یک پژوهش بین‌المللی که در دانشگاه‌های "دانشگاه بیرمنگام"(University of Birmingham) و "دانشگاه سری"(University of Surrey) انگلستان و همچنین "دانشگاه موناش"(Monash University) استرالیا انجام شده، نشان می‌دهد که افراد شب‌زنده‌دار می‌توانند طی یک دوره سه هفته‌ای، ساعت زیستی بدن خود را بدون مصرف دارو و یا دخالت‌های پزشکی تغییر دهند.

شرکت‌کنندگان این پژوهش توانستند بدون تجربه عوارض منفی طی خواب، زمان خواب و بیداری خود را تا دو ساعت جلو ببرند. آنها همچنین کاهش خواب‌آلودگی طی روز، احساس افسردگی و استرس را نیز گزارش دادند.

دکتر "الیس فیسر چایلدز"(Elise Facer-Childs)، پژوهشگر دانشگاه موناش و سرپرست این پژوهش گفت: یافته‌های پژوهش ما نشان می‌دهند که امکان تغییر ساعت زیستی بدن افراد دچار بیخوابی بدون دخالت پزشکی وجود دارد. این پژوهش همچنین نشان می‌دهد که عناصر منفی سلامت روانی و خواب‌آلودگی نیز بدون دخالت پزشکی، قابل کاهش دادن هستند.

افراد بیخواب، افرادی هستند که ساعت درونی بدن آنها، خواب و بیداری را دیرتر از حد معمول، تنظیم می‌کند. میانگین ساعت خواب شرکت‌کنندگان این پژوهش، ۲:۳۰ نیمه شب و ساعت بیداری آنها ۱۰:۱۵ صبح بود.

اختلال در سیستم خواب و بیداری، با بسیاری از مشکلات مربوط به سلامتی از جمله نوسانات خلقی، افزایش میزان مرگ و میر و کاهش عملکرد شناختی و فیزیکی در ارتباط است.

دکتر "اندرو باگشاو"(Andrew Bagshaw)، پژوهشگر دانشگاه بیرمنگام و از نویسندگان این پژوهش گفت: اختلال در الگوهای خواب می‌تواند پیامدهای بدی برای افراد بیخواب داشته باشد و به خواب‌آلودگی طی روز و سلامت روانی ضعیف منجر شود. هدف ما این بود تا راه‌های ساده‌ای برای این مشکل ارائه دهیم که به سادگی در خانه قابل انجام دادن باشند. این کار، موفقیت‌آمیز بود و شرکت‌کنندگان توانستند دو ساعت زودتر از قبل به خواب بروند و از خواب بیدار شوند. جالب اینجاست که این راه‌حل‌ها، بهبود سلامت روحی را نیز به دنبال داشتند که پیامد مثبتی برای شرکت‌کنندگان به شمار می‌رود. ما در حال حاضر باید ارتباط میان الگوهای معمولی خواب با مغز و ارتباط آنها با سلامت روحی را درک کنیم.

در این پژوهش، ۲۲ فرد سالم شرکت داشتند و به مدت سه هفته، این برنامه را دنبال کردند.

بیدار شدن دو تا سه ساعت زودتر از ساعت معمول بیداری و سپری کردن ساعت‌های بیشتری بیرون از خانه و در روشنایی روز.

خوابیدن دو تا سه ساعت زودتر از ساعت معمول خواب و کاهش ساعت‌های بیرون ماندن از خانه طی شب.

رعایت الگوهای خواب و بیداری هم در روزهای کاری و هم در اوقات فراغت.

صبحانه خوردن به محض بیدار شدن از خواب، خوردن ناهار در یک ساعت مشخص از روز و خوردن شام پس از ساعت هفت شب.

شرکت‌کنندگان با رعایت این برنامه توانستند عملکرد شناختی و فیزیکی خود را هنگام صبح افزایش دهند؛ در صورتی که خستگی افراد بیخواب در این زمان روز، بسیار زیاد است. همچنین شرکت‌کنندگان توانستند هنگام بعد از ظهر، به بالاترین سطح عملکرد خود برسند. در پایان دوره آزمایشی، سلامت روحی شرکت‌کنندگان بهبود یافت و احساس استرس و افسردگی نیز در آنها کمتر شد.

پروفسور "دبرا اسکین"(Debra Skene)، پژوهشگر دانشگاه سری گفت: ثبت کارهای معمول روزانه می‌تواند به افراد شب‌زنده‌دار در تنظیم ساعت زیستی بدن، بهبود سلامت فیزیکی و سلامت روحی آنها کمک کند. کم‌خوابی و ناهماهنگی ساعت زیستی می‌تواند بسیاری از فرآیندهای بدن را مختل کند و امکان ابتلاء به بیماری‌های قلبی- عروقی، سرطان و دیابت را افزایش دهد.

فیسر چایلدز افزود: در حال حاضر، تعداد افراد دچار بیخوابی نسبت به افراد سحرخیز در جوامع بیشتر است. ما با درک تفاوت میان این دو گروه و فراهم کردن ابزاری برای بهبود پیامدها، می‌توانیم به جوامع امروز کمک کنیم تا به خلاقیت و عملکرد مورد نظر خود برسند.

این پژوهش، در مجله "Sleep Medicine today" به چاپ رسید.

ایسنا