- مادر حسن غلامی هنرمند شاخص هم استانی در آغوش خاک آرام گرفت / تصاویر
- اولین دورهمی اتحاد جنوب در سال ۴۰۳ برگزار شد / تصاویر
- رقابت پتروشیمی جم در نمايشگاه Chinaplas 2024 در کنار شرکتهای بزرگ و قدرتمند دنیا
- خبرنگاران سراسر شرکت ملی گاز ایران از پالایشگاه های مجتمع گاز پارس جنوبی بازدید کردند
- حضور تیرانداز دشتستانی در مسابقه کشوری بنچ رست ۲۵ متر
- ثبت بیشترین جلسات و اقدامات راهبردی در هیئت مدیره مجتمع گاز پارس جنوبی در سال 1402
- عملیات تعمیرات حساس کوره نم زدایی ردیف سوم گازی پالایشگاه دهم مجتمع گاز پارس جنوبی پایان یافت
- خواص درمانی گیاه عطسه
- بهترین زمان نوشیدن قهوه برای مبتلایان به کبدچرب
- کنترل استرس و روشهای خاص طب سنتی برای آن
اتحادخبر-نصرالله دشتی: فلسفۀ پریدن از روی آتش نیز با خویشکاری آتش در باورهای اقوام باستانی ارتباط دارد؛ آن ها معتقد بودند آتش مانند آب قدرتِ طهارت و پاک کنندگی دارد و با پریدن از روی آتش، آلودگی و سرمای مرگ آور زمستان را به آتش می سپرند و گرمای حیات بخش و پاکی آور را از آن دریافت می کنند. در زمان ساسانیان آتش را به هفت/سه کوپه تقسیم می کردند....
دکتر نصرالله دشتی:
آداب و رسوم هر قوم گنجینه پر ارزشی است که از فرهنگ، اخلاق و هنر مردم یک مرز و بوم و به مرور زمان شکل گرفته است. فرهنگ و تمدن اقوام ایرانی بر اساس باور های اسطوره ای و دینی پایه گذاری شده و ریشه در باور های گذشته این قوم دارد. فرهنگ ایرانِ پیش از اسلام ترکیبی از فرهنگ آریایی و فرهنگ اقوام بومی پیش از آنان بوده است که با ورود آیین زردشت بسیاری از آداب آن تغییر و تحول و یا تعدیل یافت؛ جشن هایی نظیر «نوروز» و «چهارشنبه سوری» نه یک جشن آریایی هستند و نه یک جشن زرتشتی بلکه آیین هایی مربوط به اقوام بومی ایران قبل از آریایی می باشند که در میان اقوام ایرانی و به شکل های مختلف تداوم یافته اند.
عنصر آتش در میان ملل مختلف گذشته، عنصری نمادین است و همواره با تقدس، تطهیر، ویرانگری، عبادت و مراسم آیینی در پیوند می باشد. اقوام هند و اروپایی به خصوص ایرانیان، از کهن ترین دوران برای آتش اهمیت، قداست و جایگاه ویژه ای قایل بودند. در کتاب اوستا از آن به عنوان هدیه اهورا مزدا یاد می شود. در مراسم های مختلف از جمله در نیایش، ازدواج، عهد و پیمان بستن و... از آن بهره می گرفته اند. در شاهنامه از آتش به نام «فروغ ایزدی» یاد می شود. ایرانیان باستان به خویشکاری (نقش)ِ آتش در زندگی مادی و اخروی اعتقاد راسخ داشتند و در نظر آن ها نشانۀ پاکی و از بین برنده پلشتی ها و آلودگی های جسم و روح بوده است.
از جمله رسم های رایج که مربوط به آتش است جشن چهارشنبه آخر سال یا همان «چهارشنبه سوری» است که به عنوان یک جشن ملی و باستانی قلمداد می شود. دربارۀ فلسفه و منشأ پیدایش آن نظرات گوناگونی مطرح شده است؛ برخی از پژوهشگران نظیر استاد هاشم رضی و شادروان ذبیح بهروز بر این باورند که ریشۀ جشن چهارشنبه سوری در آیین گذر سیاوش از آتش است. البته این نظریه چندان صحیح به نظر نمی آید زیرا که رسم عبور از آتش، یک آیین خاص بوده که به کمک آتشِ (وَر) گناهکار بودن یا نبودن یک فرد را اثبات می کردند.
استاد ابراهیم پورداوود معتقد است که چهارشنبه سوری ریشه در گاهنبار «همسپتمدم» زرتشتیان و با جشن نُزول فروَهرها ارتباط دارد که شش روز پیش از نوروز برگزار می شد. ایرانیان شب اول پنجه (پنج روز آخر سال) با افروختن آتش بر بامها و معابر، جشن فروردگان را آغاز میکردند و معتقد بودند فروهرها که در حال نزول از آسمان هستند از این کار شادمان میشوند.
