از طرف دیگر، اگر تندیس‌های کیفیت بتوانند اطمینان مشتریان را جلب کنند، می‌توانیم از آنها در راستای افزایش صادرات استفاده کنیم، اما زمانی که یک تندیس در داخل ارج و قربی نداشته باشد، به‌طریق اولی در خارج از کشور به هیچ‌وجه خریداری ندارد.

 

 

سازمان بین‌المللی استانداردسازی كه در دنیا به‌اختصار به آن ایزو می‌گویند، در تاریخ 23فوریه 1947كار خود را آغاز كرد. سازمان بین‌المللی استانداردسازی غیردولتی است و برای وضع استانداردهای كلی و جزئی برای هماهنگی با استانداردهای متفاوت جهانی به وجود آمده است. این موسسه بین‌المللی به‌شیوه كنسرسیوم و با روابط قوی كه با دولت‌های مختلف دارد، فعالیت می‌كند. وظایف موسسه بین‌المللی ایزو تعیین انواع استانداردهای صنعتی و تجاری جهانی است. این موسسه در ژنو سوئیس قرار دارد و به ترویج جهانی استانداردهای تجاری و نیز صنعتی می‌پردازد. لازم به ذكر است كه این موسسه بین‌المللی با اینكه یك سازمان غیردولتی است، از سایر موسسات غیردولتی قوی‌تر عمل می‌كند و نیز قدرت بیشتری دارد. استانداردهایی كه این موسسه تعیین می‌كند، تبدیل به قوانین می‌شوند. درحال‌حاضر حدود 157كشور به عضویت این سازمان درآمده‌اند كه ایران نیز یكی از این كشورهاست.

 

 

اولین اقدامی كه در زمینه استانداردسازی و نیز استانداردنویسی در ایران صورت گرفت، مربوط به سال 1304شمسی است. در سال 1304قوانینی مربوط به استانداردها و نیز مقیاس‌ها تصویب شد و در این راستا در سال 1332 یك اداره آزمایشگاهی زیر نظر اداره بازرگانی در این زمینه به‌وجود آمد. در سال 1339 ایران رسما به عضویت سازمان استاندارد بین‌المللی پیوست و نیز سازمان موسسه استاندارد ایران تاسیس شد. موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی در ایران تنها سازمانی است كه طبق قوانین می‌تواند استاندارد رسمی كالاها، تولیدات و فراورده‌ها را تعیین كند و اجرای آن با كسب موافقت شورای عالی استاندارد اجباری است.

 

 

استاندارد به جمع توافقات مستندی گفته می‌شود كه ویژگی‌های فنی و سایر شرایط دقیق را در بردارد و نیز به اصول راهنما یا تعاریف دیگر از مشخصات یك محصول می‌گویند. استاندارد برای فرد ایجاد اطمینان می‌كند كه محصول موردنظر مواد اولیه مناسب، فرایند درست و نیز خدمات لازم را دارد. از جمله اهداف تعیین استاندارد لازم برای محصول می‌توان به ارتقای بهینه منافع جامعه اشاره كرد. از اهداف دیگر تعیین استاندارد می‌توان به هماهنگی فرایندهای خاص، تشریح اقدامات مناسب در زمان تولید یك كالا با توجه به فرایند توسعه آن، ارائه تعریفی كامل و جامع از یك كالا یا فرایند و تشریح اقدامات مناسب برای تعیین مشخصات، طراحی، تولید، آزمون، نگهداری و تهیه كالا اشاره كرد.

 

 

علامت استاندارد نشانه مرغوبیت كالاست و اجناسی كه علامت استاندارد ندارند، برای خرید و استفاده مفید نیستند. علامت استاندارد در ایران بر اساس مفاهیم خاصی طراحی شده است. مرحوم مرتضی ممیز، پدر گرافیك نوین در كشور، طراح علامت استاندارد در ایران بود و این علامت در سال 1364طراحی شد. مرحوم ممیز در طراحی آرم موردنظر گفته است: «آرم استاندارد به‌صورت دو فلش رو به بالا و رو به پایین است و نمایش‌دهنده مفهوم حداقل و حداکثر می‌باشد و نشان‌دهنده اصل مساله استاندارد نیز همین مفهوم است. گذاشتن خط(نوشته) در وسط آرم دقیقا در وسط حداقل و حداکثر نمایش بعد دیگری از استاندارد است. چهارگوش بودن ابعاد آرم نمایش توازن و تعادل در امر استاندارد و نیز حد وسط منطقی جهت هر چیز استاندارد است و چهارگوش بودن و تساوی خطوط از هر طرف باعث می‌شود که جهت خاصی نشان داده نشود تا کمک به مفهوم استاندارد کند.

