اتحادخبر-سانازدانشگر: در اوایل دهه ۶۰ و اواسط دهه ۷۰ شهر برازجان شاهد دوران طلایی رشته ورزشی والیبال با حضور ورزشکاران بنامی همچون شاپور صیادی، برادران انگالی و ... بودند. آن زمان ۱۳ باشگاه ورزشی فعالیت می کردند که معلمان ورزش نقش بسزایی در بالا بردن سطح ورزش داشتند.

این هفته با پیشکسوت رشته والیبال در برازجان به گفتگو نشسته ایم که برایمان از حضور در دهکده المپیک، قهرمانی های پیاپی در دشتستان، استان بوشهر و قهرمانی در کشور، دوران طلایی والیبال برازجان، معلمان ورزش نمونه، دلایل اُفت والیبال برازجان و... می گوید که شما را به ماحصل این گفتگو دعوت می نمایم.

محمدرضا صیادی فرد معروف به شاپور صیادی متولد ۱۳۳۹ در شهر شیراز و بزرگ شده شهر برازجان  است. وی معلم بازنشسته ورزش و کاپیتان اسبق تیم منتخب والیبال استان بوشهر است.

شروع ورزش با رشته های بسکتبال و هندبال
پیشکسوت رشته ورزشی  والیبال با استناد به گذشته از شروع ورزشی اش می گوید: دوران دبستان و راهنمایی را با ورزش های فوتبال که اغلب بچه ها انجام می دادند ما نیز در آن دوران ورزش فوتبال محلی و دوستانه انجام می دادیم. شروع ورزش تقریبا حرفه ای و آموزشگاهی از اول دبیرستان آغاز شد. تقریبا سال ۵۴ وارد دبیرستان که شدم علاقه مند به رشته ورزشی بسکتبال شدم و مدتی این ورزش را به شکل حرفه ای در آموزشگاه و قهرمانی در استان ادامه دادم و در کنار آن رشته هندبال را بازی می کردم. رشته ورزشی بسکتبال و هندبال را در آموزشگاه ها شروع کردم و حتی قهرمانی های استان ادامه دادم و رشته هندبال تا قهرمانی کشور نیز رفتم. این رشته ها را تا سال ۵۸ که دیپلم گرفتم ادامه دادم. در دبیرستان رشته بسکتبال را به عنوان عضو باشگاه برق بازی می کردم که مربی آن زمانم مرحوم استاد فرج الله کمالی بود.

اردو در دهکده المپیک تهران در سال ۵۴
صیادی در خصوص حضور در اردوی دهکده المپیک تهران می گوید: در رشته  هندبال با آموزشگاه به مرحله قهرمانی کشوری رفتیم که یکسال در اصفهان برگزار شد. و سال دیگر در دهکده المپیک تهران رفتیم. در واقع سال ۵۴ المپیک در تهران برگزار شد. زمانی که المپیک تمام شده بود دانش آموزان را برای اردو ورزشی در آنجا مستقر کردند. مسابقات ما نیز در همانجا برگزار شد. همزمان با حضور ما تیم ملی کشتی در دهکده المپیک اردو داشت که مثلا رضا سوخته سرایی از پیشکسوتان الان بود که عکسی به یادگار با او انداختم.

جرقه علاقه مندی به والیبال در دوران تربیت معلم زده شد
وی در ادامه به چگونگی علاقه اش به رشته والیبال اشاره ای دارد و می گوید: پس از اینکه دیپلم گرفتم تربیت معلم تهران قبول شدم‌. از دانشگاه تربیت معلم به والیبال  علاقه پیدا کردم و شدیدا به دنبال رشته والیبال رفتم. جرقه رشته والیبال از تربیت معلم شکل گرفت و آنجا که بودم چند دوست داشتم که والیبال را در سطح خیلی خوب بازی می کردند. دوست کُردی بنام انوشیروان شریف نیا داشتم که از بازیکنان خوب ایلام بود و هنوز پس از سال ها با هم در ارتباط هستیم. سال دوم تربیت معلم از تهران به  شیراز انتقالی گرفتم.
بعد از فارغ التحصیلی در تربیت معلم به تنگ ارم رفتم و در آنجا دبیر ورزش شدم. بازی والیبال را در تنگ ارم با کمک معلمان دیگر استارت زدم. در مدرسه دبستان آنجا زمین سیمانی ساختیم و تور والیبال را از برازجان آوردیم.
 
