مقدمه: یک فضای جغرافیایی می تواند امکانات و بستری مناسب با توجه به مقتضیات زمانی و مکانی را فراهم سازد. مکانیابی بستری حائز اهمیت و خاص در راستای اهداف تعیین شده برای دست یابی به سایت جغرافیایی موردنظر با توجه به این مسئله که در دوران مدرن رویکردها نسبت به تعریف انسان و روابط فیزیکی او با محیط با توجه به جنبه های روانشناختی او نسبت به محیط ساخته شده فزونی دارد.

از آن رو که پدیده کودکان خیابانی یکی از بزرگ ترین معضلات جامعه امروزه محسوب می شود، چرا که تأثیری همه جانبه بر روی سیر طبیعی جامعه دارد واین کودکان میراث بلافصل دنیای پیش روی ما می باشند. به همین دلیل جامعه سعی در ساخت سیستمی مناسب برای پرورش این کودکان دارد.در طی دهه های اخیر مراکزی در جهت بازپروری آن هادر نظر گرفته شده است؛ اما غافل از اینکه برای بازگرداندن هویت درباره به آن ها نیاز به یک جامعه کوچک دارد تا بتواندبه مهارت و آموزش در قالب یک خانواده گسترده با استفاده ازارزیابی، وابستگی، میزان همجواری ها، با کاربری های مکمل و وابسته به یکدیگر و از سوی دیگر به بررسی کاربری ها از حیث رعایت فاصله مناسب برای کاهش آثار سوء آن می پردازیم.

در فرایند انتخاب مکان مناسب برای اسکان و نگهداری کودکان خیابان نیاز به رعایت معیارهایی جهت مکانیابی و استقرار در محل می باشد.

که این معیارها شامل:

سازگاری،آسایش، کارایی، مطلوبیت، سلامتی و... می باشند.

اگر این معیارها به طور کامل تحقق نیابند، فضا برای نگهداری این کودکان قادر به ایفای نقش خود نخواهند بود.لذابرای حصول اطمینان از رعایت معیارهای مکانیابی و شرایط استقرار در مکان به ارزیابی کیفی این کاربری نیزپرداخته شده است.

که شامل مطلوبیت، سازگاری، ظرفیت، وابستگی و اقتصاد می باشد.

نمونه مورد مطالعه در نزدیکی روستای دلارام می باشد که توانسته به اصول رفاه اجتماعی با توجه به همین ارزیابی ها دست یابد.

مفاهیم مذکور در این مقاله به صورت بررسی علمی از مقالات پایگاه های متعدد اینترنتی در داخل و خارج ازکشور و از طریق آمارهای منتشر شده از مراجع ذی صلاح تهیه گردیده است.

جوامع با توجه به امکانات خاصی که دارند در برخورد با نیازهای خود به اشکال متفاوتی برخورد می نمایند و به لحاظ شرایط اقتصادی، اجتماعی و طبیعی شرایط مطلوب خود را پذیرا می باشد با توجه به این مسائل امروزه رفاه اجتماعی هسته مرکزی توسعه اجتماعی را شکل می دهد....

(1995.Midgley) و برنامه ریزی هر فعالیتی به منظور تأمین رفاه و آسایش انسان صورت می‌گیرد.

وضعیت رفاه اجتماعی در برگیرنده سه عنصر است:

- درجه ای که مسائل اجتماعی در آن کنترل می شوند.

- سطحی که نیازها در آن تأمین می شوند.

- فرصت هایی که برای پیشرفت فراهم هستند.

اگرچه دولت با استفاده از روش های مداخله ای سعی در انجام همین امر داشته اما متأسفانه طی یک روند جمع آوری دوباره این کودکان به جامعه بازگشته اند و این نشان دهنده ی نادیده گرفتن سطح رفاه اجتماعی این کودکان می باشد که در این مقاله با استفاده از روش های ارزیابی سطح عملکرد بهتری از رفاه اجتماعی برای دست یابی به استقرار بهتر در مکان موردنظر فراهم آمده است.

با امید ساختن سرپناهی برای این کودکان بی پناه و حل مشکل جامعه و جلوگیری از زوال جامعه پیش روی ما.

 

منابع:

·       نصرالهی، زهرا؛ صالحی قهفرخی، فخرالسادات. 1391عوامل مؤثر مکانیابی شهرک های صنعتی با توجه به شاخص های توسعه پایدار و اولویت بندی آن ها با استفاده از اعداد فازی مثلثی.

·       طرح هادی روستای دلارام (تهیه شده توسط سازمان بنیاد مسکن بوشهر)

·         افضلی، کورش: پاس، فکور (1377)،عوامل مؤثر بر مکانیابی سکونتگاههای انسانی قسمت آخر: مکانیابی شهرک های عشایری.

·       سازمان بهزیستی استان بوشهر

·       آئين نامه ساماندهي کودکان خياباني.سازمان بهزیستی کشور

·       حسن دارایی، حسن. (1377)، مکان یابی سکونتگاه های روستایی.

·        افضلی، کورش؛ پاس، فکور .( 1376)عوامل مؤثر در مکانیابی مجتمعهای زیستی(شهر، روستایی و عشایری). ،

·       سعیدی، عباس. ( 1387)برخی معیارهای مکانیابی سکونتگاه های روستایی بنیاد مسکن انقلاب اسلامی.

·       حسن زاده، داود؛ ایزدی جیران، اصغر. ( 1388) بررسی جایگاه توسعه پایدار در اجتماعی روستایی ایران.

·       و پورزاهد گیلانی، (1372)محمدهادی توسعه راههای روستایی، پیامدها، تأثیرهای اجتماعی.

·       هویت و مسکن؛ بررسی ساز و کار تعامل هویت ساکنین و محیط مسکونی. 1392

·       اسفندیار عباسی. (1392) روستای سالم قرن21

·       رحمانپور، علی اکبر (1389) معیارهای مکانیابی مدارس و ارزیابی آن ها

·       سپهری، محمد مهدی؛ طهرانی نیک نژاد، حسین؛ وزینی، مصطفی (1380)مکانیابی فضاهای جدید آموزشی با استفاده از مدلهای برنامه ریزی عدد صحیح.



پدیدآورنده(ها): زهرا مرادی * علیرضا کیانپور

* کارشناسی معماری موسسه آموزش عالی لیان(غیرانتفاعی)بوشهر

**استاد دانشگاه-عضوهیئت علمی تمام وقت دانشگاه آزاداسلامی واحد دشتستان

/ب1