*وحید عبد علی پور

سرزمین اهورایی ایران در طول تاریخ پرشکوه خود شخصیت ها، جریانات و حرکت های میهن پرستانه پرشماری را به خود دیده است. مقاومت قهرمانانه ملت و سرداران میهن پرست ایرانی در مقابل تجاوز اسکندر گجسک، اعراب بیابانگرد، مغولان خونخوار تا مقابله با نفوذ و سلطه استعمارگران اروپایی و تهاجم تازیان بعثی در دوران معاصر، همگی برگ های زرینی از روحیه میهن پرستی و بیگانه ستیزی ایرانیان را به نمایش می گذارد. گویی عرق به  میهن و وطن پرستی از آغاز پیدایش این سرزمین مقدس در رگ های ایران و ایرانی در جوش و خروش بوده است.

به گواه تاریخ از بدو تأسیس امپراطوری هخامنشی تا دوران معاصر میهن پرستی در میان ایرانیان جریانی متداوم بوده است، این روند با روی کار آمدن حکومت ملی گرای پهلوی تشدید گردید و جریان میهن پرستی جای خود را به ناسیونالیسم ایرانی داد که خود نسخه افراطی میهن پرستی است. چرا که پهلوی ها مشروعیت خود را از تاریخ و اندیشه ایران باستان می گرفتند. لذا مروج نوعی باستان گرایی افراطی با تکیه بر دستاورد های ایران باستان بودند که بعضأ با چاشنی نژاد پرستی و خود برتر بینی نژاد آریایی همراه بود. این سیاست ها جریان اصیل میهن پرستی را که فقط ناظر بر عشق و علاقه به میهن و مردم و آمادگی برای هرگونه فداکاری برای ایران عزیز بود را از مسیر خود منحرف ساخت و خودستایی از نژاد آریایی، اغراق در مفاخر و شعائر ملی و تحقیر سایر ملل و اقوام را جایگزین آن ساخت.

با پیروزی نظام جمهوری اسلامی و سقوط رژیم شاهنشاهی، ارزش های اسلامی و ایدئولوژیک جای خود را به ناسیونالیسم و ملی گرایی داد. برای حکومت جدید تاریخ، فرهنگ، تمدن و گذشته پرشکوه ایران در درجه دوم اهمیت قرار گرفت و به جای آن ارزشهای اصیل اسلامی مانند: تکیه بر اسلام و ایجاد حکومت اسلامی، دفاع از مظلومین عالم (فلسطین) در مقابل مستکبرین عالم (اسرائیل و آمریکا) اسلامی سازی جامعه و فرهنگ ایرانی در اولویت قرار گرفت، به گونه ای که نه تنها ملی گرایی سرکوب گردید بلکه میهن پرستی نیز به حاشیه رانده شد. در دو دهه آغازین انقلاب هرگونه اقدامی برای نجات و فداکاری در راه میهن در راستای دفاع از اسلام و ارزش های اسلامی ارزیابی می شد و نه انگیزه های میهن پرستانه.

گویی که هیچ حد میانه ای وجود ندارد. پهلوی ها آنچنان شیفته میهن و تاریخ ایران باستان بودند که از دل آن ناسیونالیسم (ملی گرایی افراطی) بیرون آمد. انقلابیون نیز بر اساس ایدئولوژی اسلامی خود از دم آن را انکار و سرکوب کردند. اما مگر می شود احساس تعلق خاطر ایرانیان به سرزمینی که بدان انس دارند از میان برود؟ مگر می شود شکوه و عظمت تاریخ و فرهنگ غنی ایرانی فراموش شود؟ قاطعانه باید گفت: «نه». در این راستا می توان اوج خروش میهن پرستانه ایرانیان و کوشش برای بازگشت به اصل خیش را نه در دفاع از آب و خاک بلکه در دفاع از یک نام مقدس و اصیل دید: «خلیج تا ابد فارس». نامی به بلندای تاریخ و تمدن ایران کهن. نامی که تحریف آن میهن پرستی خفته ایرانیان را بار دیگر از خواب بیدار کرد و آنان را به جدالی نفس گیر برای اثبات حقانیت این نام تاریخی کشاند.

در تحربف نام خلیج فارس می توان رد پای شوم ناسیونالیسم عرب، آنهم از نوع ناصریسم را دید. ناصر رهبر انقلابی مصر در دهه 60 میلادی رویای اتحاد اعراب را در سر می پروراند و ابزار دست یابی به این هدف را ناسیونالیسم عربی می دانست. به گفته هرمیداس باوند در این دوره ایران جزء کشورهای هوادار جهان غرب بود و با برخی کشورهای عربی نظیر عربستان سعودی خواهان حفظ وضع موجود در منطقه خاورمیانه بودند. همچنین شاه رابطه دوفاکتو با اسرائیل برقرار کرده بود. در نقطه مقابل ناصر به هیچ یک از دو بلوک شرق و غرب وابستگی نداشت و خواهان تغییر وضع موجود و نابودی اسرائیل، اتحاد اعراب و کوتاه کردن دست امپریالیسم از سرزمین های عربی بود.

