به گزارش ایسنا، مطالعه‌ای که به تازگی منتشر شده است، نشان می‌دهد که بیش از ۳۶۰۰ ماده شیمیایی مورد استفاده در بسته‌بندی یا آماده‌سازی مواد غذایی در بدن انسان شناسایی شده است که برخی از آنها برای سلامتی خطرناک هستند، در حالی که اطلاعات کمی درباره برخی دیگر وجود دارد.

بیرژیت گیکه(Birgit Geueke) سرپرست تیم تحقیق از بنیاد بسته‌بندی مواد غذایی که یک سازمان غیردولتی مستقر در زوریخ سوئیس است، می‌گوید: حدود ۱۰۰ مورد از این مواد شیمیایی برای سلامت انسان با برچسب «نگرانی شدید» در نظر گرفته می‌شوند.

برخی از این مواد شیمیایی مانند PFAS و «بیسفنول A» که هر دو از ماده‌های ممنوعه هستند، نسبتاً به خوبی مطالعه شده‌اند و قبلاً در بدن انسان یافت شده‌اند.

گیکه به خبرگزاری فرانسه گفت اطلاعات کمی در مورد اثرات سلامتی دیگر مواد شناسایی شده وجود دارد و خواستار تحقیقات بیشتر در مورد چگونگی بلعیده شدن مواد شیمیایی مورد استفاده در بسته‌بندی‌ها همراه با غذاها شد.

محققان قبلاً حدود ۱۴ هزار ماده شیمیایی در تماس با غذا را فهرست‌بندی کرده بودند که می‌توانند از بسته‌بندی‌های ساخته شده از پلاستیک، کاغذ، شیشه، فلز یا مواد دیگر به مواد غذایی راه پیدا کنند.

آنها همچنین می‌توانند از سایر بخش‌های فرآیند تولید مواد غذایی مانند تسمه نقاله یا ظروف تهیه بیایند.

محققان سپس این مواد شیمیایی را در پایگاه‌های داده‌های موجود که مواد شیمیایی موجود در نمونه‌های انسانی را ردیابی می‌کنند، جستجو کردند.

گیکه می‌گوید تیم پژوهش انتظار داشت چند صد ماده شیمیایی جدید در تماس با غذا را پیدا کند و در نهایت از یافتن ۳۶۰۱ ماده شیمیایی جدید که یک چهارم تمام مواد شیمیایی شناخته شده در تماس با غذاهاست، شگفت‌زده شدند.

گیکه تاکید کرد که این مطالعه نمی‌تواند نشان دهد که همه این مواد شیمیایی لزوماً از بسته‌بندی مواد غذایی به بدن راه یافته‌اند، زیرا پای منابع تماس دیگر نیز ممکن است در میان باشند.

در میان مواد شیمیایی دارای برچسب «نگرانی شدید»، در موارد متعددی ماده PFAS وجود داشت که به عنوان «مواد شیمیایی همیشگی» شناخته می‌شود، به این معنی که اثرات آن تا سال‌های طولانی پابرجا می‌ماند و در سال‌های اخیر در بسیاری از قسمت‌های بدن انسان شناسایی شده و با طیف وسیعی از مشکلات سلامتی نیز مرتبط است.

همچنین ماده «بیسفنول A» یک ماده شیمیایی مختل کننده هورمون است که برای ساختن پلاستیک استفاده می‌شود و قبلاً در بسیاری از کشورها استفاده از آن برای ساخت بطری‌های شیر نوزادان و کودکان ممنوع شده است.

یکی دیگر از مواد شیمیایی مختل کننده هورمون، فتالات(phthalate) بود که با ناباروری مرتبط است.

اطلاعات کمتری در مورد الیگومرها(oligomers) که محصولات جانبی تولید پلاستیک هستند، وجود دارد.

گیکه می‌گوید: تقریبا هیچ مدرکی در مورد اثرات سلامتی این مواد شیمیایی جدید وجود ندارد.

کاهش تماس با بسته‌بندی‌ها

وقتی صحبت از سم‌شناسی می‌شود، یک ضرب المثل قدیمی می‌گوید «این دوز است که سم را می‌سازد.»

گیکه اذعان کرد که محدودیت این مطالعه این بود که نمی‌توان گفت که آیا غلظت بالایی از هر یک از این مواد شیمیایی وجود دارد یا خیر، اما هشدار داد که این مواد شیمیایی می‌توانند با یکدیگر تعامل داشته باشند و به عنوان مثال اشاره کرد که تا ۳۰ نسخه مختلف از ماده PFAS وجود دارد.

وی توصیه می‌کند که افراد زمان تماس خود را با بسته‌بندی‌ها کاهش دهند و از گرم کردن مواد غذایی در بسته‌بندی‌ها خودداری کنند.

دوان ملور(Duane Mellor) متخصص پزشکی مبتنی بر شواهد در دانشگاه استون(Aston) واقع در بریتانیا که در این پژوهش شرکت نداشته است، این مطالعه را ستایش می‌کند.

او به خبرگزاری فرانسه گفت: با این حال، این مطالعه میزان این مواد شیمیایی که ما در معرض آنها قرار داریم را گزارش نمی‌دهد و به منابع دیگر این مواد شیمیایی در محیط اطرافمان اشاره می‌کند.

ملور به جای «هشدار بی مورد» پیشنهاد کرد که مردم داده‌های بهتری را درخواست کنند و قرار گرفتن غیرضروری در معرض مواد شیمیایی را که در نهایت ممکن است بر سلامت‌شان تأثیر بگذارد را به حداقل برسانند.

برخی از این مواد شیمیایی شناسایی شده در حال حاضر با ممنوعیت مواجه هستند. همچنین اتحادیه اروپا در مراحل پایانی صدور ممنوعیت استفاده از PFAS در بسته‌بندی‌های مواد غذایی است. این اتحادیه همچنین ممنوعیت مشابهی را برای «بیسفنول A» از پایان سال جاری پیشنهاد کرده است.

این مطالعه در مجله Exposure Science and Environmental Epidemiology منتشر شده است.