تامین اجتماعی و توسعه

یکی از معیارهای توسعه یافتگی جوامع کنونی میزان بهره مندی افراد جامعه از مزایا و خدمات بیمه های اجتماعی است. وجود یک نظام تامین اجتماعی قوی و کارآمد در توانمندسازی اقتصادی و اجتماعی و بسط و گسترش فرصتها و حق انتخابها به عنوان مولفه های تحقق توسعه می تواند نقش اساسی و تعیین کننده ای ایفاد نماید، گسترش نظام تامین اجتماعی و تامین نیازهای عادی و معنوی نیروی کار(شامل نیازهای معیشتی، رفاهی، آموزش، بهداشت و... نیازهای روحی و روانی و تامین آرامش و امنیت نیروی کار) و توسعه انسانی با شاخص های آزادی سیاسی (شامل امنیت شخصی، حاکمیت قانون، آزادی بیان، مشارکت سیاسی و تساوی فرصتها) و عوامل ارزش فرهنگی، در صورتی که به اعماق جامعه راه یابد، ارزش های اجتماعی مناسب تولید می کند و به عنوان اهرمی در جهت تولید انگیزش کار و فعالیت به کار می آید، که این از لوازم و ابزار توسعه است. در جهان کنونی، دیگر اقتصادهای بسته و خود مصرف؛ پاسخگوی نیازهای مردم نیست. محدودیت منابع، انرژی و نیروی انسانی کارآمد و رقابت فشرده میان کشورهای مختلف در زمینه دستیابی به راههایی که رسیدن به هدف را سرعت می بخشد، ذهن بسیاری از اندیشمندان جوامع را به خود مشغول کرده است.در هرسازمان یا موسسه خصوصی یا دولتی که هدف اصلی دستیابی به بهبود کیفیت و بهره وری است و تخصص از مهمترین ابزارهای رسیدن به اهداف است، آن موسسه یا سازمان، حتی اگر فاقد بینش عمیق و مترقی باشد، دستخوش تحول فکری و اقتصادی مثبتی می شود.
سالم و موثر بودن محیط کار، یکی از مهمترین عوامل تاثیرگذار در بهبود بهره وری به شمار می رود و می تواند پیامدهای سودآوری را به همراه آورد، یکی از عوامل موثر در ایجاد چنین محیطی، بها دادن به نیروی انسانی و فراهم آوردن امکان مشارکت کارکنان در سرنوشت خویش است. در ادبیات توسعه اقتصادی، علاوه بر استفاده از تامین اجتماعی به عنوان ابزار توسعه، از آن به عنوان هدف و غایت توسعه نیز نام برده شده است. بدین معنا که سطح بالاتر توسعه یافتگی در هر جامعه، امکان گسترش کمی و کیفی تامین اجتماعی را فراهم می کند. کارکرد کمی و کیفی تامین اجتماعی، تابعی از میزان منابع و مصارف آن می باشد. منابع تامین اجتماعی، تابعی از جریان های درآمدی می باشد، میزان جریان های درآمدی نیز به شرایط عمومی کشور و سطح توسعه یافتگی اقتصادی بستگی دارد. متغیرهایی همچون جمعیت فعال، سطح اشتغال، میزان دستمزدها، حجم سرمایه گذاری های جدید و... همگی بر تامین منابع اجتماعی اثرات تعیین کننده ای دارند. از دیگر سو، تامین اجتماعی، مصارفی نیز دارد. مقدار این مصارف از جریان های هزینه ای پیروی می کند. نرخ رشد جریان های هزینه ای از متغیرهایی همچون سطح سلامت جامعه، امید به زندگی، نرخ تورم، حوادث ناشی از کار و.... تاثیر می پذیرد. توسعه پایدار مستلزم تحقق شروطی است که در هر یک، تامین اجتماعی سهمی اساسی دارد، شرط اصلی توسعه پردازش انسان هاست، نیروی انسانی محور توسعه است، بنابراین اگر قرار است توسعه در معنای وسیع و دقیق آن فراهم آید، تبدیل نهادهای اجتماعی، فرهنگی مورد نیاز است. وجود نیروی انسانی سالم از نظر جسمی و روحی می تواند به عنوان یک سرمایه آماده و بالقوه غنی برای طی مسیر توسعه تلقی شود و در واقع انسان هم هدف اصلی و نهایی برنامه های توسعه ملی و هم عامل توسعه است و از آن جایی که تامین اجتماعی به عنوان نمادی در توسعه انسانی عمل می کند. میزان و سطح خدمات آن باید ضمن تامین حداقل حیات با توانایی های جامعه و حد توسعه انطباق یابد. ذکراین نکته ضروری است که عوامل موثر در روند تکامل توسعه، همواره در کشورهای مختلف، متفاوت بوده است ولی بدون شک در تمامی آن ها، سلامتی، رشد و باروری منابع انسانی، منجر به بهتر کار کردن، برای بهتر زیستن و خلق آینده ای نوید بخش  و موفق می شود.
نتیجه بحث:
توسعه دارای ابعاد مختلفی می باشد از نگاه توسعه به تامین اجتماعی می تواند به سرمایه اجتماعی، اعتماد اجتماعی و نیروهای مولد جامعه نگریسته شود. سرمایه اجتماعی همان جامعه کارآفرینان  و صاحبان ثروت هستند که در جامعه ایجاد اشتغال و تولید می کنند و با سرمایه خود باعث رونق اقتصادی و اجتماعی می شوند، بنابراین بایستی از این قشر با ارزش جامعه حفظ و صیانت کرد. از نگاه اعتماد اجتماعی با امید به زندگی در افراد جامعه، جامعه به سمت سلامت کامل هدایت می گردد.
جلوگیری از بروز هرگونه نا امیدی ها از یک طرف و توسعه و گسترش و تقویت نیروهای مولد در جامعه از طرف دیگر، در زمینه توزیع درآمدها و جلوگیری از کاهش فقر در جامعه یکی از ابزارهای مهم تامین اجتماعی می باشد.