اتحاد خبر _ راضیه عقیلی مهر : کتاب «دالکی در عصر قاجار» به سعی روزنامه نگار، شاعر و پژوهشگر بوشهری دکتر رضا معتمد برای ادای دینش به مردم زادگاهش «دالکی» نوشته شده است. این کتاب می‌تواند میراثی ماندگار باشد برای آیندگان و نشان دهنده‌ی همت نویسنده در بسط و گسترش شناخت از تاریخ استان بوشهر برای علاقه‌مندان به سیر و سلوک تاریخی است....
راضیه عقیلی مهر
کتاب «دالکی در عصر قاجار» به سعی روزنامه نگار، شاعر و پژوهشگر بوشهری دکتر رضا معتمد برای ادای دینش به مردم زادگاهش «دالکی» نوشته شده است. این کتاب می‌تواند میراثی ماندگار باشد برای آیندگان و نشان دهنده‌ی همت نویسنده در بسط و گسترش شناخت از تاریخ استان بوشهر برای علاقه‌مندان به سیر و سلوک تاریخی است.
ایشان در این کتاب با اشاره به قدمت نام «دالکی» و «ابهام معنایی آن» که با «تحولاتی همراه بوده»، به این موضوع اشاره می‌کند که می توان قدمت این روستا را به زمانی دور نسبت داد.
این کتاب در برگیرنده‌ی اطلاعاتی درباره‌ی دالکی در عصر قاجار، در یک فاصله‌ی زمانی یکصد ساله و مستند از گزارش‌هایی از نویسندگان داخلی و خارجی درباره‌ی دالکی است.
قابل تامل است که ثبت کنندگان این بخش از تاریخ دالکی،اغلب مسافرانی بوده‌اند که به هنگام گذر از این شهر هر یک به شیوه‌ی خاص خود به ترسیم فضای طبیعی، اقتصادی و اجتماعی آن پرداخته‌اند.
در تایید این ادعا، معتمد در مقدمه‌ی این کتاب آورده است: «این قریه‌ی کوچک از لحاظ جغرافیایی و موقعیت مکانی خاص، این توفیق را داشته است که محل گذر ناگزیر عابران و مسافران باشد و همین موضوع، آنان را به درنگی هر چند کوتاه بر وضع و حال این سامان وامی داشته است.»
به عقیده ی این نویسنده، دلیل «جذاب» و «ثمربخش» بودن چنین پژوهش‌هایی از این منظر است که سمت و سوی پژوهش‌های تاریخی، اجتماعی و فرهنگی و مردم شناسی بر جزئیات متمرکز شده است. و این نکته‌ی بسیار مهمی است برای شناخت وضعیت تاریخی یک گوشه‌ی کوچک از سرزمین مان.
در مقدمه‌ی کتاب، نویسنده به این پرسش عموم مخاطبانش که در آن علت اهمیت یافتن جمع‌آوری گزارش‌های سفرنامه‌نویسان و تاریخ‌نگاران خارجی و داخلی در توصیف شهر دالکی و نشر آن در قالب کتاب را جویا می‌شوند شرح می‌دهد و از دو منظر به آن می‌پردازد: ۱ـ درک و دریافت های شخصی. ۲- دیدگاه های تاریخی، فرهنگی و ارزش‌های عمومی.
او در مقدمه‌ی کتاب با قلمی شیوا که البته شاخصه‌ی این نویسنده و پژوهشگر است به تشریح هر یک از دو منظر پرداخته است.
«حافظه‌ی تاریخی» به عقیده‌ی معتمد در کتاب مذکور، «لازمه‌ی خودشناسی و رسیدن به هویتی پایدار است» و اگر از این حافظه بهره‌ای نداشته باشیم یا فرصت بهره‌مندی از آن را نیافته‌ایم، باید همچنان «دوره کنیم شب را و روز را، هنوز را».
گفتنی است نگارنده، کتاب هایی را که در «فاصله‌ی ۱۸۱۰تا ۱۹۲۰ میلادی نگاشته شده» و در آن‌ها سخن قابل ذکری درباره‌ی دالکی بیان شده است، مورد استفاده قرار داده است. در کنار این منابع از «برخی کتاب‌های تاریخی که در سده‌ی اخیر پیرامون حوادث عصر قاجار نوشته شده‌اند و از دالکی در آن سخن رفته، نیز بهره برده است».
در معرفی چارچوب این پژوهش تاریخی در مقدمه‌ی نویسنده آمده است: «در آثار مورد استفاده در این کتاب، مطالب پراکنده‌ای درباره‌ی جغرافیای دالکی، اقتصاد و معیشت مردم این دیار و حوادث سیاسی و اجتماعی، سبک زندگی و دیگر دقایق مردم‌شناسانه وجود داشته است که نویسنده کوشیده است با دسته‌بندی آن‌ها، این مطالب را در سه فصل «اوضاع طبیعی» ، «اوضاع اقتصادی» و «اوضاع اجتماعی» به خوانندگان ارائه دهد. بدیهی است که در ارائه‌ی این مطالب، تحلیل‌های نویسنده‌ی این سطور و توضیحاتی که برای تبیین نوشته‌های مورخان و گزارش‌گران، ضرورت داشته، نیز آمده است.»