اتحادخبر: بیماری کووید-۱۹ یک ویروس جدید و بشدت عفونت‌زاست. در غیاب واکسن‌ها و داروهای ضد ویروس خاص برای درمان این بیماری، گزینه‌های مختلف درمانی از جمله طب سنتی برای پیشگیری و درمان کووید-۱۹ مورد توجه قرار گرفته‌اند.

در همین راستا، کمیسیون ملی سلامت چین یکسری از دستورالعمل‌های تشخیص و درمان کووید-۱۹ را منتشر کرده است که شامل درمان ﺳﻤﭙﺘﻮﻣﺎتیک (علامتی)، درمان ضد ویروس و طب سنتی چینی می‌شود.

چین پیشرفت مهمی در مبارزه با پاندمی کووید-۱۹ داشته و آنگونه که مقام‌های رسمی این کشور اعلام می‌کنند، طب سنتی چینی نقش مهمی در درمان این بیماری ایفا کرده است. از زمان آغاز شیوع کووید-۱۹، کمیسیون ملی سلامت چین پروتکل‌های تشخیص و درمان برای این بیماری را به طور متوالی ارائه کرده است. درمان با طب سنتی چینی بخشی مهم از این پروتکل‌ها را تشکیل می‌دهد. در این پروتکل‌های درمانی شش دارو بر اساس تجربه بالینی برای پیشگیری و کنترل پاندمی انتخاب شده‌اند.

یو یان‌هونگ، معاون رئیس اداره ملی طب سنتی چینی از زیرمجموعه‌های کمیسیون ملی سلامت چین، در ماه آوریل اعلام کرد که بیش از ۵۰ هزار بیمار مبتلا به کووید-۱۹ که درمان طب سنتی چینی را دریافت کرده بودند، بهبود یافته و از بیمارستان مرخص شده‌اند. شش دارو و فرمول طب سنتی چینی در این زمینه مورد استفاده قرار گرفته که شامل جینهوا چینگگان، لیانهوا چینگ‌ون، هوآشی بایدو، شوانفی بایدو، شوی‌بیژینگ و جوشانده چینگ‌فی پایدو می‌شوند.

به گفته یو یان هونگ، برای بیماران با علائم خفیف تا متوسط، ابتدا استفاده از طب سنتی چینی مد نظر قرار می‌گیرد و پزشکان بر شرایط بیماران و این که علائم آنها تسکین یافته و به موارد جدی تبدیل نمی‌شود، نظارت می‌کنند. در بیمارانی با علائم شدید یا بدحال نیز استفاده از ترکیبی از طب سنتی چینی و غربی در دستور کار پزشکان چینی قرار دارد. همچنین آنها یک دوره نقاهت را که شامل طب سنتی چینی، طب سوزنی و دیگر روش‌های تقویت روند بهبودی بیمار می‌شود، پیشنهاد داده‌اند.

در ادامه با شش داروی طب سنتی چینی که برای درمان کووید-۱۹ استفاده می‌شوند، بیشتر آشنا می‌شویم.

جینهوا چینگگان

جینهوا چینگگان (Jinhua Qinggan) طی پاندمی آنفلوآنزا H۱N۱ در سال ۲۰۰۹ تولید شد. این محصول از ۱۲ گیاه دارویی از جمله نعناع، شیرین‌بیان و پیچ امین الدوله تشکیل شده و می‌تواند به کاهش دمای بدن، پاکسازی ریه‌ها و سم‌زدایی کمک کند. پژوهش‌های بالینی نشان داده‌اند که گرانول جینهوا چینگگان اثر درمانی چشمگیری بر علائم خفیف کووید-۱۹ مانند تب، سرفه، خستگی دارد و می‌تواند اضطراب روانی بیماران را نیز کاهش دهد.

لیانهوا چینگ‌ون

کپسول / گرانول لیانهوا چینگ‌ون (Lianhua Qingwen) یک از داروهای رایج طب سنتی چینی است که برای درمان سرماخوردگی و آنفلوآنزا استفاده می‌شود. این دارو از ترکیب ۱۳ گیاه دارویی شکل گرفته است. در مطالعات بالینی، این دارو آثار ضد ویروس گسترده‌ای را نشان داده است. لیانهوا چینگ‌ون نه تنها به مقاومت در برابر ویروس کمک می‌کند بلکه دارای آثار ضد باکتری و ضد التهاب نیز هست؛ از این‌رو به بهبود علائم آنفلوآنزا و مقابله با سینه‌پهلو کمک می‌کند. در مورد درمان کووید-۱۹، نتایج مطالعات نشان می‌دهند که کپسول لیانهوا چینگ‌ون نه‌تنها تکثیر ویروس SARS-COV-۲ را در تست‌های آزمایشگاهی مهار کرده، بلکه علائم بالینی بیماران مبتلا به کووید-۱۹ مانند تب، سرفه و خستگی را نیز کاهش داده است.

