اتحاد خبر-زهره عرب: در ادامه گفتگو با فعالان مدنی شهرستان دشتستان، در یکی از روزهای بهاری فروردین «مهدی پایدار» اولین مهمان دفتر هفته نامه اتحاد جنوب در سال 98 شد و با او از سوابق و جزییات فعالیت های اجتماعی و مدنی وی هم صحبت شدیم. وی طی سال های اخیر یکی از فعال ترین شهروندان دشتستانی در حوزه ی اجتماعی، مدنی، مجازی و فرهنگی بوده اند. «اتحاد جنوب» شما را به خواندن این گفتگو دعوت می کند:

*لطفا خودتان را برای خوانندگان ما معرفی کنید، و اینکه فعالیت های مدنی را از کجا شروع کرده اید؟
من متولد اول مهر ماه سال 1357، و دارای مدرک کارشناسی حسابداری و لیسانس حقوق هستم. زمانی که ما فعالیت هایمان را آغاز کردیم از همان کوچه پس کوچه های روستای مان و محیط مدرسه بود. شاید بیشتر فعالیت های مدنی از ابتدا به دلیل فرار از مدرسه و شرکت نکردن در برخی از مراسمات بود. شاید برای اینکه یک یا دو ساعت سر کلاس نرویم به تمرین تئاتر و سرود و تواشیح می رفتیم و خودمان را سرگرم اینها می کردیم تا خیلی درگیر درس و مدرسه نباشیم.
در اوایل مدرسه خودمان گروه تشکیل می دادیم و این گروه ها باعث میشد که وزنه ای برای مدرسه باشیم و در سن 16-15 سالگی هم عضو بسیج شدیم و قسمتی از فعالیت های خودجوش را در بسیج انجام می دادیم. شاید به سن و سال ما نمیخورد ولی کارهایی را انجام می دادیم که هم خطرناک بود و هم به نوعی یک فعالیت اجتماعی و مبارزه مدنی محسوب میشد.
برای مثال مدتی در کوچه ما دق الباب خانه ها را می دزدیدند، کسی هم پیگیر نبود ما چند نوجوان 10 تا ۱۳ ساله بودیم که شب تا صبح نمی خوابیدیم تا بتوانیم دزد را پیدا کنیم و این جزو فعالیت‌های خودجوش و اجتماعی ما در آن زمان بود. بعد از آن سنمان بالاتر رفت و اینترنت و استفاده از آن در دشتستان گسترش پیدا کرد و این باعث شد که پای کامپیوتر نشسته و چیزهایی را ببینیم و بدانیم که در شرایط عادی نمی توان به آن دسترسی داشت. سال ۹۱ یا ۹۲ که فیسبوک شبکه اجتماعی برتر کشور بود و آن موقع هنوز فیلترینگ اعمال نشده بود. یادم هست در جستجو در این شبکه صفحه انجمن دوستداران دشتستان را پیدا کردم و دوستان خوبی در این انجمن یافتم و فعالیت‌های بسیار خوبی نیز انجام میشد. مدیران این انجمن خیلی حرفه ای و به روز حرکت می‌کردند و همین باعث شد مخاطبان زیادی پیدا کند تا آنجا که در انتخابات شورای راهبردی انجمن دوستداران یک تالار را کرایه کردند و این انتخابات در تالار برگزار شد. یادم هست ۱۷۰ تا ۱۸۰ نفر اعضای انجمن شب تا صبح بر روی یک سوال درگیر بودند و بحث و گفتگو صورت می گرفت، بعد از اینکه ورود به فیس بوک کمی سخت تر شد فضای مجازی مثل برنامه های واتساپ و وایبر شکل گرفت و با همه گیر شدن آن دوستان در این فضا شروع به فعالیت کردند که این زمینه ساز خیلی از مسائل شد. بعدتر انجمن هامون شکل گرفت که در دفتر هفته نامه اتحاد جنوب برگزار میشد و من گفتم که انجمن دوستداران در انتخابات شورای شهر می توانند نماینده ای داشته باشند و یا نماینده به مجلس بفرستند، بعضی دوستان آن زمان با ناباوری به موضوع نگاه می کردند اما در نهایت این اتفاق رخ داد و از دل این انجمن افرادی از هر دو جناح بیرون آمد و به شورای شهر و حتی پارلمان فرستاده شدند.
بعد از این که فضای مجازی به سمت استفاده از اپلیکیشنها آمد هر کدام از دوستان با توجه به تخصص و علاقمندی خود گروه‌ها و سمنهایی را تشکیل دادند که اگر اغراق نباشد الان هر کدام یک قسمت از شهر را در حوزه فرهنگ و هنر، محیط زیست و غیره در دست گرفته‌اند.

