- نسخه اینترنتی هفته نامه اتحاد جنوب/شماره 1289
- حضور فعالانه آریاساسول در بزرگترین رویداد پلاستیک آسیا
- افت و خیز سرعت اینترنت ایران در داشبوردهای جهانی
- اتحادیه اروپا باید رژیم اسراییل را تحریم کند
- به توافقات انجام شده میان آذربایجان و ارمنستان احترام میگذاریم
- غزه از زمین، هوا و دریا زیر آتش قرار گرفت
- شکست حماس باوجود تونلها ناممکن است/حماس حاکم غزه پساجنگ خواهدبود
- حرکتِ مطلوبِ جامعه به سمت حفظِ حریم و حرمت زنان و بانوانِ سرزمین
- آغاز عملیات اجرایی پروژه ٣۵٠٠ واحدی سازمان انرژی اتمی
- پاکسازی و مسدود شدن ۸۴ صفحه اینستاگرامی هنجارشکن در استان بوشهر
عده ای از مردم و عزاداران خشمگین که از ورود مخفیانه اسرا به برازجان و اقامت آنها در کاروانسرا مطلع شده بودند به قصد کشتن آنها به کاروانسرا ها حمله نمودند و قصد ورود به کاروانسرا را داشتند. اما میرزا محمد خان که با درایت این واقعه را پیش بینی کرده بود عده ای از تفنگچیان خود را روز قبل به کمک ژاندارمهای محافظ کاروانسرا فرستاده بود و آنها از هر گونه پیشامد ناگواری....
پناهندگی واسموس به غضنفرالسلطنه
فروردین 1294ه.ش/8 مارس 1915م. واسموس براي بارسوم به ايران بازگشت. در بندر ريگ او و همراهانش در دامي که يکي از خوانين انگلوفيل آن شهر(حیدرخان حیات داوودی) براي او تدارک ديده بود گرفتار آمدند.
واسموس و يکي از همراهانش به نام ليندرز گرفتار شدند و بوهنشتورف عضو ديگر گروه آلماني واسموس از جنگ تفنگداران حيدرخان حيات داوودي گريخت و به بغداد بازگشت. واسموس خود نيز هنگامي که قصد داشتند تا او و ليندرز را تحويل سربازان انگليسي دهند گريخت و خود را به دهکهنه مرکز بلوک شبانکاره منزل محمد علیخان ضابط و حاکم شبانکاره رسانید و او را در جریان سفرش به منطقه گذاشت.
چون خان شبانکاره از جریان مطلع گردید به واسموس گفت: من و اهالی شبانکاره نمی توانیم به شما کمکی کنیم و تو را نگهداری نماییم. ناچاریم پس از رفع خستگی شما را به برازجان راهنمایی کنیم، اگر بخواهید در این منطقه بمانید، صلاح در این است که به میرزا محمد خان غضنفرالسلطنه برازجانی متوسل شوید، زیرا او از هر لحاظ مقتدر و امکان نگهداری شما را دارد، سپس واسموس را به همراهی دو نفر روانه برازجان می نماید.
واسموس به مجرد ورود به برازجان به منزل غضنفرالسلطنه رفته و مشکلاتی که بر او گذشته است را بیان و تقاضای کمک می کند. غضنفرالسلطنه به گرمی از وی استقبال می کند، جای خواب و استراحت برای ایشان فراهم میکند و نظر به اینکه نقدینه و سایر اموال واسموس در مسیر حرکتی او به غارت رفته بود و برای واسموس مقدور نبود که در آن شرایط پولی از آلمان بخواهد، روی همین اصل، مبلغ ده هزار تومان وجه نقد به پول آن روز و به طور بلاعوض به عنوان اعانه به واسموس می دهد. واسموس چند روز در پناه غضنفرالسلطنه در برازجان می ماند و سپس به اهرم می رود.
شادروان باقرخان تنگستانی که خود به اوضاع و احوال آن ایام واقف بوده گوید: که واسموس مهربانی و کمک خان برازجان را به سفیر آلمان گزارش کرد و سفیر هم مراتب را به دولت متبوع خود اعلام داشت.
