برترین ها - ترجمه از هدی بانکی؛ غذایی که می‌خوریم هر چه سنگین‌تر و حجیم‌تر باشد، بیشتر احتمال دارد که خواب آلوده و کسل شویم. اگر در محل کار باشیم پیدا کردن موقعیتی برای چند دقیقه چرت زدن واقعا سخت است! در این مطلب برای‌تان می‌گوییم چرا بعد از خوردن غذا احساس خواب آلودگی به شما دست می‌دهد و چه باید بکنید.

قلیایی شدن بدن

یکی از توضیحات علمی اینکه چرا بعد از خوردن یک وعده غذای سنگین به سختی می‌توانید هوشیاری‌تان را حفظ کنید، پدیده‌ای است به نام alkaline tide یا جزرومد قلیایی. بعد از خوردن غذا، معده‌ی شما اسید هیدروکلرویک بیشتری تولید می‌کند تا چیزهایی که خورده‌اید را هضم کند. برای ساختن اسید هیدروکلرویک، سلول‌های مخاط معده از نمک استفاده می‌کنند. طی این فرایند، بی کربنات که یک ماده‌ی قلیایی است تولید می‌شود. اگر این بی کربنات جمع شود، pH معده را بالا می‌رود. بنابراین مقداری از آن وارد جریان خون شده و حالتی ایجاد می‌کند که به آن alkaline tide می‌گوییم.

حالا چرا افزایش pH (قلیا) باعث احساس خواب آلودگی می‌شود؟ با ورود بی کربنات به جریان خون و افت pH خون (قلیایی‌تر شدن)، ترشح پپتیدی به نام اورکسین که به هوشیار ماندن شما کمک می‌کند خنثی می‌شود. اگر اورکسین، تاثیرات فعال نداشته باشد شما شروع می‌کنید به احساس خواب آلودگی کردن و کسل شدن و کارآیی‌تان افت می‌کند. جزرومد قلیایی معمولا تا حدود دو ساعت بعد از غذا باقیست.

چه می‌توانید بکنید

بهترین راه کاهش alkaline tide بعد از خوردن غذا این است که از خوردن غذاهای سنگین و حجیم خودداری کنید. اگر همیشه بعد از غذا احساس خواب آلودگی دارید پس سعی کنید در طول روز وعده‌های کوچک‌تر بخورید تا مجبور نشوید به یک باره یک وعده‌ی سنگین بخورید. اگر در محل کارتان هستید مطمئنا ایده آل نیست که یک ناهار سنگین بخورید و بعد با احساس خواب آلودگی سر میزتان برگردید.

فعالیت سیستم پاراسمپاتیک

نوسانات قلیایی تنها دلیل احساس خواب آلودگی شما بعد از غذا نیست. وقتی چیزی می‌خورید، الویت‌های بدن‌تان تغییر می‌کند. حالا شما غذایی در معده دارید که باید هضم و جذب شود. در نتیجه سیستم عصبی پاراسمپاتیک در حالت استراحت و آرام سازی قرار می‌گیرد تا جریان خون به سمت سیستم گوارش برود، بنابراین خون از ساختار عضلانی و مغز دور می‌شود. این تغییر در انتقال خون می‌تواند شما را موقتا دچار احساس خواب آلودگی کند. سیستم عصبی پاراسمپاتیک با سیستم عصبی سمپاتیک که با افزایش ضربان قلب، تنفس و جریان خون به سمت عضلات شما را بیدار و هوشیار نگه می‌دارد مقابله می‌کند. برعکس زمانی که فعال می‌شوید، سیستم پاراسمپاتیک‌تان آرام و غیر فعال می‌شود. وقتی که سعی دارید غذا را هضم کنید بدن‌تان می‌خواهد شما را در وضعیتی آرام و ساکت نگه دارد و این می‌تواند سبب خواب آلودگی شما بشود.

چه می‌توانید بکنید

همانطور که گفته شد، غذای سنگین نخورید و وعده‌های کوچک‌تر در طول روز میل کنید. غذای سنگین و حجیم، واکنش پاراسمپاتیک قوی‌تری ایجاد می‌کند. ضمنا می‌توانید بعد از غذا برای افزایش جریان خون به سمت مغز، 10 دقیقه پیاده روی کنید. پیاده روی مخصوصا پیاده روی تند، سیستم سمپاتیک را فعال می‌کند و جلوی احساس خواب آلودگی‌تان را می‌گیرد.