*قبل از شما، اتحاد جنوب با هشت نفر از فعالان اجتماعی شهرستان مصاحبه داشته است. ارزیابی شما از این مصاحبه ها چیست؟
هر حرکت خوب و کار نو و جدیدی باید مورد تقدیر قرار بگیرد، اتحاد جنوب و اتحاد خبر باید چند سال پیش این کار را انجام می‌داد که در این صورت وضعیت فعالیت مدنی و اجتماعی بسیار بهتر از این بود. شما فکر کنید که یک فعال مدنی و اجتماعی که دارد در این فضا کار می کند و هزینه می‌دهد بداند که کار و فعالیت او دیده می شود، پس با انگیزه بیشتری کار خود را ادامه می‌دهد. حالا این حرکت خوب و توجه به فعالیت ها و فعالان مدی و اجتماعی چه از سوی اتحاد جنوب باشد و چه هر رسانه دیگری ارزشمند است و باعث بالا رفتن راندمان کاری می شود. اینکه فعالان مدنی و اجتماعی خودشان را دوباره پیدا کرده و اشتباهات قبل را تکرار نمی کنند، و مطالبات و خواسته هایشان را بیان می کنند. به ضرس قاطع می‌گویم که یکی از کارهای خوب اتحاد جنوب، همین گفتگو با فعالان مدنی است.

*روزانه برای حضور در فضای مجازی چقدر وقت می گذارید؟  
من یادم هست که روزانه بین ۷ تا ۸ هزار پیام می خواندم، اما الان دو سه ماهی هست که فعالیتم کمتر شده است. در واقع در طول روز به غیر از زمانی که می خوابم بین ۴۵ دقیقه تا یک ساعت از فضای مجازی دور هستم و بقیه ساعات بیداری را در فضای مجازی حضور دارم. اگر پنج ساعت هم در خواب شبانه را در نظر بگیریم تقریباً روزانه ۱۸ ساعت، وقتی هم توفیق نصیب من می شود که ۴۵ دقیقه قبل از اذان صبح بیدار شوم با فراغ بال بیشتری آنلاین هستم. صبح موقع سرکار رفتن و فاصله بین خانه تا محل کار هم حضور دارم و رصد می کنم، زمانی که خوابم می آید بیشتر فعال هستم تا بتوانم هوشیاری خود را حفظ کنم.

*مهدی پایدار یک آدم قابل اعتماد در گروه‌های مختلف است، شما چند گروه را در شبکه های اجتماعی مدیریت می کنید؟
الان حضور ذهن ندارم ولی بیش از ۱۶ یا ۱۷ گروه را ادمین هستم و حدود ۸۰ گروه نیز عضو هستم. البته از دوره دوم ریاست جمهوری آقای روحانی فعالیت در فضای مجازی کمی کمرنگ شده است. من برایم مهم است که در فضای مجازی و گروه ها آرامشم گرفته نشود، لذا به خودم می گویم که همه بیشتر از من می فهمند، حتی اگر کسی به من توهین کرد من توهینی نکنم. یکی از اشکالاتی که هست دایرکت و رعایت نکردن حریم خصوصی افراد است که من این موارد را خیلی رعایت می کنم. من در گروه های سیاسی هم عضو هستم و حتا در گروه هایی که با هم زاویه دارند هیچ زمان حرفی یا مطلبی را جابه‌جا نکردم و نخواستم کسی را تخریب کنم و این باعث شده که مردم از قشرهای مختلف به من اعتماد کنند و دوست ندارم که این اعتماد از بین برود. دوستان سیاسی زیادی از جناح‌های مختلف داریم و با هم نشست و برخاست هم داریم و ایراد ها و نقاط ضعف و قوت همدیگر را بیان می کنیم.

