اتحادخبر- ساناز دانشگر: مرتضی مختاری متولد روستای دهقاید دشتستان و پیشکسوت موسیقی سنتی در این شهرستان است. وی ۳۰ سال است که سنتور می نوازد و پنج سال است که موسیقی سنتور تدریس  می کند. مختاری در گفتگو با اتحاد خبر به موسیقی سنتی، چالش های هنرمندان، بهبود وضعیت در دولت روحانی، رو به جلو حرکت کردن موسیقی در دشتستان، تدریس سنتور، توصیه به جوانان و ... می پردازد که شما را به ماحصل این گفتگو دعوت می نمایم.

صدای سنتور در دوران مدرسه باعث شد به این ساز علاقه مند شوم
پیشکسوت موسیقی در خصوص شروع هنری اش می گوید: اوایل و مقدمه موسیقی من از سال دوم دبیرستان رقم خورد به این شکل که در زنگ استراحت صدای موسیقی به گوشم رسید که به دنبال صدا رفتم و متوجه شدم در یکی از کلاس های درس دانش آموزان در حال تمرین سرود هستند و آن صدای سنتوری که در آنجا برای اولین بار شنیدم باعث شد به موسیقی و ساز سنتور گرایش  پیدا کنم.

مشکلات زیاد هنرمندان برای گرفتن مجوز / بهتر شدن وضعیت در دولت روحانی
مختاری به چالش هایی که هنرمندان موسیقی در این سال ها با آن دست و پنجه نرم می کردند اشاره ای دارد و می گوید: در این سال ها تنها مشکلی که داشتیم این بود که نمی توانستیم راحت کارمان را انجام بدهیم یعنی اجازه نمی دادند. اگر بخواستیم کنسرت یا برنامه ای برگزار کنیم گرفتاری بسیار زیادی داشتیم. بسیار مشکلات اداری داشتیم به طور مثال یک زمانی برای یکی از کنسرت ها درخواست مجوز کردیم که می گفتند ۱۰ روز قبل از ایام فاطمیه و ۱۰ روز بعد از آن اصلا برای مجوز اقدام نکنید. مشکلات اینچنینی داشتیم که کلا با هنرمندان مخصوصا رشته موسیقی درگیر بودند. قبلا این طوری بود. دقیقا از زمانی که دولت آقای روحانی روی کار آمد یک مقدار وضعیت بهتر شد و به موسیقی و هنرمندان بهای بیشتری دادند. فضا کمی بازتر شد و مقداری به هنرمندان فضا داده شد.

تحول موسیقی در دشتستان با حضور پر انرژی آرش شعبانی
وی در ادامه بیان می کند: این روزها در نشست های موسیقی  شرکت می کنم. با دوستانی که در زمینه موسیقی کار می کنند و هر کدام به طریقی سازی می نوازد و تمرین موسیقی می کنیم.
احساس میکنم با وجود اقای آرش شعبانی در انجمن موسیقی واقعا در این یک ماه با این انرژی که او دارد و ماشاالله انرژی می گذارد و کار می کند وضعیت موسیقی دشتستان خیلی عالی خواهد شد. تا الان کسی را نداشته ایم که بخواهد این اندازه برای هنرمندان تلاش کند. مخصوصا در سیستم درمانی و بیمه تکمیلی هنرمندان به دنبال آن است که همه هنرمندان را بیمه کند و می دانم جاهای زیادی رفته تا به یک نتیجه رسیده است. یکی مثل اقای آرش شعبانی  که جوان است و ایده های خوبی دارد و پر انرژی است انشاالله برازجان را متحول خواهد کرد.

