باربارا اسلاوین در گزارشی تحت عنوان «ترامپ را فراموش کنید؛ حالا اروپا باید ایران را راضی کند که برجام را ترک نکند» در نیوزویک نوشت: اولویت اصلی امانوئل ماکرون رئیس جمهور فرانسه در سفربه واشنگتن، متقاعد کردن ترامپ برای ماندن در توافق هسته ای با ایران بود. با توجه به مصاحبه هایی که در طول هفته گذشته با دیپلمات هایی ایرانی در اروپا و نیویورک داشتم؛ ماکرون همراه با مرکل و ترزا می درصدد این هستند تا پس از خروج آمریکا از برجام، ایران را راضی کنند که در این توافق باقی بماند.

به گزارش «انتخاب»؛ در ادامه مقاله اسلاوین آمده است: انتظار اصلی جمهوری اسلامی ایران در امضای برجام احیا و افزایش روابط اقتصادی با اروپا ( که به طور سنتی شریک تجاری مهم ایران بود) بود. اگر چه تجارت بین ایران و اروپا در طی چند سال گذشته افزایش پیدا کرده است اما همچنان انتظارات ایران را براورده نکرده است.( همچنان تجارت ایران تحت الشعاع چین قرار دارد.)  در حال حاضر بین ایران و اروپا به استثنای توتال ( غول نفتی فرانسه)  قراردادهای بزرگی منعقد نشده است. همچنین به دلیل هراس از مجازات های احتمالی آمریکا، هیچ بانک بزرگ اروپایی تمایلی به تامین مالی تجارت یا سرمایه گذاری در ایران را ندارد. دیپلمات های ایران در لندن معترض هستند که آن ها حتی نمی توانند یک حساب بانکی برای تامین مالی فعالیت های روتین سفارت خود ایجاد کنند.

ترامپ پس از تایید پای بندی ایران در 12 ژانویه، تهدید کرد که اگر این توافق اصلاح نگردد آخرین باری است لغو تحریم ها را تمدید می کند. در روز 27 آوریل، کاخ سفید میزبان آنگلا مرکل صدراعظم آلمان است. وی در این سفر درصدد است تا ترامپ را متقاعد کند که اگر آمریکا در این توافق باقی بماند منافع غرب بهتر تامین خواهد شد.

سه کشور اروپایی از پیش می توانند اعلان کنند که اگر ایران در برجام باقی بماند ( بعد از خروج آمریکا) ؛ بازگشت تحریم های ثانویه ایالات متحده آمریکا غیرقانونی است. همچنین اتحادیه اروپا می تواند مکانیزم مالی قابل اعتمادی برای شرکت های اروپایی در جهت تجارت و سرمایه گذاری در ایران فراهم کند. در روز 21 آوریل، محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران در نشست مطبوعاتی با خبرنگاران بر این تاکید کرد که تلاش رهبران اروپا برای آرام کردن ترامپ اقدامی بیهوده است. در عوض این که اروپایی به دنبال راه هایی برای مجازات ایران باشند باید تلاش کنند تا رهبران آمریکا را متقاعد کنند که به تعهدات خود در برجام پای بند باشند.

بعد از روی کار آمدن ترامپ این فقدان اطمینان نسبت به نیات آمریکا تا حدودی از ارزش برجام برای ایران کاسته و همچنین منجر به خروج سرمایه گذاران از ایران و کاهش چشمگیر ارزش پول ایران شده است. اگر اروپایی ها و آمریکایی ها به توافقاتی دست یابند احتمالا کنگره ممکن است برای تغییر قانون تایید پای بندی تعهدات ایران توسط رئیس جمهور اقداماتی انجام دهد. ( هر 90 روز یکبار پای بندی ایران به برجام توسط رئیس جمهور آمریکا باید تایید شود.)

برخی از تحلیلگران بر این عقیده هستند که اگر  ترامپ لغو تحریم ها را در 12 می تمدید نکند ایران از برجام پیروی خواهد کرد. زیرا اقتصاد شکننده ایران هیچ گزینه و راه حلی برای این مسئله باقی نمی گذارد. محمد جواد ظریف محتمل ترین گزینه ایران در واکنش به خروج آمریکا از برجام را تسریع غنی سازی اورانیوم دانست. اما محتمل ترین گزینه ایران؛ توسل به مکانیسم حل اختلاف در برجام است که می تواند زمان بیشتری را برای متقاعد کردن آمریکا توسط اروپایی ها در بازگشت به برجام فراهم کند.

 برخی از جنگ طلبان دولت ترامپ پیشنهاد کرده اند که خروج آمریکا از توافق ناقص هسته ای می تواند موضع ترامپ را نسبت به نشست هسته ای با کره شمالی تقویت کند. اما موضوع دیگری که قابل طرح است این می باشد که کیم رهبر کره شمالی با مقایسه وضعیت کشورش با ایران، محتمل تر است که پیشاپیش امتیارات محکم تری از آمریکا بگیرد زیرا که آن ها توافقات هسته ای مذاکره شده توسط سلف ( اوباما) خود را نقض می کنند.

 اما با این وجود به علت گسترش خشونت و ناامنی در خاورمیانه، تاثیر تداوم برجام بیشتر از مذاکره آمریکا با کره شمالی است. در این راستا بین اروپا و ایران برای پایان دادن به جنگ ویران گر یمن و همچنین گسترش گفتگو در سوریه نشست هایی شکل گرفته است. بنابراین با خروج آمریکا و ایران از برجام، منازعات منطقه ای تشدید می شود و حتی امکان برخورد بالقوه نظامی بین نیروهای آمریکا در منطقه و نائبان ( پروکسی) ایران وجود دارد و همچنین می تواند زمینه درگیری جدیدی بین اسرائیل و حزب الله لبنان در سوریه فراهم شود./د