اصغر علی خانی

 او را دیدم در صفِ نانوایی. به زور شناختمش. دو ماسکِ تنیده در هم، تمام صورتش را اشغال کرده بود. پیر شده بود به اندازه یِ آن نانوایی و تمام دکّان هایِ  شهر. به یمنِ پارچه هایِ خفه شده بر گونه ها، او هم مرا نشناخت. سلام بلند بالایی کردم .احوال پرسی و تو کجا، این جا کجا؟ به نیش و کنایه همیشگی گفت: تا صف هست، زندگی باید کرد!!!

 جیرِ تندِ ترمزِ شاسی بلندِ حاجی همه را وادار به سکوت کرد.راننده، فِرتی از خودرو پرید بیرون. پنج انگشتِ دعا گو را به نیّتِ پنج عدد نانِ برشته بالا آورد.شاگرد چُلاقِ نانوا؛ کج و معوج رفت و نان ها را داد دست راننده...حاجی، دانه هایِ درشتِ تسبیح را بالا و پایین می کرد و زیرِ لب، ذکرِ استغفار را با پِس پِسِ ادای حروف از مخرج و زاری تمام ادا می کرد.شاگرد تا کمر خم شد روی شیشه ی خودرو و عرض ارادتی کرد.حاجی، انعامی در کفِ آن فلک زده نهاد و خلق مانده در صف را با دود و دم تنها گذاشت و رفت.

صحبت های من و استاد هنوز گل نینداخته  بود که نوبتش شد. چند قرص نان را در پارچه ای پیچید و پس از خداحافظی گفت: حتماً سری به او بزنم در فلان جا...

در یک عصرِ دل انگیزِ پاییزی به سراغش رفتم. نسیمِ ملایم، سر و صورت ها را قلقلک می داد.خورشید، از پشت ابرها به رهگذران لبخند می زد... در را باز کرد. سلام علیک و احوال پرسی.موهای بلندش به رنگ چهار دندان مانده در دهانش درآمده بود.نتوانستم خود را بگیرم.گفتم: چه شد شهر را با آن همه دود و دم تنها گذاشتی و زدی به دلِ دهکده یِ پدری! خود را زد کوچه یِ علی چپ.مکثی کرد، آهی کشید و گفت: راستی کی بازنشست می شی؟ گفتم: فعلاً وقت هست! یک قُلپ جای نوشید و ادامه داد: نوشته ات را دیدم در بابِ سبک های مدیریت!!! تو کی علمِ مدیریت خوانده بودی که من نمی دانستم!ٕٕ کی مدیرِ رده چندم بوده ای که من اطلاع ندارم! گفتم: جان استاد؛ برای نوشتن از مدیریت آن هم از نوع ایرانی، نیاز به خواندنِ خط به خطِ  نظریه هایِ مدیریت دانشمندانِ بلاد کفر!!! نیست. یک جفت چشم بینا می خواهد و دو حلقه گوش شنوا! مات و مبهوت فقط سر تکان می داد. گفت:من هم ظاهراً گوش شنوا داشتم و چشم بینا که می خواهم از یک شیوه ی مدیریت مدرن پرده برداری کنم؛ اما شرط دارد.گفتم: شرطش چیست؟ گفت: این که به نامِ خودم ثبت شود.گفتم: یحتمل، قانونِ پنجمِ نیوتن را کشف کرده ای!!!! یا  قلبِ اتم را جِرّ داده ای که...نگذاشت حرفم را تمام کنم. با حذفِ تُف و لعن ها، برگردانِ عباراتِ منشوری و اختصارِ کلام، این که؛ بعضی مدیران می دانند اگر سیاستِ بی پدر و مادر و رابطه از جنس هایِ متفاوت نبود؛ تا آخرِ عمر باید در بایگانیِ ادارات نشیمن گاه تارهایِ عنکبوت می شدند.با این حال، وقتی چهار نفر"بادمجان دور قاب چین" گردِ خویش می بینند.یک مرتبه هوا برشان می دارد که باید اقتدارِ مدیریتی خود را به رخ بکشند.برای به فعلیت در آوردنِ این مهم  می روند سراغِ  بی کسانی که همه چیز دارند اِلّا زورِ اداری. کاسه کوزه ها بر سر ایشان شکسته می شود.عقده ها بر سر آنان آوار می شود.آن ها  توپ و تشر و زخم زبان می شنوند. صدایِ مدیر برای آن ها دو رگه می شود.رگِ گردن ها برای این ها می زند بیرون؛ چون تمام ناکامی ها و سرشکستگی ها را به خاطر وجود این رقیبانِ بالقوه یِ مدیریت می دانند..تنها جرم شان این است که بیش تر می دانند وحمّال ترند.

استاد نفسی چاق کرد، آبی نوشید و ادامه داد.جالب این که؛ این نوع مدیرانِ"اهل نمازِ علی و آشِ معاویه" هر روز زیر علم یکی سینه می زنند.وقتی ببینند هوا پس است و برد با حزبِ رقیب، صد و هشتاد درجه تغییر موضع می دهند.مردم سرخورده از دموکراسی را با اشکِ تمساح و مایه گذاشتن از خونِ شهدا و ... تشویق می کنند به حضور با شکوه تا بعدها یک کلاهِ پشمی از آن برای خود بسازند...

گفتم: استاد؛ من نوع مدیریت جدیدتری را کشف کرده ام. رسم افتاده است که برخی کرسی نشینان، چند ماه مدیرانِ اسبقِ زیردست را تحمل می کنند. مثل باران های استوایی صبح و ظهر خبری از ابرهایِ  تودیع نیست.عصر؛ یک باره آسمانِ انتصاب از ابرهایِ معارفه متراکم می شود و تا صبح، بارانِ فله ایِ تکریم می بارد و می بارد.استاد با حرص گوش می داد. زل زده بود به نقطه ای و هیچ نمی گفت.

 گفتم: استاد؛ دل کندنتان از شهر، هنوز در دلم پیچ و تاب می خورد.گفت: قهوه ات را بخور. آن را هم می گویم...

ادامه دارد...