اتحادخبر-زینب رنج کش: 17 مرداد سالروز شهادت محمود صارمی خبرنگار خبرگزاری ایرنا روز خبرنگار نامیده شده است. به همین مناسبت پایگاه خبری تحلیلی اتحادخبر با سلیمه کهنسال مدرس دوره خبرنگاری و معاونت خبر صدا و سیمای مرکز بوشهر که سال هاست در عرصه خبر و رسانه قلم زده و فعالیت می نماید به گفتگو نشست، برای خواندن این گفتگو با ما همراه باشید.

لطفا خود را معرفی کنید و از آغاز فعالیت خود برایمان بگویید.

- بنده سلیمه کهنسال اهل برازجان هستم و سال ۱۳۷۵ وقتی که در آزمون سراسری شرکت کردم و باید انتخاب رشته می‌کردم با توجه به علاقه‌ای که به حوزه علوم اجتماعی داشتم با مشورت گرفتن از دختر خاله‌ام، رشته علوم ارتباطات اجتماعی را به عنوان اولویت اول انتخاب کردم و در این رشته هم گرایش روزنامه نگاری را برگزیدم، رفتن به دانشگاه علامه طباطبایی که استادان بنام کشور در آنجا تدریس می‌کردند و شاگردی آنها افتخاری است برای همه دانشجویانشان، علاقه مرا به این حوزه بیشتر کرد هر چند که در سال‌های دانشگاه بیشتر فعالیت‌هایم درسی بودند و کمتر فعالیت خارج از دانشگاه داشتم منظورم این است که کمتر در روزنامه یا هفته نامه‌ای فعالیت می‌کردم و بیشتر تمرکزم بر روی دروس دانشگاهی بود. 

زمانی که بنده این رشته را انتخاب کردم رشته علوم ارتباطات اجتماعی در میان دانش آموزان و دیگر قشرهای جامعه شناخته شده نبود با توجه به اینکه پذیرش آن هم بسیار اندک بود کمتر کسی آن را می‌شناخت. پس از دوره کارشناسی وارد دوره کارشناسی ارشد شدم و در حالی که هنوز پایان نامه خود را دفاع نکرده بودم در آزمون استخدامی صدا و سیمای مرکز بوشهر شرکت کردم و در شغل دبیری خبر جذب شدم این موضوع برمی‌گردد به اردیبهشت ۱۳۸۲ یعنی اندکی بیش از ۲۰ سال پیش این اتفاقات افتاده است.

آیا علاقه مندی به رسانه تنها انگیزه شما برای انتخاب این شغل بود یا اهداف دیگری نیز داشتید؟ 

- در کنار علاقه به این رشته ارتباط داشتن با مردم عاملی بود که تحصیل در رشته علوم ارتباطات و فعالیت در این رشته را برایم دلپسند می‌کرد.

آیا ماهیت حرفه خبرنگاری؛ ویژگی ها و اهمیت آن برای مردم و مسئولین بوشهر به اندازه کافی شناخته شده هست؟ 

- اهمیت کار خبرنگاری گاهی اوقات برای خود فعالان حوزه خبر هم چندان مشخص نیست چه برسد به دیگران!

مردم به طور حتم بهتر این جایگاه را درک می‌کنند همیشه منتظرند که خبرنگاران زبان گویا چشمان بینا و گوش‌های شنوای آنها باشند، در کنارشان و پیگیر خواسته‌هایشان باشند.

مسوولان هم از یک سو جایگاه کار خبرنگار را می‌دانند و با توجه به تاثیرگذار بودن نقش خبرنگار است که گاهی به او کم توجهی می‌کنند یا پاسخش را نمی‌دهند، از سوی دیگر هم انگار برخی از آنها چندان جایگاه خبر و خبرنگار را نمی‌شناسند نمی‌دانند که خبرنگار در واقع نماینده مردم است و اگر موضوعی را پیگیری می‌کند برای آگاهی مردم است.

بنظرتان وضعیت دشتستان در حوزه رسانه ای چگونه است؟

شهرستان دشتستان از مناطق پیشرو در زمینه فعالیت خبرنگاری و مطبوعاتی در استان بوشهر بوده است. شاید برخی فعالیت‌ها حرفه‌ای نبوده‌اند اما کار خبرنگاری در این خطه از استان پیشینه خوبی دارد و دوستداران این حوزه تمام تلاش خود را به کار گرفتند تا با کمترین امکانات و در دشوارترین شرایط هدفی را که برای خود تعریف کرده‌ بودند محقق کنند.

در همین جا لازم است یاد خبرنگار فقید آقای علی پیرمرادی از پیشکسوتان این حوزه را گرامی بداریم و همینطور یاد کنیم از خبرنگار تازه سفر کرده شادروان حسین دهقان که اسفند ۱۴۰۱ کوچ نابهنگامش داغی بر دل خانواده رسانه‌ای استان گذاشت.

