امروز: پنجشنبه 06 ارديبهشت 1403
    طراحی سایت
تاريخ انتشار: 20 آذر 1392 - 11:05

حمیدرضا اکبری شروه

نت ها به ریل – مجموعه شعر 
ناشر : داستانسرا-1392
شاعر :محمد آشور
محمد اشور شاعر شعر های  تحرک وپر معنایی است که روایتی فلسفی از اشیاء دارد . اندیشه ی  ایشان روایی و در زبانش اتفاقاتی
می افتد که  نظریّه‌ی تصویری زبان را مطرح می‌کند؛ یعنی همانی که ویتگنشتاین در جریانات فلسفی خود بیان می داشت که: زبان، مرکّب از قضایایی است که عالَم را متمثّل می‌سازد، امّا عالَم فقط در زبان، تصویر نمی‌شود، بلکه نقّاشی یا عکس، نقشه‌ی جغرافیایی و حتّی یک قطعه‌ی موسیقی، در زمره‌ی تصاویر جهان هستند. همان‌طور که در یک قطعه‌ی موسیقی، از طریق صفحه و شیارهای روی آن و با امواج، صدا پیدا می‌شود، واقعیّت‌ها و روابط میان آن‌ها به صورت منطقی، از طریق زبان ارائه می‌شود.(Stiver, 1996, 39)
 قطار
بر
دسته ی
گیتار
راه
می افتد
نت ها از پی هم فر می خورند
 های گیتار می دوندfretبر
شعر حالا همین سکوت میان صداهاست –ص-102
ویتگنشتاین، در پژوهش‌های فلسفی، که محصول دوره‌ی دوم فلسفی اوست، بر نظریّه‌ی کاربردی یا ابزاری زبان، تأکید دارد.
 وی با بیان نظریّه‌ی «بازی‌های زبانی در پژوهش‌های فلسفی، چنین عنوان می‌کرد که معنای کلمات را از استعمال آن‌ها در موقعیّت‌های مختلف، می‌توان فهمید و کلمات، بیرون از هر متن و موقعیّتی، فاقد معنا هستند و حدّ مشترکی ندارند. براین اساس.
زبان، تصویری منطقی از جهان، ارائه می‌کند. به عبارت دیگر، زبان، تصویری است که واقعیّت را بازنمایی و تصویر می‌کند، امّا گزاره‌ی معنادار، لزوماً صادق نیست. اگر بتوان برای تصویرِ گزاره‌ی معنادار، مصداقی واقعی یافت، گزاره، صادق است و در غیر این صورت، کاذب می‌باشد. «یک گزاره، تصویر واقعیّت است. گزاره، یک الگوی واقعیّت است، آن‌گونه که به واقعیّت می‌اندیشیم. این، بدان معناست که شکل‌های گوناگون گزاره، می‌تواند شکل‌های گوناگون امور واقع را نشان دهد».
(Wittgenstein, 1969, 4.01)
 توجّه ویتگنشتاین برای شناخت جهان، همانند راسل، به زبان ایده‌آل است تا از ابهامات زبان طبیعی، به دور باشد. در رویکرد زبان ایده‌آل، گزاره‌ها به بسیط و مرکّب، تقسیم می‌شوند. گزاره‌های مرکّب، از ترکیب گزاره‌های بسیط و با استفاده از ادات منطقی «و»، «یا»، «اگر» و... ساخته می‌شوند. به همین طریق، حقایق عالَم، به حقایق بسیط و حقایق مرکّب، تقسیم می‌شوند. حقایق بسیط، یک وضعیّت امور هستند که از ارتباط اشیاء، حاصل آمده‌اند.
