غلات کامل

غلات کامل و فرآورده‌های آن با دارا بودن فیبر و ویامین‌های گروه B ارزش غذایی بالای دارند.این مواد غذایی منابع مناسبی برای تامین انرژی، فیبر، آهن و ویتامین‌های خانواده B است. حداقل نیمی از کربوهیدرات مصرفی زنان باردار در روز باید از غلات کامل تامین شود. غلات کامل شامل جودوسر، نان‌های سبوس‌دار و آردهای تیره است.

کلسیم

لبنیات منابع مناسبی برای تامین کلسیم دوران بارداری هستند.کلسیم یک ماده معدنی است که در ساخت و رشد استخوان‌های جنین نقش مهمی دارد. آکادمی تغذیه و رژیم غذایی آمریکا اعلام کرده است چنانچه زنان در دوران بارداری به اندازه کافی کلسیم مصرف نکنند، کلسیم ذخیره‌ شده در استخوان‌های مادر تجزیه می‌شود تا نیازهای جنین را تامین کند. بسیاری از فرآورده‌های لبنی علاوه بر کلسیم، حاوی مقدار زیادی ویتامین D نیز هستند. ویتامین D به همراه کلسیم نقش چشمگیری در شکل‌گیری و رشد استخوان‌های جنین دارند.بر اساس اعلام ACOG زنان باردار ۱۹ ساله و بالاتر به روزانه ۱۰۰۰ میلی‌گرم و زنان باردار ۱۴ تا ۱۸ ساله به روزانه ۱۳۰۰ میلی‌گرم کلسیم نیاز دارند. منابع غذایی سرشار از کلسیم عبارتند از ماست، شیر، آبمیوه‌ها و غذاهای غنی شده با کلسیم، ماهی‌های ساردین و سالمون و برخی از سبزی‌های برگ سبز مانند کلم‌پیچ.

میوه‌ها و سبزیجات

بهتر است زنان در دوران بارداری نیمی از بشقاب خود را با میوه‌ها و سبزیجات پر کنند.زنان باید در دوران بارداری و به خصوص در سه ماهه دوم و سوم مقدار فراوانی میوه و سبزیجات مصرف کنند. توصیه می‌شود در هر روز ۵ تا ۱۰ وعده (هر وعده به اندازه یک توپ تنیس) میوه‌ها و سبزیجات مصرف شود. این مواد غذایی ضمن داشتن کالری پایین، سرشار از فیبر، ویتامین‌ها و مواد معدنی هستند..

آهن

بر اساس اعلام ACOG زنان باردار روزانه به ۲۷ میلی‌گرم آهن نیاز دارند که دو برابر مقدار مورد نیاز سایر زنان است. بیشتر این مقدار آهن در دوران بارداری صرف خون‌سازی می‌شود تا از این طریق اکسیژن مورد نیاز به جنین برسد. عدم دریافت آهن کافی در دوران بارداری می‌تواند منجر به بروز کم‌خونی (آنمی) شود و کم‌خونی نیز باعث ایجاد احساس خستگی و افزایش عفونت‌ها می‌شود. برای جذب بهتر آهن بهتر است در وعده‌های غذایی که این ماده معدنی در آن وجود دارد، ویتامین C نیز به همراه آن مصرف شود. به‌عنوان مثال در صبحانه به همراه غلات صبحانه غنی‌شده با آهن یک لیوان آب پرتقال نیز بنوشید. منابع غذایی سرشار از آهن عبارتند از گوشت قرمز، مرغ، ماهی، حبوبات و غلات غنی شده با آهن.

اسید فولیک

سبزیجات برگ سبز، غلات کامل فرآورده‌های آن و حبوبات سرشار از اسد فولیک هستند.این ماده که با عنوان «فولات» نیز شناخته می‌شود از خانواده ویتامین B است و از نقص مادرزادی مغز و ستون فقرات جنین تا حد زیاد جلوگیری می‌کند. این مشکل اصطلاحا «نقص لوله عصبی نوزادان» نیز نامیده می‌شود. معمولا زنان مقدار مورد نیاز اسید فولیک خود را نمی‌توانند از رژیم غذایی عادی خود تامین کنند. از این رو موسسه «مارچ آو دایمز»، که زمینه فعالیتش جلوگیری از تولد نوزادان با نقص مادرزادی است، توصیه می‌کند زنانی که قصد باردار شدن دارند، حداقل از یک ماه قبل از بارداری روزانه مکمل‌هایی حاوی ۴۰۰ میکروگرم اسید فولیک مصرف کنند. در زمان بارداری نیز این میزان باید به ۶۰۰ میکروگرم در روز برسد.

پروتئین

زنان در دوران بارداری به پروتئین بیشتری نیاز دارند، ولی معمولا مقدار بیشتر پروتئین از طریق رژیم غذایی عادی فرد به دست می‌آید. پروتئین در ساخت اندام‌های جنین مانند قلب و مغز نقش دارد. منابع غذایی سرشار از پروتئین عبارتند از گوشت‌های قرمز و سفید، حبوبات، تخم‌مرغ و مغزها.

لبنیات

مصرف روزانه ۳ تا ۴ وعده لبنیات به زنان باردار توصیه می‌شود. فرآورده‌هایی مانند شیر، ماست و پنیرهای کم‌چرب و کم‌نمک گزینه‌های خوبی هستند. این مواد غذایی منابع خوبی برای تامین کلسیم، پروتئین و ویتامین D مورد نیاز زنان باردار هستند.با وجود داشتن رژیم غذایی سالم در دوران بارداری ممکن است باز هم برخی عناصر و ویتامین‌ها از طریق غذاها تامین نشود. آهن و اسید فولیک از این دسته مواد هستند که ممکن است به شکل مکمل‌هایی برای زنان باردار تجویز شوند.

غذاهایی که باید مصرف شوند

در دوران بارداری هدف از تغذیه، تامین مواد مغذی مورد نیاز مادر و جنین است. برای رسیدن به این هدف باید ۵ دسته از مواد غذایی نفش پررنگی در رژیم غذایی زنان باردار داشته باشد. این ۵ دسته شامل میوه‌ها، سبزیجات، پروتئین‌های بدون چربی یا کم‌چربی، غلات کامل و لبنیات است.بهتر است نیمی از بشقاب زنان را میوه‌ها و سبزیجات، یک‌چهارم آن را پروتئین‌های کم‌چربی و یک‌چهارم باقیمانده را غلات کامل و فرآورده‌هایش تشکیل دهد. همچنین توصیه می‌شود در هر وعده غذایی یکی از فرآورده‌های لبنی نیز مصرف شود./ج

روزنامه آرمان امروز