زکات آموزشی که دیده ایم آموزش آن به دیگران است
مختاری در خصوص تدریس موسیقی می گوید: تقریبا پنج سال است که  در برج شکوه موسیقی تدریس می کنم. علاوه بر این در فرهنگ و ارشاد اهرم نیز تدریس می کنم. در کانون فرهنگی سعدآباد نیز تدریس می کردم. نظرم به طور کلی این است که بتوانیم کسانی را آموزش بدهیم که هم ساز سنتور را گسترش دهیم و اثری نیز از خودمان بجا بگذاریم تا حداقل بعد از خودمان کسانی باشند که راهمان را ادامه دهند. دیدگاهم این است که یک آدم هر وقت که بدنیا می آید آموزش می گیرد تا بتواند آموزش بدهد. کل زندگی ما همین است. زکات این که آموزش گرفته ایم این است که آموزش بدهیم تا بتوانیم به زندگیمان ادامه بدهیم.

پنج سال اجرای جنگ شادی در شب های نوروز
این پیشکسوت موسیقی با یادآوری فعالیت های هنری گذشته خود می گوید: از سال ۷۲ در کانون امام در خیابان بهداشت در کنار آقای حسن نوربخش بودم. آن زمان تراکتور داشتم. آنقدر علاقه شدیدی به موسیقی و گروه داشتم که با تراکتور از دهقاید به برازجان می آمدم و آقای نوربخش هم خیلی خوشش آمده بود که من چه علاقه ای دارم که با تراکتور می آیم. آن زمان برنامه های زیادی در کانون انجام می دادیم که علاوه بر این بهترین کارهایمان پنج سال با آقای سید مجید حسینی برنامه جنگ شادی در سالن تربیت روزهای اول عیدنوروز هر شب برنامه داشتیم که بلیطی بود و هر شب نزدیک به ۲۰۰ تا ۳۰۰ نفر برای تماشای برنامه می آمدند.‌ بهترین موقع همان سال های ۷۴ به بعد بود که توانستیم تمام شب های عید را برای مردم شاد کنیم. جنگ شادی از موسیقی، تئاتر، نقاشی، شعر و ... داشتیم که بعد چند سال تمام شد. آن زمان بچه ها همه مجرد بودن و در دسترس بودند ولی بعد از اینکه متاهل شدند هر کسی به شکلی مشغول شد و گرفتار شدند. نمی دانم چرا نسل جدید آن برنامه را ادامه ندادند. ما آن زمان مجرد بودیم و گرفتاریمان کمتر بود و علاقه زیادی داشتیم.

با نواختن هر چه در وجودم است را بیرون می ریزم
مختاری به حس و حال نواختن سنتور می پردازد و می گوید:  همیشه دلم می خواست نوازنده خوبی باشم که وقتی در یک محفلی می نوازم واقعا آن چیزی باشم که مردم می خواهند؛ بتوانم آن ها را شاد کنم و به وجد بیاورم و در کل یک نوازنده باید در جایی که می رود بتواند با سازی که داری بتوانی آن چند نفری که آنجا هستند را به وجد بیاوری و خوشحالشان کنی. تقریبا دو الی سه روزی یک بار حتما باید در سنتور باز شود.‌ اگر شد روز و اگر نشد شب حتما باید چند روزی یک ساعت پای سنتور بنشینم. تمام خستگی هایم را از سنتور بیرون آورم. در این یک ربع یا نیم ساعت و گاهی یک ساعت می شود؛ هر چه در وجودم است را بیرون می ریزم.

