- نسخه اینترنتی هفته نامه اتحاد جنوب/شماره 1289
- حضور فعالانه آریاساسول در بزرگترین رویداد پلاستیک آسیا
- افت و خیز سرعت اینترنت ایران در داشبوردهای جهانی
- اتحادیه اروپا باید رژیم اسراییل را تحریم کند
- به توافقات انجام شده میان آذربایجان و ارمنستان احترام میگذاریم
- غزه از زمین، هوا و دریا زیر آتش قرار گرفت
- شکست حماس باوجود تونلها ناممکن است/حماس حاکم غزه پساجنگ خواهدبود
- حرکتِ مطلوبِ جامعه به سمت حفظِ حریم و حرمت زنان و بانوانِ سرزمین
- آغاز عملیات اجرایی پروژه ٣۵٠٠ واحدی سازمان انرژی اتمی
- پاکسازی و مسدود شدن ۸۴ صفحه اینستاگرامی هنجارشکن در استان بوشهر
اتحادخبر - مختار فیاض: با این وصف روز بیست و پنجم اسفندماه ۴۰۰ هجری قمری، مصادف با ۳۸۸ شمسی و ۱۰۱۰ میلادی، سرایش شاهنامه به پایان رسیده است. این شاهکار ادب حماسی ایرانیان، ویژگی های برجسته و شاخصی دارد که سال هاست شاهنامه شناسان در باره ی آنها سخن می رانند و علاقه مندانِ آموزه های اصیل انسانی، ملی و هنری را با این ویژگی ها آشنا می کنند.
دکتر مختار فیاض :
شاهنامه پژوهان، این دو بیتِ فردوسی را بیانگر تاریخِ پایان سرایش شاهنامه می دانند:
سرآمد کنون، قصه ی یزدگرد / به ماه سپندارمذ، روز اَرد
ز هجرت شده پنج، هشتادبار / به نام جهان داور کردگار
با این وصف روز بیست و پنجم اسفندماه ۴۰۰ هجری قمری، مصادف با ۳۸۸ شمسی و ۱۰۱۰ میلادی، سرایش شاهنامه به پایان رسیده است.
این شاهکار ادب حماسی ایرانیان، ویژگی های برجسته و شاخصی دارد که سال هاست شاهنامه شناسان در باره ی آنها سخن می رانند و علاقه مندانِ آموزه های اصیل انسانی، ملی و هنری را با این ویژگی ها آشنا می کنند.
هر چند نگارنده، بدون تعارف و فروتنی، بضاعت بسیار اندکی در زمینه شناخت شاهنامه ی ورجاوند فردوسی دارد و به استناد سخنِ خود استاد توس:
سخن هر چه گویم، همه گفته اند / برِ باغ دانش، همه رُفته اند
ولیکن سالروز سرایش شاهنامه بهانه و محرّکی شد تا به ناچار قلم به دست گیرد و با وجود بضاعت ناچیز خود، مختصری از عظمت و بزرگیِ شناسنامه ی دیروز، امروز و فردای ایرانیان بنویسد:
یکی از نکات بسیار شاخص در شاهنامه که به بزرگی فردوسی و نهایتاً فرهنگ ایرانیان برمی گردد، زبان پاکیزه و پسندیده ای است که در سرایش ابیات بکار گرفته شده است.
هر چند تعداد نسبتاً زیادی از ابیات شاهنامه را الحاقی یا افزودنی می دانند که به مرور، و خواسته یا ناخواسته به سخنان فردوسی اضافه شده اند، با این حال، همین ابیات نیز به تبعِ کلام اصیل فردوسی، پاکیزه و به دور از رکاکت و استهجان هستند؛ خصوصیتی که در سخنان بسیاری از شاعران و حتی حکیمانِ دیگر یافت نمی شود.