شوی‌بیژینگ

داروی تزریقی شوی‌بیژینگ (Xuebijing) طی اپیدمی سارس در سال ۲۰۰۳ معرفی و به بازار عرضه شد. این داروی طب سنتی چینی از عصاره پنج گیاه دارویی شکل گرفته و عملکرد اصلی آن سم‌زدایی بدن و بهبود جریان خون است. مطالعات اولیه نشان داده‌اند که این داروی تزریقی در ترکیب با پزشکی جدید می‌تواند به کاهش میزان وخامت بیماری کمک کرده و میزان ترخیص بیماران از بیمارستان را افزایش دهد. همچنین مطالعات اثر ضد ویروس داروی شوی‌بیژینگ را نشان داده‌اند که می‌تواند به طور قابل توجهی عوامل التهابی ناشی از کروناویروس جدید و تکثیر آن را مهار کند. یک آزمایش مقایسه‌ای از ۷۱۰ مورد که به طور مشترک در بیش از ۳۰ بیمارستان چین انجام شد، نشان داد که تزریق این دارو در ترکیب با درمان معمول می‌تواند میزان مرگ و میر بیماران بدحال را ۸.۸ درصد کاهش داده و مدت بستری‌شدن در بخش مراقبت‌های ویژه بیمارستان را تا چهار روز کاهش دهد.

چینگ‌فی پایدو

جوشانده چینگ‌فی پایدو (Qingfei Paidu) از چندین دستورالعمل قدیمی در کتاب طب سنتی چینی که در انگلیسی به نام Treatise on Cold Damage Diseases شناخته می‌شود، گرفته شده است. جوشانده چینگ‌فی پایدو از ۲۱ گیاه دارویی تشکیل شده و آثار درمانی قابل توجهی از جمله بهبود علائمی مانند تب، سرفه و خستگی و همچنین شرایط ریوی در بیماران بدحال را نشان داده است. مطالعات نشان داده‌اند که این جوشانده می‌تواند مسیرهای ارسال سیگنال سلولی را تنظیم کند تا تکثیر ویروس مهار شود.

همچنین از جوشانده چینگ‌فی پایدو در ترکیب با پزشکی غربی برای درمان بیماران با علائم شدید و بدحال استفاده شده است. این جوشانده دارای خواص ضد التهاب و ضد ویروس است. به گفته هوانگ لوکی رئیس آکادمی علوم پزشکی چین، ۱۲۶۴ بیمار در ۱۰ استان چین این جوشانده را مصرف کرده‌اند.

هوآشی بایدو

هوآشی بایدو (Huashi Baidu) توسط تیم طب سنتی چینی از آکادمی علوم پزشکی چین توسعه داده شده است. کاربرد اصلی این دارو که از ۱۴ گیاه دارویی تشکیل شده است، سم‌زدایی، از بین‌بردن رطوبت و گرما در بدن و تسکین سرفه برای رسیدن به تعادل درونی است. این دارو برای درمان بیمارانی با شرایط خفیف، متوسط و شدید قابل استفاده است.

به گفته پژوهشگران چینی، هوآشی بایدو می‌تواند به طور قابل توجهی دوره نقاهت و مدت زمان بستری‌شدن در بیمارستان را کاهش داده و علائم بالینی و شرایط ریوی را تسکین دهد. عملکرد کلیوی و کبدی بیماران درمان‌شده با این دارو نیز بررسی شده و هیچ‌گونه عوارض جانبی خاصی مشاهده نشد. این دارو برای آزمایش‌های بالینی توسط اداره ملی محصولات پزشکی چین تایید شده است.

شوانفی بایدو

شوانفی بایدو (Xuanfei Baidu) از ۱۳ گیاه دارویی تشکیل شده است و می‌تواند به پاکسازی ریه و کاهش و رطوبت و گرمای بدن کمک کند. این دارو برای درمان بیماران با علائم خفیف تا متوسط استفاده شده است. پژوهش‌ها نشان داده‌اند که شوانفی بایدو می‌تواند مدت زمان از بین رفتن علائم بالینی را کاهش داده و به بازگشت دمای بدن به محدوده عادی کمک کند. همچنین این دارو از وخیم‌شدن علائم خفیف و متوسط بیماری پیشگیری می‌کند. مطالعات نشان داده‌اند که شوانفی بایدو به تنظیم عوامل التهابی مانند اینترلوکین-۶ و سلول‌های T مرتبط (Th۱۷، Th۱، Th۲) کمک کرده و توفان‌های التهابی و فعالیت بیش از حد واکنش ایمنی پس از ابتلا به بیماری کووید-۱۹ را مهار می‌کند. کاهش التهاب طی مراحل اولیه عفونت اهمیت دارد و ممکن است ایمنی بدن در ادامه بیماری را تقویت کند.

سخن پایانی

چین همواره بر سابقه کهن شکل سنتی دانش پزشکی در کشور خود تاکید داشته و همانطور که می‌دانید گیاهان اصیل مانند جینسنگ نقش اصلی در این علم ایفا می‌کند. البته باید توجه داشت که اهمیت طب سنتی چینی فقط محدود به این کشور نیست و در نقاط دیگر جهان مانند آلمان، کلینیک‌های اختصاصی برای درمان براساس آموزه‌های طب سنتی چینی از سال‌ها پیش فعالیت خود را آغاز کرده‌اند.

با آغاز همه‌گیری کرونا، حمایت دولت چین از این دانش به میزان چشمگیری افزایش یافته و به طور رسمی در لیست روش‌های موثر درمانی این بیماری مد نظر ساختار درمانی این کشور در مبارزه با کرونا قرار دارد.