دولت آلمان هم به پاس محبت غضنفرالسلطنه یک قطعه مدال نشان عالی درجه یک آلمان را برای غضنفرالسلطنه فرستاد، این مدال توسط سفیر آلمان به رضا قلی هدایت (نظام السلطنه) رییس هیات دولت موقت داد تا به وسیله هیات ویژه ای برای غضنفرالسلطنه فرستاده شود. مدالی که هرگز به دست غضنفرالسلطنه نرسید.
واسموس پس از چندی اقامت در اهرم به شیراز و پس از مدتی مجدداً به منطقه جنوب برمی گردد و در کنار مجاهدین دشتستانی و تنگستانی به نبرد با انگلیسی ها می پردازد.
اقدامات واسموس در جنوب ایران و اهداف وی از کمک به مجاهدین دشتستانی و تنگستانی در جنگ علیه انگلیسی ها بحث مفصلی را می طلبد که در منابع دیگر مفصل به آن پرداخته شده است.
اسارت کنسول بریتانیا در شیراز و اعزام به برازجان
حدود نیمه شب چهارشنبه دوم محرم 1334 صاحب منصبان در اتاق "یاورعلیقلی خان"[1] جمع شدند تا درباره کودتا علیه کنسول و سایر اتباع انگلیس، تصمیمات نهائی را اتخاذ کنند و برای اجرای نقشه مهیا شوند.
بازداشت کنسول و اتباع انگلیس بطور کلی در عهده "سلطان مسعودخان" بود که می بایستی بوسیله افسران و افراد ابوابجمع خود تا ظهر روز چهارشنبه کلیه اتباع انگلیس و خانواده آنها را بازداشت و تحت الحفظ به اداره ژاندارمری منتقل کند.
ساعت 9 صبح روز چهارشنبه 26 آبان 1294/ 17نوامبر 1915 "مستر فرگوسن" رئیس شعبه بانک شاهنشاهی در شیراز اولین انگلیسی بود که به دام ژاندارم ها افتاد.
بازداشت سرهنگ دوم فردریک اوکونر (کنسول بريتانيا در شيراز) مهمترین جزء نقشه کودتا بود. سلطان مسعود خان با نقشه ای حساب شده عمارت کنسولگری انگلیس را به محاصره درآورد و پس از آن یادداشتی برای قنسول ارسال شد که ظرف مدت نیم ساعت می بایستی خود را در اختیار مامورین قرار دهد؛ "اوکونر" دریافت که جز تسلیم چاره یی ندارد. طبق دستور وی، یک گماشته هندی در حالیکه پرچم سفیدی به دست داشت از کنسولگری خارج شد و در مدخل عمارت ایستاد...
"اوکونر" نیز با سیمای گرفته به بیرون عمارت آمد و بدون اینکه سخنی بگوید اسلحه کمری خود را باز کرد و به صاحب منصب ژاندارم تحویل داد.
آقايان "مسیو اسميت" و يکي از کارمندان اداره تلگراف، ليوينگستون(LIVINGSTON) يکي از تجّار، سوارهاي مستحفظ کنسولگري و چهار زن انگلیسی از دیگر اسیران آن روز بودند.
به محض آنکه اسراء همگی زگرد آمدند از طرف ستاد فرماندهی کودتا، دستور حرکت داده شد و چون خانم ها نمی توانستند قاطر سوار شوند، درشکه رئیس بانک در اختیار آنها قرار گرفت. مردها نیز با اسب و قاطر سفری را که هدف و مقصد آن برایشان معلوم نبود آغاز کردند...
در "کمارج" سلطان مسعود خان، اسراء را تحویل "سلطان احمدخان اخگر" رئیس ژاندارمری برازجان داد و پس از استراحتی در قلعه کمارج به شیراز بازگشت.[2]
اسراء در کاروانسرای برازجان
پس از یک هفته راهپیمایی، صبح نهم محرم 1334کاروان اسیران بی آنکه با حادثه ای روبرو شود وارد برازجان شد و اسراء در اتاقهای طبقه فوقانی کاروانسرا جای گرفتند. بلافاصله پس از آنکه کاروان به کاروانسرا رسید شهر قیافه دیگری به خود گرفت، عزاداری آغاز شد و دسته های سینه زن در معابر به حرکت در آمدند.