-اکنون‌ هم که گسترش فناوری ارتباطات نوع فعالیت‌های خبرنگاری را تغییر داده شهرستان دشتستان یکی از نقاط فعال استان در این زمینه است و همانطور که همه می‌دانیم دوستداران حوزه خبر در فضای مجازی این شهرستان بسیار فعالند البته لازم است که همه کسانی که در این زمینه فعالیت می‌کنند و یا قصد دارند فعالیت بکنند با اصول این کار آشنا باشند آموزش‌های لازم را فرا بگیرند. برخی اوقات درگاه‌ها و صفحات فضای مجازی به نقل خبر تولیدی خبرگزاری‌ها اکتفا می‌کنند و کمتر خود حرفی برای گفتن دارند که باید برای این موضوع فکری کرد و این آسیب را برطرف ساخت. اگر نام خود را خبرنگار می‌گذاریم یا فعالیت خود را خبرنگاری می‌نامیم باید با اصول این کار آشنا باشیم باید بتوانیم به واقع خبر بنگاریم.

سیاست های کلی دولت در رابطه با خبرنگاران از نظر شما چگونه است؟ آیا دولت حمایت و توجه لازم را از این قشر به عمل می آورد؟ 

- بحث حمایت از خبرنگار همیشه موضوعی پرچالش بوده و همه می‌دانیم که در این زمینه نقص‌هایی وجود دارد امیدوارم که هم مسوولان توجه داشته باشند هم پشتوانه‌‌های قانونی برای حمایت از خبرنگاران توسعه یابد.

به عنوان یک پیشکسوت برای جوانانی که به تازگی قصد ورود به این حرفه را دارند چه توصیه ای دارید؟ 

- دوستانی که دوستدار فعالیت در حوزه خبرنگاری هستند باید در کنار علاقه به این حوزه آگاهی خود را در زمینه‌های مختلف گسترش دهند، اصول کار خبرنگاری را فرا بگیرند و در کنار آن اصول ارتباط اجتماعی، تاریخ، روانشناسی، جامعه شناسی و ... را بیاموزند و به کار گیرند، از سوی دیگر کسی که در زمینه خبرنگاری می‌خواهد فعالیت کند باید روحیه کنجکاوی را در خود تقویت کند صبر داشته باشد و از پیگیری خسته نشود.

پرهیز از آسان‌گرایی، نوآوری و داشتن نگاه نو به موضوع‌های گاه دم‌دستی یکی از ویژگی‌های خبرنگاری است که می‌خواهد در این زمینه بدرخشد.

از خاطرات تلخ و شیرین تان در این چند سال برایمان بگویید؟ 

- روزهای تلخ و شیرین در حوزه خبر فراوان هستند وقتی که خواسته‌های مردم پیگیری می‌شود و به نتیجه می‌رسد به طور حتم شیرین‌ترین خاطره برای کسی است که در این زمینه اطلاع رسانی کرده و فعالیت خبری داشته است. تلخ‌ترین خاطره من در این ۲۰ سال فعالیت خبری از دست دادن خبرنگاری خلاق و کاربلد بود.

کسی که تلاش کرد در کنار پایبندی به اصول حرفه‌ای کار اخلاق را در اولویت کارش قرار دهد، کسی که الان ۵ ماه از رفتنش می‌گذرد ولی هنوز رفتنش را باور نکرده‌ام منظورم آقای صدا، حسین دهقان است.

آیا روزی بود که دیگر دوست نداشته باشید در این شغل فعالیت کنید؟ اگر وارد عرصه رسانه نمی شدید دوست داشتید چه کاره شوید؟

- بله به هر حال پیش آمده که به این موضوع فکر کنم که دیگر کار خبر انجام ندهم هرچند که کار خبر جان دیگری به من می‌دهد.

اگر در این حوزه فعالیت نمی‌کردم به نظرم وارد زمینه تدریس می‌شدم چنان که در سال‌های گذشته نیز در این زمینه تجربه‌هایی داشته‌ام و تلاش کردم آنچه را که می‌دانم به دیگران منتقل کنم.

پر خبر ترین روزتان در این سالها را به خاطر دارید؟

- به طور معمول سفر روسای جمهور یا رویدادهایی مانند برگزاری انتخابات روزهای پرخبر و پرکاری است.

پیش آمدن برخی حوادث که ابعاد گسترده‌ای دارند مانند زلزله یا سیل هم روزهای پرکاری برای خبرنگاران رقم می‌زنند.

آیا تاکنون در یک خبر اشتباه کرده اید؟

-بله پیش آمده که نکته‌ای را در خبری اشتباه نوشته باشم. هرچند که دوست نداشتم چنین اتفاقی بیفتد اما به هر حال پیش آمده این موضوع که ابتدا باعث ناراحتی فراوان خودم شده و بعد تلاش کردم به هر شکلی شده آن را ویرایش و اشتباه را در حد امکان جبران کنم.

آیا در این حوزه کسی را داشتید که بخواهید از وی الگو برداری کنید؟

- تلاش کردم استادانم را در دانشگاه، که روزنامه نگاران بنام کشور بودند را الگوی خودم قرار دهم.

سخن پایانی:

- نکته خاصی ندارم جز اینکه روز حبرنگار را به فعالان این عرصه تبریک عرض می کنم.