 

کاراکتر حروف ISIRI که مخفف کلمه انگلیسی استاندارد است، به‌شکلی طراحی شده که وقتی برعکس به آن نگاه می‌کنیم کلمه فارسی ایران خوانده می‌شود. به جای کلمه ISIRI یا ایران علائم استاندارد فلزات و مصنوعات گذاشته می‌شود که آنها به‌صورت دایره‌های نقطه مانند گرد است و جای آنها درست در وسط علامت و در جای نوشته است. محل این نقطه‌ها و نوشته‌ها همان میانگین و حد وسط و تعادل را عنوان می‌کند. در ضمن دو علامت فلش نشان‌دهنده حداقل و حداکثر تشکیل حرف S لاتین را می‌دهد که برای کشور‌های خارجی بیانگر کلمه استاندارد standard می‌باشد و قابل فهم برای کشور‌های خارجی و مردم آنهاست.»

 

 

ISO 9001 گواهی بین‌المللی و نشانه تایید سیستم مدیریت کیفیت می‌باشد. كسب استاندارد OHSAS 18001 سیستم مدیریت کیفیت سازمان را به انجام ریسک‌های بهداشتی و ایمنی خود مطمئن می‌سازد و این توانایی را به شركت می‌دهد. ISO14001 استانداردی جهانی است که کارایی کالا یا کیفیت محصول را ضمانت و خدمات را متناسب با رعایت قوانین محیط زیست و حفظ آن ارائه می‌کند. استفاده از گواهی استاندارد ISO22000 به نهاد‌هایی که در سطح‌های متفاوت زنجیره غذایی قرار گرفته‌اند، كمك می‌‌كند که بتوانند مشكلات و خطرات به‌وجودآمده در مجموعه خود را شناسایی و سطح ایمنی محصولات غذایی را بررسی نمایند.

 

ISO10002 حکمی برای طراحی یک سیستم موثر و کارآمد برای پروسه رسیدگی به انتقادات و شکایات مصرف‌کنندگان در تمامی نهاد‌ها خواهد بود. استاندارد ISO/TS 1949 مربوط به صنعت خودرو‌سازی است و تاییدیه فنی در مجموعه مدیریت کیفیت در این صنعت است. ISO2700 تاییدیه‌ای جهت بررسی امنیت داده و اطلاعات شركت است.ISO13485 استانداردی برای مجموعه مدیریت کیفیت در طراحی، گسترش، تولید، مونتاژ و ارائه خدمات پس از معامله انواع لوازم پزشکی است.

 

 

معاون ارزیابی کیفیت سازمان ملی استاندارد ایران گفت: 95‌درصد جوایز کیفیت کشور مورد تایید سازمان ملی استاندارد نبوده و در حقیقت تندیس‌فروشی است. جهانبخش سنجابی افزود: همه‌ساله جوایز و تندیس‌های متعددی در کشور در حوزه کیفیت کالاها و تولیدات ارائه می‌شود، اما مردم نباید فریب این تندیس‌ها را بخورند. یك عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی در گفت‌و‌گو با «آرمان» می‌گوید: در دوهه اخیر عده‌ای بر اساس رانت صاحب ثروت‌هایی شدند كه در ثروت مورد نظر فاقد شخصیت لازم هستند. این اشخاص سعی دارند به هر نحوی برای خود شخصیت بخرند، این شخصیت می‌تواند مدارك تحصیلی باشد و یا می‌تواند تندیس‌هایی باشد كه آنها را در صنعت برتر می‌كند.

 

مجیدرضا حریری ادامه می‌دهد: این مساله نشان می‌دهد متاسفانه در ایران مواردی ارزش شده است كه به‌شكل واقعی ارزش ندارد. مادام كه تندیس‌ها و لوح‌هایی تهیه می‌شود كه می‌توان به‌وسیله آن به محصول مورد نظر شخصیت، هویت و استاندارد داد، نمی‌توان به‌خوبی استاندارد و غیراستاندارد بودن آن را مشخص كرد. او افزود: سازمانی كه باید چنین تندیس‌هایی را ارائه دهد، نزد مردم شناخته‌شده نیست. اگر موسسه استاندارد نشان و لوحی كه ارائه می‌دهد، به حدی ارزش داشته باشد كه دیگر سایر تندیس‌های تقلبی به چشم نیاید، نیازی به خرید تندیس‌های تقلبی نیست.

 

در رابطه با ارائه تندیس‌ها، اتاق بازرگانی باید پیشقدم باشد. حریری می‌گوید: اگر قرار است از كسی در زمینه اقتصاد یا صنعت تقدیر و به آنها لوح داده شود، اتاق بازرگانی باید چنین كاری را انجام دهد. متاسفانه عمده خریدوفروش‌ تندیس‌های تقلبی توسط شركت‌های خصوصی یا شركت‌هایی كه با رانت بالا آمده‌اند اتفاق می‌افتد. خریدن لوح و تندیس‌های تقلبی معضل بزرگی است كه هم‌اكنون دامن تولیدات كشور را گرفته است.