"اوکونر" به همراهان خود اکیداً دستور داده بود که وقتی دسته های سینه زن از مقابل کاروانسرا عبور می کنند مطلقاً به پنجره ها نزدیک نشوند و به طور کلی، کمتر خودشان را به مردم نشان دهند. "سلطان اخگر" نیز برای جلوگیری از هر نوع حادثه احتمالی یک گروهان از ژاندارمهای کار دیده و متهور را به حفاظت اسیران گماشته و دستور داده بود به هیچکس اجازه توقف یا تجمع در داخل حیاط و اطراف کاروانسرا ندهند.[3]
فردای آن روز عده ای از مردم و عزاداران خشمگین که از ورود مخفیانه اسرا به برازجان و اقامت آنها در کاروانسرا مطلع شده بودند به قصد کشتن آنها به کاروانسرا ها حمله نمودند و قصد ورود به کاروانسرا را داشتند. اما میرزا محمد خان که با درایت این واقعه را پیش بینی کرده بود عده ای از تفنگچیان خود را روز قبل به کمک ژاندارمهای محافظ کاروانسرا فرستاده بود و آنها از هر گونه پیشامد ناگواری جلوگیری کردند.
[1] - معاون ایرانی فرمانده سوئدی ژاندارمری فارس.
[2] - برداشتی از کتاب توفان در ایران تالیف احمد احرار ص362 تا 380
[3] - برداشتی از کتاب توفان در ایران تالیف احمد احرار ص 381و 382
منبع: "تاریخ سیاسی و مبارزات مردم برازجان" تالیف اکبر صابری
توضیح: این کتاب به تازگی توسط انتشارات "همسو" و به سفارش حوزه هنری بوشهر چاپ شده که از 28 بهمن ماه توزیع و فروش آن در برازجان آغاز شده است.
تازه ترین خبرها
- نسخه اینترنتی هفته نامه اتحاد جنوب/شماره 1289
- حضور فعالانه آریاساسول در بزرگترین رویداد پلاستیک آسیا
- افت و خیز سرعت اینترنت ایران در داشبوردهای جهانی
- اتحادیه اروپا باید رژیم اسراییل را تحریم کند
- به توافقات انجام شده میان آذربایجان و ارمنستان احترام میگذاریم
- غزه از زمین، هوا و دریا زیر آتش قرار گرفت
- شکست حماس باوجود تونلها ناممکن است/حماس حاکم غزه پساجنگ خواهدبود
- حرکتِ مطلوبِ جامعه به سمت حفظِ حریم و حرمت زنان و بانوانِ سرزمین
- آغاز عملیات اجرایی پروژه ٣۵٠٠ واحدی سازمان انرژی اتمی
- پاکسازی و مسدود شدن ۸۴ صفحه اینستاگرامی هنجارشکن در استان بوشهر
- ۲۹ درصد از ناوگان باری در جادههای استان بوشهر دارای اضافه بودند
- مناطق حفاظت شده در استان بوشهر افزایش مییابد
- هوای استان بوشهر گرمتر میشود
- از دست اندركاران معاینات ادواری كاركنان پتروشیمی پردیس تقدیر شد
- معضل ۱۳۰ میلیارد تومانی درویش در پرسپولیس/ اردیبهشت خطرناک!