تصوّر ویتگنشتاین، بر این است که اگر ما می‌توانیم زبان را برای صحبت درباره‌ی جهان، به کار بریم، باید گزاره‌هایی باشند که مستقیماً با جهان مرتبط باشند، به نحوی که صدق و کذب آن‌ها را نه گزاره‌های دیگر، بلکه جهان، معیّن کند. او این‌ها را گزاره‌های بنیادین می‌خواند... گزاره‌های مرکّب، تابع ارزش گزاره‌های بنیادین هستند (فَن، 1381، 22ـ23).
ویتگنشتاین بر اساس نظریّه‌ی تصویری می‌گوید: اگر جمله‌ای، از روابط و نِسَب ممکن یا محقّق میان اشیاء، تصویری ارائه دهد، آن جمله، معنادار است، ولی اگر تصویری از رابطه‌ی میان اشیاء بیان کند که آن رابطه، نه ممکن باشد و نه محقّق، بلکه محال باشد، در آن صورت، آن جمله بی‌معناست.
در کتاب نت ها به  ریل از این دست گزاره ها فراوان دیده می شود . کمپوزیسیون  و نحله ی فکری شاعر  در این مجموعه روابط اشیاء را با نسبیتی در  خور  الگویی در زبان و معنا بیان می کند؛ مثلاً:
عیار این بیست و چهار را از ساعت بپرسی اگر ..خوابیده
از پرنده اگر... پریده
و آن که اگر دیده ...لابد شتر که دیده ، ندیده !
عیار این ساعت را از که بپرسم که ثانیه اش قرن هاست ؟
از پنج عصر به بعدا را جز از لورکا  از که  بپرسم ؟!
لطفا شما که اشاره ات بالا ست
پایین بیار اول و دوم از اجازه بگو که از که بپرسم ؟!
از ساعت اگر که خوابیده
از پرنده اگر که پریده و..... ص49
از آنجا که زبان در امر تولید شعر بسیار مهم می آید باید بیاورم که ‌ نقش‌ زبان‌، ابتدا در دلالت‌های‌ ضمنی‌ بنا نهاده‌ شده‌، لذا ما با تئوری‌ استعاره‌،همانند زبان‌شناسی‌ بدوی‌ و قدیمی‌ آن‌ را خاتمه‌ می‌دهیم‌. و باید بیان کنم استعاره‌ با نگهداری‌ دو معنی‌ ناسازگار و درحالت‌ کشش‌، به‌ تأثیر خود نائل‌ گشته‌ و دیدگاه‌ جدیدی‌ را آشکار می‌سازد. استعاره‌ها می‌توانند. ساده‌، گسترده‌، بیش‌ از اندازه‌ مورد استفاده‌ قرار گرفته‌ و تازه‌ و بدیع‌ باشند و استعاره مند بودن  متن شعر ها همسو با شکل گیری شعر ها خود  وشعر  دو همزاد دیرینهاند. زیرا شعر «تکیهگاه و پناه زیباترین لحظههای پرعظمت و پرشکوهِ تنهایی و خلوت انسان بوده است. روشنترین همنشین شب غربت او» (حقوقی، 1371: 137). انسان هستی خود را در شعر باز یافته است و متقابلاً از طریق آن خود را بیان کرده است. در قلمرو شعر، پدیدهها و اشیا روحانی، آسمانی و اخلاقی میشوند؛ بیآنکه غیرطبیعی یا ماوراء طبیعی شده باشند. (آشوری، 1373، ص 28).