التهاب بعد از غذا

این روزها در مورد التهاب و نقش آن در انواع بیماری‌ها زیاد می‌شنویم. آیا می‌دانستید هر زمانی که غذا می‌خورید، التهابی در بدن‌تان ایجاد می‌شود؟ اما این واکنش التهابی در واقع از جهاتی محافظت کننده است. هر بار که چیزی می‌خورید، به طور بالقوه باکتری‌های مضری دریافت می‌کنید. برای مقابله با آنها، سیستم ایمنی شما فعال می‌شود تا این باکتری‌های مضر جا خوش نکنند. فایده‌ی دیگر این التهاب موقتی این است که تولید انسولین را برای کمک به ورود گلوکز به سلول‌ها و تامین سوخت جهت تولید انرژی افزایش می‌دهد. جنبه‌ی منفی این التهاب این است که واکنش التهابی، فعالیت پپتیدهایی (اورکسین) را که پیش‌تر گفته شد مهار می‌کند. گفتیم که اورکسین به شما کمک می‌کند بیدار و هوشیار بمانید. این واکنش التهابی نسبت به غذا در افرادی که چاق هستند یا اضافه وزن دارند بیشتر است و اگر غذاهای التهاب برانگیز مانند فست فود بخورید یا غذایی که به آن آلرژی دارید، واکنش التهابی تشدید خواهد شد.

چه می‌توانید بکنید

از خوردن غذاهای پیش التهابی مانند فست فودها، کربوهیدرات‌های تصفیه شده و شیرینی‌جات اجتناب کنید. همچنین غذاهایی را که می‌دانید به آنها آلرژی دارید از رژیم غذایی‌تان حذف کنید زیرا می‌توانند برانیگزاننده‌ی واکنش التهابی بعد از خوردن باشند. غذاهای طبیعی و فراوری نشده را انتخاب کنید زیرا حاوی افزودنی نیستند که بدن به آنها واکنش نشان بدهد.

افزایش لپتین

لپتین، هورمون اشتهایی است که به مغزتان سیگنال می‌دهد ذخایر انرژی‌تان تامین شده و می‌توانید خوردن را متوقف کنید. عجیب نیست که لپتین بعد از خوردن غذا بالا می‌رود زیرا ذخایر انرژی‌تان افزایش یافته است. تحقیقات نشان می‌دهد افزایش لپتین با احساس خستگی مرتبط است. لپتین، با خوردن غذای پُرکربوهیدرات بیشتر افزایش می‌یابد بنابراین احتمال اینکه بعد از خوردن غذای کربوهیدرات دار احساس خواب آلودگی کنید خیلی بیشتر از زمانی است که غذای پروتئین‌دار یا چرب بخورید.

چه می‌توانید بکنید

غذاهای سالم و طبیعی را انتخاب کنید و از مصرف کربوهیدرات‌های تصفیه شده و قند بپرهیزید زیرا این غذاها می‌توانند بیشتر موجب افزایش لپتین شوند. حتما همراه هر وعده غذا، منبع سالمی از پروتئین و چربی نیز مصرف کنید.

بالا رفتن فوری گلوکز خون

خوردن غذایی که پُر از کربوهیدرات زود جذب ناشی از منابع قندی و فرآوری شده است موجب افزایش فوری گلوکز می‌شود. این افزایش گلوکز، اورکسین را مهار می‌کند؛ همان پروتئینی که شما را بیدار و هوشیار نگه می‌دارد. یکی از بهترین راههای اینکه بعد از خوردن غذا کمتر احساس کنید نیاز به چرت زدن دارید این است که کربوهیدرات‌های فیبردار از منابع طبیعی بخورید نه کربوهیدرات‌های تصفیه شده. دلیل دیگری هم برای اجتناب از کربوهیدرات‌ها و قندهای تصفیه شده وجود دارد؛ افزایش گلوکز خون ناشی از خوردن این غذاها می‌تواند موجب افزایش متعاقب قند خون می‌شود که گرسنگی برانگیز است. بنابراین مراقب کربوهیدرات‌های تصفیه شده باشید! و به جای آنها، کربوهیدرات‌های پُر فیبر مانند سبزیجات، غلات کامل، بنشن و حبوبات را انتخاب کنید تا به تثبیت قند خون‌تان کمک کرده و جلوی افزایش فوری آن را بگیرید. این به نفع سلامت متابولیک‌تان نیز هست!/د