با باشگاه برق بیشترین جام را کسب کردم
والیبالیست گذشته و پیشکسوت اکنون این رشته ورزشی به تیم هایی که در آن بازی کرد می پردازد و می گوید:  اولین باشگاهی که شروع به بازی والیبال کردم باشگاه "تابان" بود و سپس به "دخانیات" و به "برق" رفتم و اواخر در پرسپولیس نیز بازی کردم. بیشتر در باشگاه‌ ورزشی برق بازی کردم. در باشگاه برق آنقدر ما جام گرفتیم که تک تک بازیکنان اصلی هر کدام یک جام با خودشان به خانه بردند.

فعالیت ۱۳ باشگاه ورزشی در برازجان
صیادی با تاکید به اینکه معلمان ورزش در گذشته نقش بسزایی در بالا بردن سطح ورزش برازجان داشتند می گوید:  در دهه ۶۰ نزدیک به ۱۳ باشگاه فعالیت می کردند که حتی چند تیم که سطحشان کمی پایین تر بود را به دسته دو بردند و تیم های خوب را دسته یک گذاشتند. والیبال ما سطح بسیار بالایی داشت. پشتوانه ورزش ما خیلی زیاد بود که این مهم را مدیون معلمان ورزش آن زمان هستیم؛ تمام ورزش ما پایه و اساسش در برازجان آنقدر قوی بود به دلیل دبیران ورزش بود. دبیران ورزش آن زمان دلسوزانه زحمت می کشیدند و به دنبال مادیات نبودند.   

بهترین خاطراتم در شهر کرد رقم خورد
وی در ادامه می گوید: بهترین خاطراتم در شهر کرد رقم خورد که در بازی های منطقه ای در گروه شش تیمی بودیم که در سطح کشور منتخبین استان بوشهر اول شد. بیشتر مسابقات شهرستانی بود و بعد در مسابقاتی که لیگ استان بود ما نیز شرکت می کردیم. آن زمان مثل الان باشگاهی نبود که در سطح استان اول شود و به مسابقات کشوری برود. باشگاه ها در سطح شهرستان فعالیت می کردند و سپس برای بازی های استانی منتخب باشگاه ها به استان می رفت و منتخب استان تشکیل می شد و برای مسابقات قهرمانی کشور حضور پیدا می کرد.

والیبال برازجان مدیون خانواده انگالی است
صیادی با اشاره به ورزشکاران هم دوره خود می گوید:  در آن زمان هم دوره ای ما آقای شاپور رئیسیان، علی انگالی که خانواده انگالی بسیار تلاش کردند و والیبال برازجان مدیون این خانواده است. مرحوم محمد خان انگالی، علی، رضا، احمد و بچه های مرحوم محمدخان انگالی همه برای والیبال بسیار تلاش کردند.‌ دوستان زیادی بودند از جمله اسمائیل جلالیان، نعمت الله کازرونی، جهانگیر پاپری رئیس هیئت والیبال بودند.

علاقه به توپ های سرعتی
وی در ادامه معرفی والیبالیست های پاسور در گذشته می گوید: مرحوم محمد کازرونی از پاسورهای خوب بود. محمود سروری در تیم برق پاسور خودم بود که بسیار پاسور خوب و موفقی بود. من چپ دست بودم و به توپ های سرعتی علاقه داشتم چون قبلا بسکتبال بازی می کردم پرش هایم خوب بود و در دفاع کردن و اسپک های سرعتی تخصص داشتم. در اسپک های سرعتی آقای علی انگالی نیر خیلی خوب بود.

دوران طلایی دهه ۶۰ تا اواسط ۷۰ را مدیون معلمان ورزش آن زمان هستیم
این پیشکسوت به دو عامل دوران طلایی والیبال در گذشته یعنی باشگاه های ورزشی و مدارس اشاره دارد و می گوید: دهه ۶۰ تا اواسط دهه ۷۰ دوران طلایی برازجان است.  معلم های ورزش باعث شدند این دوران طلایی شوند.
والیبال دبستان ما در مسابقات صبح به فینال می رسید. سالن تختی از تماشاچی لبریز می شد. شاید باورتان نشود برای بازی والیبال دو دبستان اول صبح اینقدر تماشاچی حضور پیدا کند. تمام پله کان ها پر می شد. ورزش والیبال از آموزشگاه ها شروع می شد و شروع پیشرفت والیبال زمانی شد که آن موقع والیبال را در مدرسه بازی می کردند. ابتدا مسابقات در مدارس برگزار می شد که بعدها در سال ۵۷ سالن که درست شد. افتتاح سالن در پیشرفت والیبال بسیار مهم بود.   

