اتحاد خبر: «اصلح درمقطع زمانی کنونی، متعیّن در آقای ريیسی است.نفردوم نمی شناسم». اين حرف‌هاي اميرحسين قاضي‌زاده هاشمي عضو وسخنگوي سابق جبهه پايداري است. به گفته اوبايد«آقاي رييسي را به نفردوم نظام تبديل كرد». قاضی‌زاده اين هفته دو مصاحبه انجام داد. در اولين مصاحبه با هفته نامه مثلث از تشكيلات جمنا (جبهه مردمي انقلاب) عبور كرده و در مصاحبه دوم با سايت نامه نيوز از آوردن «اصلح» به انتخابات حرف مي‌زند. قاضي‌زاده معتقد است كه «معرفی نامزد که 15 روز یایک هفته قبل ازانتخابات نیزمی‌تواندانجام شود». معناي حرف او اين است كه تا آن زمان هم بايد اميدوار بود چون فرصت هست.

منع قانوني براي رييسي وجود ندارد

با اين حال رييسي ناچار است تكليف كانديداتور‌‌ي‌اش را تا يك ماه پيش از انتخابات مشخص كند. به اين معنا كه رييسي در حال حاضر عضو هيات نظارت برانتخابات است. اماسخنگوي شوراي نگهبان گفته است كه مشكلي در اين زمينه وجود ندارد. اوبه خبرآنلاين مي‌گويد:«هرعضوهیات نظارت نامزدانتخابات شودازسمت خوداستعفا ‌می‌دهد اما زمان خاصی برای این کار درقانون مشخص نشده است». (2/11/95)براساس ماده 37 قانون انتخابات: «کلیه افرادی که مسئولیت مستقیم درامرانتخابات ریاست جمهوری به صورت اجرا یا نظارت دارنددرصورتی می‌توانندداوطلب شوند که‌قبل ازثبت نام ازسمتخوداستعفاكرده و در آن سمت شاغل نباشند».ازآنجا كه ثبت‌نام يك ماه قبل ازانتخابات انجام مي شود،لذا نمي‌توان اوراتادوهفته آخر مخفي نگهداشت واحتمالا تصميم‌گيري در همان هفته اول فروردين درمشهد، انجام ودرهفته پاياني فروردين نتيجه آن راخواهيم ديد.آنچه جمنا درانتخابات به دنبال آن است، معرفي پنج گزينه است تا در نهايت از ميان آن‌ها به يك گزينه رسيده و با آن وارد انتخابات شوند. اما سوال اصلي اين است: آيا اين پنج گزينه در واقع گزينه‌هاي فرعي هستند كه به‌وسيله آن‌ها قصد دارند توجهات را از روي كانديداي اصلي دور كنند؟ در صورتي كه پاسخ به اين سوال مثبت باشد، مي‌توان گفت پايداري و جمنا هر دو مشغول پركردن يك جدول هستند، اما در نقش‌هاي مختلف.

اختلاف با جمنا

اما حرف‌هايي از قاضي‌زاده هم هست كه نشان مي‌دهد آن‌ها حتي با جمنا نيز داراي اختلافات عميق هستند. مثلا جايي كه مي‌گويد: «من نگاه می‌کنم ببینم اصلح کیست و تا روز آخر تلاش می‌کنم که اصلح به میدان آید، چه موفق شوم چه نشوم... اصلا منتظر نمی‌شوم 4 تا گروه و حزب، یک نفر را معرفی کنند و من هم به او رای دهم ... خیلی وحدت و مدحت به نظر من موضوعیت ندارد....وحدت زورکی به‌وجود نمی‌آید».از اين حرف‌ها مي‌توان برداشت كرد كه ميان جمنا و پايداري اختلافات مي‌تواند عميق‌ باشد.

دو سناريوي احتمالي مخالفان دولت

مجموعا دو سناريو براي بررسي مدل انتخاباتي مخالفان دولت قابل تعريف است. اول: جمنا تا هفته آخر فروردين همه توجهات و درگيري‌ها را به خود جلب مي‌كند.همه انتقادات به گزينه‌هاي مطرح شده به آن‌ها واردمي‌شود. در عين حال درآخرين روز ثبت‌نام، حجت‌الاسلام رييسي به ستاد انتخابات كشور مي‌رودوثبت‌نام مي‌كند.ازآن مقطع هردو به يكديگرمي‌پيوندند.اين مدل منطبق باهمان استراتژي«بازي با مشت بسته است».

