عبدالخالق عبدالهی :

بهترین ، با کیفیت ترین و پرطرفدارترین وعده غذایی دوران بچگی ما ، شام بود که معمولأ مرغ محلی شکم گرفته یا گوشت تازه قصابی شده گوسفندی با برنج پاکستانی یا گسترش یا برنج(AAA) بود .

برنجی که به قول زن همسایه مان خیس که می خورد به اندازه یک بند انگشت " تیل " می کشید .چون پدرها  روز سرکار بودند مادران غذای خوب را می گذاشتند برای شام بنابراین با یک حاضری مثل نان و ماست و بادمجان یا خیلی که می خواستند به بچه ها حال بدهند با یک  اشکنه و یخنی سر و ته ناهار را هم می آوردند تا شب غذای اصلی را به " بوای بچه ها " بدهند .

به همین دلیل در دشتستان به برنج و آبگوشت " شوم " و " اُو پیاز " می گفتند .شب که می شد مادران دشتستانی لذیذترین ، بهترین و اَهرترین قسمت مرغ که معمولأ ران و سینه بود با پیاز و کشمش را به پدر می دادند ، گردن ، نشیمنگاه و جناق و مُچ و کُچ و قسمتهای حیوان وفادار نخور هم سهم بچه ها می شد . البته وقتی مهمان می آمد این مناسبات به هم می ریخت و در رودروایسی مهمان ، سهم پدر و بچه ها یکی می شد و در این مواقع بچه ها شکم از عزا در می آوردند . بخاطر دارم توی ولات ما هر سال ماه رمضان یک روحانی از قم می آمد که گاهی اهالی برنج و مرغ یا شوم و او پیازی درست می کردند و به احترام حاج آقا او را به شام  دعوت می کردند .

در این مواقع صاحبخانه یکی از همسایه ها را هم دعوت می کرد که حاج آقا پای سفره تنها نباشد و غریبی نکند . یکبار یکی از اهالی ولات ، حاج آقا را شام دعوت کرده بود و چون رسم بوده با بی میلی یکی از همسایه را هم خبر می کند .

سفره را که می اندازند همسایه که خیلی خوش اشتها بوده اول دو بشقاب برنج و مرغ می زند ، بعد ظرف میوه را خالی می کند کمی بعد دست می کند موزی هم برمی دارد  در حال پوست گرفتن موز بوده که صاحبخانه به همسایه اشاره می کند و با عصبانیت می گوید : خری در کاهدان افتاد ناگاه/  نگویم وای بر خر ، وای بر کاه . بنده خدا دست نشسته از سر سفره بلند شد و رفت