محمد باقر عباسی سملی:

نمی دانم از کجا شروع کنم. خدا می داند مأیوس و بدبین نیستم. اما به هر چه و هر جا که می نگرم خود تخریبی می بینم. یک مثالی برای اثبات وجود خدا می زنند بدین مضمون که ممکن نیست یک کودک با کیبورد یک کامپیوتر بازی کند و تصادفی یک مقاله علمی تولید شود. منظور از این مثال این است که این نظم موجود در جهان نمی تواند محصول تصادف باشد. اما انسان وقتی محصول چهار دهه عمر انقلاب را به تماشا می نشیند، نمی تواند بپذیرد که در پشت این همه خرابی و خودتخریبی یک مغز متفکر نباشد. و همه محصول ندانم کاری و بی تجربگی باشد.

برای بنده که دوران نوجوانی تا جوانی و میانسالی خود را وقف انقلاب و نظام نموده ام، چنین قضاوتی بسیار سخت و گران است. اما تا کی می توان از حقیقت فرار به جلو کرد و اعتراف به عدم توفیقمان در مسیر انقلاب ننمود. هر چند چنین قضاوتی نباید به منزله نادیده گرفتن خدمات ارزنده انقلاب و نظام به کشور محسوب شود. اما وقتی شما یک ساختمانی می سازید، بهترین سیستم سرمایش و گرمایش را هم در آن بکار می برید اما درب و پنجره آن را نصب نکرده اید و سقف آن هم در فصل بارندگی چکه می کند، ساکنین آن احساس امنیت و آرامش نمی کنند. زیرا نه در تابستان خنک می شود و نه در زمستان گرم.

عزیزان من، همانگونه که فرهنگ محصول انباشت قرن ها تجربه توأم با سعی و خطای جوامع بشری ست، محیط زیست هم محصول انباشت قرن ها فراز و فرودها و تنش های اقلیمی ست که به ما به ارث رسیده است. بگذارید یک مثال بزنم که موضوع بیشتر قابل فهم و درک شود. فرض کنید چند تیم فوتبال یا هر ورزش دیگر در قالب یک لیگ با هم به رقابت بر می خیزند. قطعا جام قهرمانی به تیمی می رسد که دارای مقاومت بدنی بیشتر و تکنیک های بالاتر باشند. و در مسیر مسابقات تیم های ضعیف تر از عرصه رقابت حذف می شوند. حال گونه های گیاهی و درختی هم که طی قرنها دست و پنجه نرم کردن با حواث طبیعی و تنش های اقلیمی موفق به بقاء در یک زیست بوم می شوند، حکم همان تیم برنده جام قهرمانی لیگ را دارند. بی شک گونه های متنوع دیگری از گیاهان و درختان نیز بوده اند که در مسابقات لیگ اقلیم یک زیست بوم در گذر زمان حذف شده اند. پس گونه های مقاوم باقی مانده و سازگار با اقلیم یک زیست بوم باید قدر دانسته و بقایشان را ارج نهیم. نه اینکه به دیده تحقیر بدانها نگریسته و چشم بسته و بدون مطالعه اقدام به نابودی آنها نموده و گونه های نا شناخته را به صرف اینکه از یک کشور پیشرفته صنعتی و علمی، مثلا از سواحل فلوریدا آمده اند را جایگزینشان نماییم. که بنده این عمل را الیناسیون( از خودبیگانگی) زیست محیطی می دانم.

برای نمونه درخت " کنوکارپوس" که زادگاهش بیشتر فلوریدای آمریکاست و چند سالی ست که وارد جنوب کشور شده و از دهه هشتاد راه خود را به فضای سبز شهری استان ما بوشهر گشوده است، دارای ظاهری زیبا، خرم و قدرت رشد چشم گیری ست. اما بزرگترین خطر برای زیرساخت های شهری بویژه شبکه آب شهری ست، به گونه ای که ریشه آن به لوله های شبکه آب حمله ور شده، وارد لوله شده و به سرعت در درون لوله رشد می کند تا جایی که مسیر آب را به کلی قطع کند. این درخت در مصرف آب بسیار حریص است و طی چند سال آینده بدون شک بزرگترین خطر برای شبکه های آبرسانی در سطح استان در شهر و روستا به حساب می آید و بیشترین خسارت را بر فضای شهری ما تحمیل خواهد کرد. باید همین امروز دستگاه های مسئول بویژه شهرداری ها به فکر ریشه کنی این مهمان زیانبار بر آیند که فردا خیلی دیر است.

بوی نامطبوع این درخت در شب ها، انهدام پیاده روها و آسفالت خیابان ها و ....، از سایر مضرات این گونه درختی محسوب می شوند. حال مقایسه کنید با درخت ابریشم و خنکای سایه این درخت با بوی روح افزای شبانه آن که سالهاست در استان ما مورد بهره برداری بوده و اکنون کنوکارپوس جای آن را گرفته است. درخت کُنار، نخل و سایر درختان بومی جنوب با آن همه فواید را با دستان خود از محیط زندگی خویش حذف نموده ایم. براستی چه پاسخی برای آیندگان داریم. آنچه آمد تنها یکی از هزاران خودتخریبی بود که برای نمونه ذکر نمودم. مسئولان محترم، مردم خوب استان بوشهر، غرب خوب است اما برای مردم مغرب زمین، همانگونه که همه تولیدات غربی را نمی توان و نباید مضر دانست، تبعیت چشم و گوش بسته از فرهنگ و داشته های غربی ها نیز نمی تواند قرین به صواب باشد. آیا تا کنون با خود اندیشیده ایم چرا درخت گیلاس در شمال کشور می روید و نخل در جنوب؟ به همین دلیل کنوکارپوس نباید در جنوب جای ابریشم و کُنار و نخل را در فضای شهری ما بگیرد. من کلیپی از حمله ریشه های کنوکارپوس به شبکه آب شهری در احتمالا کنگان را روی پیج اینستاگرام خود به آدرس ( abasi_samali@ ) قرار داده ام که علاقمندان می توانند بخشی از خسارات وارده به شبکه آب شهری ما را در این کلیپ ملاحظه فرمایند.

به امید روز بازگشت به خویشتن خویش از حاکمیت گرفته تا مردم متمدنمان، باشد که با هم شاهد ایرانی آباد و آزاد باشیم انشاءالله

محمد باقر عباسی سملی
کارشناس ارشد مهندسی محیط زیست