پژوهش جدید دانشمندان دانشگاه نیوکاسل انگلستان نشان داده که برخی گیاهان مانند گیاه قهوه از کافئین برای دستکاری حافظه زنبورها استفاده می‌کنند.

 شهد موجود در گل این گیاهان از سطوح پائین کافئین برخوردار است که گرده‌افشانها آنرا یک پاداش بسیار بزرگ می‌دانند.

کافئین با طعم تلخ اساسا به عنوان یک ماده دفاعی سمی در گیاهان برای مقابله با گیاه‌خوارانی مانند حلزون باغ وجود دارد. این ماده در دوز بالا می‌تواند سمی و دافع گرده‌افشانها باشد؛ اما میزان کمی از آن از مزیتهای دیگری برخوردار بوده که جذب زنبور عسل و افزایش حافظه بلندمدت این موجودات از آن موارد است.

محققان برای بررسی تاثیرات کافئین بر یادگیری و حافظه زنبورهای عسل، میزان کافئین در گیاههای قهوه و مرکبات را اندازه‌گیری کردند. هر دو گل به شکل استادانه‌ای طراحی شده و از بوی قوی برخوردارند که زنبورهای عسل را جذب خود می‌کنند.

دانشمندان برای اندازه‌گیری تاثیرات دارویی این ماده، زنبورهای عسل را با استفاده از یک روش شرطی‌سازی کلاسیک که در آن زنبور زبان خود را برای جوایز عطر و غذا بیرون می‌آورد، آموزش دادند.

محققان دریافتند که یک حافظه مرتبط برای عطری که با کافئئین همراه بوده، در زنبورها شکل گرفته که یک پاداش وزوزآور است.

بزرگترین تاثیر در تجربه حافظه طولانی مدت دیده شد که سه برابر حافظه زنبورها در مورد بو و بیرون آوردن زبانشان برای یک پاداش کافئینی در 24 ساعت بعد و دو برابر در 72 ساعت بعدی بود.

کافئین شکل واکنش نورونها به یادگیری و حافظه را در مغز زنبورها تغییر می‌دهد. این ماده باعث می‌شود که سلولها یک واکنش قویتر به ورودی حسی داشته باشند که منجر به نیرومندسازی طولانی‌مدت می‌شود، سازوکاری که زمینه شکل‌گیری حافظه است.

این پژوهش در مجله ساینس منتشر شده است. /م

منبع: ایسنا