در سه رشته ورزشی مربی گری، داوری و بازی می کردم
صیادی به رشته های ورزشی که فعالیت داشت می پردازد و می گوید: از ۷۸ به آن طرف دیگر در مسابقات حضور نیافتم. در سه ورزشی هندبال، بسکتبال و والیبال مربی گری، داوری و بازی می کردم. اوایل والیبال طوری بود که در سه رشته قادر به بازی بودیم. به طور مثال اگر والیبال بازی می کردم می توانستم در هندبال و بسکتبال آن باشگاه بازی کنم ولی بعدها برای اینکه رشته ها را مجزا کنند آن ها را تک رشته ای کردند که من والیبال را ادامه دادم. مربی گری درجه دو را گرفتم.

حضور مربی کره ای در برازجان
پیشکسوت رشته والیبال به یکی از دلایل پیشرفت والیبال برازجان می پردازد و می گوید: حضور مربی کره ای در برازجان دلیل اصلی پیشرفت والیبال شهرمان بود؛ اوایل دهه ۶۰ بود که تعدادی مربی کره ای در سطح کشور فرستادند که یک مربی کره ای سهم برازجان شد و  از طرف فدراسیون برای برازجان فرستاده شدند. دو هفته در برازجان صبح ها مربی ها را آموزش می دادند و بعدازظهر ها تیم منتخب شهر را تمرین می دادند که صبح ها تمام مربیان، معلمان ورزش و علاقه مندان که عده ای از آن ها از بوشهر می آمدند را آموزش می داد. شروع این آموزش ها باعث شد هر کدام از مربیان و معلم ها آموخته های خود را بر روی تیم آموزشگاه یا مدرسه پیاده کند و این بسیار جرقه خیلی خوبی برای والیبال شهرستان بود.

 
در گذشته ورزشکاران با عشق بازی می کردند
وی به تفاوت عمده والیبال در گذشته و حال حاضر اشاره می کند و می گوید: تفاوت والیبال در گذشته تا به اکنون این است که بازیکن ها و مربیان آن زمان چشم داشتی به مادیات نداشتند و با عشق و علاقه ورزش می کردند‌. بیاد دارم در باشگاه برق که بودم ماهیانه به دلخواه مبلغی را جمع می کردند و برای بازیکنانی که وضعیت مطلوبی نداشتند لباس و کفش تهیه می کردند.

الان ورزش والیبال در آموزشگاه ها ضعیف است. فعالیت معلم های ورزش مثل سابق نیست. در سطح باشگاه ها مشکلات زیادی دارند و مثل زمان ما دستشان باز نیست که سالانه ورزشکاران زیادی جذب باشگاه شوند. الان تمرین و بازی که می کنند برای آمار دادن است. آن زمان دنبال آمار نبودند بلکه به دنبال  ورزش والیبال بودند.

بزرگ ترین پشتوانه ما تماشاچی بود
صیادی در ادامه به دلیل افت ورزش می پردازد و می گوید: الان کسانی همچون عباس امیری، موعود فخرایی و بحرینی هستند. عباس امیری برا تدارکات، فعالیت و جمع کردن ورزشکاران بسیار عالی است. بسیار فعال بوده ولی تخصص مربی گریشان در حد مربی های قبل نیست.

چون در مربی گری انواع تقسیم اگر جست و جویی در اینترنت کنید تمرین پنجه، اسپک و ... بالا می آید ولی وقتی ۱۰ ورزشکار داریم و می خواهیم به آن ها ساعد آموزش بدهیم هر کدام از آن ها یک اشتباهی دارند که باید این اشتباه را برای آن ها رفع کنیم. اگر تنها بگوییم به فاصله بایستید و ساعد بزنید و نتوانیم کارشان را تصحیح کنیم پیشرفی در آن حاصل نمی شود. باید بلد باشیم که چگونه آموزش بدهیم. بزرگ ترین دلیلی که والیبال و دیگر ورزش های ما اُفت کرده اند این است که این ورزش ها تماشاچی خود را از دست داده اند.

