قدرت مظاهري

دقيقا برايم واضح و روشن نيست كه زمان يا مكان تا چه مقدار مي توانند در رويه و رفتار آدم ها و اخلاقيات آنها موثر باشند. با اين حال خوب مي دانم كه تاثير هيچ كدام از اين فاكتورها را در زندگي اجتماعي انسان نمي توان ناديده گرفت. آدمي كه در روستايي دور افتاده در پرو يا آن سوي آفريقا از مادر زاده مي شود ، مي تواند فرسنگ ها از همزادش كه در نقطه اي از آسيا، اروپا يا هرجاي ديگر كره زمين چشم به دنيا مي گشايد ، متفاوت باشد.
تفاوت هاي فرهنگي، مذهبي، اقتصادي و اجتماعي مي توانند زيربناي فكري هر فردي را پايه ريزي كرده و "اخلاق" او را شكل داده و بيافرينند. با اين حال نمي توان به صراحت بيان كرد كه كدام فرهنگ، كدام مذهب، كدام اقتصاد و يا كدامين اجتماع نسبت به همسان هاي خود ارج و اعتبار بيشتري داشته و يا در طول تاريخ توانسته است آدم هاي بيشتري را در جامعه بشري از لحاظ اخلاقي "انسان" تر كند.
 انحطاط اخلاقي يا بحران معنويت، ديرگاهي است كه دامن جوامع انساني را گرفته و روز به روز نيز وسعت تازه تر و بيشتري مي يابد. در ميان فاكتورهاي ذكر شده اما چيزي كه بيش از ديگر عوامل، موجب فربه گي يا لاغري "اخلاق" مي شود ، عامل مذهب است . مذهب مي تواند با تسامح و تساهل خود ، شقي ترين آدم ها را به مصلح ترين انسان ها بدل كند  و هم اينكه با رويكردي افراط گرايانه ، از آدم هاي عادي كوچه و بازار به توليد و بازتوليد "داعش" بپردازد ! گرچه فرهنگ ، اقتصاد و اجتماع در بازه هاي زماني مختلفي، حتي مذهب را نيز تحت الشعاع خود قرار داده و نقش پررنگ تري را در اين زمينه ايفا كرده اند.
راقم اين سطور نه رداي مصلحان اجتماعي بر تن دارد كه بنا را بر نصيحت و پند و اندرز گذاشته باشد  و نه بر كرسي حكميت تكيه زده كه ديگران را به قضاوت بنشيند. هدف از اين مقال، تنها روايت دو قصه واقعي در اطراف خودمان است كه با هم مرور كنيم و خودمان را در آينه اي كه عيوب مان را راست مي كند ، نيك بنگريم.
نيك بنگريم كه بلنداي قله ها و قهقراي دره ها در اين آينه چگونه منعكس شده اند:
يك . روز پنجم آبان ماه سال نود و پنج خبري ساده، جالب و شادي بخش بر روي سايت هاي خبري درج شد مبني بر اينكه در ايالت تگزاس آمريكا ، نوزادي براي دومين بار متولد شده است. داستان از اين قرار بود كه مادري به نام مارگارت هاوكينز كه چهارماهه حامله بود، طي سونوگرافي متوجه شد جنين درون رحمش به نوعي تومور ستون فقرات مبتلاست كه مي تواند مشكلي حاد و جدي براي وي به شمار آيد . در پايين ستون فقرات جنين، توده خطرناكي وجود داشت كه خون زيادي را به خود جذب مي كرد و موجبات نارسايي قلبي جنين را فراهم مي نمود. پزشكان معالج مارگارت متفقا به او توصيه كردند كه با سقط جنين، او را از آينده اي خطرناك نجات دهد اما مارگارت و شوهرش اصرار عجيبي بر زنده ماندن جنين داشتند. آنها سرانجام دكتر دارل گس و همكار جراحش اولويينكا اولوتويه را متقاعد كردند كه در بيست و سومين هفته بارداري ، جنين را به مدت بيست دقيقه از رحم مارگارت بيرون آورده، تومور را برداشته و مجددا آن را درون رحم قرار دهند. مارگارت پس از اين عمل، دوازده هفته استراحت كرد و در سي و ششمين هفته بارداري، نوزادش را دوباره به دنيا آورد. آنها نام نوزاد را "لين لي هوپ" گذاشتند.
مارگارت مي گويد: " ما دو راه داشتيم. يا بايد تسليم تومور مي شديم و اجازه مي داديم يك زندگي را تحت الشعاع قرار دهد يا اينكه شانسي براي زنده ماندن به جنين بدهيم. اين كار اما با وجود سختي زيادش ، براي ما كار آساني بود. ما تصميم گرفتيم به او زندگي ببخشيم ... "
دو . روز چهاردهم مردادماه سال نود و پنج يعني چيزي حدود پنجاه روز قبل از اينكه  "لين لي هوپ" كوچولو براي دومين بار پا به اين دنيا بگذارد ، صفحات رسانه ها ميهمان خبري ديگر بودند. خبر كه اتفاق آن به فروردين سال جاري برمي گشت ، درباره زن جواني بود كه آشفته و سراسيمه دخترك خردسالش را به بيمارستان آورده بود تا پزشكان از مرگ نجاتش دهند اما كودك بينوا لحظاتي قبل مرده بود و نفس نمي كشيد. جسد "سارا" كوچولو در اختيار پزشك قانوني قرار گرفت تا با آزمايشات تخصصي علت مرگ وي مشخص شود.
 نتيجه اي كه پس از پنج ماه در اختيار مقامات قضايي قرار گرفت، خوراندن قرص متادون به "سارا" كوچولو در جهت قتل وي بود! با تحت تعقيب قرار گرفتن مادر سارا كوچولو، وي اعتراف كرد كه صيغه موقت مردي بوده كه از بودن سارا چندان راضي بنظر نمي رسيده و اصرار او براي صيغه دائم را به دليل داشتن دختر كوچولويش نمي پذيرفته است. او نيز براي كسب رضايت شوهر صيغه اي اش، به "سارا" كوچولو قرص متادون مي خوراند تا راهش را براي دائم شدن صيغه همسرش هموار كند ...

پس خليفه ساخت صاحب سينه اي *****  تا بود شاهيش را آيينه اي
بس صفاي بي حدودش داد او *****  وانگه از ظلمت ضدش بنهاد او
دو علم بر ساخت اسپيد و سياه ***** آن يکي آدم دگر ابليس راه
/ج