خبرگزاری ایلنا؛ سیدجلال ساداتیان به تلاش‌های اتحادیه اروپا برای حفظ برجام پیش و پس از خروج ایالات متحده از توافق هسته‌ای توسط دونالد ترامپ گفت: اتحادیه اروپا از زمانی که مسئله خروج امریکا از برجام مطرح شد و همچنین در زمانی که ترامپ خروج واشنگتن از توافق هسته‌ای را اعلام کرد، برجام را دستاورد سیاست خارجی خود و یک توافق مهم برای جامعه جهانی برشمرد و تلاش کرد از حیثیت بین‌المللی خود دفاع کند.

اتحادیه اروپا از تبعات امنیتی از بین رفتن برجام برای خاورمیانه و اروپا آگاه است

وی با بیان اینکه سران آلمان، فرانسه و بریتانیا برای حفظ برجام و خنثی کردن تهدیدهای ترامپ، سفرهایی به واشنگتن داشتند و دیدارهایی را هم با رئیس‌جمهور و دیگر مقام‌های عالی‌رتبه ایالات متحده داشتند، اظهار داشت: با وجود این تلاش‌ها و آن سفرها، ترامپ به خواسته‌های متحدان اروپایی خود اعتنایی نکرد و از برجام خارج شد که هم تحقیر اروپا و هم تحقیر حقوق و توافقات بین‌المللی بود زیرا ضمانت توافق هسته‌ای، قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل بود و هم نهادهای بین‌المللی نظیر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بر پایبندی ایران به تعهداتش گواهی داده بودند.

این کارشناس مسائل اروپا با تاکید بر اینکه اروپا از اهمیت ایران در عرصه منطقه‌ای آگاه است، تصریح کرد: اروپا برخلاف امریکا از اهمیت و جایگاه ژئوپولتیکی ایران در منطقه غرب آسیا آگاه است و می‌داند با از بین رفتن برجام، چه تبعات امنیتی را برای منطقه خاورمیانه و به طبع آن، اروپا ایجاد می‌کند. در واقع، اروپا می‌داند که از بین رفتن برجام به افزایش تنش‌ها و ایجاد بحران‌های جدید در منطقه منجر می‌شود و اروپا، اولین منطقه‌ای از این افزایش تنش‌ها و ایجاد بحران‌های جدید ضربه می‌خورد زیرا بار دیگر شاهد هجوم آوارگان و پناهجویان خواهد بود.

افزایش تنش‌ها در خاورمیانه به افزایش سرسام‌آور قیمت نفت و گاز منجر می‌شود

ساداتیان ادامه داد: از سوی دیگر، اروپا واردکننده عمده انرژی است و می‌داند افزایش تنش‌ها و وقوع بحران‌های جدید به افزایش سرسام‌آور قیمت نفت و گاز منجر می‌شود در حالی که امریکا نیاز چندانی به نفت و گاز ندارد و خود تولیدکننده نفت شیل است.

وی به رایزنی‌های ایران و اروپا پس از خروج امریکا از توافق هسته‌ای اشاره و خاطرنشان کرد: روز قبل از سخنرانی ترامپ در مجمع عمومی سازمان ملل متحد، شاهد برگزاری نشست وزرای امور خارجه ایران و گروه ۱+۴ در نیویورک بودیم و پس از آن، فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در بیانیه محکمی که قرائت کرد از ایجاد یک سازوکار ویژه مالی برای حفظ مراودات مالی و بانکی با ایران خبر داد و بر ادامه همکاری اقتصادی با تهران تاکید کرد و اخیرا نیز شاهد بودیم که وی اعلام کرد بخشی از این سازوکار آغاز به‌کار می‌کند.

سازوکار ویژه مالی گام رو به جلوی اتحادیه اروپا است

مدیرکل اسبق وزارت امور خارجه با بیان اینکه اقدامات اتحادیه اروپا نشاندهنده مصر بودن اروپایی‌ها برای همکاری با ایران است، ابراز داشت: اتحادیه اروپا با ایجاد سازوکار ویژه مالی و اجرایی کردن آن، درصدد محدودیت‌هایی که شرکت‌های اروپایی برای همکاری با ایران را دارند، برطرف کند و مناسبات اقتصادی‌اش را با تهران حفظ کند. این اقدام اروپا را می‌توان مثبت و گامی رو به جلو ارزیابی کرد.