اگر زبان را پدیدهای ذهنی - روانی بدانیم و به قول زبانشناسی از روزگار ما، زبان را آینه ی ذهن در نظر بگیریم (درزی، 1380: 29) و از سوی دیگر شعر را حادثهای بدانیم که در زبان اتفاق میافتد (شفیعی کدکنی، 1370: 3) آنگاه به راز پیوند ناگسستنی شعر و زبان و روان پی میبریم. بههمین سبب، ابتدا به رابطه شعر با زبان و سپس، تأثیر آن بر روان می پر دارند . آنچه مسلم است زبان در کارکرد عادی خود بیشتر بار اطلاعاتی دارد و در جهت ایفای نقش اصلی خود - که ایجاد ارتباط است - بهکار میرود. چنانکه با توجه به شمای ارتباطی یاکوبسن شش عنصر درگیر فرایند ارتباطاند. حال اگر جهتگیری پیام بهسوی هر کدام از آنها باشد، نقش ویژهای برای آن بهوجود میآید حال  اگر جهتگیری پیام بهسوی خود فرستنده باشد، نقش آن عاطفی است. اگر جهتگیری پیام بهسوی گیرنده باشد، نقش کوششی، اگر بهسوی زمینه، پیام، رمزگان یا تماس باشد به ترتیب نقش ارجاعی، ادبی، فرازبانی و کلامی را موجب میشود (احمدی، 1374: 48) نمونههای زیر نقشهای ششگانه زبان را در امر ارتباط بهتر مشخص میکنند:
1. نقش عاطفی: اصواتی چون (نچ نچ)، ای وای
2. نقش کوششی: این کتاب را بخوان!
3. نقش ارجاعی: امروز باران میآید.
4. نقش فرازبانی: عمو یعنی برادر پدر.
5. نقش کلامی (همدلی): متوجه هستی چه میگویم؟
6. نقش ادبی: تنم به پیله ی تنهاییام نمیگنجد. (صفوی، 1380: 55)
 شعر بهعنوان یکی از آفرینشهای هنری زبان دارای نقش ادبی است و این امر هنگامی تحقق مییابد که جهتگیری پیام بهسوی خود پیام باشد. از طرف دیگر، نقش ترغیبی (کوششی) هنگامی شکل میگیرد که جهتگیری پیام بهسوی مخاطب است (همان: 55). بنابراین، هدف مورد نظر این مقاله بیشتر معطوف به همین نقش زبان است؛ یعنی تأثیری که نقش ادبی زبان بر مخاطب و گیرنده ی پیام میگذارد  و از این کار کرد ها در شعرهای اشور به وفور آورده شده اند .
-مردی که چشم بند سیاهی دارد ص31
-برو عزیز من ص21
-فهمیدی نفهم ؟ ص17
-دستت را به برق نگیر ...  می گگیردت !.... هار است .ص17
 هرمنوتیک‌  مبتنی بر واقعیت نت ها بر ریل 
هرمنوتیک‌ یک‌ نظام‌ فلسفی‌ است‌ که‌ در این‌ نظام‌ با مشکلات‌ تئوری‌ تأویل‌ و تفسیر مواجه‌ می‌گردیم‌.نظام‌ هرمنوتیک‌ خارج‌ از مشکلاتی‌ که‌ در بررسی‌ کتاب‌ مقدس‌، نقد ادبی‌ و تفسیر قانون‌، با آن‌ مواجه‌هستیم‌، رشد نموده‌ و پارادایم‌ مسلط‌ برای‌ فهم‌ تفکر نوگرایی‌ جدید و ساختارشکنی‌ گردیده‌ است‌. مشکل‌ قرائت‌ و فهم‌ یک‌ متن‌، سبب‌ استعاره‌ جدیدی‌ برای‌ همه‌ انواع‌ برداشتها و نیز فهم‌ پدیده ی ‌اجتماعی‌ و علم‌الحیات‌ گردیده‌ است‌. در یک‌ سطح‌ ساده‌، هرمنوتیک‌ قرائت‌ یک‌ متن‌، با مؤلف‌، متن‌ وخواننده‌ آغاز می‌گردد. متن‌ اساساً توسط‌ ساختار تعمّدی‌ اثر مؤلف‌، تأثیر پذیرفته‌، اما استقلال‌ خودش‌ ازمؤلف‌ را نیز دارا می‌باشد. متن‌، همیشه‌ روح‌ خود را نیز دارا می‌باشد. معانی‌ که‌ از مقاصد نویسنده‌مستقل‌ باشد، در متن‌ نویسنده موجود می‌باشد، همچنان‌ که‌ روحیه‌ شخصی‌ و پیش‌فرض‌های‌ فرهنگی‌ ـاجتماعی‌ نوسینده‌ که‌ در آن‌ فضا زندگی‌ می‌کرده‌ و قلم‌ می‌زده‌، ناخودآگاه‌ در متن‌ انعکاس‌ یافته‌ است‌.