*با توجه به تجربه ای که از حضور در شبکه های مجازی دارید و حاصل 7-6 سال حضور مستمر و پررنگ شما در این فضا است، چه توصیه ای برای فعالان این عرصه دارید؟
نکته ای که در گروه های تحت مدیریت به چشم می خورد، این است که اگر کسی متقاضی عضویت در گروهی در فضای مجازی است بداند که همیشه نباید حرف بزند بلکه گاهی باید یک خواننده یا بیننده خوب بود، بحث ثابت قدم بودن نیز بسیار مهم است که با هر بادی سوای چرخاندن پرچم میله پرچمت هم نچرخد، چون این باعث می شود که دیگر فرد را قبول نداشته باشند. افرادی هم هستند که صبح چیزی می نویسند و عصر خلاف آن را می گویند، یا یک متن بالا بلند می نویسند که چهار خط دوم آن چهار خط اول را نقض می کند شما شاید یک یا دو هفته بتوانید به این طریق حرکت کنید اما بعد مردم متوجه می شوند. نکته ی بعد نیز نگه داشتن حریم هم برای جنس موافق و هم جنس مخالف است. اگر یک خانم در پاسخ مطلب یا شعر یا متن تان صحبت یا ابراز لطف کرد، قرار نیست که فکر کنید می توانید رابطه یا صحبت را ادامه دهید و به حریم خصوصی او وارد شوید. برابر دیدن جنسیت ها در فضای مجازی یک نکته مهم است که باید به آن توجه شود.
همچنین شما نمی‌توانید به واسطه فعالیت مدنی و یا اجتماعی یک مدیر یا رئیس یک اداره را نابود کنید و شخصیت اشخاص را از بین ببرید. نقد باید کاملا محترمانه و محکم و فارغ از هر گونه بی احترامی باشد، و نباید به شخصیت افراد حمله کرد اینها عیب است.

*با این فعالیتها و گستره فعالیت های اجتماعی و مجازی خود در منزل و زندگی شخصی خود چه مشکلاتی دارید؟
هنگامی که برای اخذ لیسانس حقوق تازه به دانشگاه می رفتم، تا سه ترم اول معدلم ۱۸ بود و کارکرد فضای مجازی در این باره این بود که معدلم یک پله پایین آمد. خب در مجموع شرایط سختی است ولی گزینه های زیادی برای کنترل آن وجود دارد.

*شبکه های مجازی چه تاثیری بر مطالبه گری مردم داشته است؟
فعالیت میدانی یا حقیقی بسیار هزینه‌بر است، همه ما درگیر کار هستیم و شغل و دغدغه های زندگی خود را داریم و همین درگیری ها باعث می‌شود نتوانیم کارمان را رها کنیم و به سمت مطالبه‌گری صرف برویم. فضای مجازی و خصوصا واتساپ خیلی کمک کرده است که بتوانیم در زمان‌های آزاد بودن وقتمان هم به مطالبه بپردازیم. البته مطالبه‌گری خیلی هم آسان نیست و باید اطلاعات خود را کامل کنیم و دلیل و علت مسائل را بدانیم تا ایراد نادرست و نا به جا نگیریم و بدون آگاهی به یک سازمان یا یک مدیر لطمه نزنیم که این البته یکی از ایرادهای مطالبه گری در فضای مجازی است. اما شک نداشته باشید که اگر فضای مجازی نبود مطالبه گری به این سطح ارتقا پیدا نمی کرد.

