پرسش: در کشور دانمارک زندگی میکنم روز در ماه مبارک رمضان ۲۰ تا ۲۱ ساعت است و من مشغول کار هستم و نمی‌توانم با این روزهای بلند روزه را تحمل کنم حکم روزه من چیست؟
 
پاسخ: واجب است بر طبق اوقات شرعی همان شهر روزه بگیرید هرچند روز بلند باشد ولى اگر روزه گرفتن مشقت زیادی داشته باشد و عادتا قابل تحمل نباشد، جایز است در هنگام شدت گرسنگی و تشنگی بنابر احتیاط واجب تنها به مقدار ضرورت آب بنوشید یا غذا بخورید و باید بقیه روز را به احتیاط واجب امساک کنید و بعد از ماه رمضان این روز را قضا کنید و کفاره ندارد.
 
و نیز می توانید در محدوده زمانی بین اذان صبح تا قبل از اذان ظهر به مقدار مسافت شرعی (۲۲ کیلومتر) از آخرین خانه های شهر خارج شده و روزه خود را در آنجا افطار کنید و به شهر بازگشته و در این فرض امساک واجب نیست و باید بعدا آن را قضا کنید و کفاره ندارد.
 
و اگر روزه مانع کاری باشد که امرار معاش متوقف بر آن است مثلا موجب ضعف شود به گونه ای که امکان ادامه کار نباشد یا به حدی موجب تشنگی شود که قابل تحمل نباشد, پس اگر تغییر کار یا ترک آن در ماه مبارک رمضان ممکن باشد وبتواند زندگی را با مالی دیگر هرچند با قرض ادامه دهد، این کار را انجام دهد و روزه بگیرد و در صورتی که این امر میسور نباشد, باید روزه بگیرد, ولی هنگام ضعف شدید می تواند با نوشیدن آب یا خوردن غذا بنا بر احتیاط واجب (فقط) به مقدار ضرورت ضعف خود را برطرف کند و خوردن بیش از آن مقدار اشکال دارد, و به احتیاط واجب باید بقیه روز را امساک کند، و باید بعد از ماه مبارک رمضان آن را قضا نماید وکفاره بر او واجب نیست. /ج