بنابراین مصر به عنوان مرکز جهان عرب و ایران به عنوان قدرت مهم منطقه ای در مقابل هم قرار گرفتند و ناصر برای مقابله با ایران به طرح عنوان جعلی «خلیج عربی» روی آورد. ناصر در ابتدا از عنوان «خلیج فارس» استفاده می کرد، اما به تدریج عنوان مجهول خلیج عربی را در مورد خلیج فارس به کار برد. زیرا می دانست ایرانی ها بر روی عنوان خلیج عربی حساسیت دارند و طبیعتأ او هم سعی می کرد طرف مقابل خود را عصبانی کند. اما در واقع این کار با هدف پر رنگ کردن مسأله عرب و عجم و به طبع آن، جدا کردن  متحدان عرب محمد رضا شاه از ایران صورت می گرفت. شاه نیز در جنگ 1967 اعراب و اسرائیل که به شکست مفتضحانه اعراب انجامید در کنار اسرائیل ایستاد تا انتقام سختی از ناصر گرفته باشد.


اما بدعتی که ناصر از خود برجای نهاد سبب گردید، تحریف نام خلیج فارس به طور گسترده ای در محافل عربی و غیر عرب به خصوص در رسانه های انگلیسی زبان، کتاب ها و اطلس های مشهور جغرافیایی انجام گیرد. اتحادیه عرب نیز از سال 1964 استفاده از نام خلیج فارس را برای عرب زبانان ممنوع اعلام کرد. اما در ایران هیچ اقدام عملی برای مقابله با تحریف نام خلیج فارس تا اوایل قرن بیستم و یکم صورت نپذیرفت. تا در این راه میهن پرستان ایرانی خود پیش قدم شوند. از سال 2002 به بعد با آمدن و بلاگها و وبسایت های فارسی، رسانه ها از انحصار حکومت خارج شدند و اولین وبلاگها و پژوهش ها در دفاع از نام خلیج فارس منتشر شد و میهن پرستان موجی ایجاد کردندکه محافل رسمی و حکومتی مجبور به دنباله روی از آن شدند.

خشم و اعتراض میهن پرستان ایرانی هنگامی زبانه کشید که اطلس مشهور نشنال جئوگرافیک که از سال 1888 همواره نام خلیج فارس را به کار برده بود برای اولین بار در نسخه جدید خود در سال 2004 نام جعلی خلیج عربی را در کنار نام بین المللی خلیج فارس قرار داد. این امر سبب ارسال هزاران ایمیل و نامه اعتراضی و یک طومار اینترنتی با 120 هزار امضاء به دفتر مجله مذکور گردید، تا مدیر موسسه ضمن عذر خواهی از مردم ایران قول دهد اشتباه خود را جبران کند. یک پیروزی بزرگ برای میهن پرستان که موجب جلوگیری از تخریب و جعل هویت یک ملت بزرگ گردید.

این پیروزی بزرگ بازتاب گسترده ای در رسانه های جهان داشت و دولت اصلاحات را ناگزیر ساخت برای دفاع از نام خلیج فارس روزی را در تقویم رسمی کشور به آن اختصاص دهد. سرانجام پیشنهاد سه گانه زیرشامل: «روز 9 اردیبهشت، بازپس گیری جزایر سه گانه - روز 29 اسفند، ملی شدن صنعت نفت - روز 10 اردییهشت، اخراج پرتغالی ها از جزیره هرمز» بصورت آنلاین در وبسایت «پرشین گلف آنلاین» و از طریق ایمیل به رأی گیری عموم گذاشته شد، که 10 اردیبهشت سالروز اخراج پرتغالی ها توسط شاه عباس صفوی از خلیج فارس مورد موافقت قرار گرفت.

نامگذاری روز ملی خلیج فارس نشان داد که جریان میهن پرستی در ایران زنده است و هرگز نمی میرد. یکا یک انسانهای آزاد اندیشی که برای احقاق حق ملی خود به مبارزه پرداختند، اعم از صاحب نظران، پژوهشگران، فعالین اجتماعی و فرهنگی، دانشجویان و ... میهن پرستانی معتقد و با افکاری اصیل بودند که جزء عشق ورزیدن به میهن و خدمت به آن چیزی در سر نمی پرورانیدند. آنان به راستی فرزندان برومند ایران بودند که نشان دادند با اتحاد می توان کارهای بزرگ و سخت را به سرانجام رساند، تا به حق بتوان لقب «روز میهن پرستان» را برای 10 اردیبهشت روز ملی خلیج فارس برگزید./د