بدین‌ ترتیب‌ مطلب‌ قبل‌ و بعد نویسنده‌، عنصر ضروری‌ و لازم‌ در قرائت‌ و فهم‌ متن‌ بوده‌ و بسیار اهمیت ‌دارد.
هرمنوتیک‌ ساختارگرا، متناوباً درصدد بوده‌ تا متن‌ را مجزای‌ از نویسنده‌ و یا مقاصد نویسنده‌ را بهتر از آنچه‌ نویسنده‌ فهمیده‌، درک‌ نماید. در هر یک‌ از این‌ حالت‌ها، ساختارگرایان‌ بر این‌ باورند که‌ آنهاصاحب‌ برخی‌ از تئوری‌های‌ انتقادی‌ می‌باشند که‌ قرائت‌ صحیح‌ قابل‌ شناخت‌ و فهمیدن‌ را میسرمی‌سازد. به‌ هر حال‌ خواننده‌، روحیه‌ و پیش‌فرض‌های‌ فرهنگی‌ و اجتماعی‌ خویش‌ را دارا بوده‌ و اساساًاینکه‌ چگونه‌ متن‌ خوانده‌ و فهمیده‌ می‌شود، بر او تأثیر می‌گذارد. بنابراین‌ خواننده‌، همچنین‌ با قبل‌ و بعداز عبارت‌ موردنظر، درگیر می‌باشد. یک‌ تئوری‌ انتقادی‌، به‌ پیش‌فرض‌ قرینه‌ای‌ که‌ قرائت‌ و فهم‌ اقتباس‌شده‌ ازقبل‌ را معین‌ می‌سازد، وابسته‌ می‌باشد. به‌ علاوه‌، متن‌ همچنین‌، تاریخ‌ تفسیر خودش‌ که‌ قبلاًامکان‌ قرائت‌ها و قرائت‌های‌ مجدد را تجویز کرده‌، گسترش‌ و توسعه‌ می‌دهد. بدین‌ ترتیب‌ هرمنوتیک‌ پویا، به‌ سرعت‌، در پیچیدگی‌، انفجار حاصل‌ می‌کند. هرمنوتیک‌ خودش‌ را به‌ عنوان‌ مشکل‌ تسلسل‌مطرح‌ می‌کند، همچنان‌ که‌ حکم‌ پیش‌ از قضاوت‌، توضیح‌ و تفسیر را نشان‌ داده‌ که‌ این‌ توضیح‌، فهم‌ ودرک‌ متن‌ را معین‌ می‌کند که‌ این‌ هم‌ حکم‌ پیش‌ از قضاوت‌ را مجدداً مشخص‌ می‌کند. این‌ پویایی‌ به‌عنوان‌ توصیف‌ و تعریف‌ نه‌ فقط‌ در قرائت‌ و فهم‌ یک‌ متن‌، بلکه‌ قرائت‌ و فهم‌ مرحله‌ پدیده‌های‌ اجتماعی‌و حیاتی‌ مشاهده‌ می‌گردد.با بیان مطلب گفته شده در این مجموعه شعر؛ فهم متن  شعر ها برحس نوستالوژیکی مبتنی می شود که گاه بر روایتی صدق می کنند که خواننده را به تاریخ می برد  و از همین  اندیشه می توان فهمید
شاعر حرف برای گفتن دارد:
می روم معشوقه ی کسی را از چنگ چنگیز خوان در آورم
که غول خوان و مرحله ی آخر است !
لیلی را از مجنون بدوزم
و تا به چشم عین الله نزده لیلا را از صمد آقا !
و عاشق اش شوم
یا خنجری نیش اش زفولاد بسازم و
در دو نینی دو چشم هایم فرو کنم که پاشنه ی آشیل اند
. آرزوی دو پول سیاه کنم تا بر دو چشم بگذارم
و بلند بلند بخوابم ! ص40
1392آذر – بوشهر




