ماهنامه پزشک شهر: چه ورزشی برای کودکان در مقاطع مختلف سنی مناسب است؟ از آنجا که ژیمناستیک جزو  ورزش های مادر به حساب می آید، ابتدا بهتر است که کودکان با این ورزش و سپس با شنا آشنا شوند. پس از این رشته ها بهتر است که یک یا چند رشته توپی را امتحان کرده و با افزایش سن یک یا چند رشته راکتی را تجربه کنند.

 پدر و مادری که چنین فرصتی را در اختیار کودک شان قرار می دهند، پدر و مادری که چنین فرصتی را در اختیار کودک شان قرار می دهند، در آینده اولا امکان انتخاب صحیح و آگاهانه رشته ورزشی را برای او فراهم می کنند و ثانیا این کودک امکان رشد حرکتی چندجانبه پیدا خواهد کرد.

به طور مثال اگر فوتبال را انتخاب کند، امکان هماهنگی مغز با پایین تنه به وجود می آید، اگر بسکتبال را انتخاب کند هماهنگی مغز با بالاتنه ایجاد می شود و همچنین اگر بدمینتون را انتخاب کند هماهنگی ظریف چشم و دست در مغز کودک رشد می کند. آزمون رشته های مختلف ورزشی رشد همه جانبه را ایجاد می کند.

رشد حرکتی چه مزایایی برای کودکان دارد و در هر مقطع سنی کودک باید توانایی انجام چه نوع حرکاتی را داشته باشد؟

در مورد کودکان پیش دبستان تا 10 سال، رشد مهارت های پایه حرکتی حتما باید ارتقا پیدا کند.

این مهارت شامل دویدن، راه رفتن، لی لی کردن، پرتاب کردن و دریافت کردن می شود. والدین این مهارت ها را بعضا در بازی های محلی کسب کرده اند ولی من به عینه می بینم که بسیاری از کودکان مهارت پرتاب کردن را ندارند یا دویدن شان همراه با اشکال است. ورزش می تواند به این مهارت های پایه کمک کند. کودک پس از ارتقای این مهارت ها، در سنین بالاتر به سمت هر ورزشی که برود سریع تر رشد می یابد و پیشرفت می کند. پیشنهاد می شود که از سن 10 سال به بالا کودک یک تا 3 رشته ورزشی را امتحان کند. از حدود 13 سالگی بچه ها می توانند یک رشته ورزشی را به صورت تخصصی ادامه دهند. تا زیر 10 سال هدف از ورزش، بازی کردن و بزرگ ترین فاکتور لذت بردن است.

در این سن، ورزش ممنوع

کارشناسان معتقدند تا قبل از هشت سالگی ورزش برای بچه ها ممنوع است. آن ها می گویند در این سن بازی کردن و طراحی انواع بازی ها بهترین کمک برای رشد جسمانی و درگیر کردن بچه ها با فعالیت های بدنی است. در کشورهای پیشرفته بازی هایی طراحی شده که به رشد استخوانی بچه ها کمک می کند. پریدن از روی مانع ها، آویزان شدن از وسایل بازی، رد شدن از تونل های روباز، دویدن های مارپیچی و... از انواع این بازی هاست.

متخصصانی که این بازی ها را طراحی کرده اند، به این موضوع توجه داشته اند که همه اعضای بدن بچه ها از استخوان ها گرفته تا عضله ها درگیر فعالیت شوند. آن ها می گویند در این سنین بهتر است بازی در حدی باشد که انرژی بچه ها تخلیه شود. این گروه مخالف کلاس های آموزشی هستند و نظرشان این است که یادگیری یکی، دو مهارت بچه ها را خسته و کسل می کند و همه بدن آن ها را درگیر نمی کند.

شنا و ژیمناستیک استنثناست؟

بعضی کارشناسان می گویند بچه ها در سن شش سالگی می توانند ورزش هایی مثل شنا و ژیمناستیک را شروع کنند اما ورزش های دیگر حتما باید از هشت سالگی آغاز شود. البته شنا برای این سنین هم مانعی ندارد به این شرط که مربی یا خانواده، بچه را مجبور نکنند که تکنیک خاصی را یاد بگیرد. بازی در آب و حرکاتی که خود بچه ها انجام می دهند خیلی بیشتر از آموزش کرال پشت و شنا قورباغه و پروانه می تواند به آن ها کمک کند.

 بعضی از بچه ها با آموزش های اشتباه مربیان از آب و شنا می ترسند و برای همیشه از این دو فراری می شوند. اگر اجازه داده شود که کودک کم کم و بدون اصرار بزرگ ترها وارد آب شود و فقط بازی کند، راحت تر می تواند با آن رابطه برقرار کند، این جمله بزرگ ترها که (تو حتما باید شنا یاد بگیری) حالت تدافعی در بچه ها ایجاد می کند. پرت کردن بچه ها در آب هم بدترین راه آموزش آن ها و غلبه بر ترس شان است، کاری که بعضی از خانواده ها انجام می دهند.

12 سالگی: در این سن ورزش تان را انتخاب کنید

تحقیقاتی که کارشناسان انجام داده اند نشان می دهد در 10 تا 12 سالگی بچه ها راه شان را انتخاب می کنند. آن ها که روحیه گروهی بیشتری دارند، رشته هایی مثل فوتبال، والیبال و بسکتبال را انتخاب می کنند و بعضی ها هم دوست دارند ورزش های انفرادی را انجام بدهند. البته این انتخاب بستگی به این دارد که بچه در چه شرایطی فعالیت کرده در دوران برگزاری جام جهانی فوتبال، گرایش ها به این رشته بیشتر است. در این سن اگر دیگر تیم های ملی کشوری که بچه ها آنجا زندگی می کنند، نتیجه خوبی گرفته باشند، بچه ها آن رشته را انتخاب می کنند.

به روحیه کودک توجه کنید

فدراسیون های ورزشی برای بچه هایی که در سنین پایین هستند، مسابقه می گذارند. مسابقات گروه سنی نونهالان در رشته هایی مثل کشتی، تکواندو، کاراته و.. برگزار می شود. کارشناسان روانشناسی خیلی با این موضوع موافق نیستند. آنها معتقدند برگزاری مسابقاتی که تعیین بازنده و برنده در آن اتفاق مهمی است و برنده مدال می گیرد و در فضایی عمومی تشویق می شود، می تواند آسیب های غیرقابل جبرانی داشته باشد.

 شکست در سن های پایین، کودک را از ادامه یک فعالیت ورزشی منصرف می کند. بچه ها از 14 سالگی به بعد، باخت و برد را درک می کنند و فهم این موضوع برای شان حل می شود. توصیه کارشناسان این است که مسابقات جدی از این سن به بعد برگزار می شود.

هشت سالگی: بهترین سن برای شروع

با توجه به فعالیت هایی که بچه ها در سن پایین داشته اند، می توان تشخیص داد آن ها به چه ورزش هایی علاقه و در چه رشته هایی استعداد دارند. علاقه به دویدن، شناکردن، بازی با توپ و... می تواند بهترین کمک برای والدین و مربیان در انتخاب رشته ورزشی بچه ها باشد. در هشت سالگی می شود آموزش در یک رشته خاص را برای بچه ها شروع کرد. برگزاری مسابقه در این سن هم مشکلات چندانی برای بچه ها ایجاد نمی کند. البته به این شرط که بچه هایی که در یک سطح هستند با هم رقابت کنند و شکست در این سن باید لذت بردن بچه ها از ورزشی که انجام می دهند در اولویت باشد.

"مواظب آسیب های جسمی و روانی بر کودک حین برگزاری مسابقات باشید."/ص