امروز: شنبه 01 ارديبهشت 1403
    طراحی سایت
تاريخ انتشار: 18 تير 1393 - 08:56
گفتگو با الهام فلاح (داستان نویس)

به نظر من داستان ایرانی با توجه به رشدی که در دهه اخیر داشته همچنان در انعکاس نیازهای جامعه ابتر مانده است. نویسندگان ما با توجه به سیر تاریخی و سیاسی پر فراز و نشیب کشور در نیم قرن گذشته بیشتر دستخوش حسرت ها و کمبودها و احساسات تلخ تلمبار شده در ذهن جامعه هستند تا رسیدگی به نیاز آن. کما اینکه به ظن بنده وظیفه رمان و داستان نشانگری

 - کمی از خودتان بگویید ؟
متولد اردیبهشت شصت و دو در شهر بوشهر هستم. اصالتا گیلانی، اما شانزده سال ابتدایی زندگی را در گرمسیر بوشهر سپری کردم. دوره  دبیرستان را در گیلان گذراندم. تحصیلات دانشگاهی ام را در رشته مهندسی کامپیوتر در قزوین سپری کردم. علی رغم اشتغال در محیط صنعتی، کار را کنار گذاشتم و در خانه به غایت لذتم خواندن و نوشتن پرداختم. تا به حال دو رمان از سوی نشر ققنوس به نام های "زمستان با طعم آلبالو" و "سامار" و یک مجموعه داستان به نام "کشور چهاردهم" از سوی نشر نگاه منتشر کرده ام.

 





 - از دیدگاه شما داستان ایرانی  بیشتر نشانگر نیازهای جامعه است؟
به نظر من داستان ایرانی با توجه به رشدی که در دهه اخیر داشته همچنان در انعکاس نیازهای جامعه ابتر مانده است. نویسندگان ما با توجه به سیر تاریخی و سیاسی پر فراز و نشیب کشور در نیم قرن گذشته بیشتر دستخوش حسرت ها و کمبودها و احساسات تلخ تلمبار شده در ذهن جامعه هستند تا رسیدگی به نیاز آن. کما اینکه به ظن بنده وظیفه رمان و داستان نشانگری نیازها و کمبودهای جامعه و یا سعی در اصلاح چیزی نیست. داستان باید پیش از هر چیزی داستانگو باشد و مخاطب فارغ از هر حسی غیر از لذت با کار روبرو شود.

-  سیاست های موجود در عرصه چاپ و انتشار کتاب، تا چه حد بر فعالیت نویسندگان ما تاثیرگذار بوده است؟
 بابت بازار لاغر و کم جان نشر و کتاب و عدم سودآوری چندان این حوزه ناشر حق دارد تمام جوانب کار را برسسی کند تا کمتر متوجه ضرر و زیان گردد. از این رو متاسفانه هستند ناشرانی که تنها با اشاعه یک نوع خط فکری سعی دارند تنها روی همان ریل سود آور در رفت و برگشت باشند و  این بزرگترین آسیب است. چنانچه شاهد آثار زیادی هستیم که جز در رنگ و لعاب و اسامی کارکترها همگی شبیه هم هستند و هیچ تفکر و یا حرف جدیدی برای گفتن ندارند.

 - به نظر شما وضعیت فعلی ادبیات داستانی  در ایران با چه بحرانی  مواجه است؟
 به ظن بنده بزرگترین بحران موجود در ادبیات داخلی ما نداشتن مخاطب است. در کشوری با جمعیت بالای هفتاد میلیون نفر که رقم کثیری از آن را جوانان تشکیل می دهند و با ظهور دانشگاه ها حتی در شهرهای کوچک و بالا رفتن سطح سواد عمومی جامعه این استقبال ناچیز از آثار ادبی تاسفبار است. این قهر مردم ما با کتاب و ادبیات خودی ریشه دارتر از این است که بشود با ترغیب و تبلیغ، کاری را پیش برد. از سوی دیگر هیچ تریبون و رسانه ای برای متصل شدن پل ارتباطب بین مردم و نویسنده وجود ندارد و هیچ گونه معرفی کتاب از سوی رسانه های برتر دیده نمی شود.


 - آیا به نظر شما در دوره کنونی مساله پراهمیتی وجود دارد که در موضوع ادبیات داستانی  قرار نگرفته و مورد غفلت واقع شده است؟
 زندگی و اجتماع در کشوری مثل ایران با تنوع قومیت و تاریخ پر حادثه، بستر مناسبی برای داستان سازی است که مسلما تمامی ندارد، اما یکی از موضوعاتی که چندان به آن پرداخته نشده دو برهه تاریخی  وقوع انقلاب و هشت سال جنگ است. این دو موضوع چون بشدت مورد استفاده ابزاری قرارگرفته و اصطلاحا دستمالی شده اند، حق مطلب درباره شان ادا نشده با اینکه مسلما از دل چنین حوادثی داستان های بسیار قابل استخراج است.

