ماهنامه دنیای زنان - احمد محمد اسماعیلی: در روزگاری که هنوز ساخت سریال های آپارتمانی چندان باب نشده بود مسعودرسام و بیژن بیرنگ با ساخت سریال «همسران» و روایت داستان ملموس دو زوج میانسال و جوان در یک  مجتمع آپارتمانی به توفیقات زیادی رسیدند؛ نقش یکی از زوج ها را فرهاد جم و الهام پاوه نژاد ایفا کردند و در این بین پاوه نژاد ایفاگر «مریم» بود؛ زنی جوان و با حس و حالی به شدت همذات پندارانه برای مخاطبانی در محدوده سنی جوان.

سال ها بعد هم پاوه نژاد در سریالی کمابیش نزدیک با مضمون سریال «همسران» با عنوان «هفت سنگ» ساخته علیرضا بذرافشان باز هم توانست این نوع نقش ها را به درستی ایفا کند. قبلتر هم با میرباقری در دو سریال همکاری کرد؛ «یلدا» و «شاهگوش». نقش پاوه نژاد و تسلطش به لهجه شاهرودی در سریال «یلدا» به خوبی دیده شد و در سریال نمایش خانگی «شاهگوش» نیز در نقش جذاب و موفق یک پزشک به نام «زرین زوزنی» موثر ظاهر شد. پاوه نژاد در سینما کم کار اما موثر بوده و حضورش با فیلم های «زندگی با چشمان بسته» و «دیشب باباتو دیدم آیدا» ماندگار است.

این بازیگر از دیرباز فعالیت های تئاتری خود را هم داشته است و اخیرا در نمایش هایی مثل «سیستم گرون هلم» علیرضا کوشک جلالی بازی کرد که بعد از اجرا در سالن اصلی فرهنگسرای نیاوران به علت استقبال بسیار خوب مخاطبان، در سالن باران هم روی صحنه رفت. «هیچ کس نبود بیدارمان کند»، «تراس» و «خدای کشتار» که این نمایش هم تا به حال بارها اجرا شده است، دیگر کارهای موثر پاوه نژاد در عرصه بازی صحنه ای هستند.

 

دو سال قبل پاوه نژاد اولین آلبوم شعرخوانی خود «کجاست خانه باد» با اشعار فروغ فرخزاد را روانه بازار کرد. کتاب شعر «هشت صبح هشت اسفند» نیز اولین کتاب شعر پاوه نژاد به سبک هایکو است که دو سال قبل روانه بازار کتاب شد و کتاب دومش به نام «قطعه نود و چهار- ردیف 8- شماره...» نیز در بازار نشر موجود است.

الهام پاوه نژاد در این گفت و گو، درباره فعالیت های کاری اش در حیطه های مختلف و همچنین ارتباط با دخترش «کردیا» سخن گفته است.

آیا الهام پاوه نژاد که در سال های اخیر در حوزه های مختلفی مثل شعر گفتن، داستان نوشتن، بازی کردن و تدریس فعالیت می کند آدم تنوع طلبی است؟

 
حوزه هنر محدود و فقط منحصر به یک شاخه نیست. معتقدم کسی که در حوزه بازیگری فعالیت می کند به دلیل مشغله ذهنی و کاریش با حوزه های دیگری مثل ادبیات، نقشی و عکاسی نیز در ارتباط است. تدریس را سال هاست که دنبال می کنم. یک دوره چند سال به دلیل قهرم از حوزه تدریس از آن فاصله گرفتم زیرا اهداف آموزش و جذب هنرجویان مشخص نبو و هدف اغلب مدیران آموزشگاه های بازیگر کسب درآمد بود.

خیلی از هنرجویان با وضعیت مالی نه چندان مناسب به این کلاس ها می آمدند و تعدادی از آنها هم بچه شهرستان بودند و فکر می کردم بی انصافی است که فقط به فکر کسب درآمد از اینها باشم. چه آن زمان چه بعدتر در کلیت تلاش می کنم ارتباطم با هنرجویانم ادامه دار باشد و تا حد توانم به آنها مشاوره هم می دهم. در حیطه آموزش هم همیشه دوست دارم به روز باشم و با مطالعه سر کلاس بروم.

به چه  دلیل اشعار فروغ فرخزاد را شعرخوانی کردید؟ آیا به دلیل اینکه او شناخته شده ترین بانوی شاعر معاصر است؟

 
فروغ انتخاب دیروز و امروز من نیست. شانزده سال قبل من اولین نفری بعد از انقلاب بودم که برای خواندن اشعار فروغ فرخزاد مجوز گرفتم. در دوران تحصیل دانشگاهی کار تحقیقاتی روی شخصیت و شعر فروغ انجام داده بودم. تحقیقاتم مفصل و کامل بود و هنوز هم می شود قرائت و برداشت جدید از افکار و شعر فروغ داشته باشیم. 16 سال قبل برای عرضه شعرخوانی فروغ به بازار به نتیجه نرسیدم و در سال های بعد دوستان و همکارانی مانند مرحوم شکیبایی و نیکی کریمی نیز به سراغ شعر فروغ فرخزاد رفتند. چند سال قبل با پیمان خازنی آهنگساز آشنا شدم و بالاخره درباره تولید این آلبوم به نتیجه رسیدیم و آلبوم شعرخوانی فروغ با استقبال خوب مخاطب رو به رو شد.