حضور تماشاچی ها تا پای خط زمین والیبال
 این پیشکسوت به حضور پررنگ تماشاچی ها در گذشته اشاره می کند و می گوید:  آن زمان وقتی والیبال بازی می کردیم تا پای خط زمین تماشاچی می نشست. تماشاچی پول میداد و برای تماشای بازی می آمد. الان مجانی درب سالن را باز می کنند و بهترین بازی که باشد کل تماشاچی ها و بازیکنان ۵۰ نفر نمی شوند‌. آن زمان تماشاچی ها به بازیکنان انگیره و دلگرمی می دادند. در گذشته وقتی وارد سالن می شدی تا سالن پر از تماشاچی است بسیار لذتبخش بود. آن زمان همه بازیکنان بومی بودند که مسابقات می رفتند اما حالا اغلب بازیکنان غیر بومی شده اند.‌

گوشی جای خود را به ورزش داد
صیادی با اشاره به اینکه معلمان دوران ما ستاره بودند می گوید:  بوشهری ها همیشه به معلمان ما غبطه می خوردند. می گفتند اگر معلمان برازجانی را در بوشهر داشتیم نتایج بسیار خوبی در سطح کشور کسب می کردیم. الان دیگر انگیزه ای برای معلم ها وجود ندارد. در گذشته اکثر معلم ها والیبال یا فوتبال بازی می کردند.‌ خانواده رنجبر اکثریت آن ها دو و میدانی، فوتبال کار می کردند. الان گوشی جایگزین ورزش شده است. آن زمان بچه ها اوقات فراغت خود را بازی می کردند. الان دیگر بچه ها حاضر نیستند فعالیت بدنی کنند و بیشتر در گوشی بازی می کنند.
 
افراد با نگرش ورزش گروهی وارد والیبال شوند
پیشکسوت رشته والیبال در شهر برازجان در توصیه به افرادی که می خواهند وارد این ورزش شوند می گوید: افرادی که می خواهند وارد رشته والیبال شوند؛ رشته والیبال یک ورزش گروهی است و مثل رشته های دیگر هیچ تک روی ندارد. اگر کسی می خواهد وارد این رشته شود باید فکر ورزشی اش گروهی باشد. باید همکاری کنید تا تیم نتیجه بگیرد. اگر شخصی بخواهد  تک روی کند نه خودش و نه تیمش موفق نخواهد شد. ضعف والیبال ما حتی در سطح تیم ملی که بازی می کنند؛ ضعیف بودن توپ گیری و سرویس است و نتوانسته اند آن را درست کنند. والیبالیست باید به توپ گیری، پنجه و سرویس زدن اهمیت دهد و بعدا شروع به اسپک زدن کند و با یک مربی خوب تمرین کند.

قهرمانی با تیم منتخب استان در شهر کرد بهترین خاطره ام است
وی به خاطره دوران ورزشی اش می پردازد و می گوید: مسابقات قهرمانی منطقه ای کشور در شهر کرد قهرمان شدیم که از بهترین خاطره دوران ورزشیم می توان به آن استناد کرد. آن زمان در مسابقه اکثر تیم ها را سه بر صفر برنده شدیم. سال ۶۶ فکر می کنم درشهر کرد تمام تیم ها را شکست دادیم. آن زمان سه سال کاپیتان منتخب استان بودم. پنج دوره کاپیتان منتخبین استان بودم. آقای محمد انگالی به من بسیار لطف داشتند. در تیم برق در کنار آقای راستی که بودم  تیم برق را تمرین می دادیم. آقای انگالی به عنوان کاپیتان من را قبول داشت چون شاهد این بود که در زمین مربی گری هم می کنم.  اقای آنگالی مربی منتخبان استان بوشهر با من بسیار مشورت می کرد. بیاد دارم در بازی های شهر کرد برای آنالیز تیم ها من می رفتم.
 
نقد به مسئولین

صیادی  در پاسخ به این سئوال که آیا نقدی به مسئولین دارید یا خیر می گوید: شاید در یک مصرع شعر کلامم را خلاصه کنم: دلم می سوزد و کاری ز دستم بر نمی آید.

صحبت پایانی
پیشکسوت والیبال ضمن تشکر از همه افرادی که در دوران ورزشی در کنارش بودند می گوید: در پایان اشاره کنم به این موضوع که مربی تیم هندبال آموزشگاه استان نیز بودم که در شهر کرد تیممان قهرمان شد و سال ۵۹ تربیت معلم تهران بودم که در شمال رفتیم که تیم بسکتبال نیروی دریایی بوشهر برای مسابقه قهرمانی برای بازی آمده بودند. از من خواستند مربی گری کنم که برایشان مربی گری کردم که خوشبختانه در بندر انزلی قهرمان شدیم. در یک زمانی تیم والیبال برق صدر تمام تیم ها بود و همچنین تیم های پرسپولیس و استقلال یک زمانی خیلی خوب بودند.