هفته نامه چلچراغ - مریم عربی: امور خیریه در هر یک از کشورهای دنیا شکل متفاوتی به خود می گیرد؛ یکی مثل ما خمس و زکات می دهد و در شکل مدرن و امروزی اش دیوار مهربانی برپا می کند، یکی کودکان محروم آفریقایی را به سرپرستی می گیرد و دیگری حامی بیماران خاص می شود یا از کسب و کارهای نوپا با ایده های خلاقانه حمایت می کند. روش کمک هرچه که می خواهد باشد، این جا شاید تنها جایی است که اغلب هدف، وسیله را توجیه می کند.

نحوه مشارکت در خیریه و انگیزه ها و چند و چون آن در فرهنگ های مختلف، متفاوت است. برخلاف آموزه های وطنی که در آن بر انجام کار خیر در خفا توصیه شده، در اکثر فرهنگ ها خیرین به ویژه سلبریتی های خیر تلاش می کنند تا اقداماتشان را در بوق و کرنا کنند تا با یک تیر دو نشان بزنند؛ هم نام خود را مطرح کرده و در میان دوستان و آشنایان اعتبار کسب کنند و هم دیگران را به انجام امور خیر تشویق کرده باشند.
 

به عنوان مثال، برخی از معابد کوچک تایلند که در مناطق روستایی قرار گرفته اند، برای ترغیب خیرین به اهدای کمک های مالی از روش جالبی استفاده می کنند. در مرکز این روستاها تلفن خانه ای قرار دارد که به یک اسپیکر بزرگ برای اطلاع رسانی مجهز است. معابد کوچک تایلندی از این اسپیکر برای اعلام اسامی خیرین و حتی مبلغ دقیق کمک های مادی آن ها استفاده می کنند و این کار را با صدای بلند و به شکل مداوم انجام می دهند. این مسئله جوی را ایجاد می کند که همه خود را موظف می بینند در حد خودشان در امور خیریه مشارکت داشته باشند. به این ترتیب روستا نشینان ثروتمند تایلندی برای کسب لقب خیرترین فرد روستا دائما با هم درحال رقابت هستند. این همان رقابت تنگاتنگی است که امروز در میان سلبریتی های دنیا هم در جریان است؛ از سیاستمداران و کارآفرینان گرفته تا بازیگران و خواننده ها و ورزشکاران.

از اعانه های نجومی تا کارت های تبریک و تسلیت

استقبال گسترده سلبریتی ها از امور خیریه در سال های اخیر باعث شده که نشریات و موسسات رتبه بندی بزرگ دنیا هرساله فهرستی را از خیرترین سلبریتی های دنیا ارائه دهند؛ فهرستی که نام هایی آشنا مثل تیلور سوییفت و سر التون جان هر سال در آن ها تکرار می شود. بسیاری از چهره های سرشناس دنیا وظیفه خود می دانند که بخشی از درآمدشان را به موسسات خیریه، نهادهای بین المللی یا کشورهای محرومی که زادگاهشان است، برگردانند. حتی چهره هایی مثل جاستین بیبر و اما واستون هم با وجود زندگی های شخصی عجیب و غریب و پرحاشیه شان در زمینه امور خیریه بسیار دست و دل بازند.

بعضی از سلبریتی ها به اهدای کمک های مادی با ارقام نجومی بسنده می کنند و برخی دیگر در به دست آوردن دل دیگران کم و بیش خلاقیت به خرج می دهند. عده ای از آن ها حامی پر و پا قرص محیط زیست می شوند و تعدادی سفیر سازمان های خیریه بین المللی. عده ای دیگر هم به انتشار پست هایی در شبکه های اجتماعی به منظور هم دردی با فقرا یا افراد حادثه دیده یا در بهترین حالت به ارسال کارت های تبریک و تسلیت برای خانواده های قربانیان حوادث بسنده می کنند. بعضی از آن ها هم مثل آنجلینا جولی آن قدر در نقش های اجتماعی- سیاسی و حمایت گر خود غرق می شوند که آن چه در ابتدا باعث شهرتشان شده، یک سره به فراموشی سپرده می شود و جای خود را به اعتبار و احترام زایدالوصفی می دهد که در نتیجه دغدغه های اجتماعی و خیرخواهانه نصیب یک چهره سرشناس هنری شده است.