*از دستاوردهای فعالیت مدنی در شهرستان دشتستان بگویید.
بنده موضوع آب را مثال می زنم که یکی از جاهایی بود که مطالبه‌گری واقعا جواب داد و بعد از آن نیز بعضی از حل مسائل دیگر که مطالبه گران و فعالان اجتماعی و مدنی توانستند خواسته های به حق خود را دریافت کنند و به نفع شهر اقداماتی انجام دهند. ارگانهایی مثل شهرداری بعضی از معاونتهای آن درخواست می کنند که به ما کمک کنید و حتی با ما تماس می گیرند که راهکار بدهید، آقای زارع، فرماندار سابق در بحث سرشماری خواست که از ظرفیت فعالان مدنی برای شناساندن اهمیت سرشماری و آگاهی بخشی به مردم استفاده شود، موضوعات آب و برق نیز مواردی بوده که مطالبه‌گری جواب داده است. مجموعه شهرداری به دلیل وسعت آن و خدمات بیشتری که به مردم ارائه می دهد بیشترین مطالبات را به خود اختصاص داده است، معاونت‌های مختلف شهرداری برازجان نیز به به حرفها و مطالبات فعالان اجتماعی گوش می دهند و خود به دنبال ایده و راهکار هستند.

*الان مهم ترین مطالبه شخصی شما از حیث استانی و شهرستانی چیست؟
معمولا مطالبات تقسیم می شود و در شهرهای مختلف، از لحاظ سطح توسعه یافتگی فرق می کند. اولویت مطالبه گری در سطح استان موضوع اشتغال است. با وجود صنایع نفت و گاز و پارس جنوبی نتیجه نباید این باشد و نباید این تعداد بیکار در استان ما وجود داشته باشد. بخش زیادی از مطالبات انجام شده است اما عدم همراهی مدیران مربوطه و نمایندگان باعث شده این موضوع ابتر بماند، در این خصوص باید استاندار، نمایندگان و مدیران مربوطه سینه سپر کنند تا استفاده از نیروهای بومی در اولویت قرار گیرد. بخشی از کار به دست فعالان مدنی است اما باقی کار در اختیار نمایندگان و مدیران و به ویژه مدیر ارشد استان است که باید چانه زنی ها را انجام دهد.
در عمل سطح مطالبات ما ضعیف است، از آن منظر که دستگاه‌های اجرایی ضعیف عمل می کنند. ما هنوز درگیر جمع آوری زباله و یا آسفالت هستیم که اینها وظایف ذاتی سازمان ها هستند. من فعال مدنی نباید ایراد آسفالت را گوشزد کنم، نباید درباره ی نخاله های ساختمانی و زباله پیگیری انجام دهم. شهرداری اگر توانست یک قسمت از چهره شهر را عوض کند موفق بوده و با نصب یک المان نمی توان این کار را انجام داد، ترافیک، پسماند و سایر حوزه‌ها نیز به همین شکل است. انگار طرح های بنیادی و سیاست‌های کلی در برازجان وجود ندارد و اگر هم بوده تاثیر آنچنانی نداشته است که این به مجموعه شهرداری و فرمانداری برمی‌گردد که شاید در حدود ضعیف عمل کرده اند. من یادم هست در تابستان امسال جشنواره شهید رجایی آقای استانداری گفتند نزدیک به ۸۰ درصد بودجه دستگاه‌های اجرایی در تهران است و مدیران باید به دنبال آن بروند و چانه زنی نمایند، لذا مدیر نباید در دفترش بنشیند بلکه باید طرح بدهد و به دنبال بودجه برود. شیوه جدیدی که آقای گراوند گفتند اینکه مدیران طرح بیاورند و برنامه بدهند تا بتوانند بودجه بگیرند اما متاسفانه با مدیرانی که فقط پشت میز نشسته اند این کار کمتر انجام می‌شود.