دکتر مهرداد بهار در کتاب «جستاری در فرهنگ ایران» معتقد است که میان نُزول فروَهرها و جشن چهارشنبه آخر سال ارتباطی وجود ندارد. از آن جا که نزد زرتشیان باستان پریدن از روی آتش نوعی بی احترامی به آن بوده، چهارشنبه سوری به شکل امروزی نمی تواند پیوندی با آیین زرتشتی داشته باشد؛ نزدیک ترین جشن زرتشتیان به آن، جشنی به نام «هیرُمبا» است که امروزه نیز در میان زرتشتیان یزد و اردکان برگزار می گردد و در آن آدابی مانند: چوب زنی، آجیل خوری و دور آتش گردیدن اجرا می شود.
احتمالاٌ در ایران باستان از دورۀ کشاورزی، جشن آتش یا سوری (سرخ) بر پایۀ یکی از خویشکاری های آتش یعنی زدودن سرما و پژمردگی از جهان و طهارت و پاک کنندگی روح و تن از آلودگی ها شکل گرفته است. این جشن معمولاً در پایان زمستان و قبل از بهار(نوروز) و در اَشکال مختلف برگزار می گردید. به نظر می رسد نام و شکل امروزی آن پس از دورۀ اسلامی رایج گردیده؛ زیرا هر یک از روزهای هفته/ماه پیش از اسلام نام های ویژه خود را داشته اند. از آن جا که در گاهشماری قمری آغاز یک شبانه روز، از غروب آفتاب روز قبل است مراسم چهارشنبه سوری در غروب روز سه شنبه برگزار می شود. دربارۀ علت نامگذاری چنین جشنی نظرات متفاوتی وجود دارد؛ برخی آن را ناشی از عقاید اعراب میدانند که آن ها چهارشنبه را نحس و نامبارک میدانستند و به جای شب آغاز پنجه، شب چهارشنبه آخر سال را برگزیدند و گروهی نیز بر این عقیدهاند که پس از ساسانیان شب اول پنجه مصادف با شب چهارشنبه آخر سال بود و این جشن را از آن پس چهارشنبه سوری میخوانند.
فلسفۀ پریدن از روی آتش نیز با خویشکاری آتش در باورهای اقوام باستانی ارتباط دارد؛ آن ها معتقد بودند آتش مانند آب قدرتِ طهارت و پاک کنندگی دارد و با پریدن از روی آتش، آلودگی و سرمای مرگ آور زمستان را به آتش می سپرند و گرمای حیات بخش و پاکی آور را از آن دریافت می کنند. در زمان ساسانیان آتش را به هفت/سه کوپه تقسیم می کردند که این دو عدد یکی نمایندۀ هفت امشاسپند مقدس و دیگری نمایندۀ گفتار، کردار و اندیشۀ نیک می باشد.
نظیر چنین جشنی و پریدن از روی آتش را در گوشه و کنار جهان می توان دید؛ در میان اقوام سِلت(celts ) یعنی نژاد اروپای قدیم، جشنی به نام بلتاین (Beltane ) در اول ماه می، با بر پا کردن آتش برگزار می گشته است. آن ها در این جشن از روی آتش می پریدند و معتقد بودند که این کار باعث زدودن آلودگی ها از وجودشان می شود و به رشد بهتر محصولات کشاورزی کمک می کند. در عید یحیای قدیس در ایرلند هر دختر جوانی که سه بار بدون صدمه دیدن از روی آتش می پرید در آیندۀ زود ازدواج می کرد و خوشبخت می شد. در مراکش نیز به هنگام جشن نیمه تابستان، مرد و زن از روی آتش می پریدند و باور داشتند که با این کار نحوست و مریضی از آنان دور می شود.
