زهرا اشرف:

آرتور اشی قهرمان افسانه ای تنیس ویمبلدون به خاطر خونِ آلوده ای که در جریان یک عمل جراحی در سال 1983 دریافت کرد، به بیماری ایدز مبتلا شد و در بستر مرگ افتاد. او از سراسر دنیا نامه هایی از طرفدارانش دریافت کرد. یکی از طرفدارانش نوشته بود: چرا خدا تو را برای چنین بیماری انتخاب كرده است؟! 

او در جواب گفت: در دنیا، 50 میلیون کودک بازی تنیس را آغاز می کنند. 5 میلیون نفر یاد می گیرند که چگونه تنیس بازی کنند.500 هزار نفر تنیس را در سطح حرفه ای یاد می گیرند.50 هزار نفر پا به مسابقات می گذارند. 5 هزار نفر سرشناس می شوند. 50 نفر به مسابقات ویمبلدون راه پیدا می کنند، چهار نفر به نیمه نهایی می رسند و دو نفر به فینال ... و آن هنگام که جام قهرمانی را روی دستانم گرفته بودم، هرگز نگفتم «خدایا چرا من؟» و امروز هم که از این بیماری رنج می کشم، نیز نمی گویم «خدایا چرا من؟»

اگر با این نگرش زندگی کنیم که خود را از افکار گذشته رها کنیم، به آرامش در زمان حال و پیشرفت در آینده دست پیدا می کنیم.

افرادی که از ریسک کردن و برنامه ریزی برای آینده ترس دارند، ترجیح می دهند در گذشته زندگی کنند.این عده با زندگی در گذشته احساس امنیت می کنند؛ چون گذشته تغییر نمی کند و ثابت هست.

آنها از زندگی در زمان حال     و آینده که بی ثبات هست و هر لحظه ممکن است اتفاق ناخواسته ای برای آنها و یا اطرافیانشان بیفتد می ترسند. بنابراین برای رهایی از این ترس به گذشته چسبیده اند و حاضر نیستند آن را رها کنند.

در حالی که باید توجه خود را به زمان حال، اینجا و اکنون بیاورند و تلاش کنند از لحظات خود بیشترین استفاده و لذت را ببرند.

عده ای ممکن است گذشته و دوران کودکی بدی را گذرانده باشند که از آن به عنوان سپری در زمان اکنون استفاده می کنند و هر شکست و مشکلی در این دوره از زندگی خود را به زمان گذشته ربط می دهند."به خاطر اتفاقاتی که در گذشته افتاده امروز در چنین شرایطی زندگی می کنم."

این افراد چون نمی خواهند مسئولیت کارهای خود در زمان حال را بپذیرند و انتقاد پذیر نیستند، با زندگی در گذشته و ربط دادن مسائل خود به گذشته، می خواهند دیگران را توجیه کنند.

این افراد به جای رفتن دنبال جواب سوال ها و پیدا کردن چالش های زندگی، غرق در گذشته هستند.آنها شبیه کسانی هستند که خود را به خواب زده اند و فقط خودشان باید بخواهند که از این خواب بیدار شوند.

در صورت عدم رضایت از اکنون، زندگی در گذشته یک توجیه بیرونی برای شرایط کنونی می باشد.به این دلیل می گوییم توجیه بیرونی، چون دستاویز قرار دادن گذشته بهانه ای بیش نیست.

انسان هر لحظه که اراده کند می تواند تغییراتی را در درون و زندگی خود شروع کند.

راهکارهایی که برای رهایی از دام گذشته وجود دارد در دستان خودتان است.

1- "گذشته را فراموش کن، اما درس هایی را که از آن گرفته ای نه."

اگر هنوز در گذشته زندگی می کنی، می خواهم صادقانه از خودت بپرسی که چه سودی به تو می رساند.گذشته هر چه که بوده تمام شده، چه درخشان و چه ترسناک! ایرادی ندارد که درباره موفقیت هایی که در گذشته به دست آورده اید با دیگران صحبت کنید و آنها را به عنوان یک تجربه ارزشمند در اختیارشان بگذارید و خودتان هم لذت ببرید. اما گرفتار افکار گذشته نباشید، زیرا مانع رشد شما در زمان حال و آینده می باشد.

2-"گذشته گذشته است، زمان حال مهم ترین موهبتی است که در اختیار دارم."

گذشته درس هایی را که باید به ما داده و الان مهم آن درس ها هستند. همین الان هم به اندازه کافی چیزهای خوب و بد در زندگی هستند که مشغولشان باشی. دیگر فکر کردن به گذشته یک بار اضافی هست که باید یک جایی آن را زمین بگذاری و چه زمانی بهتر از الان.

3-"آماده باش برای لذت بردن و زندگی تمام و کمال در زمان حال"

قدر لحظه ها را بدانیم و اجازه ندهیم به گذشته ای تبدیل شود که بعدا حسرتش را بخوریم. هر روز فرصت های تازه ای به ما داده می شود که می توانیم با برنامه ریزی و نماندن در گذشته از این فرصت ها استفاده کنیم. باید خود را از شر افکار منفی مربوط به گذشته رها کنیم.فقط خودمان می توانیم نگرش خود به گذشته و اتفاقاتی که در آن رخ داده است را تغییر دهیم و افکار مثبت را جایگزین کنیم و با انرژی به استقبال آینده برویم.

آنتونی رابینز به این موضوع چنین اشاره می کند:

لحظات زندگی بدون اینکه از ما عذر و بهانه ای بپذیرند یا به مفاهیمی مثل عدالت و برابری توجهی کنند در حال گذرند و تنها موضوع مهمی که باقی می ماند این است که ما چطور این بازی را به پایان برسانیم؟

زهرا اشرف

کارشناس ارشد روانشناسی عمومی