*ما دیگران را نقد می کنیم و دوست داریم خودمان هم نقد شویم؛ با نگاهی به عملکرد سال گذشته اتحاد جنوب، نقاط ضعف و قوت این رسانه از دید شما چیست؟
اول اینکه من اتحاد جنوب و اتحاد خبر را خیلی دوست دارم، همکاران خوبی در این مجموعه هستند و همین که نزدیک به ۲۱ سال استمرار داشته است و توانسته بهترین رسانه در سطح شهرستان باشد بهترین کار است. جنبه ی معنوی اتحاد جنوب متعلق به تمام مردم است، ۲۰ سال تلاش و استمرار این مجموعه نتیجه ی تلاش مدیر و کارمندان و اعضای هیئت تحریریه این نشریه است که توانسته باعث استمرار آن و جا گرفتن در دل مردم شود. سلسله گفتگوهای فعالان مدنی نیز کار نویی بود که انجام شد و حرکت خیلی خوب دیگر اینکه یک صفحه اختصاصی برای صفحه طنز و فعالیت طنزنویسان اختصاص داده شد که این یکی از نقاط خوب بود، اینکه جوانان و افرادی به اتحاد جنوب می‌آیند و شعر، طنز و ورزشی و یا یادداشت در حوزه های مختلف می نویسند و می‌دانند که یک جا و پناهگاهی دارند که بتوانند حرف هایشان را بزنند بسیار خوب است.

در مورد نقاط ضعف انتقاد به هر رسانه ای وارد است، حتی رسانه‌های بزرگ ایران و رسانه های بین المللی نیز یک سیاست های کلی دارند ولی من فکر می‌کنم که اتحاد جنوب خیلی بر روی این سیاست ها تاکید دارد و دیگر اینکه از وقتی آقای صابری مشاور استاندار شدند جنبه انتقادی اتحاد جنوب به خصوص آنجاها که مربوط به مدیر ارشد استان می شود کمرنگ شده و این شاید یک نقطه ضعف باشد. البته اتحاد جنوب الان هم خیلی از انتقادها و مطالبات مردم را منعکس می کند ولی باید مواظب بود این رسانه خوب، وجه مردمی اش حفظ شود.

*عملکرد شورای شهر را در این یک سال و ۷ ماه که مشغول به کار هستند چطور ارزیابی می‌کنید.
پیش از این یک یادداشت در اتحاد خبر کار کردم که ۷ متخصص می توانند یک شهر را آباد نمایند و آن را متحول کنند و حالا این هفت نفر به میدان آمده اند و متاسفانه تنها چیزی که به مردم آسیب می زند منیت برخی از این ۷ نفر است که هنوز یاد نگرفته اند که ما شوند و اگر روزی این را یاد گرفتند مطمئن باشید وضعیت بهتر خواهد شد شورای شهر چه کار کرده که من باید الان بگویم عملکر آن خوب بوده است؟ کجا اعلام شده یا بیلبورد شده است که ما این فعالیت‌ها را انجام دادیم؟ برخی از دوستان در صفحات شخصی خود جزو افتخارات و عملکردشان می‌نویسد که آسفالت فلان  کوچه انجام شده که این هیچ ربطی به آنها ندارد اما چون هیچ چیزی برای ارائه ندارند اینها را عنوان می‌کنند. هفت نفر عضو شورای پنجم از دوستان ما هستند اما از لحاظ کار گروهی تنها در انتخاب شهردار موفق بودند.

*عملکرد شهردار برازجان را چطور ارزیابی می کنید؟ نقاط ضعف و نقاط قوت...
مهندس محمدی بسیار آدم خوب، با شخصیت و اهل مطالعه ای هستند و فقط باید سعی کنند که در انتخاب معاونت‌ها و مدیران زیرمجموعه خود و افراد دقت بیشتری داشته باشند.

*فکر می کنید فرماندار آینده دشتستان باید چه ویژگی خاصی باید داشته باشد و مهمترین کار او باید چه باشد؟
امیدوارم که فرماندار آینده یک فرد بومی باشد که مردم منطقه را بشناسد، اشکالات را بداند و نقاط قوت را بیش از پیش تقویت کند. مدیریت آقای زارع را دیده باشد، تعهدات دولت و مدیریت ارشد استان را بتواند به خوبی اجرا نماید شک نداشته باشید هر فرماندار و یا مدیری در وهله اول دلش می‌خواهد پیشرفت داشته باشد و نمی آید که عزل ‌شود بلکه می‌خواهد و می‌آید که خدمتی انجام دهد و موفق باشد.

