مینا قدرتی:

پیش بینی اقتصاد ایران در هاله ای از ابهام و سردر گمی قرار دارد و مردم نگران از آینده  درآمدی و وضعیت معیشتی خود هستند در نتیجه این مقاله برای گشودن کلاف سردرگمی از آینده ی اقتصاد ایران  نوشته شده است. امید است که راه گشا و مثمر ثمر واقع شود.

 قبل از اینکه به پیش بینی اقتصاد ایران در ماههای آینده پرداخته شود لازم است ابتدا  چالش ها و  نیروهایی که اقتصاد ایران را تحت فشار قرارداده بررسی شود که این چالش ها و نیروها عبارتند از:

۱- افزایش شدید نقدینگی، بیکاری بسیار بالا، قطع ارتباط با کشورهای جهانی، عدم کارایی دولت،...
۲-کاهش شدید سرمایه ی اجتماعی
۳-تداوم و تشدید تحریم ها ی بین المللی
۴- قرار گرفتن در لیست سیاه FATF
۵- شیوع بیماری کرونا
۶-نا اطمینانی ناشی از انتخابات آمریکا

که این عوامل  تاثیراتی چون کاهش درآمدسرانه، بالا رفتن نرخ ارز، کاهش تولید و تورم را به دنبال داشته است.

حال سوال اینجاست شرایط در ماه های باقیمانده از سال چگونه خواهد بود؟ آیا سال ۱۴۰۰ شرایط بهتر خواهد شد؟ آیا این فشارها کمتر خواهد شد؟ آیا گشایشی در اقتصاد رخ خواهد داد؟

به موجب اتفاق هایی که در زیر به آن اشاره شده احتمال اینکه گشایشی محدود در اقتصاد ایران رخ دهد وجود خواهد داشت
۱- روی کار آمدن دمکرات ها ( اگر فرض شود که بایدن رئیس جمهور آمریکا شود و اعتراضات ترامپ مبنی بر تقلب در انتخابات بی اساس شمرده شود)
جو بایدن در دوره ریاست جمهوری اوباما به عنوان معاون او بود پس به احتمال زیاد نگاه متعادل تری نسبت به مسائل اقتصادی و سیاسی ایران خواهد داشت و حداقل اینکه وارد حمله نظامی علیه ایران نخواهد شد و ریسک را کاهش خواهد داد.
۲- پیش بینی می شود فشارهای کووید۱۹ تا پایان سال ۱۳۹۹ کمتر خواهد شد و سال ۱۴۰۰ نسبت به به سال۱۳۹۹ سال نسبتا آرامی را در ارتباط با ویروس کرونا به علت کاهش مرگ و میر و رونق مجدد کسب و کارها و تولید خواهد بود

از طرفی پیش بینی بسیاری از سازمان های بین المللی مبنی بر این است که  دمکرات ها تمایل زیاد به انتشار پول خواهند داشت وجود دارد که این امر موجب تضعیف دلار آمریکا خواهد شد و  همچنین اقتصاد جهان علیرغم اینکه به علت شیوع بیماری کرونا با مشکلاتی از قبیل رکود، تعطیلی کسب و کارها، بدهی شرکت ها، بدهی دولت ها،... مواجه است ولی با روی کار آمدن دمکرات ها و کشف واکسن کووید۱۹  در وضعیت خیلی بهتری از لحاظ تمایل به سرمایه گذاری، افزایش قیمت نفت،... قرار دارد  و اگر ایران به دلیل تمهیداتی که در اثر تغییر ترامپ به بایدن صورت گرفته بتواند ۵۰۰ تا ۷۰۰ هزار تا بشکه نفت در روز صادر کند گشایشی محدودی در اقتصاد ایران رخ خواهد داد.

با توجه به شرایط اشاره شده روندهای زیر به مدت ۱۰ تا ۱۲ ماه آینده به صورت تقریبی برای اقتصاد ایران قابل پیش بینی خواهد بود:

۱- پیش بینی می شود اقتصاد ایران تا پایان سال۱۳۹۹ با نرخ رشد منفی حرکت کند و با بالاتر رفتن قیمت نفت، آرام تر  شدن ویروس کرونا و افزایش صادرات نفتی اقتصاد ایران رشد اقتصادی بسیار ضعیفی را در سال آینده تجربه خواهد کرد.

