✍ رویا نیکنام
دانش آموخته کارشناس ارشد حقوق بین الملل

تجاوز اخیر اسرائیل به خاک جمهوری اسلامی ایران وحضور مستمر آمریکا درخاورمیانه خصوصا خلیج فارس یکی از چالشی ترین موضوعات حقوق بین الملل است. بعد از انقلاب ودر طی جنگ ایران وعراق وبعد از آن آمریکا به آنحا مختلف در منطقه خلیج فارس حضور دارد ودرسرنوشت وامورات منطقه دخالت می کند. این حضور در خصوص ایران حساس تر است.

ایران با نام رسمی
(جمهوری اسلامی ایران ) درشمال خلیج فارس درمنطقه خاورمیانه ودربخش غربی فلات بزرگ قرار گرفته است .از نظر وسعت یکی از بزرگترین کشورهای خلیج فارس (بعد از عربستان سعودی) وخاورمیانه است.
از نظر اهمیت وموقعیت جغرافیایی وژئوپلوتیک ودارا بودن حجم عظیم ذخایر نفت وگاز وپتانسیل های لازم برای تبدیل شدن به یک قدرت منطقه ای وحتی  در دراز مدت، جهانی، درخلیج فارس وخاورمیانه جایگاه مهمی دارد.
"خلیج فارس محور ارتباط بین اروپا ،آفریقا ،آسیای جنوبی وجنوب شرقی است واز نظر استراتژیک درمنطقه خاورمیانه ،به عنوان مهم ترین مرکز ارتباطی میان سه قاره است وبخشی از یک سیستم ارتباطی را که دریای مدیترانه وسرخ واقیانوس هند وکبیر واطلس را به هم می پیوندد تشکیل می دهد، به همین جهت، این موقعیت از روزگاران پیشین  مورد توجه قدرت های جهانی بوده وهمواره کانون همگرایی بازرگانی وتجارت می باشد.
از طرف دیگر از آنجایی که خلیج فارس و تنگه هرمز،کشورهای حاشیه اش را با اقیانوس هند مرتبط می کند باعث شده به صورت یک منطقه عملیاتی ،در استراتژی‌های نظامی مورد توجه قرار گیرد.
جایگاه ژئوپلیتیکی وژئواکونومیکی ایران وقرار گرفتن مرکز (هارتلند) انرژی جهان یعنی دریای خزر وخلیج فارس مناسب ترین مسیر ترانزیتی انرژی چه از راه دریا
(تنگه هرمز) وچه از طریق خشکی ،فرصت ترانزیت انرژی دارای جایگاه بالفعل وبالقوه در عرصه انرژی جهان می باشد.واین عوامل بازیگری ایران را در امنیت انرژی جهان وتوانایی مانور این کشور درعرصه های سیاسی وبین المللی را بیش از پیش افزایش داده است.
بنابراین جمهوری اسلامی ایران از بازیگران اصلی عرصه نفت وگاز جهان واز مولفه های اصلی تاثیرگذار برامنیت انرژی درخلیج فارس به شمار می آید ولی اختلافات ایدئولوژیک وسیاسی این کشور با اسرائیل وایالات متحده وسیاست های دشمنانه وتحریم های پی درپی  آمریکا ومتحدانش علیه جمهوری اسلامی ایران، نوعی تقابل وتعارض منافع را در سطح منطقه وجهان به وجود آورده است .همچنین تضاد بین جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده آمریکا ورژیم غیرمشروع اسرائیل، هم از لحاظ امنیتی وعلایق سیاسی واقتصادی وایدئولوژیکی دیرزمانیست که مورد چالش وبررسی قرار گرفته است.
موقعیت حساس واستراتژیک ایران درمنطقه خلیج فارس و وجود بحران ها وعدم ثبات سیاسی در کشورهای مجاور  ووجود چالش های سیاسی با همسایگان استراتژیک باعث به وجود آمدن تهدیدهایی برای امنیت جمهوری اسلامی ایران شده است. از جمله بزرگترین تهدیدات فرامنطقه ای که حوزه نفوذ آن به این منطقه حساس واستراتژیک واردشده، ایالات متحده آمریکاست.

آمریکا با تداوم حضور خود درمنطقه وایجاد روابط با دول همسایه درصدد ایجاد فضایی رعب انگیز وتنش زا در ارتباط ایران با سایر کشورهاست.
استراتژی آمریکا در منطقه خلیج فارس در قبال ایران مبتنی بر محدود ساختن ومنزوی کردن وبه طور کلی حذف ایران از معادلات منطقه است، به همین جهت برای رسیدن به این مهم ونیز تسلط بر منابع اقتصادی وموقعیت استراتژیکی منطقه از تمام ابزارهای دیپلماسی ونظامی در مقیاس گسترده استفاده می کند.
انقلاب اسلامی در ایران آغاز تحول ودگرگونی عمیقی در روابط بین ایران وآمریکا واسرائیل شد. ایران که روزی جزیره ثبات وبهشت سرمایه داری وژاندارم منافع ایالات متحده واسرائیل ومتحدانش بود دریک چالش گسترده مورد تهدید جدی قرار گرفت؛ که در نتیجه منجر به تجاوز آشکار به خاک ایران گردید.