چنین *بِه گویی* و پاکیزه سخنی را باید در لحظه هایی جستجو کرد که شاعر، بنا دارد یک نام یا موضوع ناخوشایند را بیان و روایت کند:
به طور مثال در سیرِ داستانِ رستم و سهراب، هنگامی که بناست *ژنده رزم*(تنها معرّفِ سهراب به رستم)، کشته شود، فردوسی با مهارت خاصی، او را به قولِ امروزی ها، روانه ی سرویس بهداشتی می کند تا حادثه ی قتل، در اینمسیر، شکل بگیرد؛ هر چند ژنده رزم، عازم محلی است که نامی ناخوشایندی دارد، ولیکن زبان پاکِ این شاعر ایرانی به او اجازه نمی دهد که حتی این نام ناخوشایند را در کلام خود به کار ببرد؛ بنابراین از عبارتِ " شایسته کاری" استفاده می کند:
همی دید رستم مر او را ز دور
نشست و نگه کرد مردانِ سور
به *شایسته کاری* برون رفت، ژند
گَوی دید برسانِ سروِ بلند
چه مردی؟ بدو گفت با من بگوی
سوی روشنی آی و بنمای روی
تهمتن یکی مشت بر گردنش
بزد تیز و بر شد، روان از تنش
و یا در داستانِ ضحاک، وقتی ضحاک، به تحریکِ ابلیس، کمر به قتلِ پدرِ خود می بندد، فردوسی او را به شدّت نکوهش می کند و با زبانی پاکیزه و به دور از آلودگی، چنین شخصی را زنازاده می خواند و این باور را به خواننده تلقین می کند که دلیلِ قتلِ پدر، توسطِ پسر را باید از مادرش پرسید؛ چرا که مادر با زناکاری، چنین فرزند کژرفتار و کژدیسه ای را به دنیا آورده است:
به خون پدر گشت همداستان
ز دانا شنیدم من این داستان
که فرزند بد، گر شود نرّه شیر
به خون پدر هم نباشد دلیر
مگر در نهانش سخن دیگر است
*پژوهنده را، راز با مادر است*
از دیگر مواردی که می توان از زبان پسندیده ی فردوسی، مثال آورد، در پیوند با لحظه ای است که انوشیروان به همراه بزرگمهر دانا، به شکار می رود و هنگامی که در مرغزار، پس از خستگی شکار، به خواب می رود، پرنده ای از آسمان فرود می آید و مرواریدهای بازوبند گرانبهای شاه را می خورد. بزرگمهر که شاهد این صحنه است، بسیار شگفت زده می شود و از ترس اینکه ممکن است چنین اتفاق نادری، بدیُمن باشد، آن را به فال بد می گیرد و اندوهناک، لب خود را به نشانه ی تعجب و تاثر می گزد. در این هنگام، شاه از خواب بیدار می شود و تصور می کند که دُژَم بودن بزرگمهر، بدان دلیل است که در خواب، بادی از شاه خارج شده است، بنابراین با غیظ و غضب، به تحقیر و توبیخ بزرگمهر روی می آورد. فردوسی این بخش ناخوشایندِ داستان را نیز با زبان و لحنِ پاکیزه ی خود این گونه روایت می کند:
چو بیدار شد شاه و او را بدید
کز آنسان همی لب به دندان گزید
گمانی چنان بُرد، کو را به خواب
*خورش کرد بر پرورش پُرشتاب*
بدو گفت کای سگ، تو را این که گفت
*که پالایش طبع، بتوان نهفت*
بی گمان علاوه بر موارد گفته آمده، لحظه های حساس دیگری نیز در شاهنامه وجود دارد که استاد توس نیز می توانست همچون بسیاری دیگر از شاعران و سخنوران، بر قلم خود لجام نزند و عنان سخن را بی محابا رها کند؛ ولیکن خردمندانه راهی دیگر برمی گزیند؛ یعنی هم خویشتن، سخنِ پسندیده می گوید و هم دیگران را بر این نمطِ خردپسند سفارش می کند:
به گیتی سخن گفتنِ نابکار
نه خوب آید از مردمِ هوشیار
(اسفندماه ۱۴۰۱ خورشیدی)
تازه ترین خبرها
- نسخه اینترنتی هفته نامه اتحاد جنوب/شماره 1289
- حضور فعالانه آریاساسول در بزرگترین رویداد پلاستیک آسیا
- افت و خیز سرعت اینترنت ایران در داشبوردهای جهانی
- اتحادیه اروپا باید رژیم اسراییل را تحریم کند
- به توافقات انجام شده میان آذربایجان و ارمنستان احترام میگذاریم
- غزه از زمین، هوا و دریا زیر آتش قرار گرفت
- شکست حماس باوجود تونلها ناممکن است/حماس حاکم غزه پساجنگ خواهدبود
- حرکتِ مطلوبِ جامعه به سمت حفظِ حریم و حرمت زنان و بانوانِ سرزمین
- آغاز عملیات اجرایی پروژه ٣۵٠٠ واحدی سازمان انرژی اتمی
- پاکسازی و مسدود شدن ۸۴ صفحه اینستاگرامی هنجارشکن در استان بوشهر
- ۲۹ درصد از ناوگان باری در جادههای استان بوشهر دارای اضافه بودند
- مناطق حفاظت شده در استان بوشهر افزایش مییابد
- هوای استان بوشهر گرمتر میشود
- از دست اندركاران معاینات ادواری كاركنان پتروشیمی پردیس تقدیر شد
- معضل ۱۳۰ میلیارد تومانی درویش در پرسپولیس/ اردیبهشت خطرناک!