۲- در سال۱۳۹۹ دولت کماکان کسری بودجه خواهد داشت و تا سال ۱۴۰۰ ادامه می یابد ولی کسری بودجه سال ۱۴۰۰ کمتر از سال۱۳۹۹ خواهد بود.

۳- تورم کماکان تا پایان سال وجود دارد و در سال آینده هم با آن مواجه خواهیم بود و پیش بینی می شود که تورم دو رقمی خواهد بودو ۲۰ تا ۳۰ درصد افزایش خواهد داشت.

۴- پیش بینی می شود نرخ ارز در محدوده ۲۰ تا ۳۰ هزار تومان نوسان کند حال اگر بایدن بدون هیچ شرطی به برجام برگردد احتمالا دلار قیمتهای بین ۱۵ تا ۲۰ هزار تومان را خواهد دید چون ایران می تواند ۱ تا ۲ میلیون بشکه نفت روزانه صادر کند که   ارزآوری را به دنبال خواهد داشت و اگر تفاهمات سیاسی مطلوبی صورت نگیرد دلار قیمتهای بین ۳۰ تا ۴۰ هزار تومان را خواهد دید ولی احتمال خیلی کمی وجود دارد  که قیمت دلار زیر ۱۵ هزار تومان و بالای ۴۰ هزار تومان را به خود ببیند.

۵- طلا؛ از طلا به عنوان یک سرمایه گذاری امن استفاده می شود یعنی وقتی بیماری، جنگ، تهدید،... در جهان افزایش یابد تقاصا برای طلا زیاد شده و در نتیجه قیمت طلا افزایش می یابد و برعکس وقتی فضای عمومی آرامی و خوش بینی برقرار شود  تقاضا برای طلا کم شده و قیمت طلا کاهش می یابد. حال با توجه به اینکه تهدیدهای ترامپیست کاهش پیدا کرده و خبرهایی حاکی از کشف واکسن کرونا وجود دارد در نتیجه تقاضا برای طلا کم شده و قیمت انس طلای جهانی کاهش یافته است.

قیمت طلا در ایران به دو عامل بستگی دارد ۱- قیمت دلار۲- قیمت انس طلای جهانی

که با غیرقابل پیش بینی بودن قیمت دلار در ایران و کاهش قیمت انس طلای جهانی ،پیش بینی قیمت و سرمایه گذاری در این زمینه بسیار سخت خواهد بود.
توصیه می شود با دید کوتاه مدتی و نوسان گیری وارد بازار طلاو دلار  نشده چرا که بسیار خطرناک خواهد بود و تا مذاکرات ایران و آمریکا قدری صبر پیشه کرده  و قابل ذکر است که پیش بینی بازارهای مالی در ایران بسیار سخت است چون هر لحظه یک بخشنامه می تواند روند بازارها را  کاملا تغییر دهد.

۶- بازار سرمایه؛ با توجه به اینکه برآیند رشداقتصادی ایران تقریبا در ده سال گذشته صفر بوده پس انتظار رشد  بازار سرمایه یک انتظار غیر معقول است و اگر در نیمه ی اول سال ۹۹ رشد شارپی را تجربه کرد به علت ورود نقدینگی بیش از اندازه به این بازار بوده است
حال با رشدقیمت ارز، شرایط تورمی( مورد۳) و رشد قیمت نفت در بازارهای جهانی بستر مناسبی برای رشد بورس ایران فراهم شده است ولی لازم به ذکر هست که احساس ناامنی و نگرانی سهامدار، مداخلات بیش از حد و غیرقابل پیش بینی دولت باعث فرار نقدینگی از بازار سرمایه شده و انتظار رشد بازار سرمایه وجود خواهد داشت ولی نه به اندازه نیمه ی اول سال ۹۹

توصیه می شود سهام ارزنده و با بنیاد خوب را پیدا کرده و در این اصلاح قیمتی سبد سهام خود را اصلاح کرده چرا که بازار سرمایه قابلیت رشد را خواهد داشت.