منابع و مآخذ:
1. بهار، مهرداد .«جستاری چند در فرهنگ ایران»، تهران: فکر روز
2. رجبی، پرویز. «جشن های ایرانی». تهران: آرتامیس
3. رضایی ،عبدالعظیم. «اصل و نسب و دین های ایرانیان باستان»
4. رضی، هاشم. «جشن های آتش»، تهران: بهجت
5. فریزر، جیمز. «شاخه زرین»، ترجمه کاظم فیرومند، تهران: آگاه
تازه ترین خبرها
- مادر حسن غلامی هنرمند شاخص هم استانی در آغوش خاک آرام گرفت / تصاویر
- اولین دورهمی اتحاد جنوب در سال ۴۰۳ برگزار شد / تصاویر
- رقابت پتروشیمی جم در نمايشگاه Chinaplas 2024 در کنار شرکتهای بزرگ و قدرتمند دنیا
- خبرنگاران سراسر شرکت ملی گاز ایران از پالایشگاه های مجتمع گاز پارس جنوبی بازدید کردند
- حضور تیرانداز دشتستانی در مسابقه کشوری بنچ رست ۲۵ متر
- ثبت بیشترین جلسات و اقدامات راهبردی در هیئت مدیره مجتمع گاز پارس جنوبی در سال 1402
- عملیات تعمیرات حساس کوره نم زدایی ردیف سوم گازی پالایشگاه دهم مجتمع گاز پارس جنوبی پایان یافت
- خواص درمانی گیاه عطسه
- بهترین زمان نوشیدن قهوه برای مبتلایان به کبدچرب
- کنترل استرس و روشهای خاص طب سنتی برای آن
- پرسپولیس به راحتی آلومینیوم و سپاهان را شکست می دهد
- دومین طلا برای ملی پوش ووشو ایران/ زهرا کیانی بازهم قهرمان شد
- تداوم بارشهای رگباری در این استانها/ کوهنوردی ممنوع!
- آغاز رقابت بیش از ۱۶ هزار داوطلب کنکوری در استان بوشهر
- میزان تولید پتروشیمی بوشهر ۳۷ درصد افزایش یافت
- اردوغان : روابط تجاری ترکیه با اسرائیل متوقف شد
- مالک جدید استقلال: به کمتر از قهرمانی آسیا رضایت نمی دهیم
- حماس : تصمیمی برای انتقال به سوریه نداریم
- خطیر: واگذاری استقلال بزرگ ترین اتفاق بعد از قهرمانی آسیا بود
- مدیرعامل باشگاه پرسپولیس: دایی؟ اوسمار گزینه اول ماست
- رد پای پرسپولیس در شکست پروژه بزرگ فوتبالی عربستان!
- پرسپولیس و استقلال رسماً واگذار شدند/ سهم پیشکسوتان؛ ۵ درصد
- ترکیب سهامداران پرسپولیس در هیئت مدیره مشخص شد
- تأکید فدراسیون فوتبال؛ تماشای بازیها نباید رایگان باشد
- وزیر علوم : کنکوریها اضطراب نداشته باشند/ فرصت جبران وجود دارد
- قیمت طلا امروز پنجشنبه ۶ اردیبهشت ۱۴۰۳
- تشخیص سرطان از یک قطره خون طی چند دقیقه
- تغییراتی در چشم که باید نگران تان کند!
- مسئولیتهای اجتماعی نفت در استان بوشهر افزایش یابد
- عملیات اجرای پانسیون پزشکان دالکی شهرستان دشتستان آغاز شد
- کاروان خودروهای شوتی در دشتستان توقیف شد
- مستقل شدن روابط عمومیها در دستگاههای اجرایی پیگیری میشود
- هفته کارگر در بوشهر با گلباران مزار شهدا آغاز شد
- مشکلات کانالهای آبیاری و زهکشی نخیلات آبپخش پیگیری می شود
- مشکلات ۷ بنگاه اقتصادی استان بوشهر رسیدگی شد
- کاروان خدمت استان بوشهر به عسلویه رسید
- مدیریت ارشد استان بوشهر برای رفع مشکلات مردم پای کار است
- مشکلات مردم استان بوشهر در دیدارهای چهره به چهره احصا میشود
- بانوان در نظام و انقلاب اسلامی جایگاه ویژه ای دارند
- آغاز عملیات اجرایی پایگاه سلامت مرکز خدمات جامع سلامت دشتستان
- امدادرسانی به خدمه شناور تانزانیایی در آبهای بوشهر انجام شد
- همایش پاکسازی ساحل در گناوه برگزار شد
- امدادرسانی آب و فاضلاب استان بوشهر به سیل زدگان سیستان و بلوچستان
- عناوین روزنامههای ورزشی امروز1403/02/06
- عناوین روزنامههای امروز1403/02/06
- فال روزانه ۱۴۰۳.۰۲.۰۶
- رهبر انقلاب: کارگر رکن جهش تولید است
- راهکارهای بهبود شرایط صنایع دارویی کشور/ برچیدن بساط ارز چند نرخی
- نشست هماهنگی و برنامه ریزی دومین رویداد ملی خواهر برادری در بوشهر برگزار شد
- عباس عبدی: چند بار دست در حفره حجاب کردند و گزیده شدند، اما باز هم تکرار میکنند