اتحادخبر-ساناز دانشگر: چهاردهم‌ مرداد ماه  مصادف با سالروز صدور فرمان مشروطیت توسط مظفرالدین شاه قاجار است. در واقع فرمان مشروطه دستور تشکیل مجلس شورا در ایران و ثمره تلاش های آزادیخواهان وطن برای رهایی از استبداد مطلق شاهنشاهی بود. به همین مناسبت اتحاد خبر با نگرخواهی از برخی نویسندگان و صاحب نظران به این مهم پرداخته است. شما را به ملاحظه پاسخ احمد خواجه حسنی نویسنده و روزنامه نگار دعوت می کنیم.

دستاوردهای نهضت مشروطه از نظر شما چیست؟
- باورمندم تشریح دستاوردهای نهضت جاویدان مشروطه بی پروا و بدون مقدمه اندکی از جذّابیت موضوع خواهد کاست به نوعی که به اغلب احتمال جان کلام برای مخاطبین ارجمند منعقد نگردد، به هر حال اگر انقلاب را به تعبیر کارل ماکس ناشی از ناسازگاری نیروهای تولیدگر جامعه با روابط و نظام سیاسی و اجتماعی بدانیم و ایضاً نارضایتی را از عناصر تغییر در نظر داشته باشیم به شهادت تاریخ در روز چهاردهم امرداد جرقه ی رویدادی مهم، اولین طلیعه ی نارضایتی عمیق از وضع موجود بود که به ثمر نشست.
در آن برهه نا امیدی از اصلاح در پیکره ی نظام سیاسی جاری باعث گردید که به تعبیر زنده یاد احمد کسروی بیداری ایرانیان مسیر تازه ای در پیش گرفته و جنبش مشروطه به عنوان لوکوموتیو تاریخ اصلاحات و دگرگونی و عامل ناگزیر پیشرفت به حرکت درآمده و این تحرک شگرف هماره به یادگار بماند.
از دستاوردهای بزرگ این رویداد مهم سیاسی و اجتماعی می توان به شکل گیری مجلس شورا و تصویب قانون اساسی برای اولین بار نام برد. بعلاوه آزادی های مدنی مقطعی، امّا جمیع اهداف، انتظارات و خواست مطالبه گران محقق نشده و مکرراً استبداد فردی بسته به شرایط زمانی و مکانی فائق آمده و سلطه ی خاندان‌های مستبد بر ملک ایران زمین سال ها تداوم پیدا کرد.
• در پایان این بخش خالی از فایده نیست که توجه مخاطبین گرانقدر را به اظهار نظر ملکم خان در شماره ۴ روزنامه قانون، در شوال ۱۳۰۷جلب نمایم. نامبرده چنین نقل کردند: «در این چهل سال سلطنت [ناصرالدین‌شاه] با هر اقدامات ملوکانه، ولایت ایران خرابتر، خلق مفلوک‌تر، استقلال کمتر، و خطر انهدام نزدیک‌تر شد. لیست کردن مشکلات ایران بسیار سخت است!!!»

درباره موانع و چالش های حرکت به سمت دموکراسی در ایران بفرمایید.
موانع و چالش های حرکت به سمت دموکراسی در ایران، بحث دامنه داری است که علیرغم گفته های پرشمار، ناگفته ها نیز فراوان است...
دموکراسی یا مردم‌سالاری واژه‌ پرطمطراقی در ادبیات سیاسی جهان است که امروزه به عنوان مطلوب ترین شکل نظام سیاسی نمود پیدا کرده است.
انقلاب شکوهمند اسلامی فرصت مناسبی برای تأسیس نظام سیاسی دمکراتیک بود لیکن با مداقه ی علمی و واکاوی آکادمیک به این مهم نائل خواهیم گشت که انقلاب‌ها الزاماً امکان تحقق دموکراسی را فراهم نخواهند آورد.

ابراز وجود جامعه ی مدنی قدرتمند از جمله پیش شرط های برقراری دموکراسی است که در ایران جامعه ی مدنی قَدَر قدرت و اَبَر صولت وجود خارجی نداشته و ندارد.
در ایران بینوا فقر گفتگو در سطح کلان بیداد می کند و با گذشت بیش از چهار دهه شوربختانه گفتمان دموکراتیکی ‏را مابین کارگزاران نظام شاهد نبوده و نیستیم به نحوی که اینان گاهاً با متون و ادبیات هنجار شکن به صورت تلویحی در معرض افکار عمومی یکدیگر را مخاطب قرار می دهند که این رخداد مطلقاً با ماهیت دموکراسی هم سان نخواهد بود.
فقر اقتصادی گسترده به نحوی که هفت دهک جامعه را در بر گیرد، فقدان عدالت اجتماعی و عدم برابری فرصت ها احتمال موفقیت دموکراسی را به شدت تنزل می بخشد.
مادامی که اراده ای برای مهیا نمودن زمینه های شکل گیری پلورالیسم فکری و تکثر گرایی سیاسی موجودیت نداشته باشد از دموکراسی دم زدن از مصادیق چوب دو سر طلاست.
ساز ناکوک درآمد نفتی سرشار که مستقیماً مشوق توزیع سیاسی رانت‌هاست با مؤلفه های کوک دموکراسی هم نوا نخواهد شد.
حسب داده های جامعه شناختی، هیچ اجتماعی نمی تواند براي مدت طولانی به حکومت مستقل دموکراتیک امید داشته باشد مگر آنکه اعضایش از حداقل رفاه اجتماعی_اقتصادي برخوردار باشند.
(به تازه ترین آمار مؤسسه لگاتوم، درباره ی شاخص های رفاه اجتماعی کشورها در قیاس با ایران رجوع فرمائید.)
در جوامع دموکراتیک بالعکس ایران درمانده، نظام ارزشیابی عملکرد مدیران تابع سیستم با ثباتی است که پردازش داده های این سیستم عصای دست رسانه ها و مطبوعات آزاد به عنوان رکن چهارم دموکراسی هستند.
حال در نحوه ی فعالیت رسانه ها و چگونگی اجرای قانون گردش آزاد اطلاعات تعمق کنید.
•  با عنایت به موافقت تازه ی مجلس با بررسی طرح صیانت فضای مجازی بی مناسبت نیست اگر رکن چهارم (مطبوعات و رسانه آزاد)  و رکن پنجم دموکراسی (آزادی بیان، قلم و اندیشه) را در نظام های سیاسی دموکراتیک به سنجه گذاریم..

در نظام های سیاسی بر پایه ی دموکراسی بازار سرمایه محل سرمایه گذاری امن و بستر ساز رونق اقتصادی است و هرگز گزینه ی گروگان گیری سرمایه و غارت ملّت روی میز دولت حاکم نخواهد رفت.

در ایران کلنگی امروزی، امید دارم در فرداهای پیش رو در روز روشن چراغ به دست به دنبال امروز نگردیم.