ه گزارش اتحادجنوب ،  به نقل از راه دانشجو ،  در بهمن ۱۳۶۶ وزیر وقت کشور در نامه ای به امام خمینی(ره)، از ایشان درباره صلاحیت اعضای نهضت آزادی برای حضور به عنوان نامزد، در انتخابات‌های مختلف سوال کرد؛ حضرت امام در پاسخ به این نامه، مرقوم کردند که چون این افراد به اعتبار آنکه متظاهر به اسلام هستند و با این حربه جوانان عزیز ما را منحرف خواهند کرد، ضرر آنها بیشتر خواهد بود، عنوان کردند که صلاحیت هیچ پست دولتی، قضایی و قانونگذاری را ندارند. یادداشت ذیل تلاشی است در جهت استخراج مبنای حضرت امام برای تمام فعالیت‌ها و رد صلاحیت های شورای نگهبان بر مبنای ماجرای نهضت آزادی.

نهضت آزادی در ابتدای انقلاب، در دولت موقت نقش اصلی را برعهده گرفت؛ پس از اینکه حضرت امام استعفای آنان را از دولت موقت پذیرفت، و آنان مناصب اجرایی کشور را از دست دادند، کم کم چهره واقعی خود را نشان داده و با اتخاذ مواضع ضد نظام، هر از گاهی مورد توجه رسانه‌ها قرار می‌گرفتند؛ و در عین حال نیز از هر فرصتی برای کسب صندلی‌های قدرت و بازگشت به قدرت و صحنه اصلی تصمیم‌گیری کشور استفاده می‌کردند.

عملکرد مغرضانه آنان در ایام جنگ تحمیلی و اتخاذ مواضع صریح ضد نظام، باعث شد که وزیر وقت کشور، در آستانه انتخابات سومین دوره مجلس شورای اسلامی، و با توجه به برنامه‌های نهضت آزادی برای این انتخابات، در نامه‌ای به حضرت امام موضع و نظر ایشان درباره این تشکل سیاسی را خواستار شد.

 پاسخ حضرت امام به نامه وزیر کشور

امام خمینی در پاسخ به نامه محتشمی پور، با اشاره به گذشته آنان، نوشتند که این گروه صلاحیت پذیرفتن هیچ پستی را ندارند. مفاد نامه حضرت امام را می‌توان به این صورت تبیین کرد:

الف. تبیین گذشته تیره نهضت آزادی

حضرت امام در پاسخ به وزیر کشور با یادآوری گذشته نهضت آزادی نوشتند: « در موضوع نهضت به اصطلاح آزادى مسائل فراوانى است که بررسى آن محتاج به وقت زیاد است. آنچه باید اجمالًا گفت آن است که پرونده این نهضت و همین طور عملکرد آن در دولتِ موقتِ اولِ انقلاب شهادت مى‏دهد که نهضت به اصطلاح آزادى طرفدار جدى وابستگى کشور ایران به امریکا است، و در این باره از هیچ کوششى فروگذار نکرده است؛ و حمل به صحت اگر داشته باشد، آن است که شاید امریکاى جهانخوار را، که هر چه بدبختى ملت مظلوم ایران و سایر ملتهاى تحت سلطه او دارند از ستمکارى اوست، بهتر از شوروى ملحد مى ‏دانند. و این از اشتباهات آنها است.»

امام خمینی (ره) سپس به لطف خداوند در کنار رفتن این گروه از قدرت اشاره کرده و مرقوم فرمودند: « در هر صورت، به حسب این پرونده‏هاى قطور و نیز ملاقاتهاى مکرر اعضاى نهضت، چه در منازل خودشان و چه در سفارت امریکا و به حسب آنچه من مشاهده کردم از انحرافات آنها، که اگر خداى متعال عنایت نفرموده بود و مدتى در حکومت موقت باقى مانده بودند ملتهاى مظلوم بویژه ملت عزیز ما اکنون در زیر چنگال امریکا و مستشاران او دست و پا مى زدند و اسلام عزیز چنان سیلى از این ستمکاران مى‏خورد که قرنها سر بلند نمى‏ کرد».