*هدف اصلی شما از فعالیت مدنی چیست، و اینکه فکر می کنید چقدر در رسیدن به این هدف موفق بوده‌اید؟
درصد موفقیت خیلی بوده است، چند سال پیش که ما شروع کردیم وقتی یک نفر که از او به فلان اداره می رفت و پول بیشتری از او می گرفتند نمی توانست چیزی بگوید اما الان نگاه مردم و برخوردهایشان خیلی عوض شده است، و آگاهی مردم خیلی بالا رفته است. این نشات گرفته از این است که مردم دیگر اطلاعات و آگاهی بیشتری دارند و به کم قانع نمی‌شوند و اگر لازم باشد حرف می زنند و حق خود را مطالبه می کنند. موضوع دیگر اینکه سطح مطالبه‌گری افراد بالا رفته است، البته فعالیت مطالبه‌گران ضمانت اجرایی ندارد و نمی‌توانند اقدام عملی همه جانبه ای انجام دهند، تنها کاری که می توانند آگاه سازی مردم و حرکت دادن خون در رگ های مردم است که همین ها باعث بالا رفتن آگاهی مردم شده است که اگر آب قطع شود و یا دو روز برق قطع شد کجا مراجعه کنند و چه کنند و به حقوق شهروندی خود آگاهی داشته باشند.
من در این چند سال ندیده ام یا خیلی کم بوده که کسی از جنبه شخصی فعالیت اجتماعی اش منفعت ببرد و بعضی جاها به آبروی مردم هم لطمه می خورد و از جیب و یا وقت و انرژی خود هم هزینه می کنند.

*نقش همسر شما در فعالیت های مدنیتان چه بوده است؟
اول اینکه تحمل و درک می‌کنند و اجازه می دهند تا در جلسات و سایر فعالیت‌ها شرکت داشته باشم که این خود بزرگترین کار است. در حقیقت کنار من بودن بزرگترین کاری بوده که ایشان در طول این سال‌ها انجام داده اند.

*اگر شما به جای ما به عنوان خبرنگار در مصاحبه حضور داشتید از "مهدی پایدار" چه سوالی می پرسیدید؟
یک موضوع مهمی که گریبان گیر شهرستان و برازجان است و حتی در سطح استان و کشور هم نمود دارد نبود روابط عمومی خوب است که باعث شده لطمه بسیار بدی به ادارات، نمایندگان، و مجموعه هایی چون شهرداری وارد شود. فعال مدنی یا مطالبه‌گری که می‌خواهد مطالبه ای را انجام دهد باید آگاه باشد و من زمانی که پیشینه و سوابق و عملکرد یک نهاد را ندانم نمی توانم از آن نهاد مطالبه کنم و یا آن را نقد کنم. متاسفانه کارایی روابط عمومی به شدت تنزل پیدا کرده است و عدم تخصص اشخاصی که در روابط عمومی مشغول به کار هستند و همچنین نبود یک سخنگوی خوب که بتواند اقدامات و عملکرد دستگاه‌ها را ارائه کند باعث شده که امروز ما می بینیم این واحد -روابط عمومی- به پایین ترین سطح خود رسیده است در صورتی که باید گل سرسبد و قلب یک اداره باشد و همانطور که از نام آن پیداست بایستی رابط میان اداره و مردم و جامعه بیرون باشد. البته استانداری بوشهر در این زمینه خوب عمل کرده است. من خیلی دلم می خواهد حرکت و کاری انجام شود و روابط عمومی ها قوی تر شوند و افرادی به عنوان روابط عمومی انتخاب شوند که متخصص و خبره در این کار باشند.

*متشکریم از وقتی که برای این مصاحبه گذاشتید.

من هم متشکرم از دعوتی که کردید و گفتگوهای خوبی که با فعالان اجتماعی ترتیب دادید.