«ریال» و «تومان» از کجا آمد؟

در دوره صفوی، به علت رابطه پرتغال با ایران، سکه‌های پرتغالی در ایران رایج شده بود. این سکه‌ها «رئال» نام داشتند که هنوز، واحد پول بعضی از مستعمرات سابق پرتغال است. پس از رایج شدن سکه رئال پرتغال، دولت وقت ایران نیز دست به ضرب سکه‌های ریال زد که برای مبالغ بالا به کار برده می‌شد. همچنین در لغت نامه دهخدا، «تومان» کلمه مغولی عنوان شده که رقمی معادل 10 هزار است. در مثالی برای کاربرد این لغت به عبارتی از کتاب تاریخ جهانگشای جوینی اشاره شده است: «چون جغتای بازگشت و سلطان جلال الدین را نیافت چنگیزخان، توربای تقشی را با دو تومان لشکر مغول نامزد کرد.» درخصوص زمان بهره‌گیری ریال و تومان در منابع تاریخی عنوان شده است که در سلطنت قاجار، سکه‌های مورد استفاده در ایران، «‌شاهی»، «صنار»، «عباسی» و «ده شاهی» بودند و در اواخر دوره قاجار، سکه‌های هزار ديناری و دوهزار ديناری هم ضرب شدند. در ابتدای سلطنت پهلوی برای یکدست شدن واحد پول ایران، سکه‌های ريال به‌جای 1175 دينار به مبلغ 1000 دينار (مطابق قران) کاهش داده شدند و در سال 1308 واحد پول «ريال» نام گرفت. در این زمان، به دلیل تورم اقتصادی و رواج پول کاغذی، اسکناس‌های پنج ریالی و 10 ریالی چاپ شدند. در سال 1310 شمسی، هر تومان معادل با 10 ریال در نظر گرفته شد و عملا پول رایج، میان زندگی ایرانیان، تومان شد. از سوی دیگر با توجه به تورم‌های قابل توجه در اقتصاد کشور، عملا کاربرد ریال از زندگی روزانه حذف شد و حتی این روند باعث شد که برخی از مسوولان به دنبال جایگزینی برای واحد پول ملی باشند.

روند تحولات واحد پولی


دو نگاه کارشناسان


استفاده از تجربه دیگر کشورها