گذار از بازیگری تا دیپلماسی

این روزها با شنیدن اسم آنجلینا جولی بیش از آن که به یاد نقش آفرینی اش در فیلم «آقا و خانم اسمیت» بیفتیم، یا چهره تکیده اش در فیلم «توریست» یا «سالت» در ذهنمان نقش ببندد، تصویر غمگین او را با شالی بر سر در افغانستان و عراق و پاکستان به یاد می آوریم، در حالی که کودکی را در آغوش گرفته یا برای مردمی محروم سخنرانی می کند.

خانواده جولی و بردپیت حالا به خاطر کمک به بیش از 60 خیریه بزرگ بین المللی و عهده دار شدن سرپرستی تعدادی از کودکان محروم از نقاط مختلف، در صدر فهرست خیرین دنیا قرار گرفته اند. گذشته از این سفرهای آنجلینا جولی به کشورهای مختلف به عنوان سفیر ویژه سازمان ملل در امور پناه جویان چهره به کلی متفاوتی را از او در ذهن هوادارانش ترسیم کرده است. جولی حالا مثل یک دیپلمات در جلسات مهم حاضر می شود و درباره مسائل مهمی مثل سرنوشت پناه جویان سوری در اروپا اظهارنظر و حتی تصمیم گیری می کند. این فعال اجتماعی حالا به خاطر اظهارنظرهای دیوانه وار دونالد ترامپ درباره پناه جوها از مخالفان سرسخت این نامزد ریاست جمهوری آمریکاست.

بیل گیتس و انقلاب مرغی

موسس شرکت مایکروسافت و صاحب بزرگ ترین موسسه خیریه جهان به باور بسیاری، خیرترین فرد دنیاست. هرچند عده ای او را به فرار مالیاتی و عوام فریبی با ابزار خیریه متهم می کنند، اما بنیاد خیریه بیل گیتس و همسرش تا به حال سهم بزرگی را در حمایت از کودکان و بهبود وضعیت معیشتی کشورهای جهان سومی ایفا کرده است.

گیتس در این زمینه آن قدر پیش رفته که حتی سه

 فرزند خود را هم از میراث افسانه ای خود محروم کرده است. این میلیاردر مشهور چند وقت پیش اعلام کرد که فرزندانش هیچ نقشی را در هدایت مایکروسافت ایفا نخواهند کرد و بخش اعظم دارایی خانواده گیتس هم نه به فرزندان این خانواده، بلکه به امور خیریه اختصاص داده می شود.

عجیب ترین تصمیم خیرخواهانه بیل گیتس بعد از محروم کردن فرزندانش از ارث، اقدامی است که گیتس آن را از انقلاب مرغی نامیده است. قضیه از این قرار است که آقای میلیاردر می خواهد با اهدای مرغ به مردم روستانشین کشورهای فقیر دنیا، وضع معیشتی آن ها را تغییر دهد. به این ترتیب آن ها می توانند از طریق پرورش جوجه و فروش تخم مرغ امرار معاش کنند.

این طرح عجیب بیل گیتس در یک نشست خبری عجیب تر در برابر قفس مرغ و خروس ها معرفی شد و او از مردم خواست تا با کمک های مالی شان تعداد جوجه های اهدایی را افزایش بدهند و به تدریج فقر را ریشه کن کنند. این اقدام گیتس به قول خودش مصداق بارز ضرب المثل مشهور «ماهی گیری یاددادن به جای ماهی دادن» است که البته این بار درباره جوجه ها معنا پیدا کرده است.

کار خیر به سبک خالق هری پاتر

چند وقت پیش اعلام شد که جی کی رولینگ خالق کتاب های جادویی «هری پاتر» به خاطر مشارکت فعالش در امور خیریه از فهرست میلیاردرهای دنیا خارج شده است. او با اهدای 160 میلیون دلار در رتبه اول فهرست خیرین نشریه فوربز قرار گرفته است. از آن جا که خود رولینگ یک مادر مجرد است، علاقه فراوانی به حمایت از زنان سرپرست خانوار در نقاط مختلف دنیا دارد.

رولینگ گذشته از کمک های مالی میلیونی اش به سازمان های مختلف، از هیچ کاری برای مشارکت در امور خیریه فروگذاری نمی کند، از رنگ کردن تخم مرغ برای کودکان گرفته تا به حراج گذاشتن وسایل شخصی و نوشتن کتاب هایی که عوایدش به موسسه های خیریه می رسد. چند سال پیش او مجموعه داستان های دست نویس خود را درباره هری پاتر به همراه طراحی های خودش در یک حراجی به فروش رساند و درآمد آن را صرف حمایت از کودکان کرد. /ع