ساداتیان با اشاره به درخواست دو سال پیش مسئول سیاست خارجی برای تاسیس دفتر اتحادیه اروپا و تکرار این درخواست از سوی سفرای اروپایی بیان کرد: من دلیل مخالفت برخی از افراد با تاسیس دفتر اتحادیه اروپا در تهران را متوجه نشده و درک نمی‌کنم. البته اکثریت قریب به اتفاق مخالفان تاسیس دفتر اتحادیه اروپا در تهران، همان کسانی هستند که مخالف دستیابی به توافق هسته‌ای بوده، به دنبال شکست برجام هستند و می‌گویند برجام هیچ دستاوردی نداشته است.

تاسیس دفتر اتحادیه اروپا تلاش‌های ترامپ برای انزوای ایران را با شکست روبه‌رو می‌سازد

وی افزود: این درخواست ابتدا از سوی فدریکا موگرینی مطرح شد. او کسی است که برای دستیابی به این توافق، نقش‌آفرینی بسیاری انجام داد و پس از آن هم، برای اجرایی شدن برجام و حفظ آن پس از خروج ایالات متحده از توافق هسته‌ای تلاش زیادی کرد و نگاه مثبتی نیز به ایران دارد.

این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی با بین اینکه تاسیس دفتر اتحادیه اروپا در تهران و ایجاد سازوکار ویژه مالی، مناسبات میان ایران و اتحادیه اروپا در زمانه‌ای که ترامپ تلاش بسیاری برای انزوای ایران می‌کند، محکم‌تر می‌کند و تلاش‌های رئیس‌جمهور امریکا را با شکست روبه‌رو می سازد، یادآور شد: تاسیس دفتر اتحادیه اروپا در تهران و ایجاد سازوکار ویژه مالی به افزایش مبادلات تجاری، ارتقای همکاری‌ها و افزایش مناسبات طرفین منجر می‌شود.

دو رویکرد متفاوت نهادها و موسسات اقتصادی اروپا برای همکاری ایران

ساداتیان درخصوص فشارهای ایالات متحده به اتحادیه اروپا برای قطع همکاری‌های اقتصادی با ایران و سفر بریان هوک، رئیس گروه اقدام ایران وزارت امور خارجه امریکا به هند و اروپا عنوان کرد: نکته‌ای نخستی که باید در نظر گرفت این است که باید حساب شرکت‌های اقتصادی را با دولت‌های اروپایی جدا کرد. شرکت‌های بزرگ چند ملیتی پس از جنگ جهانی دوم به عنوان بازیگران صحنه بین‌المللی ظهور کردند و قدرت‌شان آنچنان افزایش یافت که برخی از آنها قدرتمندتر از دولت‌ها شدند.

وی با بیان اینکه دولت‌های غربی بر نهادهای تجاری، اقتصادی و بانکی‌شان مسلط نیستند، گفت: سود عمده شرکت‌های اروپایی در مرادوده اقتصادی و تجاری با امریکا است. از سوی دیگر، هم در واشنگتن و هم در پایتخت کشورهای اروپایی، لابی‌های سعودی و صهیونیستی تلاش‌های ضد ایرانی زیادی انجام می‌دهند اما با وجود این مسائل، شرکت‌ها و موسساتی هم هستند که علاقه‌مند به همکاری اقتصادی هم در عرصه تجاری و بازرگانی، هم در عرصه فن‌آوری و هم در عرصه مالی و بانکی هستند.

عضو پیشین نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد اضافه کرد: اتحادیه اروپا از برقراری ارتباط و حفظ مراودات اقتصادی این شرکت‌ها هرچند متوسط و کوچک هستند، حمایت می‌کند. شاید این مناسبات به اندازه ارتباطات با شرکت‌ها و موسسات طراز اول و بزرگ اروپا نباشد ولی از هیچی هم بهتر است و کار ایران را راه می‌اندازد و می‌تواند به توسعه ایران و رفع نیازهای کشورمان کمک کند.