در انتخاب نام دو کتابی که از شما به چاپ رسیده از اعداد استفاده شده است. دلیل این رویکرد چیست؟

این رویکرد در انتخاب نام بیشتر اتفاقی بود. البته اعداد نقش مهمی در خاطره نگاری ما دارند و همیشه روز تولدمان را در خاطر داریم و برخی مواقع حتی ساعت رخدادها مهم زندگی مان را رد ذهن می سپاریم.

 

آیا آدم خاطره بازی هستید؟

خیلی زیاد خاطره باز هستم و به نظرم اعداد از ما جدایی ناپذیرند و گاهی مواقع از یاد رفتن این اعداد مثل روز تولد و سالروز ازدواج و غیره در روابط آدم ها دلخوری به وجود می آورد. اسم اول کتاب «هشت صبح هشت اسفند»، «واگویه ها» بود. در چینش آخرین مطالب، کتاب با شعر «هشت صبح هشت اسفند» تمام می شد و احساس کردم، این نام، نام مناسب تری است.

با داود میرباقری در سال های اخیر همکاری های موفقی داشته اید. این همکاری ها را چگونه ارزیابی می کنید؟

داود میرباقری در کارش نگاه کارگرانی دقیقی دارد و با حساسیت و وسواس کار می کند و از معدود کارگردان هایی هست که در کارش نگاه کمال گرایانه ای دیده می شود و از هیچ چیز به سادگی عبور نمی کند؛ در سریال «شاهگوش» توضیحات مبسوطی درباره نقش «زوزنی» ارائه کردند؛ زنی بسیار موفق که یک مشکل بسیار بحرانی در زندگی شخصی اش دارد. زنی روانشناس که برای همه نسخه تجویز می کند و ناگهان احساس می کند خودش هم به درمان و مشاوره احتیاج دارد.

کم نیستند مخاطبانی که می خواهند بدانند رابطه الهام پاوه نژاد با دخترش «کردیا» چطور است.

به رابطه دوستانه صرف اعتقاد ندارم. تصور می کنم رابطه ای موفق است که شامل همه عواطف و چارچوب ها باشد. یک جاهایی لازم است با فرزند رفیق باشیم و یک حاهایی باید رابطه مادر- فرزندی حاکم باشد. در این بین رابطه مادر- فرزندی برای ثابت و سالم ماندنش نیاز به مدیریت کردن دارد و اگر این مدیریت نباشد ممکن است با فرزند به تناقض برسیم.

آیا تا به حال با دختران به چالش رسیده اید؟

نه، خدا را شرک دختر آرام و محجوبی دارم و رابطه مان بی دردسر است.

... یعنی «کردیا» عصیانگری نسل جدید را ندارد؟

نه، عصیانگر نست. البته اختلاف نظرهایی داریم که همیشه با حرف زدن حل می شود و من همشه در این مورد به دخترم می گویم اگر من جای تو بودم در فلان موقعیت این کار را انجام نمی دادم، اما حالا تصمیم با خودت است.

چقدر برای در کنار دخترتان بودن وقت صرف می کنید؟

با دخترم خیلی سفر می رویم و تابستان هم آخرین سفرمان بود.

معمولا تعطیلات عید برای سفر چه تصمیمی می گیرید؟

بسته به شرایط دارد و پارسال به منطقه آزاد جلفا دعوت شده بودیم و به آنجا رفتیم و خوش گذشت.

به سرزمین مادریتان کردستان نمی روید؟

چند سال قبل نوروز را در کردستان بودیم و به یک عروسی هم دعوت شدیم و برای دخترم حضور در یک مراسم عروسی بومی خیلی جذاب بود.

 

در فضای مجازی هم معمولا حضور پررنگ دارید. چقدر از این حضور برآمده از جذابیت های آن است؟

فضای مجازی فرصتی را برای ارتباط با مخاطبانم برایم فراهم می کند. اگر با فرهنگ سازی درست به سراغ استفاده از این پدیده برویم به نفعمان است. متاسفانه در کشور ما اول تکنولوژی می آید و بعد فرهنگ استفاده از آن و فضای مجازی هم تابع چنین تعریفی است. به نظرم باید فرآیند درست ابراز نظر را در فضای مجازی بیاموزیم، تا باعث رنجش کسی و البته دردسر خودمان نشویم.

در یکی دو سال اخیر حضور در فضای مجازی حتی درگیری هایی بین بازیگران و هنرمندان هم به وجود آمد. آیا شما اهل ورود به درگیری ها و اظهارنظر درباره عملکرد طرفین دعوا هستید؟

ربطی به محافظه کاری ندارد. وقتی جزییات اختلاف و موقعیتی که بین دو نفر وجود دارد را نمی دانم بنابراین نمی توانم قضاوت منصفانه ای داشته باشم.

مثلا مواردی را داشته ایم مثل درگیری میان یک خواننده و بازیگر درباره فیک بودن آمار فالوئرها یا درگیری میان برخی چهره ها درباره مرحوم کیارستمی که باعث شده برخی آدم های بی ربط به درگیری هم نسبت به آن موضع گیری کنند اما شما در این موارد اغلب سکوت می کنید.

چون این چالش ها را قبول نداشتم دلیلی نمی دیدم که خودم را درگیرش کنم بنابراین سعی کردم سکوت کنم.

به نظرم بهتر است آدمی وارد اظهارنظر درباره موضوعاتی شود که پیرامون آنها آگاهی دارد تا اظهارنظرش اثرگذاری لازم را داشته باشد./ج