ب. انحراف اصلی نهضت آزادی

حضرت امام خمینی در نامه به وزیر کشور به دلیل اصلی مخالفت خود با این نهضت – که همانا انحراف اصلی این گروه بود – اشاره کرده و نوشتند « ضرر آنها، به اعتبار آنکه متظاهر به اسلام هستند و با این حربه جوانان عزیز ما را منحرف خواهند کرد و نیز با دخالت بیمورد در تفسیر قرآن کریم و احادیث شریفه و تأویلهاى جاهلانه موجب فساد عظیم ممکن است بشوند، از ضرر گروهکهاى دیگر، حتى منافقین این فرزندان عزیز مهندس بازرگان، بیشتر و بالاتر است».

حضرت امام چندین بار به این ادعای اسلام شناسی و تظاهر آنان به اسلام، در عین حال که هیچ اطلاعی از اسلام ندارند اشاره کرده و خطر این گروه و امثال آن را متذکر شده و نوشتند « «نهضت آزادى» و افراد آن از اسلام اطلاعى ندارند و با فقه اسلامى آشنا نیستند.

از این جهت، گفتارها و نوشتارهاى آنها که منتشر کرده‏اند مستلزم آن است که دستورات حضرت مولى الموالى امیر المؤمنین را در نصب ولات و اجراى تعزیرات حکومتى که گاهى بر خلاف احکام اولیه و ثانویه اسلام است، بر خلاف اسلام دانسته و آن بزرگوار را – نعوذ باللَّه- تخطئه، بلکه مرتد بدانند! و یا آنکه همه این امور را از وحى الهى بدانند که آن هم بر خلاف ضرورت اسلام است.»

ج. عدم صلاحیت برای هرگونه پستی در نظام اسلامی

امام خمینی با تبیین دلیل اصلی انحراف و خطر آنان به وزیر کشور نوشتند « نهضت به اصطلاح آزادى صلاحیت براى هیچ امرى از امور دولتى یا قانونگذارى یا قضایى را ندارند». ایشان به صراحت به وزیر کشور نوشتند که « نهضت به اصطلاح آزادى و افراد آن چون موجب گمراهى بسیارى از کسانى که بی ‏اطلاع از مقاصد شوم آنان هستند مى‏ گردند، باید با آنها برخورد قاطعانه شود، و نباید رسمیت داشته باشند».

دلیل عدم صلاحیت نهضت آزادی برای پست‌های مختلف

دیدیم که حضرت امام به صراحت نوشتند که نهضت آزادی « صلاحیت براى هیچ امرى از امور دولتى یا قانونگذارى یا قضایى را ندارند». معظم‌له دلیل این امر را هم ادعای آنان در اسلام شناسی و تظاهر آنان به این امر معرفی کرده و عنوان کردند که به همین دلیل ضرر این افراد حتی از منافقین هم بیشتر است. در نگاه حضرت امام خطر افرادی که « متظاهر به اسلام هستند» و « با دخالت بیمورد در تفسیر قرآن کریم و احادیث شریفه و تأویل هاى جاهلانه موجب فساد عظیم ممکن است بشوند، از ضرر گروهک هاى دیگر، حتى منافقین» بیشتر و بالاتر است. چون ممکن است افرادی جذب این ادعاها و صحبت‌های به ظاهر اسلامی آنان گردند و در نتیجه با توجه به تفسیر و برداشت های خطرناک آنان از اسلام، ضرری بیشتر از دیگر گروه‌ها متوجه اسلام عزیز گردد و خدای ناکرده و به انحراف در دین منجر گردد.

حضرت امام خطر این گونه افراد را آن قدر عظیم دانسته‌اند که عنوان کرده‌اند این افراد صلاحیت هیچ امری از امور دولتی، قانونگذاری یا قضایی را ندارند. می‌بینیم که در نگاه حضرت امام، نهضت آزادی و گروه‌های شبیه به آن نباید پستی را برعهده بگیرند و حتی باید با آنان برخورد شود.