 -آیا برای نوشتن داستان هایتان روی زبان و فرم هم کار می کنید؟
مسلما داستانی موفق است که هم از نظر زبانی و هم فرم توانسته باشد اعتدال را رعایت کند و دچار بیرون زدگی نباشد آنقدری که حرف اصلی لابلای لفاظی ها و بازی های فرمیک گم شود و مخاطب سرگردان و خسته از کار بگریزد. من هم مسلما تلاشم را روی این امر متمرکز می کنم. البته به شخصه بیشتر توجهم روی زبان و شیوایی لحن اثر است.

 -چقدر در نوشته هایتان نگاهی زنانه دارید؟
مسلما اثر هر نویسنده ای فارغ از جنسیت وی نیست. یک نویسنده مرد هرگز از دریچه چشم یک زن نمی تواند به دنیا و مسائل پیرامونش نگاه کند؛ گیرم که تلاش  کرده باشد تا داستانی با من راوی درباره زنی باردار بنویسد بازهم این تفاوت منظر قابل درک خواهد بود. اینکه نویسنده ای از ظن جنسیت خود به مسائل نگاه کند ابدا ایرادی ندارد و این طبیعی است. مشکل آنجاست که متاسفانه خیلی از نویسندگان زن فکر می کنند اگر خشن بنویسند و یا از بیان احساسات دوری کنند و یا مکان داستان هایشان هرجایی باشد به جز خانه و خصوصا آشپزخانه آنوقت دیدگاهی زنانه ندارند و توانسته اند یک داستان را آنگونه که یک مرد می نویسد، پیاده کنند؛ حال آنکه مسلما داستان مشابهی که برای یک زن و و یک مرد در یک دکل نفتی در جزایر خلیج فارس رخ می دهد مسلما به شکلی وابسته به جنسیت از سوی هرکدام بازگو خواهد شد.

 - جایگاه زنانه نویسی در ادبیات داستانی ما چگونه است؟
با این اصطلاح زنانه نویسی ابدا میانه خوبی ندارم؛ چون تعریف درستی ندارد. بیشتر به کتابی که نویسنده آن زن باشد این عبارت به عنوان نوعی انگ و برچسب دنبال نام کتاب می آید و در تمام نقدهایی که البته نمی شود اسمشان را نقد گذاشت، خودنمایی می کنند. به نظر من زنانه نویسی خصوصا در کشوری مثل ایران که همچنان درگیرودار مردسالاری و تقدم بخشی به مردان است؛ حتی در جامعه ادبی و روشنفکری هم همان بار ناخوشایند سنتی را به دنبال می کشد. فارغ از این حرفها نیازی نمی بینم که از آن جمله بی معنی" زنان نویسنده ما توانسته اند..."  استفاده کنم. مسلما وقتی کیفیت آموزشی در مدارس و تحصیلات آکادمیک و در سطح گسترده تر در پست های اجتماعی و سیاسی  هیچ تمایزی برای زن و مرد ندارد این شگفت زده شدن از حضور موفق زنان در عرصه نویسندگی خنده دار است.

 - فکر میکنید نویسنده درعرف جامعه و بین مردم جایگاه مناسبی دارد یا اینکه جامعه نیز هویت مستقلی برای نویسنده و نویسندگی قائل نیست؟
متاسفانه خیر. نویسنده جز در محافل و مجامع ادبی در بستر عام جامعه داری شغل و کسوت اجتماعی و هنری تعریف شده نیست. آنچنان که یک نقاش یا بازیگر تئاتر یا هنرمندان دیگر تعریف شده و البته پذیرفته شده هستند. کسی نویسندگی را شغل نمی شمرد و در خیلی موارد شاهدیم به کسی که یک نویسنده تمام وقت است عنوان بیکار اطلاق می شود که البته این امر از نداشتن صنف و سندیکا و یا حتی کمترین مواهب و مواجب دولتی و اجتماعی کاملا پیداست.

 -داستانک در حوزه ادبیات داستانی ما آیا خوب توانسته  مخاطب پذیر شود؟
داستانک در ایران علی رغم جایگاهی که در ادبیات برون مرزی دارد نتوانسته مخاطب جدی و به قولی دو آتشه برای خود دست و پا کند. هنوز هم رمان خوان هایی که عاشق رمان هایی به قطر زیاد هستند با خواندن داستان های کوتاهی که تنها بریده ای از یک صحنه یا اتفاق با عمقی بیشتر از روایت های کشدار هستند، آشتی نکرده اند.

 - جایزه های ادبی را چگونه می بینید؟
درباره جایزه های ادبی به تفصیل می توان صحبت کرد. اینکه در بیشتر موارد شاهد معیارهایی غیر از کیفیت آثار هستیم. با این حال مسئله مهم تر از این مهجور ماندن و عدم پشتیبانی، هیچ نهاد دولتی و یا حتی نهاد خصوصی ای که توان و پتانسیل آن را داشته باشد که به نحوی شایسته منظم و سازمان یافته این جوایز و میدان رقابت را مدیریت کند، وجود ندارد. در جامعه ادبی این سالها که با تکثیر پر سرعت نویسنده و توان نویسندگی مواجه هستیم واقعا این فقدان به شدت احساس می شود.