- پیشنهاد مشترک یک باشگاه قطری به سه بازیکن تاثیرگذار پرسپولیس
- محمودوند: کسب حداقل دو مدال در بخش بانوان دوومیدانی قطعی است
- تکلیف جانشین مدافع محروم پرسپولیس مشخص شد
- چرا جنگ آینده میتواند میان روسیه و چین باشد؟
- این آزمایش سرطان پروستات را بدون نمونهبرداری تشخیص میدهد
- درمان سرماخوردگی و آنفولانزا با این روغن
- یکی از معجزهآساترین خواص این گیاه تقویت دید چشم است
- انواع مرغ ماهی خوار در ایران + بررسی خصوصیات آن ها
- استقلال و پرسپولیس فروخته شدند
- ۷ موقعیت در زندگی که هنگام مواجهه با آن ها باید «نه» بگوییم
- بیماری ترانه علیدوستی چیست؟ / آخرین وضعیت درمان
- از این حیوان فقط دو نمونه در جهان باقی مانده
- تماشای ماه صورتی آوریل را از دست ندهید
- اگر کسی خود را مامور معرفی کرد چه کنیم؟
- این دانه برای خواب عمیق، بهبودی و ایمنی سالم مفید و التهاب و روند پیری را کاهش میدهند
- آمار دریافت کنندگان وام ازدواج استان بوشهر اعلام شد
- استقبال اعضای بوشهری تیم ملی والیبال ساحلی در فرودگاه بین المللی بوشهر
- حضور مدیرکل ورزش و جوانان استان بوشهر در اردوی ایرانجوان
- ایرانجوان بوشهر صدرنشین لیگ دسته سوم فوتبال باشگاه های کشور شد
- همایش خودروهای کلاسیک در شهرستان دشتی برگزارشد
- تجلیل از دو تیرانداز پرتلاش و موفق دشتستان
- ۴۴۶ هکتار از اراضی محدوده شهر بوشهر به نهضت ملی مسکن اختصاص یافت
- پرورش ماهیان گرمابی در دشتستان از طرحهای اولویتدار شیلات است
- شهرک جدید در حاشیه شهر بوشهر ایجاد میشود
- صید ماهی مرکب در صیدگاههای استان بوشهر ممنوع است
- صنایع به رفع مشکلات شهر شرینو کمک کنند
- هوش مصنوعی فرصتی مهم در توسعه و پیشرفت است
- نخستین کنفرانس دوسالانه بینالمللی هوش مصنوعی در بوشهر برگزار شد
- رشتههای هستهای در دانشگاه خلیج فارس ایجاد می شود
- تولید برق هستهای به بیش از ۳۰۰۰ مگاوات افزایش مییابد
- سوخت تخصیصی بخش کشاورزی جهرم رصد میشود
- رویداد هنری گل و مرغ و خوشنویسی در جوار آرامگاه سعدی برپا شد
- شیر خشک موضوع اصلی نشست شورای گفتوگوی دولت و بخش خصوصی شد
- امنیت مراکز هستهای به صورت کامل برقرار است/ هیچ چالشی نداریم
- بانک قرضالحسنه مهر ایران بیشترین رشد منابع را رقم زد
ای دیده ی دل شاکیم از دست تو بیمار.......... هر چند نصیحت کنم ات میکنی انکار
امسال برآنم که بتر گشته ای از پار.............. ترسم که تورا عاقبت سو ء بگیرد
و اندر صف محشر پیمبر نپذیرد ................ گراین تن بیچاره به این حال بمیرد
در قبر که رفتی علی ات دست نگیرد......... گردی خجل و منفعل اندر بر کفار
دیوان اشعار وی که به زبان فارسی و عربی سروده شده بود در موقع تعقیب ایشان از سوی قشون انگلیس در کوه لرده که منجر به آتش کشیدن چادر و کلیه اثاث واموال وی شد سوخت فقط قسمت کمی از اشعار ایشان باقی مانده است.
میرزا جان اگر دیروز افرادی به حرص زر یا زور به دشمن انگلیسی دست رفاقت دادن وبه کشور خود خیانت نمودند امروز نیز افرادی دل متجاوزین به وطن عزیزمان را دگر بار با برداشتن تندیس تو ای شیرمرد آزاده، شاد کرده اند ولی این بار فقط از روی جهالت بوده است.
سردار شهیدم میدانم روزی آه تو گریبان این تندروها را خواهد گرفت ولی به جرات میتوانم بگویم اگر دیروز برای مقابله با دشمن و متجاوزین به وطن عزیزمان همه اموالت را هزینه کردی تا بتوانی تغذیه 300 نفر از یاران و افرادت را برای چندماه در جنگ بست چغادک تامین کنی، ولی امروز یاران تو از 300 نفر به یکصد هزار نفر رسیده اند و همه مردم برازجان افراد تو شده اند و در عوض تعداد دشمنانت به انگشتان دست هم نمی رسد.