معیاری برای شورای نگهبان

دیدیم علت اصلی مخالفت حضرت امام با نهضت آزادی، تظاهر آنان به اسلام و اسلام شناسی، و در عین حال که از فقه اسلامی هیچ اطلاعی ندارند، آیات و احادیث را تاویل و تفسیرهای خطرناک و منحرفانه‌ای می‌کنند، و این دلیل کافی است تا آنان صلاحیت هیچ پستی را نداشته باشند.

این نیز باید معیاری برای شورای نگهبان باشد – که بوده است – که بر مبنای صحبت حضرت امام، اگر مدعیان اسلام شناسی، یعنی آنان که هیچ بویی از فقه اسلامی نبرده و تنها مدعیان اسلام شناسی بوده و تفاسیر منحرفانه‌ای از دین دارند، صلاحیت هیچ امری از امور قضایی، دولتی و قانونگذاری را نداشته و باید رد صلاحیت شوند.

این معیار حضرت امام چیزی نیست که تنها مختص گروه نهضت آزادی و همان روزها باشد؛ بلکه معیاری است عام، چرا که حضرت امام با تبیین علت اصلی خطر نهضت آزادی، شورای نگهبان و دیگران را متوجه به این امر کردند که هرکس رویه نهضت آزادی را داشته باشد باید رد صلاحیت گردد.

چرا که حضور آنان در این پست‌ها باعث انحراف نظام و اسلام عزیز می‌گردد. جلوگیری از انحراف در نظام و اسلام عزیز، امری است که مورد تاکید رهبر انقلاب هم بوده و از این رو برخورد با انحراف ایجاد کنندگان در مسیر انقلاب و نظام از نگاه ایشان نیز باید رد صلاحیت گردند.

مقابله با انحراف در نظام در نظر رهبر انقلاب

نوشتیم که برخورد با انحراف و انحراف ایجاد کنندگان در مسیر نظام و انقلاب امری است که همیشه هم مورد تاکید حضرت امام و هم رهبر انقلاب بوده است. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در یکی از سخنرانی‌های خود به این امر اشاره کرده و فرمودند: « بنده‌ى حقیر هم طبق اصول بنا ندارم در کارها و تصمیم هاى دولت وارد شوم. خب، مسئولیتها در قانون اساسى مشخص است؛ هر کس مسئولیتى دارد؛ مگر آنجائى که احساس کنم یک مصلحتى دارد تفویت می شود؛ مثل اینکه در همین قضیه‌ اخیر اینجورى بود؛ انسان احساس میکند یک مصلحت بزرگى دارد مورد غفلت قرار میگیرد، تفویت می شود؛ خب، انسان وارد می شود که جلوى این تفویت مصلحت را بگیرد… عرض من به عناصر داخلى، به مردم دلسوز، به برادران و خواهرانى که در داخل با مسائل تبلیغاتى سر و کار دارند، این است که سعى کنند به این آشفتگى کمک نکنند… دستگاه بحمداللَّه دستگاه مقتدرى است، مسئولین مشغول کارشان هستند، رهبرى هم که بنده‌ حقیر هستم با همه‌ حقارت، خداى متعال کمک کرده، ما در مواضع صحیحِ خودمان محکم ایستاده‌ایم. تا من زنده هستم، تا من مسئولیت دارم، به حول و قوه‌ى الهى نخواهم گذاشت این حرکت عظیم ملت به سوى آرمانها ذره‌اى منحرف شود.

در یکی از موضع‌گیری‌های آشکار رهبر انقلاب علیه انحراف در مواضع اصولی کشور، ایشان درباره دوستی با مردم اسرائیل که توسط یکی از نزدیکان رئیس جمهور مطرح شده بود، به شدت بر این موضع غلط، خط بطلان کشیده و موضع صحیح انقلاب را تبیین کردند. ایشان در خطبه‌های نماز جمعه تهران درباره ادعای دوستی با مردم اسرائیل فرمودند:

« یک نفر پیدا مى‏ شود در باره‏ى مردمى که در اسرائیل‏ زندگى مى ‏کنند، اظهار نظرى مى ‏کند. البته این اظهار نظر، اظهار نظر غلطى است. اینى که گفته شود ما با مردم‏ اسرائیل‏ هم مثل مردم‏ دیگر دنیا دوستیم! این حرف درستى نیست؛ حرف غیر منطقى است.