- در آخر از کارهای جدید تان و حرفی اگر مانده باشد بفرمایید:

آخرین کارم رمانی است که به تازگی بازنویسی نهایی کار انجام شده و امیدوارم با روند کند چاپ و نشر و طی روال اداری چاپ کتاب، تا دو سال آینده به بازار کتاب برسد.



کانال تلگرام اتحادخبر


نظرات کاربران
ارسال نظر

نام:

ايميل:

وب سايت:

نظر شما:

تازه ترین خبرها

  • آغاز عملیات اجرای خیابان ۲۴ متری در ورودی شهر از سمت برازجان،خیابان ۲۲ متری غرب آرامستان و خیابان در غرب جاده اصلی
  • اگر احساس تلخی در دهان می کنید این بیماری در کمین شماست
  • 🎥ویدیو/طبیعت بکر و زیبای روستای خیرک دشتستان
  • تفاوت استراتژی فروش در پردیس/ ثبت ۶ ركورد در تولید و صادرات
  • توزیع تعداد ۵۰ عدد کلاه ایمنی از طرف شهرداری بین موتورسیکلت سواران شهر وحدتیه
  • پیاده روی یا دویدن، کدام برای لاغری و کاهش وزن بهتر است؟
  • ۱۲ کشور امن در صورت شروع جنگ جهانی سوم (+عکس)
  • تقابل ادبی فرماندار دشتستان با هاروکی موراکامی از ژاپن !
  • دست آویزی برای دومین سالکوچ هدهد خبررسان علی پیرمرادی
  • نشست هماهنگی برگزاری آئین شب شعر ویژه نکوداشت شهید محسن صداقت در شهر وحدتیه
  • نتا S واگن ؛ یکی از زیباترین خودروهای چینی به بازار می آید (+تصاویر)
  • آیا این ادویه خوش بو می تواند با سرطان پروستات مقابله کند
  • پیشرفت ۶۳ درصدی قطعه اول بزرگ‌راه دالکی به کنارتخته
  • با این تکنیک به نق زدن و اصرار کردن بچه ها پایان دهید
  • نقدی بر مجموعه داستان " خین‌جوشون " اثر مختار فیاض
  • در بین رفقایم به تعصب دشتستانی مشهورم/ خودم را مسلمان تکنوکرات می دانم
  • آغاز عملیات اجرای خیابان ۲۴ متری در ورودی شهر از سمت برازجان،خیابان ۲۲ متری غرب آرامستان و خیابان در غرب جاده اصلی
  • قتل 2 جوان برازجانی در خودروشان/ دستگیری قاتل در استان همجوار
  • یکی از شهدای اخیر حمله اسرائیل در سوریه از شهر وحدتیه دشتستان است
  • هدایای باقیمانده پیاده روی برازجان قرعه کشی شد
  • گزارش تصویری/ راهپیمایی روز جهانی قدس در برازجان
  • سخنرانی استاد سید محمد مهدی جعفری در جمع دشتستانی ها و استان بوشهری های مقیم شیراز/ تصاویر
  • در رسیدگی به امور مردم کوتاهی نکنید/ برخی از بخشنامه ها باعث کوچک شدن سفره مردم می شود
  • مسؤولان نگاه بازتری داشته باشند/ جذابترین قسمت کار ما لحظه ای است که درد بیماران آرام می شود
  • قلب جوان 23 ساله دشتستانی اهدا شد/ تصاویر
  • سخن‌ران، کاظم صدیقی‌. نه! مسجد قیطریه، نه!
  • دکتر یوسفی با حافظه مثال زدنی
  • برخورد توهین آمیز رئیس صمت دشتستان با نمایندگان برخی اصناف شهرستان
  • آئین گرامیداشت شهیدالقدس محسن صداقت در شهر وحدتیه
  • تصاویر جنجالی مجری زن تلویزیون باکو در کنار سفیر ایران و در محل سفارتخانه/ عکس
  • .: افسری حدود 15 ساعت قبل گفت: درود بر دکتر بایندری ...
  • .: عزیز حدود 19 ساعت قبل گفت: سایت و نویسنده حواسشون ...
  • .: مصطفی بهبهانی مطلق حدود 4 روز قبل گفت: با سلام و خدا ...
  • .: ح حدود 4 روز قبل گفت: درودخدا بر استادبرازجانی و ...
  • .: اسماعیل حدود 6 روز قبل گفت: فقط قدرت است که ...
  • .: سعید حدود 6 روز قبل گفت: آقای امید دریسی پیش ...
  • .: یونس حدود 7 روز قبل گفت: سلام و درود به ...
  • .: قاسم حدود 9 روز قبل گفت: خوبه لااقل یک نفر ...
  • .: تنگستان حدود 10 روز قبل گفت: چرا چنین مطالب سراسر ...
  • .: حسن جانباز حدود 11 روز قبل گفت: اصلا سفره ای نیست ...