کانال تلگرام اتحادخبر


نظرات کاربران
ارسال نظر

نام:

ايميل:

وب سايت:

نظر شما:

تازه ترین خبرها

  • بررسی مشکلات بنار آبشرین در اردوی عمرانی دهیاران بخش مرکزی دشتستان
  • مرکز جامع سلامت شهر کلمه به زودی افتتاح می شود/ 80 درصد فضاهای فیزیکی بهداشت و درمان دشتستان نوسازی شده است
  • تقابل ادبی فرماندار دشتستان با هاروکی موراکامی از ژاپن !
  • توزیع تعداد ۵۰ عدد کلاه ایمنی از طرف شهرداری بین موتورسیکلت سواران شهر وحدتیه
  • بهترین زمان خوردن قهوه برای کبد چرب
  • نقدی بر مجموعه داستان " خین‌جوشون " اثر مختار فیاض
  • مطالبات فعالان محیط زیست از مردم و مسئولان/ آفت محیط زیست زباله های پلاستیکی است/ مسئولان بیشتر از گرفتن عکس پای کار باشند
  • سرنوشت باقیمانده سموم در محصولات کشاورزی
  • تجلیل از دو تیرانداز پرتلاش و موفق دشتستان
  • جاده مرگ شهر وحدتیه را دريابيد،مسئولان برحذر باشند
  • روز سعدی و نکته‌ای نغز از گلستانش
  • جناب نماینده! قحطی پتروشیمی که نیامده، بسم‌الله
  • نشست فرماندهان پایگاه‌ها و شورای حوزه مقاومت بسیج شهدای پتروشیمی به میزبانی پتروشیمی جم
  • انتخاب هیئت رئیسه جدید شورای هماهنگی روابط عمومی های ادارات شهرستان دشتستان
  • یک بار برای همیشه تفاوت گرگ، شغال و روباه را با رسم شکل یاد بگیرید
  • آغاز عملیات اجرای خیابان ۲۴ متری در ورودی شهر از سمت برازجان،خیابان ۲۲ متری غرب آرامستان و خیابان در غرب جاده اصلی
  • قتل 2 جوان برازجانی در خودروشان/ دستگیری قاتل در استان همجوار
  • یکی از شهدای اخیر حمله اسرائیل در سوریه از شهر وحدتیه دشتستان است
  • هدایای باقیمانده پیاده روی برازجان قرعه کشی شد
  • گزارش تصویری/ راهپیمایی روز جهانی قدس در برازجان
  • سخنرانی استاد سید محمد مهدی جعفری در جمع دشتستانی ها و استان بوشهری های مقیم شیراز/ تصاویر
  • در رسیدگی به امور مردم کوتاهی نکنید/ برخی از بخشنامه ها باعث کوچک شدن سفره مردم می شود
  • قلب جوان 23 ساله دشتستانی اهدا شد/ تصاویر
  • بررسی مشکلات بنار آبشرین در اردوی عمرانی دهیاران بخش مرکزی دشتستان
  • سخن‌ران، کاظم صدیقی‌. نه! مسجد قیطریه، نه!
  • برخورد توهین آمیز رئیس صمت دشتستان با نمایندگان برخی اصناف شهرستان
  • آئین گرامیداشت شهیدالقدس محسن صداقت در شهر وحدتیه
  • تصاویر جنجالی مجری زن تلویزیون باکو در کنار سفیر ایران و در محل سفارتخانه/ عکس
  • اولین واریزی بزرگ برای معلمان در 1403
  • دکتر یوسفی؛ مدیری در کنار همکاران
  • .: لیلادانا حدود 4 روز قبل گفت: درود بردکتربایندری ودکترفیاض بزرگوار. ...
  • .: علی حدود 5 روز قبل گفت: بسیار عالی پاینده باشید ...
  • .: شااکبری حدود 5 روز قبل گفت: درود بر استاد گرانقدر ...
  • .: ذاکری حدود 6 روز قبل گفت: بسیار عالی. درود خدا ...
  • .: ذاکری حدود 6 روز قبل گفت: خوشحالم که ادبیات پایداری ...
  • .: افسری حدود 6 روز قبل گفت: درود بر دکتر بایندری ...
  • .: عزیز حدود 6 روز قبل گفت: سایت و نویسنده حواسشون ...
  • .: مصطفی بهبهانی مطلق حدود 9 روز قبل گفت: با سلام و خدا ...
  • .: ح حدود 9 روز قبل گفت: درودخدا بر استادبرازجانی و ...
  • .: اسماعیل حدود 11 روز قبل گفت: فقط قدرت است که ...