افرادی که به دنبال ساز سنتی هستند ابتدا باید در محافل موسیقی سنتی قرار گیرند
مختاری نوازنده سنتور در دشتستان در توصیه به کسانی که می خواهند موسیقی سنتی را فراگیرند می گوید:  کسانی که می خواهند وارد عرصه موسیقی سنتی شوند از نظر بنده حتما باید در مجموعه گروه قرار بگیرند تا هم سازها را ببینند و هم موسیقی را بشنوند و هم کلام آن را بدانند تا بهتر درکش کنند. الان بعضی موقع است طرف به ساز گیتار که ساز بسیار خوبی است روی می آورد. ولی چرا گیتار؟ الان خیلی از کسانی که کلاس سنتور می آیند از آن ها می پرسم چرا ساز سنتور را انتخاب کردی که می گویند من این ساز را قبلا دیده ام. کسی که به دنبال ساز بخصوص ساز موسیقی اصیل بخواهد بیاید باید حتما در مجالس موسیقی اصیل قرار بگیرد. انواع و اقسام سازها را ببیند. مخصوصا در اجرای کنسرت ها باشد. تا بتواند گرایش خود را به موسیقی سنتی پیدا کند. اگر تنها بخواهد در فضای مجازی بچرخد قاعدتا  به موسیقی های غیر از موسیقی اصیل بر می گردد. اگر بخواهند موسیقی اصیل را انتخاب کنند باید در معرض آن قرار بگیرند. گرایش نسل جدید به موسیقی  سنتی به دلیل اجراها و کنسرت های کم و آهنگ های زیر زمینی زیاد است. آهنگ های پاپی که هر کسی به آن رو آورده و ساز موسیقی اصیل و گروه های بزرگ خیلی سخت تر است و کارآیی آن خیلی بیشتر است. برای ۱۰ دقیقه اجرا سه ماه زمان می برد تا پنج ساز با هم کوک شود. چون سازهای دیگر آسان تر است به آن سمت می روند.‌

روشن شدن نور امید در دل هنرمندان موسیقی

نوازنده سنتور رسالت خود را همراهی با بچه های موسیقی می داند و می گوید:  تا آنجا که دستمان برسد و در توان داشته باشیم ما می توانیم با اداره فرهنگ و ارساد اسلامی هماهنگ باشیم. تا آنجا که می توانیم با بچه های گروه همکاری کنیم. مخصوصا با آقای شعبانی که جدیدا رئیس انجمن موسیقی در برازجان شده است یک نور امیدی در دل ما روشن شده است. ما با کمک هم و بقیه دوستان بتوانیم این کشتی را به حرکت درآوریم. فضا رو به جلو است و اگر خودمان بتوانیم قدم بیشتری برداریم حتما کمکمان می کنند. از دید بنده مقداری فضا بهتر شده است.‌ اگر کسی باشد که دنبال کار را بگیرد حتما به نتیجه می رسد.‌ فقط باید یکدست باشیم. دوستانمان را پیدا کنیم و با هم کار کنیم.

مسئولین  به هنرمندان کمک کنند
وی خطاب به مسئولین می گوید: نقدمان این است که مسئولین باید به ما کمک کنند و ابزار و وسیله ما را آماده کنند. اگر کار ما حرفه ای بود و شغلمان تنها موسیقی بود. حقوقی در این باب داشتم و فکر درآمد نبود. اگر کار و حرفه مان تنها موسیقی باشد ما می توانیم مثلا دو ماهی یک برنامه خوب و جالب برای همشهریان و در شهر های دیگر اجرا کنیم. مشکل اینجاست که کار ما حرفه ای نیست. حرفه ما چیز دیگریست و در کنار آن با تمام مشکلاتی که وجود دارد به موسیقی می پردازیم. نقدی ندارم. دولت تا چند وقت قبل کاری به هنرمند و موسیقی نداشت. علاوه بر کمکی که نمی کردند سد راهشان می شدند اما الان کمی فضا بهتر شده است. در کل در چند سال اخیر چند درصد وضعیت هنرمندان بهتر شده است. امیدواریم وضعیت بهتر بشود.

 صحبت پایانی
مختاری در پایان از همه کسانی که در این سال ها در کنارش بوده و حامی وی هستند تشکر می کند و می گوید: ابتدا از آقای آرش شعبانی که در راس موسیقی شهرستان هستند و کار بسیار بزرگی انجام می دهد تشکر می کنم. از شما که زحمت می کشید و گفتگو می کنید و همچنین از مدیر مسئول اتحادجنوب حاج اکبر صابری که با این رسالت پیام  هنرمندان را به همشهریان و هم استانی ها می رسانید ممنون و سپاسگزار هستم.

*این گفتگو  با همکاری انجمن موسیقی شهرستان دشتستان انجام گرفته است.