مهتا بذرافکن*: در تاریخ زندگی انسان انواعی از نابرابریهای اجتماعی می توان یافت که تبعیض و نابرابری جنسیتی تنها یکی از آنهاست. زن به هر طبقه و قشری که متعلق بوده است  در مقایسه با مردان موقعیتی پایین تر داشته است. این نابرابری خصلتی تاریخی، ساختاری ، فکری ، فرهنگی  و متغیر و نسبی داشته و نقش او را در فرایند تحولات تاریخی چنان کمرنگ ساخته  است که ابوالفضل بیهقی مورخ ایرانی مرد را بزرگترین عنصر سازنده تاریخ ایران معرفی کرده است. (براهنی ، 1350، ص14)  

 آمارها نشان‌مي‌ دهد كه 42 درصد زنان تركيه دست كم يك‌ بار قرباني خشونت يا تجاوز بوده‌اند و مدافعان حقوق زنان مأموران پليس، دادستان ها و قضات داراي تفكر مردسالاري را همدست مجرمان مي‌دانند. بر اساس آمار رسمي، بيش از ۱۲۰ زن در نيمه‌ نخست سال ۲۰۱۱ به دست همسران خود به قتل رسيده‌اند. در اغلب اين موارد اين مردان خشونت‌ورز همدستاني هم داشته‌اند: مأموران پليس كه به شكايت‌هاي زنان ترتيب اثر نداده‌اند؛ دادستان‌هايي كه زنان شاكي را به خانه‌هايشان فرستاده‌اند و قاضياني كه با قاتلان، تفاهم نشان داده‌اند.(اسکاردنیوز۰۵ مرداد ۱۳۹۰ ).

متاسفانه دامنه این گونه فجایع  در همه دنیا پراکنده است. بر اساس آمار صندوق جمعیت سازمان ملل، سالانه حدود ۵۰۰۰ زن در قتل‌های ناموسی کشته می‌شوند. بیشتر اینان ساکن غرب آسیا، شمال آفریقا و بخش‌هایی از جنوب آسیا هستند. حداقل ۱۰۰۰ زن در عرض یک سال (۱۹۹۹) به این شکل در پاکستان به قتل رسیدند. بر اساس این آمار، این جرایم بیشتر در کشورهای اسلامی رخ می‌دهند در حالی که به گفته رهبران مذهبی، هیچ ریشه‌ای در اسلام ندارند."(صندوق جمعیت سازمان ملل ؛2000) 

بررسی این خشونت ها نشان می دهد که  محل وقوع این نوع خشونت ها  دارای  اشتراکات فرهنگی  زیادی می باشد و  خشونت باوری در به رسمیت شناختن جرائم خشن نسبت به زنان از سوی عامه ی مردم  منشا ء  وقوع  این حوادث است.  مهمترین ویژگی خشونت علیه زنان   این است که  عرف محلی و عامه مردم  آنها را مجاز می دانند و در حقیقت قربانی را در بروز خشونت مقصر می شناسند.  به همین دلیل ایراد هر نوع جرمی حتی قتل زنان ، تاثری ایجاد نمی کند و حتی گاهی گفته می شود که حق آنها بوده است. زیرا اعتقاد عمومی بر این است که زن خطاکار بوده و این که به هر شکلی حتی  فجیع کشته شود آبرو حیثیت و شرف بر باد رفته خانواده به جایگاه قبلی برمی گرداند. مثلا در ایران 90% پرونده ها در حد تهمت و سوءظن است با این حال تمام قربانیان به شکل فجیع و دردناکی به قتل رسیده اند و سربریدن بیشترین نوع متداول قتلهاست. (گزارش سایت تابناک جزئیات  قتل های ناموسی  در جنوب کشور: ۱۹ مهر ۱۳۸۸).

خشونت باوری پدیده فاجعه باری برای جامعه است؛ چرا که نهایتا به ارتکاب فجیع ترین نوع خشونت از سوی مردان به زنان مشروعیت می بخشد. وخطر بالقوه ی دیگری که وجود دارد این است که کودکان در جامعه ای که خشونت باوری در آن وجود دارد به هیمن صورت اجتماعی می شوند  و  در واقع خشونت باوری در یک پروسه ی تولید و باز تولید اجتماعی همواره تجدید میشده و به صورت یک باور مقدس در فرهنگی عمومی پذیرفته می شود.

اعمال خشونت علیه زنان در هیچ کدام از ادایان آسمانی جایگاهی نداشته و تنها زاییده تفکرات متعصبانه و جاهلانه ای است که در حقیقت پیامبران الهی برای مبارزه با آنها مبعوث شده اند. این که  چرا این نوع تفکرات در پوشش عمل به  امر مقدس در قرن حاضر هنوز قربانی می گیرد خود یکی از مهمترین مسائلی است که باید به آن پرداخته شود. فاجعه بار ترین وجه این باور زمانی است که کسانی که در جایگاه  اجرای عدالت جلوس کرده باشند به این خشونت باوری علیه زنان معتقد باشند و بر قضاوتشان تاثیر بگذارد. خشونت باوری که اکنون از طرف وهابیان و تندرو های مذهبی القاعده و طالبان تبلیغ شده و به آن عمل می شود، آسیب بسیار زیادی به دین اسلام وارد کرده است و تاسف بار تر این است که این اندیشه از سوی برخی از افراطیان در ایران  نیز تایید می شود این درحالی است که مقتدای بزرگ شیعه حضرت علی (ع) خود منبع عطوفت و کرامت و مهربانی بخصوص در مورد زنان و کودکان بوده اند و هر نوع خشونت نسبت به آنها را بر نمی تابیدند.  

با توجه به گسترش دامنه ی خشونت علیه زنان در کشورهای جهان سوم و کشورهای اسلامی  آنچه که نیاز به پژوهش و اصلاح دارد «خشونت باوری» است که بر پایه تقدس دادن به خشونت  شکل گرفته است و آنچنان ریشه دار شده است که گاه  به صورت آداب و رسوم  و شیوه های قومی در آمده است.  اندیشه آگاه بزرگترین دشمن رسوم اخلاقی غلط است،  از آنجا که رسوم اخلاقی بدون دخالت اندیشه و تعمق مورد پذیرش و  رواج عمومی می یابد، با آگاهی بخشی می تواند مورد باز اندیشی قرار گرفته و  اصلاح شود. در باره مسئله بسیار مهمی چون خشونت باوری نیز باید با تمسک جستن به متون مقدس دینی و پیام واقعی ادیان آسمانی و بخصوص دین مبین اسلام که مهمترین پیام آن ارزش نهادن به کرامت انسان – اعم از زن و مرد- می باشد به مقابله با اینگونه باورهای بیمار و جاهلانه پرداخت  و از باز تولید و انتقال به نسل های آینده جلوگیری کرد و در صورت اصلاح خشونت باوری علیه زنان ، ارتکاب خشونت علیه زنان تحت تاثیر قرار خواهد گرفت و از دامنه آن کاسته  خواهد شد. /ا

*دانشجوی دکترای رشته ی علوم اجتماعی