به گزارش اکوایران، کاخ سفید روز یکشنبه در بیانیه‌ای که عمدتاً بر اوکراین متمرکز بود، اعلام کرد که رهبران ایالات متحده، بریتانیا، فرانسه و آلمان درباره تلاش‌ها برای احیای توافق هسته‌ای 2015 ایران نیز گفتگو کردند.

این در حالی است که لارا روزن خبرنگار آمریکایی پیگیر مذاکرات به نقل از منبع خود در توییتر نوشته است: «که احتمالاً ایالات متحده تصمیم خود را در مورد پیشنهاد ایران گرفته است، اما در حال مشورت با متحدان از جمله E3 -و احتمالاً اسرائیل و غیره- قبل از ارسال است».

کاخ سفید در تشریح این تماس میان رهبران گفت: «علاوه بر این، آنها در مورد مذاکرات جاری بر سر برنامه هسته‌ای ایران، نیاز به تقویت حمایت از شرکا در منطقه خاورمیانه و تلاش‌های مشترک برای بازدارندگی و محدود کردن فعالیت‌های منطقه‌ای ایران گفت‌وگو کردند».

کاخ سفید جزئیات بیشتری در مورد این بخش از گفتگو میان جو بایدن، رئیس جمهور ایالات متحده، بوریس جانسون، نخست وزیر بریتانیا، امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه و اولاف شولتز، صدراعظم آلمان ارائه نکرد.

اتحادیه اروپا و ایالات متحده هفته گذشته گفتند که در حال بررسی واکنش ایران به آنچه اتحادیه اروپا پیشنهاد «نهایی» خود برای احیای توافق نامیده است، هستند.

شکست در مذاکرات هسته‌ای می‌تواند خطر یک جنگ منطقه‌ای جدید را افزایش دهد، و اسرائیل مدعی است در صورتی که دیپلماسی نتواند تهران را از پیشروی هسته‌ای باز دارد، علیه ایران اقدام نظامی خواهد کرد.

ایران که مدت‌ها وجود چنین انگیزه‌های ادعایی را انکار کرده، نسبت به پاسخ «ویرانگر» به هرگونه حمله اسرائیل هشدار داده است.

بر اساس گزارش الجزیره، گفت‌وگوها در حالی انجام می‌شود که قدرت‌های جهانی منتظر پاسخ ایران به آنچه اتحادیه اروپا پیشنهاد «نهایی» خود برای احیای توافق هسته‌ای 2015 می‌خواند، انجام می‌شود.

به گفته منابع آگاه از پیشنهاد اتحادیه اروپا، این پیشنهاد تصریح می کند که در یک روز پس از امضای توافقنامه جدید، تحریم ها علیه 17 بانک ایرانی و همچنین 150 موسسه اقتصادی لغو خواهد شد.

ظرف 120 روز پس از امضای این توافق، ایران مجاز است 50 میلیون بشکه نفت در روز صادر کند. این قرارداد همچنین شامل آزادسازی 7 میلیارد دلار از سرمایه ایران است که در حال حاضر در کره جنوبی نگهداری می شود.

به گفته این منابع، در صورت خروج مجدد از توافق هسته‌ای، مانند آنچه دولت دونالد ترامپ، رئیس جمهور سابق آمریکا در سال 2018 انجام داد، آمریکا باید جریمه یا غرامتی بپردازد.

این توافق همچنین می‌گوید تهران فوراً شروع به بازگرداندن گام‌هایی که برای پیشبرد فناوری هسته‌ای خود برداشته است، خواهد کرد، چیزی که اکنون خارج از محدوده آن چیزی است که ناظر هسته‌ای سازمان ملل، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و امضاکنندگان اصلی توافق می‌گویند قابل قبول است.

ذخایر اورانیوم غنی شده ایران اکنون به 60 درصد رسیده است که بالاترین میزان در تاریخ خود و جهشی از محدودیت 3.67 درصدی تعیین شده در این توافق است که تنها یک گام فنی کوچک تا غنی سازی 90 درصدی مورد نیاز برای تسلیحات فاصله دارد.

حسین ایبیش، یکی از اعضای ارشد موسسه کشورهای عربی خلیج فارس در واشنگتن، گفت: «احیای توافق به یک وضعیت اکنون یا هرگز نزدیک شده است».

بر اساس گزارش سی‌ان‌بی‌سی وی افزود: ما زمان کمی برای از دست دادن داریم و چارچوبی قابل قبول برای بازگشت به قرارداد 2015 داریم که احتمالاً بیشتر از همیشه داشته باشیم. بنابراین یا قرار است در آینده نزدیک اتفاق بیفتد یا در غیر این صورت رسیدن به توافق به طور فزاینده‌ای دشوارتر و ارزش آن کمتر خواهد بود».

صنم وکیل، معاون برنامه خاورمیانه و شمال آفریقا در اندیشکده بریتانیایی چتم هاوس، گفت: بسیاری از ابهامات باقی مانده است - و این عمدا بخشی از استراتژی ایران است.

او گفت: «این  بخشی از استراتژی مذاکره ایرانی‌ها است که ما را به پای خط پایان می‌کشند، چشم‌انداز توافق را معلق می‌کنند و سپس سعی می‌کنند امتیازات نهایی و تضمین‌هایی را از آژانس و 1+5 بگیرند».

«هر دو طرف در بن بست هستند و هر دو در واقع در موضع ضعف هستند. و اگرچه اقتصاد ایران به شدت به رفع تحریم ها نیاز دارد، اما تهران به "صبر استراتژیک" خود معروف است و منتظر طرف مقابل است تا بتواند بیشترین امتیازات ممکن را از آنها بگیرد».

وکیل خاطرنشان کرد: از طریق این قرارداد، ایران به ذخایر خارجی خود که بیش از 100 میلیارد تخمین زده می شود، دسترسی پیدا می کند. او گفت: «این تزریق نقدینگی به اقتصاد ایران به روش‌های بی‌نهایت از سرمایه‌گذاری گرفته تا پرداخت دستمزدهای دولتی و چالش‌های زنجیره تأمین کمک خواهد کرد. بنابراین حتی اگر این توافق یک قرارداد دو ساله باشد، همانطور که بسیاری آن را چنین می‌بینند، یک مهلت دو ساله است و یک بحران هسته ای را مهار می کند».

برخی تحلیلگران نیز می گویند، حتی در صورت عدم توافق هم ایالات متحده و هم ایران به ادامه مذاکرات به جای کنار گذاشتن کامل آنها تمایل دارند و استدلال می‌کنند که جایگزین برای هر دو طرف بدتر است.

علی واعظ، مدیر پروژه ایران در گروه بین‌المللی بحران، گفت: «کسانی که استدلال می‌کردند عدم توافق بهتر از برجام احیا شده است، در عمل برنامه هسته‌ای ایران را آزاد کرده‌اند و نتوانستند جایگزین بهتری ارائه کنند. در حال حاضر، گزینه‌ها یا احیای توافقی است که برنامه هسته‌ای ایران را در جعبه قرار می‌دهد، یا اینکه باید ایران هسته‌ای را پذیرفت و یا به ایران حمله کرد».