- پیشنهاد مشترک یک باشگاه قطری به سه بازیکن تاثیرگذار پرسپولیس
- محمودوند: کسب حداقل دو مدال در بخش بانوان دوومیدانی قطعی است
- تکلیف جانشین مدافع محروم پرسپولیس مشخص شد
- چرا جنگ آینده میتواند میان روسیه و چین باشد؟
- این آزمایش سرطان پروستات را بدون نمونهبرداری تشخیص میدهد
- درمان سرماخوردگی و آنفولانزا با این روغن
- یکی از معجزهآساترین خواص این گیاه تقویت دید چشم است
- انواع مرغ ماهی خوار در ایران + بررسی خصوصیات آن ها
- استقلال و پرسپولیس فروخته شدند
- ۷ موقعیت در زندگی که هنگام مواجهه با آن ها باید «نه» بگوییم
- بیماری ترانه علیدوستی چیست؟ / آخرین وضعیت درمان
- از این حیوان فقط دو نمونه در جهان باقی مانده
- تماشای ماه صورتی آوریل را از دست ندهید
- اگر کسی خود را مامور معرفی کرد چه کنیم؟
- این دانه برای خواب عمیق، بهبودی و ایمنی سالم مفید و التهاب و روند پیری را کاهش میدهند
- آمار دریافت کنندگان وام ازدواج استان بوشهر اعلام شد
- استقبال اعضای بوشهری تیم ملی والیبال ساحلی در فرودگاه بین المللی بوشهر
- حضور مدیرکل ورزش و جوانان استان بوشهر در اردوی ایرانجوان
- ایرانجوان بوشهر صدرنشین لیگ دسته سوم فوتبال باشگاه های کشور شد
- همایش خودروهای کلاسیک در شهرستان دشتی برگزارشد
- تجلیل از دو تیرانداز پرتلاش و موفق دشتستان
- ۴۴۶ هکتار از اراضی محدوده شهر بوشهر به نهضت ملی مسکن اختصاص یافت
- پرورش ماهیان گرمابی در دشتستان از طرحهای اولویتدار شیلات است
- شهرک جدید در حاشیه شهر بوشهر ایجاد میشود
- صید ماهی مرکب در صیدگاههای استان بوشهر ممنوع است
- صنایع به رفع مشکلات شهر شرینو کمک کنند
- هوش مصنوعی فرصتی مهم در توسعه و پیشرفت است
- نخستین کنفرانس دوسالانه بینالمللی هوش مصنوعی در بوشهر برگزار شد
- رشتههای هستهای در دانشگاه خلیج فارس ایجاد می شود
- تولید برق هستهای به بیش از ۳۰۰۰ مگاوات افزایش مییابد
- سوخت تخصیصی بخش کشاورزی جهرم رصد میشود
- رویداد هنری گل و مرغ و خوشنویسی در جوار آرامگاه سعدی برپا شد
- شیر خشک موضوع اصلی نشست شورای گفتوگوی دولت و بخش خصوصی شد
- امنیت مراکز هستهای به صورت کامل برقرار است/ هیچ چالشی نداریم
- بانک قرضالحسنه مهر ایران بیشترین رشد منابع را رقم زد