حیدر کاشف*
در نگاهی گذرا به فهرست موفق ترین شهرها در تولیدات هنری و فرهنگی، چه به لحاظ کمی و چه از نظر کیفی، به این نکته مهم می رسیم که لازمه ی موفقیت در این عرصه تا حد بسیار بالایی بسته به زیرساخت های کار هنریست.اما به دلیل نوع نگاهی که به مقوله هنر در این سال ها شده و حکم به اینکه وجود چنین فعالیت هایی،نیازهای دست چندمی مردم است،شاهد تبعیض و کوتاهی در ساخت و تجهیز پروژه های زیرساخت بخش هنر بوده ایم.شهر برازجان ده ها پیش دارای سالن خصوصی سینما بود،دهه ی هفتاد نسل طلایی تئاتر و سینمای برازجان هنوز هم بی تکرار است. هرچند تمام آن فعالیت ها با کمترین امکانات و با سالن هایی که هیچ شباهتی به آمفی تئاتر نداشتند، انجام گرفت. ولی امروزه با توجه به اینکه فن آوری های جدید به خدمت هنر آمده است، نمیتوان با کیفیت گذشته به رقابت پرداخت. مسئله ی نبود سالن سینما سال هاست دغدغه ی هنرمندان و موجب افسوس شهروندان است. مدت هاست قول هایی مبنی بر بهینه سازی و تجهیز سالن سینمای جوان داده شده اما هنوز بهره برداری نشده است که خبر می رسید سالن دیگری با هزینه ی یکی از نهادهای دولتی در حال آماده شدن است. سوال اینجاست که چرا این همه سال هیچ عنایتی به سینما داری نشد و اکنون به جای مدیریت سرمایه ها، شاهد موازی کاری هستیم. درحالی که می توان در بخش های دیگر هزینه کرد. همه ی این مشکلات زیرساختی در حالی ست که برازجان و دشتستان از قوی ترین گروه های هنری برخوردار است. شاهد این ماجرا همه ی موفقیت ها و اجراهای چند سال گذشته است. جوانانی که بعضا دست از کار کشیدند و مجبور به ترک هنر شدند. جوانی که آن قدر سیکل کار هنری را معیوب می بیند، یقینا برای گذران زندگی مجبور به کار در جای دیگریست. در صورتی که با تامین نیازهای اولیه جامعه هنری شهرستان، هم میتوان از بُعد فرهنگی رشد فزاینده ای داشت و هم به اشتغال و توسعه پایدار رسید.به نظر میرسد قدرت اندک چانه زنی مدیران فرهنگی شهر،نداشتن مدیریت قوی و یکپارچه در هدایت پروژه های فرهنگی هنری،فراموشی و نبود عنایت به ضرورت کار فرهنگی در رشد معیارهای اخلاقی جامعه و... مزید بر علت شده تا امروز شاهد چنین وضعیتی باشیم . استفاده و توجیه بخش خصوصی در کنار حمایت های دولتی میتواند گره گشای این کمبودها باشد.بر کسی پوشیده نیست که آمار بزهکاری های اجتماعی، ارتباط مستقیمی با زیرساخت های فرهنگی و هنری دارد.ازینرو مسوولین اگر دغدغه ی کاهش آمار جرم و جنایت را دارند، بایست که با افزایش سرانه ی پروژه های فرهنگی هنری،وقت و فراغت جوانان را مدیریت کنند.در این مسیر، بهترین مشاور مسوولین میتواند خود هنرمندانی باشد که سالهاست بدون چشمداشت خاصی چراغ کار هنری را روشن نگه داشته اند.در میان پروژ های ساختمانی، تاسیسات مورد نیاز فعالیت های هنری معمولا عمری به مراتب بالاتر و استهلاکی بسیار کم دارد.در عین حال منفعت عمومی و گردش مالی چنین فضاهایی میتواند موجب خیر جمعی باشد.در اکثر سمینارهای برگزار شده در چندسال اخیر، که متاسفانه همه ی آنها در یکی دو سالن بخصوصی اجرا میشود، کمبود صندلی،نبود سیستم های صوتی پیشرفته،مدیریت اختصاصی و حرفه ای و... مشهود بود.این در حالیست که میتوان در صورت کمبود اعتبار هم، بجای ساخت سالنهای جدید،فضاهای قدیمی را با کمک سرمایه گذار بخش خصوصی تجهیز نموده و در اختیار گروههای هنری گذاشت.توجیه اقتصادی چنین سرمایه گذاری هم میتواند اکران فیلم های سینمایی یا برگزاری کنسرت ها و نمایش های دوره ای باشد.امروزه شهرهای مختلف دنیا و حتی ایران،با برگزاری جشنواره های سینمایی و موسیقی و.. در پی جذب گردشگر، سرمایه گذار و کسب اعتبار هستند و این میسر نمیشود جز با داشتن زیر ساخت مناسب.ما نیز اگر در پی شناساندن فرهنگ خود هستیم،این مسیر را لاجرم بایست طی کنیم.متاسفانه نبود درک صحیح از تاثیر کار هنری و فرهنگی در تلطيف روحیه شهروندان و همچنین کاهش بزه های اجتماعی موجب شده است که همواره بخش فرهنگ، اولویت دست چندم دولتها باشد که آنهم در پس انبوه مشکلات اقتصادی و سیاسی بدست فراموشی سپرده میشود.اما در عصر جدید،روشهای توسعه اقتصادی و سیاسی لزوما بر محور فعالیت های قدیمی نمیچرخد.کشورهایی همچون ترکیه و کره جنوبی از راه ساخت سریال های نه چندان پرمحتوا،و با سرمایه گذاری های کلان، از راه همین فعالیت های هنری هم منفعت اقتصادی میبرند و هم تاثیرات فرهنگی عمیقی بر مردم کشورهای دیگر میگذارند.یقینا بدون وجود زیرساخت های لازم هرگز به چنین هدفی نمی رسیدند. پس شاهدیم که ضرورت تغییر نگاه ها به این بخش، چیزی نیست که بتوان با بهانه هایی همچون کمبود اعتبار، فراموش کرد. به ویژه در شهرهای کوچکی همچون برازجان که نیاز به چنین فعالیت هایی بیشتر احساس می شود و در عین حال پتانسیل کار فرهنگی بسیار بالایی هم دارد، نیاز به توجه جدی تر و برنامه هایی یکپارچه و منسجمی است./ج

*فعال فرهنگی