خواب در حوزه عملکرد شناختی برشمرد و افزود: خواب کافی باعث افزایش توجه و تمرکز شده و به دانش‌آموزان اجازه می‌دهد در طول کلاس‌ها و جلسات درسی تمرکز بهتری داشته باشند.

وی با اشاره به اثر خواب بر توانایی حل مسئله گفت: خواب به بهبود تفکر انتقادی و توانایی حل مسئله کمک می‌کند و به دانشجویان کمک می‌کند تا به طور موثرتری به مدیریت چالش‌ها بپردازند.

تنظیم احساسات

این فلوشیپ دانشگاه با اشاره به نقش خواب در تنظیم احساسات و مدیریت استرس افزود: خواب با کیفیت به تنظیم احساسات و کاهش استرس کمک می‌کند و بر کیفیت یادگیری و عملکرد تحصیلی تأثیرگذار است.

این متخصص بیهوشی ثبات خلق و خو را از دیگر آثار خواب با کیفیت برشمرد و خاطرنشان کرد: دانش‌آموزانی که به خوبی استراحت کردند، معمولاً خلق و خوی بهتری دارند و این امر بر تعاملات آنها با همکلاسی‌ها و معلمان تأثیر مثبت می‌گذارد.

سلامت جسمی

لیلا امامی نقش خواب را در رشد و تکامل جسمی به ویژه در نوجوانان بسیار مهم و ضروری عنوان کرد.

وی با اشاره به اثر خواب در عملکرد ایمنی بدن تاکید کرد: خواب کافی باعث تقویت سیستم ایمنی فرد می‌شود و احتمال ابتلاء به بیماری‌های گوناگون را در وی کاهش می‌دهد، در نتیجه فراگیران وقت بیشتر و موثرتری برای مطالعه دارند.

عملکرد تحصیلی

این فلوشیپ خواب با توجه به تأثیر خواب کافی در بهبود نمرات فراگیران گفت: طبق نتایج تحقیقات دانش‌آموزانی که خواب کافی دارند، معمولاً نمرات بالاتری کسب می‌کنند و در آزمون‌های استاندارد نیز عملکرد بهتری از خود نشان می‌دهند.

وی کاهش غیبت را از دیگر آثار خواب کافی در فراگیران برشمرد و یادآور شد: الگوی خواب سالم می‌تواند به کاهش غیبت از مدرسه منجر شوند و فرصت‌های یادگیری را تضمین کند. فلوشیپ خواب دانشگاه در خاتمه سخنان خود خاطرنشان کرد: خواب تنها یک حالت استراحت جسم و ذهن نیست؛ بلکه یک فرآیند فعال است و تأثیر قابل توجهی بر یادگیری و موفقیت تحصیلی دارد و تشویق دانشجویان و دانش‌آموزان به رعایت بهداشت خواب باعث نتایج تحصیلی بهتر و بهبود سلامت آنها می‌شود.