مدل دوم: جمنا هم تمايل داردتارييسي كانديدا شود. امااوباهرنيتي كه هست، دست رد به سينه همه زده است. لذا به دنبال سازوكار ديگري رفته‌اند. شايد با همين نگاه است كه قاضي‌زاده معتقد است: «بايد بروند در خانه اصلح را از جا دربياورند». او مي‌گويد:‌ «باید اصلح را پیدا کنند و وظیفه شرعی این است که تمام کاندیداهای مطرح کنونی جمع شوند و سراغ اوبروندوبگویند «تو بهتر ازماهستی و تو بایدبیایی»تاحجت براصلح تمام شود و به صحنه بیاید».ضمن اينكه نكته‌اي در بخش ديگري از حرف‌هاي قاضي زاده وجود دارد كه مي‌تواند اين سناريو را تقويت كند.جايي كه مي‌گويد: «اگر یک زمانی آقای ريیسی برای کاندیدا شدن راضی شود یعنی تلاش ها برای آوردن اوبه نتیجه برسد و او راضی شود که در میدان باشد همه دور او جمع می شوند و کل مکانیزم‌ها نیز جمع خواهدشد».اگر اين سناريو درست باشد، معناي آن اين است: 1-آقاي رييسي تاكنون كانديداتوري رانپذيرفته و ورود به اين عرصه را مناسب نمي‌بيند 2- پايداري تلاش مي‌كندبااين روش تشكيلات جمنا ومدل رسيدن آن‌ها به وحدت را دور زده و كانديداهاي آن‌ها را از دور خارج كند. توجه كنيم كه قاضي‌زاده نماينده مشهد است و اگر به تركيب حمايت كنندگان ازجمنا توجه كنيم مي بينيم كه فعالان سياسي ومذهبي مشهد،درحمايت ازجمنا هنوز ترديد دارند.

تبديل رييسي به نفر دوم نظام

آن طور كه از گفته‌هاي قاضي زاده برمي‌آيد برنامه پايداري اين است كه به هر ترتيب، حجت‌الاسلام رييسي را وارد انتخابات كرده و اوراتبديل به «نفر دوم نظام»كنند. اومي‌گويد: «اگر نامزدی، گفتمانی را بیان کند که باخصوصیات شخصیتی و سابقه کاری او هماهنگ باشد و مردم هم این توانایی اداره کشور و قرار گرفتن در جایگاه دوم نظام رادراو ببینند نتیجه، طور دیگری می شود. به همین دلیل است که می‌گویم اگر آقای ريیسی بیاید همه کنار می روند».اين عضو پايداري از نظر مثبت ساير اعضاي پايداري به آقاي رييسي خبر مي‌دهد كه «مجموعه جامعتین و حضرات و آیات مختلف و نمایندگان ولی فقیه و خیلی از نمایندگان مجلس خبرگان روی نامزدی آقای ريیسی نظر مثبت دارند و از جوانب مختلف، ایشان را دعوت كرده‌اند». به علاوه با وجود آنكه او نقل قول غيرمستقيم آيت ا... مصباح را درباره رييسي به زبان نمي‌آورد، اما مي‌توان از آن برداشت مثبت داشت. او به صراحت عنوان مي‌كند: «به نظر من، اصلح در مقطع زمانی کنونی، متعیّن در آقای ريیسی است. نفر دوم نمی شناسم. در سطح آقای ريیسی کسی راسراغ ندارم. بایدگفتمان نامزد اصلح روشن و ترازدرسطح نفردوم نظام باشد که این دو ویژگی درآقای ريیسی وجود دارد».آيا حجت‌السلام رييسي از اساس، كانديداي اصولگرايان بوده و اين مسائل تنها به خاطر مخفي نگاه‌داشتن او تا روز هاي آخر است؟يااينكه پايداري تلاش مي‌كندبا«كندن در خانه او بتواند آقاي رييسي را براي ورود به انتخابات راضي كند؟واكنش جامعه به اين كانديداتوري چيست؟آيا جامعه از ورود كسي كه تاكنون تنها سابقه قضايي داشته وهيچ مسئوليت اجرايي نداشته استقبال مي‌كند؟اين احتمال هست كه همه در روز آخر ثبت‌نام، يك بار ديگر همچون سال 92 شوكه شوند.ازحالادوسناريوي مطرح شده رادر خاطر داشته باشيد. پاسخ آن در هفته اول و ياهفته آخر فروردين مشخص مي شود.

داود حشمتى/قانون