مگر مردم‏ اسرائیل‏ کى ‏هایند؟ همان کسانى هستند که غصب خانه، غصب سرزمین، غصب مزرعه، غصب تجارت به وسیله‏ى همین‏ ها دارد انجام مى ‏گیرد. سیاهىِ لشکرِ عناصر صهیونیسم، همین‏ه ایند. نمى ‏شود ملت مسلمان نسبت به افرادى که این‏جور عامل دست دشمنان اساسى دنیاى اسلام هستند، بى‏ تفاوت باشد.

نه، ما با یهودى‏ ها هیچ مشکلى نداریم، با مسیحى‏ ها هیچ مشکلى نداریم، با اصحاب ادیان در دنیا هیچ مشکلى نداریم؛ اما با غاصبان سرزمین فلسطین چرا؛ مشکل داریم. غاصب هم فقط رژیم صهیونیستى نیست. این موضع نظام است، این موضع انقلاب است، موضع مردم است. حالا کسى حرف اشتباهى مى ‏زند، عکس‏العملهائى هم در مقابل آن نشان داده مى ‏شود. خوب، مسئله را باید تمام کرد.

این که یک روز یک نفر از این طرف بگوید، یکى از آن طرف بگوید، یکى این‏جور استدلال کند، یکى از آن طرف حرف بزند، درست نیست. این التهاب‏آفرینى است. حرفى بود، گفته شد و اشتباه بود و تمام. موضع دولت جمهورى اسلامى هم این نیست. این با کشورهاى دیگر فرق مى ‏کند که مردمش روى سرزمین غصبی‏اى ننشستند.

شهرک هاى یهودى‏نشین، امروز به وسیله‏ى همین مردمى که گفته مى‏ شود مردم اسرائیل هستند و به وسیله‏ى همین‏ها پر شده؛ همین‏هایند که دولت جعلى صهیونیست، این‏ها را مسلح کرده است علیه مردم مسلمان فلسطینى، که فلسطینى‏ها جرأت نکنند نزدیک این شهرکها بشوند. خوب، این حرف خطائى بود، حرف درستى نبود.

این را نباید وسیله‏ التهاب قرار داد. من خواهش مى‏ کنم از همه، این‏جور مسائل کوچک و مسائل جزئى را- حرفى که بر زبان کسى جارى مى ‏شود؛ مطلبى گفته مى شود- وسیله‏ اى قرار ندهند براى اینکه مدتى جریان‏سازى و مسئله‏ آفرینى در سرتاسر کشور بشود؛ یک عده مخالف، یک عده موافق، سر قضیه‏ اى پوچ. موضع نظام هم معلوم است. تمام شد.»

تاکید رهبر انقلاب بر اینکه اجازه انحراف در حرکت ملت و نظام نخواهند داد، امری است که همچون تاکید امام خمینی می‌تواند معیاری کلیدی برای شورای نگهبان باشد تا با این مبنا نیز به بررسی صلاحیت نامزدها بپردازد.

بی‌شک مدعیان اسلام شناسی، در حالی که کمترین آشنایی فقهی و حوزوی نداشته و از همه بیشتر هم تظاهر به اسلام می‌کنند، یکی از همین گروه‌های منحرفی است که بر مبنا و معیار امام راحل و رهبر انقلاب صلاحیت تصدی‌ هیچ پستی را ندارند.

آنچه در این میان بسیار ضروری به نظر می آید وجوب تمکین نظر شورای نگهبان در رد و تایید صلاحیت ها از جانب همه گروه ها و سلایق سیاسی است؛ به خصوص آنکه همگان می دانند که شواری نگهبان حساس ترین دستگاه برای پالایش ورودی ها به نظام است از همین رو تقویت و حمایت از آن دستگاه بلا شک برای همه دلسوزان نظام واجب است و بارزترین اقدام برای حفظ این جایگاه تمکین نظر شورای نگهبان در خصوص صلاحیت های نامزدهای انتخابات است./ج

منبع تا انتخاب 11